อภิมหาอำนาจ
อภิมหาอำนาจ (อังกฤษ: superpower) คือ รัฐซึ่งเป็นผู้นำในระบบระหว่างประเทศและความสามารถในการใช้อำนาจชักจูงให้เกิดเหตุการณ์ต่าง ๆ และก่อให้เกิดประโยชน์แก่ตนและวางแผนใช้อำนาจในระดับทั่วโลกเพื่อปกป้องผลประโยชน์เหล่านี้ รัฐ "อภิมหาอำนาจ" ถูกพิจารณาว่ามีความเหนือกว่ารัฐ "มหาอำนาจ"[3]
อลิซ ไลแมน มิลเลอร์ ศาสตราจารย์แห่งกิจการความมั่นคงแห่งชาติ ณ บัณฑิตวิทยาลัยกองทัพเรือ ให้คำจำกัดความของอภิมหาอำนาจว่า "ประเทศซึ่งมีความสามารถจะรักษาอำนาจครอบงำและส่งอิทธิพลได้ในทุกพื้นที่ในโลก และในบางครั้ง ในมากกว่าหนึ่งภูมิภาคของโลกในเวลาใดเวลาหนึ่ง และอาจกล่าวได้ว่าบรรลุสถานะความเป็นเจ้าโลก
คำดังกล่าวเริ่มถูกใช้เป็นครั้งแรกในปี ค.ศ. 1944 โดยมีความหมายถึงสหรัฐอเมริกา สหภาพโซเวียต และจักรวรรดิอังกฤษ ภายหลังสงครามโลกครั้งที่สองยุติ เมื่อจักรวรรดิอังกฤษกลายสภาพเป็นเครือจักรภพแห่งชาติ และอาณานิคมทั้งหลายได้รับเอกราช สหรัฐอเมริกาและสหภาพโซเวียตมักจะถูกพิจารณาว่าเป็นสองอภิมหาอำนาจ ซึ่งเผชิญหน้ากันและกันในสงครามเย็น
จนกระทั่งสงครามเย็นยุติ ส่วนใหญ่เชื่อกันว่ามีเพียงสหรัฐอเมริกาเท่านั้นที่ยังคงเติมเต็มเงื่อนไขที่จะพิจารณาว่าเป็นอภิมหาอำนาจ[1] ถึงแม้ว่าจะยังคงมีการโต้เถียงกันถึงความเป็นเจ้าหรือการล้อมอำนาจของโลกโดยสหรัฐอเมริกาก็ตาม[4] สาธารณรัฐประชาชนจีน สหภาพยุโรป อินเดีย และรัสเซีย[5][6] ยังได้ถูกพิจารณาว่ามีขีดความสามารถที่จะก้าวเป็นสถานะอภิมหาอำนาจในคริสต์ศตวรรษที่ 21[7] ในขณะที่หลายฝ่ายยังคงสงสัยในการคงอยู่ของอภิมหาอำนาจในยุคหลังสงครามเย็น โดยอ้างถึงตลาดโลกอันซับซ้อนในปัจจุบัน และการเป็นเอกราชที่เพิ่มมากขึ้นระหว่างชาติต่าง ๆ ทำให้แนวคิดของอภิมหาอำนาจกลายเป็นอดีต และโลกในตอนนี้กำลังดำเนินในลักษณะหลายขั้ว[8][9][10][11]
ดูเพิ่ม
- ประเทศที่อาจเป็นอภิมหาอำนาจ (potential superpowers)
- มหาอำนาจ (great power)
- ประเทศอำนาจปานกลาง (middle power)
- ประเทศด้อยอำนาจ (small power)
อ้างอิง
- ↑ 1.0 1.1 "Analyzing American Power in the Post-Cold War Era". สืบค้นเมื่อ 2007-02-28.
- ↑ Country profile: United States of America, BBC News, Accessed July 22, 2008
- ↑ www.stanford.edu
- ↑ Unger J (2008), U.S. no longer superpower, now a besieged global power, scholars say University of Illinois
- ↑ CNN 2008 interview with US Senators Carl Levin & John Cornyn (Russia a superpower)[1]
- ↑ New York Times by Ronald Steel professor of international relations August 24, 2008 (Superpower Reborn)[2]
- ↑ Waving Goodbye to Hegemony
- ↑ "The Multipolar World Vs. The Superpower". สืบค้นเมื่อ 2006-06-10.
- ↑ "The Multipolar Unilateralist". สืบค้นเมื่อ 2006-06-10.
- ↑ "No Longer the "Lone" Superpower". สืบค้นเมื่อ 2006-06-11.
- ↑ "The war that may end the age of superpower". สืบค้นเมื่อ 2006-06-11.
 | บทความเกี่ยวกับการเมือง การปกครองนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |