ผลต่างระหว่างรุ่นของ "สัตว์"
ลไม่มีความย่อการแก้ไข |
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
บรรทัด 94: | บรรทัด 94: | ||
มนุษย์นำสัตว์มาใช้ประโยชน์ในหลากหลายด้าน เช่น นำมาบริโภคเป็นอาหาร (รวมทั้ง[[เนื้อสัตว์]] [[นม]] และ[[ไข่ (อาหาร)|ไข่]]) นำมาใช้เป็นวัสดุ (เช่น [[หนังสัตว์]] [[ขนสัตว์]] เป็นต้น) และนำมาเป็น[[สัตว์เลี้ยง]]สำหรับขนส่งหรือ[[แรงงานสัตว์|ใช้แรงงาน]] เป็นต้น มนุษย์นำสุนัขมา[[สุนัขล่าสัตว์|ใช้ในการล่าสัตว์]]ขณะที่มีสัตว์บกและสัตว์น้ำจำนวนมากถูกล่าเป็นกีฬา สัตว์ที่ไม่ใช่มนุษย์ปรากฏในงานศิลปะตั้งแต่ยุคเริ่มแรกของมนุษย์ และยังปรากฏในปรัมปราวิทยาและศาสนาด้วย |
มนุษย์นำสัตว์มาใช้ประโยชน์ในหลากหลายด้าน เช่น นำมาบริโภคเป็นอาหาร (รวมทั้ง[[เนื้อสัตว์]] [[นม]] และ[[ไข่ (อาหาร)|ไข่]]) นำมาใช้เป็นวัสดุ (เช่น [[หนังสัตว์]] [[ขนสัตว์]] เป็นต้น) และนำมาเป็น[[สัตว์เลี้ยง]]สำหรับขนส่งหรือ[[แรงงานสัตว์|ใช้แรงงาน]] เป็นต้น มนุษย์นำสุนัขมา[[สุนัขล่าสัตว์|ใช้ในการล่าสัตว์]]ขณะที่มีสัตว์บกและสัตว์น้ำจำนวนมากถูกล่าเป็นกีฬา สัตว์ที่ไม่ใช่มนุษย์ปรากฏในงานศิลปะตั้งแต่ยุคเริ่มแรกของมนุษย์ และยังปรากฏในปรัมปราวิทยาและศาสนาด้วย |
||
== รากศัพท์ == |
|||
คำว่า "สัตว์" มีรากศัพท์มาจากภาษาสันสกฤตว่า ''सत्त्व'' (สตฺตฺว) แปลว่า''ความเป็น''<ref>{{cite web|url=http://www.royin.go.th/?knowledges=สัตว์-๑๖-พฤษภาคม-๒๕๕๓|title=สัตว์ (๑๖ พฤษภาคม ๒๕๕๓)|website=สำนักงานราชบัณฑิตยสภา|accessdate=3 มกราคม 2563}}</ref> |
|||
คำว่า "animal" ในภาษาอังกฤษมีรากศัพท์มาจากภาษาละตินว่า ''animalis'' แปลว่า''มีลมหายใจ'' ''มีวิญญาณ'' หรือ''สิ่งมีชีวิต''<ref>{{cite book |last=Cresswell |first=Julia |title=The Oxford Dictionary of Word Origins |year=2010 |publisher=Oxford University Press |location=New York |edition=2nd |isbn=978-0-19-954793-7 |quote='having the breath of life', from anima 'air, breath, life'.}}</ref> ส่วนนิยามในทางชีววิทยานั้นหมายถึงทุกสมาชิกในอาณาจักร Animalia<ref name=americanheritage_animal>{{cite encyclopedia |year=2006 |title=Animal |encyclopedia=The American Heritage Dictionary |publisher=Houghton Mifflin Company |edition=4th}}</ref> แต่เมื่อใช้โดยทั่วไป คำว่า "สัตว์" บางครั้งหมายถึงแค่สัตว์อื่นที่ไม่ใช่มนุษย์ อันเป็นผลมาจาก[[แนวคิดมนุษย์เป็นศูนย์กลาง]]<ref>{{cite web |website=English Oxford Living Dictionaries |title=animal |url=https://en.oxforddictionaries.com/definition/animal |access-date=26 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180726233938/https://en.oxforddictionaries.com/definition/animal |archive-date=26 July 2018 |url-status=live}}</ref><ref>{{cite journal |last=Boly |first=Melanie |last2=Seth |first2=Anil K. |last3=Wilke |first3=Melanie |last4=Ingmundson |first4=Paul |last5=Baars |first5=Bernard |last6=Laureys |first6=Steven |last7=Edelman |first7=David |last8=Tsuchiya |first8=Naotsugu |date=2013 |title=Consciousness in humans and non-human animals: recent advances and future directions |journal=Frontiers in Psychology |volume=4 |pages=625 |doi=10.3389/fpsyg.2013.00625 |pmc=3814086 |pmid=24198791}}</ref><ref>{{Cite web |website=Royal Society |url=https://royalsociety.org/topics-policy/publications/2004/non-human-animals/ |title=The use of non-human animals in research |access-date=7 June 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612140908/https://royalsociety.org/topics-policy/publications/2004/non-human-animals/ |archive-date=12 June 2018 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/nonhuman |title=Nonhuman definition and meaning {{!}} |website=Collins English Dictionary |access-date=7 June 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142932/https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/nonhuman |archive-date=12 June 2018 |url-status=live }}</ref> |
|||
== ลักษณะ == |
|||
== สายวิวัฒนาการ == |
== สายวิวัฒนาการ == |
||
บรรทัด 132: | บรรทัด 140: | ||
* [[รายชื่อสัตว์]] |
* [[รายชื่อสัตว์]] |
||
* [https://www.youtube.com/watch?v=WviLwkwd2nk 11 อันดับสัตว์โลกที่เคยถูกใช้ในกองทัพทหาร] |
* [https://www.youtube.com/watch?v=WviLwkwd2nk 11 อันดับสัตว์โลกที่เคยถูกใช้ในกองทัพทหาร] |
||
== อ้างอิง == |
|||
{{รายการอ้างอิง}} |
|||
== แหล่งข้อมูลอื่น == |
== แหล่งข้อมูลอื่น == |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 21:22, 3 มกราคม 2563
สัตว์ ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: กลางยุคไครโอเจเนียน–ปัจจุบัน, 670–0Ma | |
---|---|
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต |
(ไม่ได้จัดอันดับ): | โอพิสโธคอนตา |
(ไม่ได้จัดอันดับ): | โฮโลซัว |
(ไม่ได้จัดอันดับ): | ไฟโลซัว |
อาณาจักร: | สัตว์ ลินเนียส, ค.ศ. 1758 |
ไฟลัม | |
|
สัตว์ (อังกฤษ: Animal) เป็นสิ่งมีชีวิตยูแคริโอตหลายเซลล์ที่ประกอบกันขึ้นเป็นอาณาจักร Animalia สัตว์เกือบทั้งหมดบริโภคอินทรียวัตถุ หายใจด้วยออกซิเจน สามารถเคลื่อนที่ได้ สามารถสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศได้ และเติบโตจากเซลล์ทรงกลมกลวงในช่วงการเกิดเอ็มบริโอ มีสปีชีส์สัตว์ที่ยังมีชีวิตอยู่มากกว่า 1.5 ล้านสปีชีส์ที่ได้รับการบรรยายลักษณะแล้ว ประมาณ 1 ล้านในจำนวนนี้เป็นแมลง แต่ก็มีการประมาณจำนวนสปีชีส์ของสัตว์ทั้งหมดที่ 7 ล้านสปีชีส์ สัตว์มีขนาดได้ตั้งแต่ 8.5 ล้านส่วนของเมตรไปจนถึง 33.6 เมตร (110 ฟุต) สัตว์มีปฏิสัมพันธ์ที่ซับซ้อนต่อสัตว์อื่นและสภาพแวดล้อม สามารถทำให้เกิดเป็นสายใยอาหารที่สลับซับซ้อนได้ อาณาจักร Animalia รวมมนุษย์ไปด้วย แต่คำว่า "สัตว์" โดยทั่วไปนั้นมักหมายถึงสัตว์อื่นที่ไม่ใช่มนุษย์ การศึกษาสัตว์ที่ไม่ใช่มนุษย์นั้นเรียกว่าสัตววิทยา
สปีชีส์สัตว์ที่ยังมีชีวิตอยู่ส่วนมากอยู่ในกลุ่มไบลาทีเรีย ซึ่งเป็นเคลดที่แผนกายของสมาชิกมีสมมาตรด้านข้าง ไบลาทีเรียประกอบด้วยสัตว์จำพวกโพรโทสโทเมีย อันประกอบด้วยสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังหลายกลุ่ม เช่น นีมาโทดา สัตว์ขาปล้อง มอลลัสกา เป็นต้น และสัตว์จำพวกดิวเทอโรสโทเมีย อันประกอบไปด้วยอิคีเนอเดอร์เมอเทอและสัตว์มีแกนสันหลังที่รวมสัตว์มีกระดูกสันหลังด้วย สิ่งมีชีวิตที่จัดว่าเป็นสัตว์ยุคแรกนั้นปรากฏขึ้นครั้งแรกในกลุ่มสิ่งมีชีวิตยุคอีดีแครัน (Edicaran biota) แห่งพรีแคมเบรียนตอนปลาย ไฟลัมของสัตว์ยุคปัจจุบันจำนวนมากมีซากดึกดำบรรพ์ระบุว่าเคยเป็นสปีชีส์น้ำมาก่อนในช่วงการระเบิดยุคแคมเบรียน เริ่มต้นขึ้นเมื่อประมาณ 542 ล้านปีก่อน มีการพบกลุ่มยีนจำนวน 6,331 กลุ่มที่ปรากฏร่วมกันในสัตว์ที่ยังมีชีวิตอยู่ทั้งหมด ลักษณะดังกล่าวอาจเกิดขึ้นจากบรรพบุรุษร่วมกันของสัตว์ที่มีชีวิตอยู่เมื่อ 650 ล้านปีก่อน
ในอดีต อริสโตเติลจำแนกสัตว์ออกเป็นสองกลุ่ม คือ กลุ่มที่มีเลือดและไม่มีเลือด คาร์ล ลินเนียสสร้างการจำแนกสิ่งมีชีวิตอย่างเป็นลำดับเป็นครั้งแรกในปี พ.ศ. 2301 ด้วยผลงาน Systema Naturae ของเขา ซึ่งต่อมาฌ็อง-บาติส ลามาร์กขยายเพิ่มเป็น 14 ไฟลัมในปี พ.ศ. 2352 ในปี พ.ศ. 2417 แอ็นสท์ แฮเคิลแบ่งอาณาจักรสัตว์ออกเป็นเมทาซัวหลายเซลล์ (พ้องกับ Animalia) และโพรโทซัว อันเป็นสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวที่ไม่ได้รับการพิจารณาว่าเป็นสัตว์อีกต่อไป ในยุคปัจจุบัน การจำแนกประเภทของสัตว์ขึ้นอยู่กับวิธีการขั้นสูง เช่น วิวัฒนาการชาติพันธุ์เชิงโมเลกุล (Molecular phylogenetics) ซึ่งสามารถแสดงความสัมพันธ์เชิงวิวัฒนาการระหว่างสัตว์แต่ละชนิดได้อย่างดี
มนุษย์นำสัตว์มาใช้ประโยชน์ในหลากหลายด้าน เช่น นำมาบริโภคเป็นอาหาร (รวมทั้งเนื้อสัตว์ นม และไข่) นำมาใช้เป็นวัสดุ (เช่น หนังสัตว์ ขนสัตว์ เป็นต้น) และนำมาเป็นสัตว์เลี้ยงสำหรับขนส่งหรือใช้แรงงาน เป็นต้น มนุษย์นำสุนัขมาใช้ในการล่าสัตว์ขณะที่มีสัตว์บกและสัตว์น้ำจำนวนมากถูกล่าเป็นกีฬา สัตว์ที่ไม่ใช่มนุษย์ปรากฏในงานศิลปะตั้งแต่ยุคเริ่มแรกของมนุษย์ และยังปรากฏในปรัมปราวิทยาและศาสนาด้วย
รากศัพท์
คำว่า "สัตว์" มีรากศัพท์มาจากภาษาสันสกฤตว่า सत्त्व (สตฺตฺว) แปลว่าความเป็น[1]
คำว่า "animal" ในภาษาอังกฤษมีรากศัพท์มาจากภาษาละตินว่า animalis แปลว่ามีลมหายใจ มีวิญญาณ หรือสิ่งมีชีวิต[2] ส่วนนิยามในทางชีววิทยานั้นหมายถึงทุกสมาชิกในอาณาจักร Animalia[3] แต่เมื่อใช้โดยทั่วไป คำว่า "สัตว์" บางครั้งหมายถึงแค่สัตว์อื่นที่ไม่ใช่มนุษย์ อันเป็นผลมาจากแนวคิดมนุษย์เป็นศูนย์กลาง[4][5][6][7]
ลักษณะ
สายวิวัฒนาการ
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- ↑ "สัตว์ (๑๖ พฤษภาคม ๒๕๕๓)". สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. สืบค้นเมื่อ 3 มกราคม 2563.
{{cite web}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
(help) - ↑ Cresswell, Julia (2010). The Oxford Dictionary of Word Origins (2nd ed.). New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-954793-7.
'having the breath of life', from anima 'air, breath, life'.
- ↑ "Animal". The American Heritage Dictionary (4th ed.). Houghton Mifflin Company. 2006.
- ↑ "animal". English Oxford Living Dictionaries. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 26 July 2018. สืบค้นเมื่อ 26 July 2018.
- ↑ Boly, Melanie; Seth, Anil K.; Wilke, Melanie; Ingmundson, Paul; Baars, Bernard; Laureys, Steven; Edelman, David; Tsuchiya, Naotsugu (2013). "Consciousness in humans and non-human animals: recent advances and future directions". Frontiers in Psychology. 4: 625. doi:10.3389/fpsyg.2013.00625. PMC 3814086. PMID 24198791.
- ↑ "The use of non-human animals in research". Royal Society. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 June 2018. สืบค้นเมื่อ 7 June 2018.
- ↑ "Nonhuman definition and meaning |". Collins English Dictionary. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 June 2018. สืบค้นเมื่อ 7 June 2018.
แหล่งข้อมูลอื่น
- ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Animalia ที่วิกิสปีชีส์
- แม่แบบ:Eol
- Tree of Life Project