หมื่นปี

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
หมื่นปี
ชื่อภาษาจีน
อักษรจีนตัวเต็ม萬歲
อักษรจีนตัวย่อ万岁
ชื่อภาษาเวียดนาม
ภาษาเวียดนามvạn tuế (萬歲),[1]
muôn tuổi (𨷈𣦮),[1]
muôn năm (𨷈𢆥)[1]
ชื่อภาษาเกาหลี
ฮันกึล
만세
ฮันจา
萬歲
ชื่อภาษาญี่ปุ่น
ชินจิไต万歳
คีวจิไต萬歲
ฮิรางานะばんざい
การถอดเสียง
เฮ็ปเบิร์นปรับปรุงbanzai

ในภาษาเอเชียตะวันออกหลายภาษา คำว่า "หมื่นปี" ใช้อวยพรให้อายุยืน มีที่มาจากคำถวายพระพรจักรพรรดิจีนว่า "ทรงพระเจริญหมื่นปี หมื่นปี หมื่น ๆ ปี" (จีน: 吾皇萬歲,萬歲,萬萬歲; พินอิน: wú huáng wànsuì, wànsuì, wàn wàn suì; "May His Majesty live for ten thousand years, ten thousand years, ten thousand of ten thousand years")

การออกเสียง[แก้]

ประเทศจีน[แก้]

คำว่า "หมื่นปี" (萬歲; ten thousand years) นั้นเดิมใช้อวยพรให้บุคคลมีอายุยืนนาน ครั้นสมัยราชวงศ์ถัง ถ้อยคำดังกล่าวสงวนไว้สำหรับพระเจ้าแผ่นดิน พระเจ้าแผ่นดินจึงได้ชื่อว่า "พระหมื่นปี" (จีนตัวย่อ: 万岁爷; จีนตัวเต็ม: 萬歲爺; พินอิน: wànsuì ye; Lord of Ten Thousand Years)[2][3] ถึงยุคห้าราชวงศ์สิบอาณาจักร ได้ใช้สำหรับข้าราชการชั้นผู้ใหญ่อยู่ช่วงสั้น ๆ ช่วงหนึ่ง เพราะต่อมาถือกันว่า ถ้าใช้แก่ผู้อื่นนอกจากพระเจ้าแผ่นดินเป็นความผิดอุกฉกรรจ์[4]

อนึ่ง ตามธรรมเนียมแล้ว ฮองเฮาและฮองไทเฮาจะได้รับถวายพระพรว่า "พันปี" (千歲; thousand years) แต่ปรากฏว่าพระนางซูสีไทเฮา (慈禧太后) ได้ใช้คำถวายพระพรว่า "หมื่นปี" และภาพถ่ายพระนางหลายภาพมีป้ายว่า "ฮองไทเฮาผู้เป็นอริยมารดาพระองค์ปัจจุบันแห่งชิงอันยิ่งใหญ่ ทรงพระเจริญหมื่นปี หมื่น ๆ ปี" (大清國當今聖母皇太后萬歲萬歲萬萬歲; "The Incumbent Holy Mother, the Empress Dowager of the Great Qing, [will live and reign for] ten thousand years, ten thousand years, ten thousand of ten thousand years")[5] นอกจากนี้ ในคราวที่พระเจ้าแผ่นดินไร้ความสามารถ ขันทีผู้ทรงอำนาจหลายคน เช่น เว่ย์ จงเสียน (魏忠賢) และหลิว จิ่น (劉瑾) ได้กำหนดให้อวยพรพวกตนว่า "เก้าพันปี" (九千歲, 9000 years) เพื่อแสดงว่าตนเองมีสถานะสูงส่งกว่าผู้อื่นทั้งปวง แต่ก็ยังอยู่ใต้พระยุคลบาท

อ้างอิง[แก้]

  1. 1.0 1.1 1.2 Viện Ngôn ngữ học (2003). Từ điển tiếng Việt. Nhà xuất bản Đà Nẵng, Trung tâm Từ điển học. p. 1097.
  2. Current literature, Volume 51. Current Literature Pub. Co. 1911. p. 624. สืบค้นเมื่อ 2011-07-06.
  3. Edward Jewitt Wheeler, Frank Crane (1911). Current opinion, Volume 51. The Current Literature Publishing Co. p. 624. สืบค้นเมื่อ 2011-07-06.
  4. Ouyang, Xiu. Davies, Richard L. [2004] (2004). Historical Records of the Five Dynasties. Columbia university press. ISBN 0-231-12826-6
  5. "瑞丽女性网-生活-揭密慈禧太后奢侈生活". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-06-09. สืบค้นเมื่อ 2014-07-18.