เฟรนด์ชิพ เธอกับฉัน

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เฟรนด์ชิพ เธอกับฉัน
กำกับ
  • ฉัตรชัย นาคสุริยะ
  • พัชนนท์ ธรรมจิรา
  • อนัต ยวงเงิน
  • ไรท์ เบรนทีม
เขียนบทปวันรัตน์ นาคสุริยะ
อำนวยการสร้าง
  • วิโรจน์ ปรีชาว่องไวกุล
  • สุภาพร ปรีชาว่องไวกุล
  • วชิรพงษ ปรีชาว่องไวกุล
นักแสดงนำ
กำกับภาพสิทธิพงษ์ กรองทอง
ตัดต่อธวัช ศิริพงษ์
ดนตรีประกอบทนงศักดิ์ อาภรณ์ศิริ / ลัลลาบาย
ผู้จัดจำหน่ายไรท์บียอนด์
วันฉาย2 กรกฎาคม พ.ศ. 2551
ความยาว115 นาที
ประเทศไทย
ภาษาไทย
ทำเงิน15.6 ล้านบาท
ข้อมูลจากสยามโซน

เฟรนด์ชิพ เธอกับฉัน เป็นภาพยนตร์ไทยแนวดราม่าโรแมนติก ที่ออกฉายในปี พ.ศ. 2551 กำกับโดย ไรท์ เบรนทีม ฝีมือเขียนบทของ เหมี่ยว-ปวันรัตน์ นาคสุริยะ นำแสดงโดย มาริโอ้ เมาเร่อ ประกบกับ สายป่าน-อภิญญา สกุลเจริญสุข และนักแสดงรุ่นใหญ่อย่าง เจ-เจตริน วรรธนะสิน, โอ-วรุฒ วรธรรม, ปอ-ปุณยวีร์ สุขกุลวรเศรษฐ์, ก้อย-บุญญิตา งามสรรพศิลป์, ป๋าเต็ด-ยุทธนา บุญอ้อม และดีเจป๋อง-กพล ทองพลับ รวมทั้งนักแสดงหน้าใหม่ ที่คัดเลือกผู้สมัครจากทางบ้าน โดยผ่านเว็บไซต์ www.ontrxclub.net เก็บถาวร 2008-07-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน[1]

ภาพยนตร์เรื่องนี้ยังได้นำ “เพื่อน” เพลงเก่าของ แกรนด์เอ็กซ์ มาเป็นเพลงประกอบภาพยนตร์ โดยมี บอย-ตรัย ภูมิรัตน เป็นผู้ทำดนตรีใหม่ และ บี-เครสเชนโด (พีระพัฒน์ เถรว่อง) รับหน้าที่ขับร้อง

นักแสดง[แก้]

นักแสดงรับเชิญ[แก้]

เรื่องย่อ[แก้]

สิงหา ได้รับโทรศัพท์จากแจ๊ด เพื่อนทอมสมัยเรียน ชวนเพื่อนร่วมกลุ่มชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มาทานอาหารร่วมกัน เพื่อนัดหมายจัดงานเลี้ยงรุ่น โดยมี ซ้ง เถ้าแก่ร้านโชห่วย, ป๋อง ดีเจรายการวิทยุเล่าเรื่องผี, จุดเด่น พระเอกหนังที่โด่งดัง, กานดา ซึ่งปัจจุบันเป็นเมียซ้ง, และแจ๊ด สาวหล่อ สไตลิสต์ประจำนิตยสารอันดับหนึ่ง เมื่อกลับมาพบกันอีกครั้ง จึงรำลึกถึงความหลังเมื่อชั้น ม.6 จนสิงหาได้เอ่ยถึง มิถุนา เพื่อนหญิง ที่ย้ายจากโรงเรียนอื่น และเข้ามาตอน ม.6

ในวันเปิดเทอมวันแรกของปี พ.ศ. 2530 ห้องเรียนของพวกสิงหา มีนักเรียนเข้าใหม่ 2 คน คือ แหลม (ชื่อจริง: สายัณห์) หนุ่มคมเข้ม ท่าทางเกเร ในช่วงแรกพวกสิงหาก็ไม่ถูกชะตาด้วยเท่าไรนัก แต่หลังจากที่สิงหามีเรื่องกับกลุ่มนักเรียนนักเลง และเกือบถูกแทงด้วยมีด แต่แหลมก็เข้าต่อสู้จนช่วยไว้ได้ พวกสิงหาจึงชวนแหลมเข้าร่วมกลุ่ม ส่วนนักเรียนใหม่อีกคน คือ มิถุนา หญิงสาวที่น่ารัก จนทำให้สิงหามองไม่วางตาด้วยความสนใจ แต่เธอเป็นคนไม่ค่อยพูด ซึ่งกานดากับแจ๊ด ก็ชวนมานั่งด้วยกัน ช่วงแรกมิถุนาไม่ค่อยชอบพวกสิงหา จึงไม่พูดด้วย จนเขาคิดว่าเธอหยิ่ง และล้อเลียนว่าเป็นใบ้ จนกระทั่งวันหนึ่ง เธอก็ทนไม่ไหว ถึงกับต่อยหน้าสิงหา

จากเหตุการณ์นั้น ทำให้สิงหารู้สึกผิด จึงติดตามมิถุนาไปที่บ้าน เพื่อขอโทษเธอ จนพบความจริงว่า เธอต้องดูแลตัวเองและแม่ ที่เป็นใบ้ และหูหนวกด้วย เขาจึงพยายามขอโทษเธอด้วยวิธีต่างๆ แม้แต่เปิดตำราเรียนภาษามือด้วยตัวเอง เพื่อสื่อสารกับแม่มิถุนา จนสนิทสนมกับมิถุนา และแม่ของเธอมากขึ้น จนเมื่อปิดภาคเรียนที่ 1 พวกสิงหามาพบแม่มิถุนา เพื่อขออนุญาตชวนเธอไปออกค่ายอาสาพัฒนา ที่เขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์ เป็นผลให้เขาและเธอ ตลอดจนเพื่อนในกลุ่ม สนิทสนมรักใคร่กันมากยิ่งขึ้นด้วย หลังกลับจากค่าย นักเรียนนักเลงกลุ่มเดิม ใช้มีดแทงเข้าที่ท้องของแหลมจนเสียชีวิต ทำให้เพื่อนๆ ตกอยู่ในอาการโศกเศร้า

ก่อนสอบไล่ ปลายภาคเรียนที่ 2 ทั้งสิงหาและมิถุนา ต่างก็รู้ว่า ครอบครัวของทั้งสอง จะต้องย้ายบ้านไปอยู่ต่างจังหวัด แต่ก็ไม่ได้บอกกัน ต่อมา ในวันประกาศผลสอบไล่ ทั้งสองนัดกันที่สวนกรกฎา (สวนสาธารณะที่ทั้งสองช่วยกันตั้งชื่อให้) พร้อมเพื่อนๆ เพื่อเอาสมุดเฟรนด์ชิพมาแลกกันเขียน แต่ในวันนั้น พวกซ้ง ป๋อง และจุดเด่น กลับชวนเขาไปฉลองจบ ม.6 ด้วยการทดลองดื่มเบียร์ จนกระทั่งเมาหลับไป เมื่อตื่นขึ้นมาก็เลยเวลานัดเสียแล้ว เขาจึงรีบวิ่งไปตามหาที่โรงเรียน สวนกรกฎา และบ้านมิถุนา แต่ไม่พบ ขณะที่บ้านก็ว่างเปล่า

หลังจากงานเลี้ยงรุ่นในปัจจุบันนี้เอง สิงหาก็ตั้งใจที่จะทำงานโปรดิวเซอร์ถ่ายทำสารคดีโทรทัศน์ตามต่างจังหวัดทั่วประเทศต่อไป เพื่อตามหามิถุนา ตามที่เขาได้ปฏิญาณกับตัวเองไว้ วันหนึ่ง ขณะถ่ายทำรายการ เขาได้พบแม่มิถุนาอีกครั้ง จึงได้สอบถามด้วยภาษามือ จนทราบว่า เธอป่วยด้วยโรคเอชไอวี-เอดส์ ซึ่งเขาก็อยู่เฝ้าเธอจนลมหายใจสุดท้าย จากนั้น เขาได้รับไดอารีของมิถุนาจากแม่ของเธอ ภายในนั้นเล่าย้อนกลับไป ในวันประกาศผลสอบไล่ ซึ่งเธอก็วิ่งตามหาเขา เพื่อแลกเฟรนด์ชิพกัน แต่ก็คลาดกันตลอด ซ้ำร้ายระหว่างที่รออยู่ในสวนสาธารณะ ก็ถูกพวกนักเรียนนักเลงกลุ่มเดิมรุมข่มขืน จนกระทั่งติดเชื้อเอชไอวี-เอดส์ นั่นเอง

งานสร้างภาพยนตร์[แก้]

ที่มาเริ่มแรกของภาพยนตร์เรื่อง เฟรนด์ชิพ เธอกับฉัน มาจากบทเพลงที่โด่งดังเพลง "เพื่อน" ของวงแกรนด์เอ็กซ์ ที่ทางทีมงานของไร้ท์ บียอนด์ ฟิล์ม เกิด แรงบันดาลใจที่จะสร้างภาพยนตร์สักเรื่องเพื่อให้คนดูได้หวนระลึกถึงความประทับใจสมัยเรียนมัธยมปลาย จากนั้นจึงได้ประชุมและเสร็จเป็นบทภาพยนตร์โดยฝีมือการเขียนของปวันรัตน์ นาคสุริยะ[2]

เมื่อบทหนังผ่านความเห็นชอบจากทีมงานผู้สร้าง จึงเป็นขั้นตอนการคัดเลือกตัวนักแสดง ซึ่งได้คัดตัวในส่วนนักแสดงภาคโตได้อย่างลงตวคือ เจตริน วรรธนะสิน, ยุทธนา บุญอ้อม, วรุฒ วรธรรม, กพล ทองพลับ, บุญญิตา งามศัพพศิลป์, และ ปุณยวีร์ สุขกุลวรเศรษฐ์ จากนั้น จึงได้คัดเลือกตัวนักแสดงรุ่นใหม่ โดยส่วนใหญ่คัดตัวโดยผ่านการสมัครทางเว็บไซต์ รวมทั้ง มาริโอ้ เมาเร่อ, แจ๊ค แฟนฉัน และทีมนักแสดงหน้าใหม่ เอ้ก-คณวัฒน์ จันทรลาวัณย์, จูน-ภัทราภรณ์ พูนพิริยะพงศ์, โอ๊ค-ธนโชติ อ่อนจันทร์ประเสริฐ, หล้า-ณัฐฐกันย์ ทยุตาจารุวิชญ์ และ ท็อป-จรณ สอโส[2] แต่สำหรับสายป่าน-อภิญญา สกุลเจริญสุขได้รับการติดต่อจากทีมงาน ซึ่งเห็นผลงานจากโฆษณาสินค้าตัวหนึ่ง จึงเรียกไปคุยกัน พร้อมรับบทไปอ่าน ซึ่งคุณแม่ได้อ่านบทก่อน และชื่นชอบมาก ต่อมา ป่านได้อ่านบท จึงตกลงรับแสดง ซึ่งในช่วงที่เปิดตัวนักแสดง ทีมงานจะเปิดตัวนักแสดงรุ่นใหญ่ก่อน[3]

เมื่อทีมนักแสดงลงตัว จึงนัดมาลองอ่านบทร่วมกัน มาลองเสื้อผ้าที่จะใช้ในการถ่ายทำ เรียนการแสดงเพิ่มเพื่อจะได้แสดงออกมาแล้วดูเป็นธรรมชาติมากที่สุด โดยเฉพาะมีบางส่วนในเรื่องที่มีคิวบู๊ด้วย รวมถึงเปลี่ยนภาพลักษณ์บ้างเล็กน้อย อย่างทรงผม ส่วนปัญหาระหว่างการถ่ายทำมีบ้างเล็กน้อย ไม่ว่าจะเป็นลมฟ้าอากาศในบางครั้งที่ไม่เต็มใจต้องเลิกกลางคัน บางทีก็ถ่ายกันหามรุ่งหามค่ำชนิดข้ามวันข้ามคืน อีกทั้งการจัดคิวนักแสดงให้ลงตัวที่สุด

เดิมทีวางตัวผู้กำกับไว้ที่ คุณฉัตรชัย นาคสุริยะ จนหนังถ่ายไปได้กว่าครึ่งจึงเปลี่ยนผู้กำกับเป็นพัชนนท์ ธรรมจิรา แต่ก็ยังมีการเปลี่ยนตัวผู้กำกับอีกหลายครั้ง มีข่าวว่าอนัต ยวงเงิน ผู้กำกับเรื่อง โคตรเพชฌฆาต มารับหน้าที่บ้าง หรือบางคิวมีการให้ผู้ช่วยขึ้นมากำกับแทน[4]

ฉากในการถ่ายทำในเรื่องถ่ายทำที่โรงเรียนสายปัญญารังสิต ,โรงเรียนบางกะปิ และยังมีการลงทุนกว่า 1 ล้านบาท เพื่อฉากลานสเก็ตย้อนยุคซึ่งเป็นที่นิยมในสมัยนั้น[5] ฉากการถ่ายทำที่สำคัญในเรื่องอีกฉากคือที่ยกกองไปถ่ายทำที่เขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์ ซึ่งตรงกับหน้าหนาวพอดี จบฉากใหญ่ที่เขาค้อ การถ่ายทำที่เหลือต่อจากนั้นก็ เป็นการเก็บตกฉากเล็กๆ น้อยๆ หรือถ่ายเพิ่มในฉากที่ทีมงานคิดว่าน่าจะช่วยเพิ่มความสมบูรณ์ให้กับเนื้อเรื่องได้[2]

การตอบรับ[แก้]

การออกฉายและรายได้[แก้]

มาริโอ้ เมาเร่อ รับบทเป็นสิงหา

ภาพยนตร์ออกฉายครั้งแรกรอบสื่อมวลชนไปเมื่อวันที่ 23 มิถุนายน พ.ศ. 2551 หลังจากนั้นวันอาทิตย์ที่ 29 มิถุนายน พ.ศ. 2551 ก็มีการจัดฉายรอบพิเศษที่โรงภาพยนตร์แกรนด์อีจีวี สยามดิสคัฟเวอรี่ เป็นรอบการกุศลหารายได้ช่วยคนบกพร่องทางการได้ยิน อันเนื่องจากภาพยนตร์มีเนื้อหาเรื่องราวที่เกี่ยวข้อง รายได้มอบให้กับโรงเรียนเศรษฐเสถียรในพระราชูปถัมภ์ และถือเป็นภาพยนตร์เรื่องแรกที่จะมีการแปลภาษามือบนจอภาพยนตร์[6]

ส่วนรอบฉายอย่างเป็นทางการ จากกำหนดเดิมที่หนังเรื่องนี้จะเปิดฉายอย่างเป็นทางการในวันที่ 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2551 แต่ทางไร้ท์ บิยอนด์ ฟิล์ม ได้เลื่อนกำหนดฉายให้เร็วขึ้นมาเป็นวันที่ 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2551 แทน[7] ภาพยนตร์ทำรายได้รวม 15.6 ล้านบาท[8]

คำวิจารณ์ของนักวิจารณ์[แก้]

ณัฐพงษ์ โอฆะพนม จากหนังสือพิมพ์คมชัดลึก วิจารณ์ไว้ว่า "เฟรนด์ชิพ เธอกับฉัน ไม่ได้มีอะไรแปลกใหม่แล้ว รายละเอียดต่าง ๆ ยังดูเก่า เชย และอาจดูล้าสมัย" ในด้านการกำกับ "หนังทั้งเรื่องเดินไปในทิศทางไหนขึ้นอยู่กับผู้กำกับ ซึ่งหนังเรื่องนี้คืออาการแบบลักปิดลักเปิด กั๊ก ๆ ไม่ไปไหนสักทาง" ส่วนด้านการแสดง "หนังเรื่องนี้ได้นักแสดงที่เก่งในการบริหารเสน่ห์ ตั้งสายป่าน ... รวมทั้งมาริโอ้ ที่เป็นเครื่องพิสูจน์ความสามารถทางการแสดงได้ในระดับหนึ่ง...เขาทำให้ตัว สิงหา ดูเป็นตัวละครที่มีมิติมากที่สุดในหนังเรื่องนี้ ไม่รวมถึง แจ็ค แฟนฉัน...ที่ช่วยทำให้หนังมีชีวิตชีวาขึ้น"[4]

ณัฎฐ์ธร กังวาลไกล จาก thaicinema.org วิจารณ์ไว้ว่า "ส่วนประกอบอื่นๆ ของหนังดูไม่กลมกลืนกัน ในช่วงแรกหนังอาจจะเดินเรื่องอย่างฉับไว หนังที่ผู้กำกับอยากจะให้เรื่องมันไปทางไหน ก็เปลี่ยนฉับเสียดื้อๆ " และในส่วนการคัดเลือกนักแสดง "ดูเหมือนว่าผู้ที่รับบทเดียวกันทั้งสองรุ่น หน้าตาจะไม่ค่อยเหมือนกัน"[9]

ในส่วนการใช้เพลงประกอบภาพยนตร์ อภินันท์ บุญเรืองพะเนา จากผู้จัดการออนไลน์ให้ความเห็นว่า "หนังเรื่องนี้ ใช้เพลงประกอบเป็นเครื่องมือสื่อสารแทนความรู้สึกในช่วงนั้นๆ ของตัวละคร เพียงแต่บางช่วง ทั้งเพลงและดนตรีประกอบมันเยอะเสียจนฟังดูรกหูไปหน่อย" และยังพูดถึงตอนจบของหนังว่า "หนังทำได้ดีมาโดยตลอด แต่กลับมาตกม้าตายเอาเมื่อตอนใกล้จะจบ"[10]

รางวัล[แก้]

ในการมอบรางวัลท็อปอวอร์ดส 2008 มาริโอ้ เมาเร่อ นักแสดงนำ ได้รับรางวัลดาวรุ่งชายยอดเยี่ยม สาขาภาพยนตร์ จากผลงานการแสดงในภาพยนตร์เรื่องนี้[11]

สิ่งต่อเนื่อง[แก้]

นอกจากภาพยนตร์แล้ว ยังได้ออกหนังสือ "เฟรนด์ชิพ เธอกันฉัน" นวนิยายการ์ตูนที่มีเรื่องราวช่วงที่ขาดหายไปของ สิงหา และมิถุนา ออกโดยสำนักพิมพ์จิณนา เดือนตุลาคม พ.ศ. 2552[12]

เพลงประกอบภาพยนตร์[แก้]

ปกซีดีอัลบั้มเพลงประกอบภาพยนตร์ เฟรนด์ชิพ เธอกับฉัน

ในด้านเพลงประกอบ ภาพยนตร์เรื่องนี้ได้นำเพลง "เพื่อน" เพลงเก่าของแกรนด์เอ็กซ์ ที่ดนุพล แก้วกาญจน์ร้องไว้ แต่งโดย ทนงศักดิ์ อาภรณ์ศิริ อยู่ในอัลบั้มชุด เพชร ออกวางจำหน่ายปี พ.ศ. 2526[13]มาทำดนตรีใหม่โดย ตรัย ภูมิรัตน ร้องโดยพีระพัฒน์ เถรว่อง และยังมีเพลงแต่งใหม่ที่ร้องโดยตรัย ภูมิรัตน ในเพลง "จะได้พบกันอีกไหม"[14]

นอกจากการนำเสนอภาพในช่วงราวทศวรรษ 2530 ยังมีเพลงประกอบ ของศิลปินหลายๆ คนของค่ายคีตา รายการถ่ายทอดสดคอนเสิร์ตยอดฮิตแห่งยุคอย่าง โลกดนตรี[10]

อัลบั้มเพลงประกอบภาพยนตร์เรื่องนี้ จัดจำหน่ายโดยไรท์บียอนด์ วางขายเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2551[15]

รายชื่อเพลงในอัลบั้ม[แก้]

  1. จะได้เจออีกไหม/บอย - ตรัย ภูมิรัตน
  2. เพื่อน (Remind Version)/ บี - พีระพัฒน์ เถรว่อง
  3. สบตา/ แอนเดรีย สวอเรซ
  4. มีแฟนหรือยังจ๊ะ/ ตรีรัก รักการดี
  5. หน่อไม้/ อ้อม - สุนิสา สุขบุญสังข์
  6. เสือ/ ฮันนี่ - ภัสสร บุญยเกียรติ
  7. ยังมี/ เฉลียง
  8. พบรัก/ แกรนด์เอ็กซ์
  9. นิทานหิ่งห้อย/ เฉลียง
  10. เพื่อน (Original Version)/ แกรนด์เอ็กซ์
  11. ใจนักเลง/ พงษ์พัฒน์ วชิรบรรจง
  12. รอรัก/ เบิร์ดกะฮาร์ท

ดีวีดีและวีซีดี[แก้]

ดีวีดีภาพยนตร์เรื่อง เฟรนด์ชิพ เธอกับฉัน จัดจำหน่ายโดย ไรท์บียอนด์ ออกวางขายวันที่ 26 กันยายน พ.ศ. 2551 โดยออกมา 2 รูปแบบคือ ดีวีดีฉบับปกติ และดีวีดีบ็อกซ์เซ็ต จำนวน 1 แผ่น มีระบบภาพแบบ Widescreen ระบบเสียงแบบ Dolby Digital 5.1 โดยฉบับบ็อกซ์เซ็ตจะมีแถมเสื้อยืด[16]

ส่วนวีซีดีออกขายวันที่ 15 กันยายน พ.ศ. 2551 สำหรับการวางขายในร้านเซเว่น อีเลฟเว่นและบุ๊คสไมล์ส จะแถมมินิวีซีดีเพลงประกอบภาพยนตร์ด้วย[17]

อ้างอิง[แก้]

  1. บวงสรวงเปิดกล้องภาพยนตร์เรื่อง "เฟรนด์ชิพ"
  2. 2.0 2.1 2.2 กว่าจะมาเป็น friendship เก็บถาวร 2008-07-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ontrxclub.net
  3. สายป่าน อภิญญา นักแสดงในหนังเฟรนด์ชิพ เธอกับฉัน sanook.com
  4. 4.0 4.1 ณัฐพงษ์ โอฆะพนม. คอลัมน์หนังจอกว้าง - เฟรนด์ชิพ...เธอกับฉัน . หนังสิอพิมพ์คมชัดลึก ฉบับวันที่ 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2551 หน้า 25
  5. 'โอ้-สายป่าน' ย้อนอดีตวันวานสวีทกลางลาน 'สเกต' เก็บถาวร 2008-05-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน นสพ.ไทยรัฐออนไลน์
  6. ""มาริโอ้-สายป่าน" ชวนดู "เฟรนด์ชิพ" การกุศล". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-07-14. สืบค้นเมื่อ 2008-07-07.
  7. “เฟรนด์ชิพ...เธอกับฉัน” กระแสแรงจัด เลื่อนฉายเร็วขึ้นเอาใจแฟนหนัง!!! เก็บถาวร 2008-07-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ontrxclub.net
  8. มยุรี อำนวยพร, ที่สุดของหนังเด่น-หนังโดนแห่งปี เก็บถาวร 2008-12-31 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน dailynews.co.th
  9. ณัฎฐ์ธร กังวาลไกล, บทวิจารณ์ “เฟรนด์ชิพ เธอกับฉัน” - มาริโอ้และสายป่าน เป็นเพียงส่วนที่ดีที่สุดของหนัง thaicinema.org
  10. 10.0 10.1 อภินันท์ บุญเรืองพะเนา, เฟรนด์ชิพ : สุขและเศร้าในคืนวันอันเก่าก่อน เก็บถาวร 2011-08-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ผู้จัดการออนไลน์ 8 กรกฎาคม 2551 14:16 น.
  11. "รายงานผลรางวัล TOP AWARDS 2008/". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-02-02. สืบค้นเมื่อ 2009-02-21.
  12. เปิดตัวหนังสือ เฟรนด์ชิพ เธอกันฉัน[ลิงก์เสีย] tamraidee.com
  13. บี พีระพัฒน์ ร้องเพลงประกอบหนัง เฟรนด์ชิพ เธอกับฉัน
  14. “เฟรนด์ชิพฯ” ย้อนอดีตวัยเรียน dailynews.co.th
  15. "เพลงประกอบภาพยนตร์ OST. เฟรนด์ชิพ เธอกับฉัน". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-07-08. สืบค้นเมื่อ 2008-07-07.
  16. เฟรนด์ชิพ...เธอกับฉัน (BOXSET พร้อมเสื้อ) เก็บถาวร 2008-09-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน boomerangshop.com
  17. โฆษณาวีซีดี เฟรนด์ชิพ เธอกับฉัน

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]