กองพลที่ 1 รักษาพระองค์
| กองพลที่ 1 รักษาพระองค์ | |
|---|---|
 ตราประจํากองพลที่ 1 รักษาพระองค์ | |
| ประจำการ | พ.ศ. 2448 - ปัจจุบัน |
| ประเทศ |  ไทย |
| เหล่า |  กองทัพบกไทย |
| กำลังรบ | กองพล |
| ขึ้นกับ | กองทัพภาคที่ 1 |
| กองบัญชาการ | แขวงดุสิต เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร |
| สมญา | นักรบวงศ์เทวัญ วงศ์เทวัญ |
| ปฏิบัติการสำคัญ |
• สงครามฝรั่งเศส-ไทย • สงครามเกาหลี |
| ผู้บังคับบัญชา | |
| ผู้บัญชาการปัจจุบัน | พลตรี สิทธิพร จุลปานะ |
กองพลที่ 1 รักษาพระองค์ เป็นหน่วยทหารราบของกองทัพบกไทย ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของกองทัพภาคที่ 1 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวก่อตั้งกองพลที่ 1 เมื่อ พ.ศ. 2448 พระบรมราชโองการของพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร กำหนดให้กองพลนี้เป็นหน่วยทหารรักษาพระองค์ เมื่อ พ.ศ. 2516
กองพลที่ 1 ประกอบด้วย 1 กรมทหารราบ คือ กรมทหารราบที่ 31 รักษาพระองค์ โดยกรมทหารราบที่ 1 มหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ ในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว และกรมทหารราบที่ 11 มหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ ในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ถูกโอนย้ายไปสังกัดหน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์
วันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2566 พลตรี[1] สิทธิพร จุลปานะ [2]เป็น ผู้บัญชาการกองพลที่ 1 รักษาพระองค์
ประวัติ[แก้]
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระบรมราชโองการจัดตั้งกองพลที่ 1 เมื่อ พ.ศ. 2448 ตามคำแนะนำของพระราชโอรส คือ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช ผู้บัญชาการกรมยุทธนาธิการ (เทียบเท่าตำแหน่งผู้บัญชาการทหารบก) กระทรวงกลาโหม พระองค์เจ้าจิรประวัติวรเดชมีพระประสงค์จะจัดโครงสร้างของกองทัพสยามตามแบบยุโรป ประกอบด้วย 10 กองพลเป็นอย่างน้อย เมื่อถึง พ.ศ. 2449 กองพลที่ 1 ได้เข้าประจำการโดยมีฐานที่มั่นอยู่ในกรุงเทพฯ ในปี พ.ศ. 2451 ได้มีการจัดระเบียบกองทัพอีกครั้ง โดยกองพลที่ 1 ประกอบด้วย 5 หน่วย (กรมทหารราบที่ 1 มหาดเล็กรักษาพระองค์ กรมทหารราบที่ 2 มหาดเล็กรักษาพระองค์ (ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็นกรมทหารราบที่ 11) กรมทหารม้าที่ 1 กรมทหารปืนใหญ่ที่ 1 และกรมทหารช่างที่ 1) กองพลที่ 1 ได้รับหน้าที่ถวายความปลอดภัยพระมหากษัตริย์ ดูแลความสงบเรียบร้อยทั้งพระบรมมหาราชวัง พระนคร และลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาโดยรอบ[3]
หน่วยขึ้นตรง[แก้]
- กรมทหารราบที่ 1 มหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ ในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว (โอนย้าย) ตั้งกองบังคับการที่แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร
- กองพันทหารราบที่ 1 กรมทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ที่ 1 ในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งกองบังคับการที่แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร
- กองพันทหารราบที่ 2 กรมทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ที่ 1 ในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งกองบังคับการที่แขวงทุ่งสองห้อง เขตหลักสี่ กรุงเทพมหานคร
- กองพันทหารราบที่ 3 กรมทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ที่ 1 ในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งกองบังคับการที่แขวงถนนนครไชยศรี เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
- กองพันทหารราบที่ 4 กรมทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ที่ 1 ในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งกองบังคับการที่แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร
- กรมทหารราบที่ 11 มหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ ในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว (โอนย้าย) ตั้งกองบังคับการที่แขวงอนุสาวรีย์ เขตบางเขน กรุงเทพมหานคร
- กองพันทหารราบที่ 1 กรมทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ที่ 11 ในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งกองบังคับการที่แขวงอนุสาวรีย์ เขตบางเขน กรุงเทพมหานคร
- กองพันทหารราบที่ 2 กรมทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ที่ 11 ในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งกองบังคับการที่แขวงอนุสาวรีย์ เขตบางเขน กรุงเทพมหานคร
- กองพันทหารราบที่ 3 กรมทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ที่ 11 ในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งกองบังคับการที่แขวงอนุสาวรีย์ เขตบางเขน กรุงเทพมหานคร
- กรมทหารราบที่ 31 รักษาพระองค์ ในพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ตั้งกองบังคับการที่ตำบลถนนใหญ่ อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี
- กองพันทหารราบที่ 1 กรมทหารราบที่ 31 รักษาพระองค์ ในพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ตั้งกองบังคับการที่ตำบลเขาสามยอด อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี
- กองพันทหารราบที่ 2 กรมทหารราบที่ 31 รักษาพระองค์ ในพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ตั้งกองบังคับการที่ตำบลถนนใหญ่ อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี
- กองพันทหารราบที่ 3 กรมทหารราบที่ 31 รักษาพระองค์ ในพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ตั้งกองบังคับการที่ตำบลเขาสามยอด อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี
- กรมทหารปืนใหญ่ที่ 1 รักษาพระองค์ ตั้งกองบังคับการที่แขวงถนนนครไชยศรี เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
- กองพันทหารปืนใหญ่ที่ 1 กรมทหารปืนใหญ่ที่ 1 รักษาพระองค์ ตั้งกองบังคับการที่แขวงถนนนครไชยศรี เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
- กองพันทหารปืนใหญ่ที่ 11 กรมทหารปืนใหญ่ที่ 1 รักษาพระองค์ ตั้งกองบังคับการที่ตำบลท่าแค อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี
- กองพันทหารปืนใหญ่ที่ 31 กรมทหารปืนใหญ่ที่ 1 รักษาพระองค์ ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ตำบลเขาพระงาม อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี
- กองพันทหารม้าที่ 4 รักษาพระองค์ กองพลที่ 1 รักษาพระองค์ ตั้งกองบังคับการที่แขวงถนนนครไชยศรี เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
- กองพันทหารช่างที่ 1 รักษาพระองค์ กองพลที่ 1 รักษาพระองค์ ตั้งกองบังคับการที่แขวงอนุสาวรีย์ เขตบางเขน กรุงเทพมหานคร
- กองพันทหารสื่อสารที่ 1 กองพลที่ 1 รักษาพระองค์ ตั้งกองบังคับการที่ถนนนางลิ้นจี่ แขวงทุ่งมหาเมฆ เขตสาทร กรุงเทพมหานคร
- กองพันเสนารักษ์ที่ 1 กองพลที่ 1 รักษาพระองค์ ตั้งกองบังคับการที่ตำบลเขาสามยอด อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี
- กองสรรพาวุธเบาที่ 1 กองพลที่ 1 รักษาพระองค์ ตั้งกองบังคับการที่แขวงทุ่งสองห้อง เขตหลักสี่ กรุงเทพมหานคร
- กองทหารพลาธิการที่ 1 กองพลที่ 1 รักษาพระองค์ ตั้งกองบังคับการที่แขวงทุ่งสองห้อง เขตหลักสี่ กรุงเทพมหานคร
รายพระนามและรายนามผู้บัญชาการ[แก้]
| รายพระนามและรายนามผู้บัญชาการ | |||
| ลำดับ | พระนามและนาม | วาระการดำรงตำแหน่ง | หมายเหตุ |
|---|---|---|---|
| 1 | พลตรี พระยาสุรเสนา (กลิ่น แสง-ชูโต) | พ.ศ. 2450 - 2452 | |
| 2 | พลตรี พระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นกำแพงเพ็ชร์อรรคโยธิน | พ.ศ. 2452 - 2454 | |
| 3 | พลตรี พระยาเสนาภิมุข (เล็ก ปาณิกบุตร) | พ.ศ. 2454 - 2456 | |
| 4 | พลตรี พระยารามกำแหง (ทองอยู่ ภีมะโยธิน) | พ.ศ. 2456 - 2460 | |
| 5 | พลตรี พระยารามรณรงค์ (หม่อมหลวงช่วย ฉัตรกุล) | พ.ศ. 2460- 2463 | |
| 6 | พลตรี สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมหลวงนครราชสีมา | พ.ศ. 2463 - 2466 | |
| 7 | พลตรี พระยาพิชัยรณรงค์สงคราม (ทองดี จารุทัต) | พ.ศ. 2466 - 2472 | |
| 8 | พลตรี พระยาประเสริฐสงคราม (เทียบ คมกฤส) | พ.ศ. 2472 - 2473 | |
| 9 | พลตรี พระยาเสนาสงคราม (หม่อมราชวงศ์อี๋ นพวงศ์) | พ.ศ. 2473 - 2475 | |
| 10 | พลตรี ขุนปลดปรปักษ์ (ปลด ปลดปรปักษ์) | พ.ศ. 2485 - 2487 | |
| 11 | พลตรี หลวงวีรวัฒน์โยธิน (วีรวัฒน์ วีรวัฒนโยธิน) | พ.ศ 2487 - 2491 | |
| 12 | พลตรี สฤษดิ์ ธนะรัชต์ | พ.ศ. 2491 - 2493 | |
| 13 | พลตรี ถนอม กิตติขจร | พ.ศ. 2493 - 2495 | |
| 14 | พลตรี ประภาส จารุเสถียร | พ.ศ. 2495 - 2500 | |
| 15 | พลตรี กฤษณ์ สีวะรา | พ.ศ. 2500 - 2504 | |
| 16 | พลตรี ประยูร หนุนภักดี | พ.ศ. 2504 - 2505 | |
| 17 | พลตรี เกรียงไกร อัตตะนันทน์ | พ.ศ. 2505 - 2508 | |
| 18 | พลตรี ประเสริฐ ธรรมศิริ | พ.ศ. 2508 - 2515 | |
| 19 | พลตรี เอื้อม จิรพงศ์ | พ.ศ. 2515 - 2518 | |
| 20 | พลตรี อรุณ ทวาทวศิน | พ.ศ. 2518 - 2520 | |
| 21 | พลตรี พัฒน์ อุไรเลิศ | พ.ศ. 2520 - 2522 | |
| 22 | พลตรี อาทิตย์ กำลังเอก | พ.ศ. 2522 - 2523 | |
| 23 | พลตรี สุจินต์ อารยะกุล | พ.ศ. 2523 - 2524 | |
| 24 | พลตรี พิจิตร กุลละวณิชย์ | พ.ศ. 2524 - 2527 | |
| 25 | พลตรี อิสระพงศ์ หนุนภักดี | พ.ศ. 2527 - 2528 | |
| 26 | พลตรี วิมล วงศ์วานิช | พ.ศ. 2528 - 2529 | |
| 27 | พลตรี ศัลย์ ศรีเพ็ญ | พ.ศ. 2529 - 2531 | |
| 28 | พลตรี มงคล อัมพรพิสิฏฐ์ | พ.ศ. 2531 - 2532 | |
| 29 | พลตรี วัฒนา สรรพานิช | พ.ศ. 2532 - 2533 | |
| 30 | พลตรี ชัยณรงค์ หนุนภักดี | พ.ศ. 2533 - 2534 | |
| 31 | พลตรี ธิติพงษ์ เจนนุวัตร | พ.ศ. 2534 - 2535 | |
| 32 | พลตรี สมภพ อัตตะนันทน์ | พ.ศ. 2535 - 2539 | |
| 33 | พลตรี อาชวินทร์ เศวตเศรณี | พ.ศ. 2539 - 2541 | |
| 34 | พลตรี นพดล อินทปัญญา | พ.ศ. 2541 - 2542 | |
| 35 | พลตรี วันชัย ทองสุขุม | พ.ศ. 2542 - 2543 | |
| 36 | พลตรี ไพศาล กตัญญู | พ.ศ. 2543 - 2545 | |
| 37 | พลตรี จิรสิทธิ เกษะโกมล | พ.ศ. 2545 - 2546 | |
| 38 | พลตรี อนุพงษ์ เผ่าจินดา | พ.ศ. 2546 - 2547 | |
| 39 | พลตรี พฤณท์ สุวรรณทัต | พ.ศ. 2547 - 2549 | |
| 40 | พลตรี ดาว์พงษ์ รัตนสุวรรณ | พ.ศ. 2549 - 2550 | |
| 41 | พลตรี ไพบูลย์ คุ้มฉายา | พ.ศ. 2550 - 2552 | |
| 42 | พลตรี กัมปนาท รุดดิษฐ์ | พ.ศ. 2552 - 2554 | |
| 43 | พลตรี พิสิทธิ์ สิทธิสาร | พ.ศ. 2554 - 2555 | |
| 44 | พลตรี วราห์ บุญญะสิทธิ์ | พ.ศ. 2555 - 2557 | |
| 45 | พลตรี อภิรัชต์ คงสมพงษ์ | พ.ศ. 2557 - 2557 | |
| 46 | พลตรี พงษ์สวัสดิ์ พรรณจิตต์ | พ.ศ. 2557 - 2558 | |
| 47 | พลตรี ณรงค์พันธ์ จิตต์แก้วแท้ | พ.ศ. 2558 - 2561 | |
| 48 | พลตรี ทรงวิทย์ หนุนภักดี | พ.ศ. 2561 - 2562 | |
| 49 | พลตรี ทรงพล สาดเสาเงิน | พ.ศ. 2562 - 2564 | |
| 50 | พลตรี วรยส เหลืองสุวรรณ | พ.ศ. 2564 - 2565 | |
| 51 | พลตรี ณัฐเดช จันทรางศุ | พ.ศ. 2565 - 2566 | |
| 52 | พลตรี สิทธิพร จุลปานะ | พ.ศ. 2566 - ปัจจุบัน | |
หมายเหตุ ยศทหารเป็นยศขณะดำรงตำแหน่งตามประกาศสํานักนายกรัฐมนตรี
ดูเพิ่ม[แก้]
อ้างอิง[แก้]
- ↑ ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหารชั้นนายพล ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 140 ตอน 39 ข หน้า 12 วันที่ 30 สิงหาคม 2566
- ↑ ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ให้นายทหารรับราชการ ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 140 ตอน 209 ง หน้า 27 วันที่ 30 สิงหาคม 2566
- ↑ "History of the 1st Division, King's Guard (English)". กองพลที่ 1 รักษาพระองค์ (Official website of the 1st Infantry Division, King's Guard). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-08-13. สืบค้นเมื่อ 22 June 2016.