ผลต่างระหว่างรุ่นของ "มหาสมุทร"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม

ในบรรทัด

รุ่นแก้ไขเมื่อ 16:06, 22 กันยายน 2558

มหาสมุทร (อังกฤษ: ocean) เป็นผืนน้ำทะเลขนาดใหญ่เชื่อมต่อกัน และครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 3 ใน 4 (71%) ของพื้นผิวโลก มหาสมุทรเรียงตามลำดับขนาดจากมากไปน้อยได้แก่ มหาสมุทรแปซิฟิก มหาสมุทรแอตแลนติก มหาสมุทรอินเดีย มหาสมุทรใต้ และมหาสมุทรอาร์กติก^[1]^[2] คำว่า sea หรือทะเล บางครั้งใช้แทนคำว่า "ocean" หรือ "มหาสมุทร" ในภาษาอังกฤษแบบอเมริกันได้ แต่หากเจาะจงการพูดแล้ว sea คือแหล่งน้ำเค็ม (ส่วนหนึ่งของมหาสมุทร) ส่วนที่มีพื้นที่ติดพื้นดิน^[3]

มหาสมุทรทั่วโลกมีพื้นที่รวม 361 ล้านตารางกิโลเมตร ปริมาตร 1,370 ล้านลูกบาศก์กิโลเมตร มีความลึกเฉลี่ย 3,790 เมตร ไม่นับรวมทะเลที่ไม่เชื่อมต่อกับมหาสมุทร อาทิ ทะเลแคสเปียน

มวลรวมของส่วนอุทกภาคมีค่าประมาณ 1.4×10²¹ กิโลกรัม คิดเป็น 0.023 % ของมวลโลก

องค์การอุทกศาสตร์สากล (International Hydrographic Organization) เป็นผู้กำหนดเส้นแบ่งเขตระหว่างแต่ละมหาสมุทร ยกตัวอย่างเช่น มหาสมุทรใต้เริ่มจากชายฝั่งทวีปแอนตาร์กติกาไปถึงละติจูด 60 องศาใต้ พื้นที่ที่มีขนาดเล็กกว่ามหาสมุทร เรียกว่า ทะเล อ่าว ช่องแคบ ฯลฯ

ไหล่ทวีป

ไหล่ทวีป เป็นส่วนที่ตื้นที่สุดและอยู่ติดกับส่วนที่เป็นทวีป บางทีถือว่าเป็นส่วนของทวีป พื้นของไหล่ทวีปบางตอนจะเรียบ บางตอนมีร่องยาว บางตอนมีสันเนิน บางตอนมีแอ่งกลม บางตอนมีเนินเขา บางส่วนเป็นหิน บางส่วนปกคลุมด้วยโคลน ทราย หรือกรวด

ไหล่ทวีป เป็นส่วนที่มีการเปลี่ยนแปลง อาจเป็นการเปลี่ยนแปลงแบบกรรมวิธีปรับระดับ หรือการเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากการเคลื่อนไหวแปรรูปของเปลือกโลก ไหล่ทวีปจะมีระดับสูงขึ้นและมีขนาดกว้างออกไป เพราะมีวัตถุต่าง ๆ จากพื้นดินมาทับถมอยู่ ตัวกระทำที่นำเอาวัตถุเหล่านั้นมาคือ แม่น้ำ ลมและสิ่งที่หลุดร่วงจากฝั่งจากการกระทำของทะเลมหาสมุทรเอง ถ้าชายฝั่งจมตัวลงน้ำทะเลจะไหลท่วมขึ้นไปถึงส่วนที่ป็นที่ราบชายฝั่ง ไหล่ทวีปจะเปลี่ยนแปลงไป ถ้าชายฝั่งยกตัวสูงขึ้นไหล่ทวีปอาจกลายเป็นที่ราบชายฝั่งไป นอกจากนี้ไหล่ทวีบยังเป็นที่อยู่ของสัตว์มากมายอีกด้วย

ลาดทวีป

ลาดทวีปอยู่ถัดจากไหล่ทวีป มีความลาดชันมาก 65 กิโลเมตรต่อระยะทาง 1 กิโลเมตรทอดไปถึงระดับน้ำลึกประมาณ 3,600 เมตร ลาดทวีปในที่ต่าง ๆ มีความกว้างแตกต่างกันไป โดยเฉลี่ยจะกว้างเป็น 2 เท่าของไหล่ทวีป ขอบนอกสุดของลาดทวีปจะติดต่อกับพื้นท้องมหาสมุทรเป็นแนวที่เห็นได้ชัดเจน เพราะเป็นตอนที่มีการเปลี่ยนระดับ ลาดทวีปนี้เป็นส่วนขอบของเปลือกโลกที่เรียกว่าไซอัล

ที่ลาดทวีปและที่ขอบ ๆ ของไหล่ทวีปบางตอนมีหุบเขาลึกอยู่ระหว่าง หุบผาชันใต้ทะเล หุบผาชันใต้ทะเลบางแห่งมีสาขาอยู่ด้วย ก้นหุบผาชันใต้ทะเลส่วนใหญ่มีความลึก 1,800-2,000 เมตร ต่ำกว่าระดับน้ำทะเล สาเหตุของการเกิดหุบผาชันใต้ทะเลนี้ยังไม่ทราบแน่นอน มีการสันนิษฐานกันหลายอย่าง บ้างว่าเนื่องจากการเปลี่ยนระดับของหิน บ้างว่าเพราะคลื่นขนาดใหญ่ทำให้เกิดกระแสน้ำซึ่งไหลแรง ทำให้ส่วนนั้นสึกกร่อนไป บ้างว่าน้ำใต้ดินบริเวณนั้นลดน้อยลงทำให้เกิดการยุบตัว

พื้นท้องมหาสมุทร

พื้นท้องมหาสมุทร คือช่วงตอนกลางของมหาสมุทร ช่วงนี้ไม่ได้ราบเรียบแต่มีส่วนสูงส่วนต่ำด้วย ได้แก่สันเขา ซึ่งแคบบ้าง กว้างบ้าง ที่ราบสูง แอ่งรูปกลม แอ่งรูปยาว ภูเขา เช่น สันเขามิดแอตแลนติก ซึ่งทอดจากไอซ์แลนด์ลงมาเกือบถึงทวีปแอนตาร์กติค บางตอนสูงขึ้นมาเหนือน้ำเป็นเกาะ เช่น หมู่เกาะอะซอร์ส และเกาะเล็ก ๆ อื่น ๆ ส่วนใหญ่อยู่ใต้ระดับน้ำทะเลคือหมู่เกาะฮาวาย สันเขาแห่งนี้ยาวประมาณ 720 กิโลเมตร อ่าวเม็กซิโก ทะเลแคริบเบียน ทะเลแดง เป็นตัวอย่างของแอ่งลึกบนพื้นท้องมหาสมุทร

ภูเขาใต้ทะเล

ภูเขาใต้ทะเล พบที่พื้นท้องมหาสมุทร ภูเขาใต้ทะเลบางลูกมียอดตัด เรียกว่า กีย์โอต์พบมากที่ตอนกลางและที่ด้านตะวันตกของมหาสมุทรแปซิฟิคระหว่างหมู่เกาะมาเรียนากับหมู่เกาะฮาวายยอดของภูเขากีโอต์อยู่ที่ระดับน้ำลึก 1,200 - 1,800 เมตรเดิมอาจเป็นยอดภูเขาไฟแล้วคลื่นทำให้สึกกร่อนไปหรืออาจมีปะการังมาเกาะเหนือยอดเขาทำให้ยอดตัด ต่อมาพื้นท้องมหาสมุทรลดระดับต่ำลงหรือน้ำทะเลมีระดับสูงขึ้นเลยจมหายไปใต้น้ำ

ร่องลึกบาดาลและเหวทะเล

ร่องลึกบาดาลและเหวทะเล ร่องลึกบาดาลเป็นแอ่งลึกรูปยาวและขอบสูงชันอยู่ที่พื้นท้องมหาสมุทร ร่องลึกบาดาลอยู่ค่อนมาทางลาดทวีปหรือใกล้เกาะ เช่น ร่องลึกบาดาลอาลิวเซียนร่องลึกบาดาลมินดาเนา ร่องลึกบาดาลมาเรียนา ร่องลึกบาดาลชวา ส่วนเหวทะเลหมายถึงแอ่งลุ่มที่มีความลึกเกินกว่า 600 เมตร กำเนิดของร่องลึกบาดาลนี้ไม่เป็นที่ทราบกันแน่นอน คาดกันว่าเกิดจากการคดโค้งของพื้นท้องมหาสมุทร และร่องลึกบาดาลเป็นส่วนที่ต่ำ แต่มีร่องลึกบาดาลบางแห่งมีลักษณะคล้ายหุบเขาทรุด แนวที่มีร่องลึกบาดาลนั้นเป็นแนวที่เปลือกโลกยังมีการเคลื่อนไหวอยู่ เพราะแผ่นดินไหวที่เกิดขึ้นนั้นมีหลายครั้งที่มีแหล่งกำเนิดอยู่ที่ใต้ร่องลึกบาดาลเหล่านั้นลงไป

อุณหภูมิ

อุณหภูมิของน้ำทะเล อุณหภูมิของน้ำทะเลนั้นขึ้นอยู่กับการแผ่รังสี ดวงอาทิตย์มากกว่าความร้อนจากแก่นโลกหรือกัมมันตภาพรังสีจากพื้นท้องมหาสมุทร อุณหภูมิของน้ำทะเลจะต่างกันทั้งทางแนวราบ คือจากเส้นศูนย์สูตรไปทางขั้วโลก และทางแนวดิ่ง คือจากระดับน้ำทะเลลงไปถึงพื้นท้องมหาสมุทรทางแนวราบนั้นที่เส้นศูนย์สูตรอุณหภูมิเฉลี่ยที่ระดับน้ำทะเลประมาณ 26 องศาเซลเซียส (80 องศาฟาเรนไฮน์) ที่ขั้วโลกประมาณ -2 องศาเซลเซียส (28องศาฟาเรนไฮน์) ทางแนวดิ่งที่แถบอากาศร้อนอุณหภูมิจะลดลงอย่างรวดร็วจากระดับน้ำทะเลถึงระดับลึกประมาณ 1,080 เมตร อุณหภูมิที่ระดับนี้ประมาณ 4 องศาเซลเซียส จากระดับลึก 1,080 – 1,800 เมตร อุณหภูมิลดลง พ้นระดับนี้ลงไปถึงพื้นท้องมหาสมุทรอุณหภูมิเกือบไม่เปลี่ยนแปลง ประมาณ 2 องศาเซลเซียส ที่ขั้วโลกอุณหภูมิที่พื้นท้องมหาสมุทรประมาณ 2 องศาเซลเซียส

อ้างอิง

↑ "ocean, n". Oxford English Dictionary. สืบค้นเมื่อ February 5, 2012.
↑ "ocean". Merriam-Webster. สืบค้นเมื่อ February 6, 2012.
↑ "WordNet Search — sea". Princeton University. สืบค้นเมื่อ February 21, 2012.

Pope, F. 2009. From eternal darkness springs cast of angels and jellied jewels. in The Times. November 23. 2009 p. 16 - 17.
มหาสมุทร

[oed.130201-1] "ocean, n". Oxford English Dictionary. สืบค้นเมื่อ February 5, 2012.

[mw.ocean-2] "ocean". Merriam-Webster. สืบค้นเมื่อ February 6, 2012.

[pri.sea-3] "WordNet Search — sea". Princeton University. สืบค้นเมื่อ February 21, 2012.

[1]

[2]

[3]

รุ่นแก้ไขเมื่อ 16:01, 22 กันยายน 2558 แก้ไข Dolkungbighead (คุย \| ส่วนร่วม) ผู้ตรวจตรา การแก้ไข 17,957 ครั้ง ไม่มีความย่อการแก้ไข ← การแก้ไขก่อนหน้า		รุ่นแก้ไขเมื่อ 16:06, 22 กันยายน 2558 แก้ไข ทำกลับ Dolkungbighead (คุย \| ส่วนร่วม) ผู้ตรวจตรา การแก้ไข 17,957 ครั้ง ไม่มีความย่อการแก้ไข การแก้ไขถัดไป →
บรรทัด 1:		บรรทัด 1:
	'''มหาสมุทร''' ({{lang-en\|ocean}}) เป็นผืนน้ำ[[ทะเล]]ขนาดใหญ่เชื่อมต่อกัน และครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 3 ใน 4 (71%) ของพื้นผิว[[โลก]] มหาสมุทรเรียงตามลำดับขนาดจากมากไปน้อยได้แก่ [[มหาสมุทรแปซิฟิก]] [[มหาสมุทรแอตแลนติก]] [[มหาสมุทรอินเดีย]] [[มหาสมุทรใต้]] และ[[มหาสมุทรอาร์กติก]] คำว่า ''sea'' หรือ''[[ทะเล]]'' บางครั้งใช้แทนคำว่า "ocean" หรือ "มหาสมุทร" ใน[[ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน]]ได้ แต่หากเจาะจงการพูดแล้ว sea คือแหล่งน้ำเค็ม (ส่วนหนึ่งของมหาสมุทร) ส่วนที่มีพื้นที่ติดพื้นดิน		'''มหาสมุทร''' ({{lang-en\|ocean}}) เป็นผืนน้ำ[[ทะเล]]ขนาดใหญ่เชื่อมต่อกัน และครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 3 ใน 4 (71%) ของพื้นผิว[[โลก]] มหาสมุทรเรียงตามลำดับขนาดจากมากไปน้อยได้แก่ [[มหาสมุทรแปซิฟิก]] [[มหาสมุทรแอตแลนติก]] [[มหาสมุทรอินเดีย]] [[มหาสมุทรใต้]] และ[[มหาสมุทรอาร์กติก]]<ref name="oed.130201">{{cite web \|url=http://www.oed.com/view/Entry/130201?redirectedFrom=ocean#eid \|title=ocean, n \|publisher=Oxford English Dictionary \|accessdate=February 5, 2012 }}</ref><ref name="mw.ocean">{{cite web \|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/ocean \|title=ocean \|publisher=Merriam-Webster \|accessdate=February 6, 2012 }}</ref> คำว่า ''sea'' หรือ''[[ทะเล]]'' บางครั้งใช้แทนคำว่า "ocean" หรือ "มหาสมุทร" ใน[[ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน]]ได้ แต่หากเจาะจงการพูดแล้ว sea คือแหล่งน้ำเค็ม (ส่วนหนึ่งของมหาสมุทร) ส่วนที่มีพื้นที่ติดพื้นดิน<ref name="pri.sea">{{cite web \|url=http://wordnetweb.princeton.edu/perl/webwn?s=sea \|title=WordNet Search — sea \|publisher=Princeton University \|accessdate=February 21, 2012 }}</ref>

	มหาสมุทรทั่วโลกมีพื้นที่รวม 361 ล้าน[[ตารางกิโลเมตร]] ปริมาตร 1,370 ล้าน[[ลูกบาศก์กิโลเมตร]] มีความลึกเฉลี่ย 3,790 [[เมตร]] ไม่นับรวมทะเลที่ไม่เชื่อมต่อกับมหาสมุทร อาทิ [[ทะเลแคสเปียน]]		มหาสมุทรทั่วโลกมีพื้นที่รวม 361 ล้าน[[ตารางกิโลเมตร]] ปริมาตร 1,370 ล้าน[[ลูกบาศก์กิโลเมตร]] มีความลึกเฉลี่ย 3,790 [[เมตร]] ไม่นับรวมทะเลที่ไม่เชื่อมต่อกับมหาสมุทร อาทิ [[ทะเลแคสเปียน]]