พระเจ้าคาร์ลที่ 12 แห่งสวีเดน
พระเจ้าคาร์ลที่ 12 แห่งสวีเดน | |
---|---|
![]() พระบรมสาทิสลักษณ์โดย Hyacinthe Rigaud, ป. ค.ศ. 1715 | |
พระมหากษัตริย์สวีเดน | |
ครองราชย์ | 5 เมษายน ค.ศ. 1697 – 30 พฤศจิกายน ค.ศ. 1718 แบบเก่า[1] |
ราชาภิเษก | 14 ธันวาคม ค.ศ. 1697 |
ก่อนหน้า | คาร์ลที่ 11 |
ถัดไป | อุลรีคา เอเลนอรา |
ผู้สำเร็จราชการ | Hedwig Eleonora of Holstein-Gottorp (5 เมษายน – 15 ธันวาคม ค.ศ. 1697) |
ประสูติ | 17 มิถุนายน ค.ศ. 1682 Tre Kronor สต็อกโฮล์ม ประเทศสวีเดน |
สวรรคต | 30 พฤศจิกายน ค.ศ. 1718[1] เฟรดริกชัลด์ เดนมาร์ก–นอร์เวย์ | (36 ปี)
ฝังพระศพ | 26 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1719 โบสถ์ริดดาร์ฮ็อลเมน สต็อกโฮล์ม |
ราชวงศ์ | พาลาทิเนต-ซไวบรึคเคิน |
พระราชบิดา | พระเจ้าคาร์ลที่ 11 แห่งสวีเดน |
พระราชมารดา | อูลริกา เอเลโอโนราแห่งเดนมาร์ก |
ศาสนา | ลูเทอแรน |
ลายพระอภิไธย | ![]() |
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง | |
รับใช้ | สวีเดน |
แผนก/ | กองทัพสวีเดน |
การยุทธ์ | § การสู้รบของพระเจ้าคาร์ลที่ 12 |
ธรรมเนียมพระยศของ พระเจ้าคาร์ลที่ 12 แห่งสวีเดน | |
---|---|
![]() พระราชลัญจกร | |
![]() ธงประจำพระอิสริยยศ | |
![]() ตราประจำพระองค์ | |
การทูล | His Majesty (ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท) |
การแทนตน | ข้าพระพุทธเจ้า |
การขานรับ | your Majesty (พระพุทธเจ้าข้า/เพคะ) |
พระเจ้าคาร์ลที่ 12 (สวีเดน: Konung Karl XII; 17 มิถุนายน ค.ศ. 1682 – 30 พฤศจิกายน ค.ศ. 1718 แบบเก่า)[1] เป็นกษัตริย์แห่งสวีเดน (ซึ่งกินอาณาเขตฟินแลนด์ด้วยในขณะนั้น) ระหว่าง ค.ศ. 1697 ถึง 1718 ทรงเป็นสมาชิกในราชวงศ์ฟัลทซ์-ซไวบรึคเคิน สาขาหนึ่งของราชวงศ์วิทเทิลส์บัค ซึ่งเป็นวงศ์วานเยอรมัน พระองค์เป็นพระโอรสองค์เดียวที่มีพระชนม์จนเจริญวัยของพระเจ้าคาร์ลที่ 11 แห่งสวีเดน กับพระนางอุลริกา และขึ้นครองราชสมบัติต่อจากพระบิดาในวัยเพียงสิบห้าพรรษา[2]
พระเจ้าคาร์ลที่ 12 ทรงปรีชาในทั้งในการทหารและการเมือง พระองค์นำทัพสวีเดนเข้าบุกตีกองทัพของรัสเซียซึ่งมีพระเจ้าซาร์ปีเตอร์มหาราชเป็นแม่ทัพและได้รับชัยชนะที่ยุทธการนาร์วาเมื่อปี 1700 แต่หลังจากนั้นอีกเก้าปี พระองค์พ่ายแพ้ต่อรัสเซียในยุทธการโปลตาวา ทำให้สวีเดนเสื่อมอิทธิพล พระองค์ทรงขอร้องพวกเติร์กเมื่อปี 1713 เพื่อขอกำลังเสริมไปรบแต่ได้รับการปฏิเสธ ในวาระสุดท้ายของชีวิตทรงถูกลอบปลงพระชนม์เมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายน 1718 จากการโจมตีด้วยกระสุนปืนท่ามกลางสนามรบในยามค่ำคืน สาเหตุการสวรรคตนั้นยังคงเป็นปริศนาจนถึงปัจจุบัน แม้ว่าจะมีการนำร่างของพระองค์ท่านมาชันสูตรเพื่อหาข้อเท็จจริงแล้วก็ตาม มีการตั้งข้อสันนิษฐานว่าผู้ที่ลอบปลงพระชนม์นั้นเป็นฝ่ายตรงข้ามหรือฝ่ายของสวีเดนเองกันแน่
สำหรับบุคลิกของพระองค์นั้นค่อนข้างดูซับซ้อน แต่สิ่งที่เห็นได้ชัดคือพระองค์เป็นผู้ที่ไม่เกรงกลัวต่ออุปสรรค์ใด ๆ พระองค์ทรงนิยมวิถีเรียบง่ายไม่ฟู่ฟ่าเหมือนกษัตริย์สมัยเดียวกัน ไม่หลงสุราเมรัยและอิสตรี ทรงโปรดปรานวิถีการใช้ชีวิตบนหลังม้า พระองค์ทรงไม่มีรัชทายาทเนื่องจากทรงไม่หลงอิสตรีหรืออาจจะสนพระทัยเรื่องกิจการบ้านเมืองมากกว่าเรื่องนี้ยังมิทราบแน่ชัด พระองค์ได้รับฉายาจากอนุชนคนรุ่นหลังว่า อุกกาบาตสวีเดน[3] (The Swedish Meteor) หลังจากที่พระองค์เสด็จสวรรคต สิทธิการสืบราชบัลลังก์ตกไปอยู่ที่เจ้าหญิงอุลรีคา เอเลนอรา พระขนิษฐา
อ้างอิง
[แก้]- ↑ 1.0 1.1 1.2 Nordling, Carl O. "The Death of Karl XII". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 4 March 2016.
- ↑ "Karl XII (in Swedish)" (PDF). Livrustkammaren. Livrustkammaren Museum. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 29 May 2015. สืบค้นเมื่อ 28 April 2016.
- ↑ The Blazing Career and Mysterious Death of “The Swedish Meteor”
อ่านเพิ่ม
[แก้]Bain, Robert Nisbet (1911). . สารานุกรมบริตานิกา ค.ศ. 1911. Vol. 5 (11 ed.). pp. 929–931.
- Bain, Robert Nisbet. Charles XII and the Collapse of the Swedish Empire, 1682–1719 (1899) online.
- Bengtsson, F. G. The Life of Charles XII, King of Sweden, 1697–1718 (1960). also published as The sword does not jest. The heroic life of King Charles XII of Sweden (St. Martin's Press 1960).
- Browning, Oscar. Charles XII of Sweden (London: Hurst and Blackett, 1899).
- Fielding, Henry (Translator), The Military History of Charles XII. King of Sweden, Written by the Express Order of His Majesty, by M. Gustavus Adlerfeld, to Which Is Added, an Exact Account of the Battle of Pultowa, Illustrated with Plans in Three Volumes (London: printed for J. and P. Knapton; J. Hodges; A. Millar; and J. Nourse, 1740). Reprinted by Gale Ecco, Print Editions (2010).
- Gade, John (Translator), Charles the Twelfth King of Sweden: Translated from the manuscript of Carl Gustafson Klingspor (Boston: Houghton Mifflin, 1916). Reprinted by Merkaba Press (2017).
- Glaeser, Michael. By Defeating My Enemies: Charles XII of Sweden and the Great Northern War, 1682–1721 (Helion & Co Ltd, 2020).
- Hattendorf, J. B., Åsa Karlsson, Margriet Lacy-Bruijn, Augustus J. Veenendaal Jr., and Rolof van Hövell tot Westerflier, Charles XII: Warrior King (Rotterdam: Karwansaray, 2018).
- Hatton, R. M. Charles XII of Sweden (1968).
- Hone, Michael. Charles XII of Sweden: Versus Peter the Great of Russia (Createspace Independent Pub., 2016).
- Liljegren, Bengt (2000). Karl XII : en biografi. Lund: Historiska media. ISBN 978-9188930996.
- Peterson, Gary Dean. Warrior kings of Sweden: the rise of an empire in the sixteenth and seventeenth centuries (McFarland, 2007).
- Voltaire, Francois Marie Arouet de. History of Charles XII, King of Sweden (translated by W.H. Dilworth, 1760). Reprinted by True World of Books (2020).
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Charles XII of Sweden
- The Swedish Meteor: the blazing career and mysterious death of Charles XII Smithsonian summary of assassination theories.
- Charles XII: on the centenary of his death 1818 The original Swedish text by Esaias Tegner, as well as parallel translations by J.E.D. Bethune (1848) and Charles Harrison-Wallace (1998) and a comment by the latter.
- The Great Northern War and Charles XII
- Charles XII and his Life and Death (ในภาษาสวีเดน)
- BBC News item: Who killed Sweden's Warrior King?
- Timeline of 1700–1720 in Sweden
- . . 1914.
- New International Encyclopedia. 1905. .
- The American Cyclopædia. 1879. .
- บทความวิกิพีเดียรวมการอ้างอิงจากวิทยานุกรมอเมริกัน
- บทความวิกิพีเดียรวมการอ้างอิงจากวิทยานุกรมอเมริกันโดยมีการอ้างอิงวิกิซอร์ซ
- บทความที่มีตัวระบุ KANTO
- พระเจ้าคาร์ลที่ 12 แห่งสวีเดน
- พระมหากษัตริย์สวีเดน
- พระมหากษัตริย์ฟินแลนด์
- บุคคลในคริสต์ศตวรรษที่ 17
- บุคคลในคริสต์ศตวรรษที่ 18
- บุคคลที่เกิดในปี พ.ศ. 2225
- บุคคลที่เสียชีวิตในปี พ.ศ. 2261
- บุคคลจากสต็อกโฮล์ม
- พระมหากษัตริย์ที่ถูกปลงพระชนม์
- ราชวงศ์วิทเทิลส์บัค
- ราชวงศ์พาลาทิเนต-สเวิร์คบรุคเคิร์น
- พระมหากษัตริย์ที่เสด็จสวรรคตในสงคราม
- บทความเกี่ยวกับ ชีวประวัติ ที่ยังไม่สมบูรณ์