เพลงเรือ
ไปยังการนำทาง
ไปยังการค้นหา
เพลงเรือ เป็นเพลงพื้นบ้านที่เล่นกันในฤดูน้ำหลาก เป็นเพลงปฏิพากย์ชนิดเดียวที่ร้องเล่นกลางลำน้ำโดยพ่อเพลงและแม่เพลงอยู่คนละลำ จังหวัดที่เล่นเพลงเรือ ได้แก่ จังหวัดที่อยู่ริมแม่น้ำในภาคกลาง เช่น อยุธยา อ่างทอง สิงห์บุรี สุพรรณบุรี ลพบุรี และ พิษณุโลก เพลงเรือส่วนใหญ่จะถนัดร้องบทชิงชู้ ฉันทลักษณ์เหมือนเพลงปรบไก่[1]
ตัวอย่าง[แก้]
การร้องเพลงเรือจะมีบทลูกคู่รับว่า ฮ้าไฮ้ และมีบทกระทุ้งว่า ชะชะ ดังตัวอย่าง[2]
| ช. ลงเรือลอยล่องร้องทำนองเพลงเกริ่น | แสนเสนาะเพลิน (ฮ้าไฮ้) จับใจ ชะ | |
| มาพบเรือสาวรุ่นราวสคราญ | แสนที่จะเบิกบาน (ฮ้าไฮ้) หทัย ชะ |
| จึงโผเรือเทียบเข้าไปเลียบข้างลำ | แล้วก็เอ่ยถ้อยคำ (ฮ้าไฮ้) ปรา'ศรัย ชะ | |
| แม่เพื่อนเรือลอยแม่อย่าน้อยน้ำจิต | พี่ขอถามเจ้าสักนิด (ฮ้าไฮ้) เป็นไร ชะ |
| แม่พายเรือลัดแม่จะตัดทุ่งไกล | แม่จะไปทางไหน (เอย) น้อยเอย | |
| (ลูกคู่) เชียะ เชียะ นอระนอย ระนอย ระนอย | เชียะ เชียะ ฮ้าไฮ้ |
ลักษณะบังคับ[แก้]
- บาทละ 2 วรรค
- วรรคละ 7 - 9 คำ
- จำนวนคำวรรคแรกมักมากกว่าวรรคหลัง
- ไม่จำกัดความยาวในหนึ่งบทมีตั้งแต่ 3 คำกลอนขึ้นไป
- จบบทด้วยคำว่า เอย
- บังคับสัมผัสแบบกานต์ดั้น
บทร้องพิเศษ[แก้]
บทจากเพลงเรือนอกจากจะร้องแบบธรรมดาแล้วยังมีบทร้องพิเศษที่เรียกว่า ออกช่อ ต่อท้าย ดังตัวอย่าง
| ญ. ช่อเจ้าเอ๋ยมะกอก | หอมดอกเจ้าดอกถั่วเขียว | |
| พี่ทิ้งน้องกลางคืน | ให้คนอื่นเขาเกี้ยว |
| ช. เหลืองเอ๋ยใบยอ | หอมช่อมะม่วง | |
| เด็ดช่อห่อผ้า | ทำให้น้ำตาพี่ร่วง |
| หอมช่อมะม่วงเย็นเอย | ||
อ้างอิง[แก้]
- ↑ สุภาพร มากแจ้ง. กวีนิพนธ์ไทย 1. กรุงเทพมหานคร : โอเดียนสโตร์, 2535.
- ↑ ประเทือง คล้ายสุบรรณ์. ร้อยกรองชาวบ้าน. กรุงเทพมหานคร : สุทธิสารการพิมพ์, 2528.
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||