ข้ามไปเนื้อหา

แอมโมเนียมไนเตรต

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
แอมโมเนียมไนเตรต
Structural formula
Ammonium nitrate crystal structure
Sample of white powder and spherules
ชื่อ
IUPAC name
Ammonium nitrate
เลขทะเบียน
3D model (JSmol)
ChEBI
ChEMBL
เคมสไปเดอร์
ECHA InfoCard 100.026.680 แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ
EC Number
  • 229-347-8
RTECS number
  • BR9050000
UNII
UN number 0222with > 0.2% combustible substances
1942with ≤ 0.2% combustible substances
2067fertilizers
2426liquid
  • InChI=1S/NO3.H3N/c2-1(3)4;/h;1H3/q-1;/p+1 checkY
    Key: DVARTQFDIMZBAA-UHFFFAOYSA-O checkY
  • InChI=1/NO3.H3N/c2-1(3)4;/h;1H3/q-1;/p+1
    Key: DVARTQFDIMZBAA-IKLDFBCSAH
  • [O-][N+]([O-])=O.[NH4+]
คุณสมบัติ
NH4NO3
มวลโมเลกุล 80.043 g/mol
ลักษณะทางกายภาพ colorless
ความหนาแน่น 1.725 g/cm3 (20 °C)
จุดหลอมเหลว 169.6 องศาเซลเซียส (337.3 องศาฟาเรนไฮต์; 442.8 เคลวิน)
จุดเดือด approx. 210 องศาเซลเซียส (410 องศาฟาเรนไฮต์; 483 เคลวิน) decomposes
Endothermic
118 g/100 ml (0 °C)
150 g/100 ml (20 °C)
297 g/100 ml (40 °C)
410 g/100 ml (60 °C)
576 g/100 ml (80 °C)
1024 g/100 ml (100 °C)[1]
-33.6·10−6 cm3/mol
โครงสร้าง
trigonal
ข้อมูลระเบิด
ความไวต่อแรงกระแทก very low
ความไวต่อแรงเสียดทาน very low
ความเร็วการระเบิด 2500 m/s
ความอันตราย
อาชีวอนามัยและความปลอดภัย (OHS/OSH):
อันตรายหลัก
Explosive, Oxidizer
GHS labelling:
The exclamation-mark pictogram in the Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) GHS03: Oxidizing GHS01: Explosive
อันตราย
H201, H271, H319
P220, P221, P264, P271, P280, P372
NFPA 704 (fire diamond)
ปริมาณหรือความเข้มข้น (LD, LC):
2085–5300 mg/kg (oral in rats, mice)[2]
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa

แอมโมเนียมไนเตรต (อังกฤษ: ammonium nitrate) เป็นสารประกอบทางเคมีที่มีสูตรทางเคมี NH
4
NO
3
เป็นของแข็งผลึกสีขาวประกอบด้วยไอออนของแอมโมเนียและไนเตรต มีสามารถในการละลายสูง และมีการดูดความชื้นในรูปของแข็งแม้ว่าจะไม่สร้างไฮเดรต ส่วนใหญ่ใช้ในการเกษตรเป็นปุ๋ยไนโตรเจนสูง[4] การผลิตทั่วโลกอยู่ที่ 21.6 ล้านตันในปี 2017

การใช้งานหลักอื่น ๆ เป็นส่วนประกอบของสารผสมระเบิดที่ใช้ในการขุดเหมืองหินและการก่อสร้างทางแพ่ง เป็นส่วนประกอบหลักของแอนโฟซึ่งเป็นวัตถุระเบิดอุตสาหกรรมที่ได้รับความนิยมซึ่งคิดเป็น 80% ของวัตถุระเบิดที่ใช้ในอเมริกาเหนือ มีการใช้สูตรที่คล้ายคลึงกันในระเบิดแสวงเครื่อง

หลายประเทศกำลังยุติการใช้งานสำหรับผู้บริโภคเนื่องจากกังวลว่าอาจมีการใช้ในทางที่ผิด[5] การระเบิดของแอมโมเนียมไนเตรตโดยบังเอิญได้คร่าชีวิตผู้คนไปหลายพันคนตั้งแต่ต้นศตวรรษที่ 20

ภัยพิบัติ

[แก้]

แอมโมเนียมไนเตรตสลายตัวโดยไม่มีการระเบิดเป็นแก๊สไนตรัสออกไซด์และไอน้ำเมื่อถูกความร้อน อย่างไรก็ตามมันสามารถถูกกระตุ้นให้สลายตัวได้โดยการระเบิด การกักตุนจำนวนมากอาจเสี่ยงต่อการเกิดเพลิงไหม้ได้เนื่องจากสามารถเกิดปฏิกิริยาออกซิเดชั่นซึ่งเป็นสถานการณ์ที่อาจขยายขนาดไปสู่การระเบิดได้ง่าย

การระเบิดไม่ใช่เรื่องผิดปกติ มีเหตุการณ์เล็กน้อยเกิดขึ้นเกือบทุกปี แต่ก็ยังเกิดการระเบิดขนาดใหญ่และร้ายแรงหลายครั้งตัวอย่างเช่น เหตุระเบิดที่อ็อพเพาเมื่อ ค.ศ. 1921 (หนึ่งในการระเบิดที่สร้างขึ้นที่ไม่ใช่ระเบิดนิวเคลียร์ที่ใหญ่ที่สุด), ภัยพิบัติในนครเท็กซัสเมื่อ ค.ศ. 1947, เหตุระเบิดในเทียนจินเมื่อ ค.ศ. 2015 และเหตุระเบิดที่เบรุตเมื่อ ค.ศ. 2020

อ้างอิง

[แก้]
  1. Pradyot Patnaik. Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill, 2002, ISBN 0-07-049439-8
  2. Martel, B.; Cassidy, K. (2004). Chemical Risk Analysis: A Practical Handbook. Butterworth–Heinemann. p. 362. ISBN 1-903996-65-1.
  3. "Archived copy". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 17 February 2015. สืบค้นเมื่อ 13 March 2015.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (ลิงก์)
  4. Karl-Heinz Zapp "Ammonium Compounds" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry 2012, Wiley-VCH, Weinheim. doi:10.1002/14356007.a02_243
  5. Ammonium nitrate sold by ton as U.S. regulation is stymied. เก็บถาวร 28 กุมภาพันธ์ 2018 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนThe Dallas Morning News