สุนัขทรงเลี้ยง

สุนัขทรงเลี้ยง เป็นสุนัขที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว หรือพระบรมวงศานุวงศ์ทรงเลี้ยงไว้เพื่อพระเกษมสำราญของพระองค์

สุนัขทรงเลี้ยงในรัชกาลก่อน

สุนัขทรงเลี้ยงในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว

• ย่าเหล
• นันทา
• มาลี
• มากาเร็ต

สุนัขทรงเลี้ยงในรัชกาลปัจจุบัน

สุนัขทรงเลี้ยงในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช

สุนัขตัวแรกที่ทรงเลี้ยงสมัยทรงพระเยาว์เป็นสุนัขไทย ทรงตั้งชื่อให้ว่า"บ๊อบบี้"

• คุณโจโฉ เป็นสุนัขพันธ์เกรทเดน ทรงเลี้ยงเมื่อก่อน พ.ศ. 2500
• คุณสุดหล่อ และ คุณหมามุ่ย เป็นสุนัขพันธุ์ดัลเมเชี่ยน
• คุณซูซี่ และ คุณคุกกี้ เป็นสุนัขพันธุ์คอกเกอร์ สแปเนียล
• คุณมะลิ เป็นสุนัขข้างถนน ขนยาวสีขาว ที่หลุดเข้ามาผสมกับคุณสุดหล่อ และคุณหมามุ่ย จนตั้งท้อง และพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีรับสั่งให้เจ้าหน้าที่รับมาเลี้ยงดู และรักษาขี้เรื้อน คุณมะลิมีลูกกับคุณสุดหล่อและคุณหมามุ่ยจำนวน 9 สุนัข เสด็จพระราชดำเนินมาทรงถ่ายรูปลูกสุนัขทั้ง 9 ด้วยพระองค์ และพระราชทานให้กับข้าราชบริพาร
• คุณทองกวาว เป็นสุนัขจรจัดที่อยู่บริเวณร้านตัดผมแห่งหนึ่ง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงนำมาเลี้ยงและมีลูกกับ คุณทองแท้ จำนวน 9 สุนัข เมื่อวันที่ 2 สิงหาคม พ.ศ. 2543 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระราชทานชื่อให้เป็นชื่อต้นไม้ที่มีคำว่า "ทอง" ผสมอยู่ และพระราชทานนามสกุลว่า เจริญเกศ
  • คุณทองพันดุลย์ เพศผู้ น้ำหนัก 240 กรัม คลอดเอง
  • คุณทองพันชั่ง เพศผู้ น้ำหนัก 240 กรัม คลอดเอง
  • คุณทองมีดขูด เพศผู้ น้ำหนัก 200 กรัม ผ่าออก (ชื่อนี้มีความหมายว่า เป็นสุนัขตัวแรกที่ต้องใช้มีดผ่าออกมา)
  • คุณโล่ห์ทอง เพศผู้ น้ำหนัก 200 กรัม ผ่าออก
  • คุณทองเดือนห้า เพศผู้ น้ำหนัก 180 กรัม ผ่าออก
  • คุณสร้อยทอง เพศเมีย น้ำหนัก 80 กรัม ผ่าออก (หรือ คุณทองเปี๊ยก เพราะมีตัวเล็กที่สุด)
  • คุณทองชมพู เพศเมีย น้ำหนัก 220 กรัม ผ่าออก (ภายหลังเปลี่ยนเป็นทองอุไร)
  • คุณทองเครือวัลย์ เพศเมีย น้ำหนัก 240 กรัม ผ่าออก
  • คุณทองเจิม เพศผู้ น้ำหนัก 180 กรัม ผ่าออก (ภายหลังเปลี่ยนเป็นสักทอง) (สุนัขตัวนี้มีขีดขาว ๆ ที่จมูก ต่อขึ้นมาถึงหน้าผาก เป็นรูปลิ่ม และมีจุดสีดำอยู่บนหัวเหมือนมีใครมาเจิมไว้ จึงพระราชทานชื่อว่า ทองเจิม)

• คุณทองแดง เป็นลูกของ "แดง" สุนัขจรจัดบริเวณซอยศูนย์แพทย์พัฒนา ถนนพระราม 9 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงนำมาเลี้ยงหลังจากเสด็จพระราชดำเนินไปเปิดศูนย์การแพทย์พระราม 9 และนายแพทย์คนหนึ่งนำคุณทองแดงมาทูลเกล้าฯ ถวายให้ทอดพระเนตร คุณทองแดงเกิดหลังลูกๆ ของคุณมะลิไม่กี่วัน และทรงยกให้คุณมะลิเลี้ยงดู

คุณทองแดงเกิดเมื่อวันที่ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2541 มีพี่น้องรวม 7 ตัว ซึ่งชาวบ้านตั้งชื่อให้ว่า

• • ทองแดง เพศเมีย
  • คาลัว เพศเมีย
  • หนุน เพศเมีย
  • ทองเหลือง เพศผู้ ได้ไปอยู่บ้านของข้าราชบริพารท่านหนึ่ง
  • ละมุน เพศเมีย
  • โกโร เพศเมีย
  • โกโส เพศเมีย

คุณทองแดง มีลักษณะพิเศษต่างจากลูกสุนัขตัวอื่น คือ มีสายสร้อยรอบคอครึ่งเส้น มีถุงเท้าขาวทั้ง 4 ขา มีหางม้วนขดเป็นวง ปลายหางดอกสีขาว และมีจมูกแด่น ได้เข้าเฝ้าฯ ถวายตัวเมื่อวันที่ 13 ธันวาคม พ.ศ. 2541 ขณะมีอายุได้ 5 สัปดาห์ ที่พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ทรงค้นในหนังสือว่า คุณทองแดงมีลักษณะคล้ายคลึงกับสุนัขพันธุ์ "บาเซนจิ" ซึ่งเป็นสุนัขพันธุ์โบราณ มีถิ่นกำเนิดทางแอฟริกาใต้ นิยมใช้งานในการล่าสัตว์ แต่คุณทองแดงมีขนาดตัวใหญ่กว่าสุนัขพันธุ์บาเซนจิทั่วไป พระองค์จึงทรงเรียกคุณทองแดงว่าเป็น สุนัขพันธุ์ไทยซูเปอร์บาเซนจิ (ก่อนหน้านี้ทรงเรียกว่า เป็นสุนัข พันธุ์เทศ (ย่อมาจาก เทศบาล))

คุณทองแดง มีลูกกับ คุณทองแท้ จำนวน 9 สุนัข เมื่อวันที่ 26 กันยายน พ.ศ. 2543 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระราชทานชื่อให้เป็นชื่อขนมที่มีคำว่า "ทอง" และพระราชทานนามสกุลว่า สุวรรณชาด

• • คุณทองชมพูนุท เพศเมีย น้ำหนัก 360 กรัม คลอดเอง
  • คุณทองเอก เพศผู้ น้ำหนัก 310 กรัม คลอดเอง
  • คุณทองม้วน เพศผู้ น้ำหนัก 330 กรัม คลอดเอง
  • คุณทองทัต เพศผู้ น้ำหนัก 350 กรัม คลอดเอง
  • คุณทองพลุ เพศผู้ น้ำหนัก 300 กรัม ต้องฉีดยาช่วย มีลูกกับคุณหิรัญวารี
  • คุณทองหยิบ เพศผู้ น้ำหนัก 350 กรัม คลอดเอง
  • คุณทองหยอด เพศเมีย น้ำหนัก 320 กรัม คลอดเอง มีลูกกับคุณน้ำชา
  • คุณทองอัฐ เพศเมีย น้ำหนัก 290 กรัม คลอดเอง
  • คุณทองนพคุณ เพศผู้ น้ำหนัก 360 กรัม คลอดเอง

ปัจจุบันคุณทองแดงเสียชีวิตแล้ว

• คุณทองหลาง เป็นสุนัขเพศเมีย ที่เลี้ยงคู่กับคุณทองแดง
• คุณทองแท้ เป็นสุนัขเพศผู้ พันธุ์บาเซนจิ ที่มีผู้นำเข้ามาจากเยอรมนีมาถวาย มีลูกกับคุณทองแดงและคุณทองกวาว

• คุณทองเย็น (เพศเมีย) และ คุณทองอยู่ (เพศผู้) เป็นสุนัขพันธุ์บาเซนจิ ทั้งคู่ มีลูกสุนัข 7 สุนัข ในตระกูล "น้ำ"
  • คุณน้ำฝน
  • คุณน้ำชา เพศผู้ มีลูกกับ คุณทองหยอด
  • คุณน้ำตาล
  • คุณน้ำนวล
  • คุณน้ำฟ้า
  • คุณน้ำมันปาล์ม
  • คุณหิรัญวารี เพศเมีย มีลูกกับ คุณทองพลุ

• คุณทองหยอด ลูกของคุณทองแดง มีลูกกับคุณน้ำชา เมื่อวันที่ 14 มกราคม พ.ศ. 2547 จำนวน 8 สุนัข ในตระกูล "ข้าว"
  • คุณข้าวโพดเทียน
  • คุณข้าวตอกดอกไม้
  • คุณข้าวหลามตัด
  • คุณข้าวคลุกกะปิ
  • คุณข้าวเหนียวมะม่วง
  • คุณข้าวแดงแกงร้อน
  • คุณข้าวตังทรงเครื่อง
  • คุณข้าวเกรียบว่าว เพศเมีย

• คุณหิรัญวารี มีลูกกับคุณทองพลุ เมื่อวันที่ 17 มกราคม พ.ศ. 2547 จำนวน 6 สุนัข ในตระกูล "นิล" เป็นสุนัขเพศผู้ และมีสีดำทั้งหมด
  • คุณนิลเอก
  • คุณนิลพานร
  • คุณนิลพัท
  • คุณนิลขัน
  • คุณนิลนนท์
  • คุณนิลเกสร

• หลวงแจ่ม ถวายตัวเมื่อ พ.ศ. 2541 เป็นสุนัขเพศผู้ สายพันธุ์เซนต์เบอร์นาร์ด

สุนัขทรงเลี้ยงในสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์

หัวหิน ทำหน้าที่เฝ้าอยู่หน้าวังเลอดิส

สุนัขทรงเลี้ยงสุนัขแรกของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา เป็นสุนัขเดียวกับของพระองค์ชาย (พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล) และพระองค์เล็ก (พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช) ทรงเลี้ยงอยู่ที่วังสระปทุม ระหว่าง พ.ศ. 2472 - พ.ศ. 2476 ตัวแรกเป็นสุนัขไทย ชื่อ "บ๊อบบี้" (Bobby) ตัวต่อมาชื่อ "นรินทร์" ตัวต่อมาเป็นลูกของนรินทร์ ชื่อ "เหมือน" เหมือนมีลูกสี่ตัว สองตัวแรกสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา ทรงตั้งชื่อว่า "อาทิตย์วงศ์" และ "พงศ์จันทร์"

สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา โปรดเลี้ยงสุนัขเป็นจำนวน 28 ตัว ตัวที่โปรดที่สุด ชื่อ "คุณสิบสาม" สุนัขพันธุ์บอร์เดอร์เทอร์เรีย รายชื่อ 28 สุนัขทรงเลี้ยงที่วังเลอดิส ได้แก่

• "คุณสิบสาม" สุนัขทรงเลี้ยงที่โปรดที่สุด ปัจจุบันตายแล้ว
• เค็ดซัล กับ ตอลเต็ก เป็นสองผู้เฒ่าประจำวังเลอดิส คือ เกิดวันที่ 7 พฤษภาคม 2535 ทั้งสองเป็นลูกของ "พาโร" และ "ทิมพู" สุนับพันธุ์แอปโซ พาโรนั้นเจ้าหญิงเพมเพมแห่งภูฏานและดาโชบารุน พระสวามีได้ถวายเป็นที่ระลึกแด่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ เมื่อคราวเสด็จเยือนราชอาณาจักรภูฏาน ปี 2531
• สามพี่น้อง ตูลูส อัลบี้ ลียอง เกิดวันเดียวกันเมื่อวันที่ 1 กันยายน ปี 2537 ทั้งสามเป็นลูกของ "เกร" สุนัขพันธุ์ไทยและ "จุด" สุนัขพันธุ์ดัลเมเชี่ยน แต่ความจริงแล้วครอบครัวนี้มีกัน 4 พี่น้อง อีกตัวหนึ่งคือ "หนูเล็ก" ได้พระราชทานผู้อื่นไป
• คีรีบูน เกิดเมื่อวันที่ 26 สิงหาคม พ.ศ. 2539
• หลง เกิด 5 กันยายน พ.ศ. 2541 ซึ่งเป็นสุนัขหลงเหมือนชื่อ เพราะหลงอยู่ในซอยหน้าวัง
• ภาพัน เกิดวันที่ 4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2547
• ต้นคูน เกิดเดือนกันยายน พ.ศ. 2546 ต้นคูนนี้ไม่ทราบวันเกิดที่แน่นอน เพราะทรงพบ "ต้นคูน" ผูกติดไว้กับต้นคูนหน้าวังเลอดิส จึงกลายเป็นที่มาของชื่อ
• เจน กับ ไดมอนด์ เกิดวันที่ 29 สิงหาคม พ.ศ. 2546 เป็น1ในตระกูลชิทสุ
• มังกร เกิด 6 มกราคม พ.ศ. 2544 (ชิทสุ)
• เจ้าชิทสุ เท็น อีเลเว่น เกิด 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2542 ที่ได้ชื่อนี้ก็เพราะเกิดวันที่ 10 เดือน 11 นั่นเอง
• ดาว เป็นสาวสวยเกิดเมื่อวันที่ 2 กันยายน พ.ศ. 2545
• แพนด้า เป็นรุ่นพี่ เกิด 13 พฤศจิกายน พ.ศ. 2540
• ซิกแซ็ก-เกาลัด คู่หูตุนาหงัน ที่เป็นดาวเด่นของวังนั้น ซิกแซ็ก เกิดวันที่ 28 ธันวาคม พ.ศ. 2545 ส่วนเกาลัด เกิด 30 มิถุนายน พ.ศ. 2544
• เฮเซลนัท เชสท์นัท พีนัท และ วอลนัท รุ่นลูกของกาลัดกับซิกแซ็ก มีชื่อในตระกูลถั่ว เกิดเมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน 2547
• แซนดี้ หนุ่มหล่อ เกิดวันที่ 15 มีนาคม 2543
• มน กับ วันพุธ คู่แม่ลูก นั้น มนเกิด 10 มีนาคม 2544 ส่วน "วันพุธ" เกิด 8 มิถุนายน 2548
• บ่อเบี้ย เป็นสุนัขพันธุ์ไซบีเรียนฮัสกี้ เกิดวันที่ 12 ตุลาคม 2547
• ไนท์ เกิดในวันแห่งความรัก 14 กุมภาพันธ์ 2549 ถือเป็นสมาชิกใหม่ล่าสุดของวัง
• หัวหิน เกิด 15 กันยายน 2537 เป็นสุนัขที่มาจากหัวหินเหมือนชื่อ ทำหน้าที่เฝ้าอยู่หน้าวังเลอดิส

สุนัขทรงเลี้ยงในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร

• ฟูฟู

สุนัขทรงเลี้ยงในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

• ทอฟฟี่ ต่อมาได้พระราชทานแก่ พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าสิริภาจุฑาภรณ์ ซึ่งภายหลังได้เสด็จไปต่างประเทศ พระองค์จึงทรงรับมาเลี้ยงเอง ปัจจุบัน ทอฟฟี่อยู่ที่วังสวนจิตรลดา
• แปะฮวยอิ้ว
• พิมเสน
• ทิฟฟี่
  • มหาหิงค์
  • ข่าหอม
  • มะระ
  • ชะพลู
  • หลงจิ่ง
• วิกค์
  • ปักเป้า
  • โลมา
  • พะยูน
• กาละแม
  • ข้าวแตก
  • ข้าวแตน
  • ข้าวตู
• นิค
• ไส้กรอก
• ไส้อั่ว
• โมเช่
• วาเปคซ์
  • ปรอด
  • กาเหว่า
  • ขมิ้น
• โป๊ยเซียน

สุนัขทรงเลี้ยงในสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี

• ต่งต๊ง
• ลูกหมี
• ฟ้าคราม
• ชาบู
• ซูชิ
• ซาชิมิ
• วาซาบิ
• ไหมทอง

สุนัขทรงเลี้ยงในสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี

• เล็ก
• ปิแอร์

สุนัขทรงเลี้ยงในพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา

• ฟ้าลั่น
• ฟ้าคราม
• เพชรเงิน
• เพชรเสือ
• เพชรสิงห์
• หมีดำ
• มิลกี้

สุนัขทรงเลี้ยงในพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าทีปังกรรัศมีโชติ

• เอฟ-5 พันธุ์พุดเดิลเพศเมีย
• เบบี้

อ้างอิง

• พระราชนิพนธ์ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช, เรื่อง ทองแดง, อมรินทร์, ISBN 974-272-626-4
• พระราชนิพนธ์ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช, เรื่อง ทองแดง ฉบับการ์ตูน, อมรินทร์, ISBN 974-272-917-4
• วิลาศ มณีวัต, พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวกับ "คุณ ๆ" สี่ขา, ดอกหญ้า, ISBN 974-689-122-7