สถิตย์ สิริสิงห

ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ทันตแพทย์ ดร.สถิตย์ สิริสิงห ม.ป.ช., ม.ว.ม., ต.จ.
เกิด	9 มกราคม พ.ศ. 2480 กรุงเทพมหานคร
สัญชาติ	ไทย
มีชื่อเสียงจาก	นักวิทยาศาสตร์ดีเด่นของไทย

ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ทันตแพทย์ สถิตย์ สิริสิงห เป็นนักวิทยาศาสตร์​ชาวไทย​ เกิดเมื่อ​วันที่​ 9 มกราคม 2480 เป็นนักวิจัยผู้บุกเบิกสาขาอิมมิวโนวิทยาของประเทศไทยในยุคเริ่มแรก นับตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2508 เป็นต้นมา และ เจ้าของรางวัลนักวิทยาศาสตร์ดีเด่นสาขาจุลชีววิทยา ประจำปี พ.ศ. 2531 ด้วยผลงาน "ระบบภูมิคุ้มกันบกพร่องอันเนื่องมาจากการขาดสารอาหาร" ศ.ดร.สถิตย์ เกิดที่กรุงเทพมหานคร เป็นบุตรคนโตของ ศาสตราจารย์พันโท ทันตแพทย์ สี สิริสิงห ทันตแพทย์ประจำพระองค์พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศรมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และคุณหญิงอัมพร สิริสิงห สมรสกับ พญ. วลัยรัตน์ สิริสิงห มีบุตรธิดา 3 คน คือ พญ. ธิติยา รศ.ดร. ชาคริต และ นส. วิทิดา สิริสิงห

ประวัติ

การศึกษา

ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ทันตแพทย์ สถิตย์ สิริสิงห สำเร็จการศึกษาระดับประถมศึกษา มัธยมศึกษา และเตรียมอุดมศึกษา จากโรงเรียนวัฒนาวิทยาลัย โรงเรียนกรุงเทพคริสเตียน และโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา ตามลำดับ เมื่อปี พ.ศ. 2496 สอบเข้าจุฬาฯ ตั้งใจจะเรียนแพทย์ แต่เรียนได้ 2 เดือน ก็เปลี่ยนความตั้งใจไปศึกษาต่อยังสหรัฐอเมริกา เมื่ออายุเพียง 15 ปี โดยมีชื่อเรียกขานแบบอเมริกันระหว่างที่พำนักอยู่กับครอบครัว Volker ว่า "Steve Sirisinha" สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี พร้อมกัน 2 ปริญญา คือ วิทยาศาสตรบัณฑิต (เกียรตินิยม) และอักษรศาสตรบัณฑิต (เกียรตินิยม) จากแจ็คสันวิลล์คอลเลจ เมื่อปี พ.ศ.สวัดี ต่อจากนั้น ได้เข้าศึกษาในมหาวิทยาลัยอลาบามา และได้รับปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาจุลชีววิทยา และปริญญาทันตแพทยศาสตรบัณฑิต (เกียรตินิยม) ในปี พ.ศ. 2504 และศึกษาต่อที่มหาวิทยาลัยโรเชสเตอร์ จนได้รับปริญญาวิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาจุลชีววิทยา (อิมมิวโนวิทยา) ในปี พ.ศ. 2508

• พ.ศ. 2496-2500 - ปริญญาตรี B.A. (Honors), Jacksonville State University, USA
• พ.ศ. 2496-2500 - ปริญญาตรี B.S. (Honors), Jacksonville State University, USA
• พ.ศ. 2500-2504 - ปริญญาโท M.S., University of Alabama, USA
• พ.ศ. 2500-2504 - ปริญญาเอก D.M.D. (Honors), University of Alabama, USA
• พ.ศ. 2504-2508 - ปริญญาเอก Ph.D., University of Rochestor, USA
• พ.ศ. 2513 - Post-doctoral, Washington University, USA

ประวัติการทำงาน

เมื่อสำเร็จการศึกษา ได้เข้ารับราชการเป็นอาจารย์ที่คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ จนถึงปี พ.ศ. 2510 จึงโอนมารับราชการที่คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ตามคำชักชวนของ ศาสตราจารย์ ดร. สตางค์ มงคลสุข และในปี พ.ศ. 2513 ได้ไปปฏิบัติงานวิจัยหลังปริญญาเอกที่มหาวิทยาลัยวอชิงตัน ประเทศสหรัฐอเมริกา หลังจากนั้น ได้กลับมารับราชการที่มหาวิทยาลัยมหิดลต่อ ตนได้รับตำแหน่งทางวิชาการสูงขึ้นเป็นลำดับ และได้รับโปรดเกล้าฯ ให้ดำรงตำแหน่งศาสตราจารย์ เมื่อปี พ.ศ. 2522

ตำแหน่งวิชาการ

• พ.ศ. 2508-2509 - อาจารย์โท ภาควิชาบักเตรีวิทยา คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ (มหาวิทยาลัยมหิดล ในปัจจุบัน)
• พ.ศ. 2509-2510 - อาจารย์เอก ภาควิชาบักเตรีวิทยา คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ (มหาวิทยาลัยมหิดล ในปัจจุบัน)
• พ.ศ. 2510-2517 - อาจารย์เอก ภาควิชาจุลชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
• พ.ศ. 2517-2519 - ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ภาควิชาจุลชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
• พ.ศ. 2519-2522 - รองศาสตราจารย์ ภาควิชาจุลชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
• พ.ศ. 2522-2527 - ศาสตราจารย์ ภาควิชาจุลชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
• พ.ศ. 2527-2541 - ศาสตราจารย์ผู้เชี่ยวชาญ ระดับ 11 ภาควิชาจุลชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

ตำแหน่งบริหาร

• พ.ศ. 2515-2519 - รองคณบดี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
• พ.ศ. 2519 - คณบดี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
• พ.ศ. 2522-2529 - รองอธิการบดีฝ่ายวิชาการ มหาวิทยาลัยมหิดล
• พ.ศ. 2530-2534 - หัวหน้าภาควิชาจุลชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
• พ.ศ. 2531-2545 - หัวหน้าห้องปฏิบัติการอิมมิวโนวิทยา สถาบันวิจัยจุฬาภรณ์

ตำแหน่งพิเศษอื่นๆ ที่สำคัญ

• พ.ศ. 2510-ปัจจุบัน - อาจารย์พิเศษของมหาวิทยาลัยและสถาบันต่างๆ เช่น มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และสถาบันโรคผิวหนัง
• พ.ศ. 2519-2526 - อนุกรรมการคัดเลือกนักวิจัยโครงการแลกเปลี่ยน NIH Forgaty คณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ
• พ.ศ. 2522-2526 - ประธาน/กรรมการวิชาการมหาวิทยาลัยมหิดล
• พ.ศ. 2523-2526 - กรรมการสภามหาวิทยาลัยมหิดล
• พ.ศ. 2530-2534 - กรรมการบริหาร คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
• พ.ศ. 2531 - คณะผู้เชี่ยวชาญแห่งชาติ เรื่อง “โรคพยาธิใบไม้ตับ” กระทรวงสาธารณสุข
• พ.ศ. 2531-2537 - กรรมการ/เลขานุการ คณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ สาขาวิทยาศาสตร์การแพทย์
• พ.ศ. 2535-2538 - ประธานกรรมการแผนกทันตแพทย์ศาสตร์ มูลนิธิอานันทมหิดล
• พ.ศ. 2536-2543 - กรรมการจัดตั้งและรองประธาน “Federation of Immunological Societies of Asia-Oceania” (FIMSA)
• พ.ศ. 2544-ปัจจุบัน - กรรมการประจำ คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• พ.ศ. 2549 - กรรมการจัดตั้งราชวิทยาลัยทันตแพทย์แห่งประเทศไทย
• กรรมการรางวัลมหาวิทยาลัยมหิดล
• กรรมการบริหารการวิจัยมหาวิทยาลัยมหิดล
• คณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ
• อนุกรรมการประเมินนักวิจัยที่ได้รับการเสนอชื่อเป็นนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ กลุ่มสาขาวิทยาศาสตร์การแพทย์ คณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ
• อนุกรรมการประเมินผลงานคิดค้นหรือสิ่งประดิษฐ์ที่เสนอขอรับรางวัลผลงานคิดค้นหรือสิ่งประดิษฐ์ซึ่งเป็นประโยชน์แก่ประเทศชาติ กลุ่มสาขาวิทยาศาสตร์การแพทย์ คณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ
• อนุกรรมการประเมินผลงานวิจัยที่เสนอขอรับรางวัลผลงานวิจัยดีเยี่ยม สาขาวิทยาศาสตร์การแพทย์
• อ.ก.ม. วิสามัญเพื่อทำหน้าที่ประเมินผลงานทางวิชาการ สาขาวิชาจุลชีววิทยาและอิมมิวโนโลยี ของทบวงมหาวิทยาลัย
• กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิคณะกรรมการผู้บริหารองค์กรผู้บริหารคณะทันตแพทยศาสตร์แห่งประเทศไทย
• ผู้ทรงคุณวุฒิประเมินผลงานทางวิชาการให้สถาบันต่างๆ เช่น มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มหาวิทยาลัยขอนแก่น มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ และองค์กรต่าง ๆ เช่น สกว. สวทช. กรรมการวิจัยแห่งชาติ

ตำแหน่งในสมาคมและองค์กรระดับนานาชาติ

• WHO Temporary Advisor
• กรรมการ Technical Adhoc Committee for Bacterial Vaccine
• พ.ศ. 2521 - WHO Short-term Consultant in Microbiology to Sri Lanka
• พ.ศ. 2524 - Member of WHO Workshop “The Immunity of Mucosal Membrane”
• พ.ศ. 2526-ปัจจุบัน - WHO Expert Advisory Panel on Immunology
• พ.ศ. 2541-2547 - กรรมการผู้บริหาร (Councilor) ของ “International Union of Immunological Societies (IUIS)
• พ.ศ. 2543-2547 - President of Federation of Immunological Societies of Asia-Oceaniae

บรรณาธิการ/คณะบรรณาธิการ/ที่ปรึกษาวารสารวิชาการ

• Asian-Pacific Journal of Allergy and Immunology
• Medical Progress
• Journal of Science Society of Thailand
• Journal of Medical Association of Thailand
• Thai Journal of Oral and Maxillofacial Surgery

สมาชิก/กรรมการบริหารสมาคมวิชาชีพต่างๆ

• American Society of Microbiologists
• Soceity for Experimental Biology and Medicine
• American Society for the Advancement of Science
• Allergy and Immunology Society of Thailand
• Dental Association of Thailand
• Science Society of Thailand
• Founding Member of “Federation of Immunological Societies of Asia-Oceania” (FIMSA) 1992
• Vice President and Councilor member of FIMSA
• Councilor member of “International Union of Immunological societies” (IUIS)
• Sigma XI
• สมาคมนักจุลชีววิทยาแห่งประเทศไทย

เกียรติคุณและรางวัล

• พ.ศ. 2500 - ได้รับการคัดเลือกเป็น Who’s Who Among Students in American Universities and Colleges
• พ.ศ. 2518 - ได้รับพระราชทานรางวัลมหาวิทยาลัยมหิดล สาขาการวิจัย
• พ.ศ. 2504 - สมาชิก Omicron Kappa Upsilon (Honorary Dental Society, USA)
• พ.ศ. 2531 - รางวัลนักวิทยาศาสตร์ดีเด่น สาขาจุลชีววิทยา ของมูลนิธิส่งเสริมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีในพระบรมราชูปถัมภ์
• พ.ศ. 2541 - ได้รับการคัดเลือกเป็น Who’s who in the World
• พ.ศ. 2542 - ศาสตราจารย์เกียรติคุณ มหาวิทยาลัยมหิดล

ปริญญากิตติมศักดิ์

• พ.ศ. 2545 - วิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยขอนแก่น
• พ.ศ. 2547 - ทันตแพทยศาสตรดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• พ.ศ. 2549 - ทันตแพทยศาสตรดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

ผลงานวิชาการ

มีผลงานวิจัยและบทความทางวิชาการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการระดับนานาชาติ ระดับภูมิภาค และระดับประเทศ และบทความในตำราต่างๆ รวมประมาณ 193 เรื่อง หลังเกษียณอายุราชการ มีงานตีพิมพ์ประมาณ 50 เรื่อง โดยเป็นผลงานวิจัยเกี่ยวกับการศึกษาระบบภูมิต้านทานทั้งในคนและสัตว์ทดลอง ความผิดปรกติของภูมิต้านทานในคน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเด็กขาดสารอาหาร การวิจัยเกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกันเฉพาะแหล่ง และโครงสร้างของอิมมิวโนโกลบูลิน การวิจัยเกี่ยวกับ วิทยาภูมิกันและชีวโมเลกุลของโรคติดเชื้อต่างๆ ที่เกิดขึ้นในประเทศไทยและประเทศแถบเอเซีย เช่นโรคพยาธิบางชนิด ได้แก่ พยาธิใบไม้ในตับ (Opisthorchis vierrini) พยาธิตัวจี๊ด (Gnathostoma spinigerum) และ พยาธิตัวกลม (Angiostrongylus cantonensis) โรคที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย เช่นโรค Melioidosis ที่เกิดจากเชื้อ Burkholderia pseudomallei โรคที่เกิดจากเชื้อรา Penicillium marneffei เป็นต้น ผลงานวิจัยเหล่านี้ ก่อให้เกิดความเข้าใจระบบภูมิต้านทานในคนที่พยาธิสภาพผิดปรกติ อันเป็นประโยชน์อย่างยิ่งในการป้องกันและวินิจฉัยโรคดังกล่าว

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2535 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
• พ.ศ. 2530 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2522 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 3 ตติยจุลจอมเกล้า (ต.จ.) (ฝ่ายหน้า)
• พ.ศ. 2542 – เหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา (ร.ด.ม.(ศ)) สาขาวิทยาศาสตร์ (ด้านวิทยาภูมิคุ้มกัน)
• พ.ศ. 2533 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)