ตะพาบหัวกบ
| ตะพาบหัวกบ | |
|---|---|
| |
| สถานะการอนุรักษ์ | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ 
| |
| โดเมน: | ยูแคริโอต Eukaryota |
| อาณาจักร: | สัตว์ Animalia |
| ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง Chordata |
| ชั้น: | สัตว์เลื้อยคลาน Reptilia |
| อันดับ: | เต่า Testudines |
| อันดับย่อย: | อันดับย่อยเต่า Cryptodira |
| วงศ์: | วงศ์ตะพาบ Trionychidae |
| สกุล: | กราวเขียว Pelochelys Gray, 1864[1][2] |
| สปีชีส์: | Pelochelys cantorii |
| ชื่อทวินาม | |
| Pelochelys cantorii Gray, 1864[1][2] | |
| ชื่อพ้อง[4] | |
| |
ตะพาบหัวกบ (อังกฤษ: Cantor's giant soft-shelled turtle; ชื่อวิทยาศาสตร์: Pelochelys cantorii)[1][2] เป็นตะพาบชนิดหนึ่ง มีรูปร่างคล้ายตะพาบทั่วไป จัดเป็นตะพาบขนาดใหญ่ ขนาดใหญ่สุดพบขนาดกระดองยาว 120 เซนติเมตร น้ำหนักถึง 50 กิโลกรัม นับว่าใหญ่ที่สุดในสกุลตะพาบหัวกบนี้ ลำตัวด้านบนสีน้ำตาลเขียว ด้านล่างสีอ่อน หัวมีลักษณะเล็กสั้นคล้ายกบหรืออึ่งอ่าง จึงเป็นที่มาของชื่อ ตามีขนาดเล็ก
เมื่อยังเล็กสีของกระดอง จะมีสีน้ำตาลปนเขียวอ่อน ๆ มีจุดเล็ก ๆ สีเหลืองกระจายทั่วไป และค่อย ๆ จางเมื่อโตขึ้น รวมทั้งสีก็จะเข้มขึ้นด้วย พบได้ทั่วไปในประเทศแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้รวมถึงทุกภาคของประเทศไทย ในแม่น้ำสายใหญ่ โดยเฉพาะแม่น้ำโขงในภาคอีสาน ปัจจุบันเป็นตะพาบที่พบได้น้อยมาก จนถูกจัดให้เป็นสัตว์น้ำคุ้มครองของกรมประมง และจัดอยู่ในบัญชีประเภทที่ 2 (Appendix II) ของอนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าใกล้สูญพันธุ์ หรือ ไซเตส
มีอุปนิสัย ดุร้าย มักฝังตัวอยู่นิ่ง ๆ ในพื้นทรายใต้น้ำเพื่อกบดานรอดักเหยื่อ ซึ่งได้แก่ ปลาและสัตว์น้ำต่าง ๆ โดยโผล่ส่วนจมูกเพื่อขึ้นมาหายใจเพียงวันละ 2–3 ครั้งเท่านั้น[5] ในภาษาอีสานเรียกว่า "ปลาปู่หลู่" ขณะที่ชื่อวิทยาศาสตร์ cantorii ตั้งขึ้นเพื่อเป็นเกียรติแด่นักสัตว์วิทยาชาวเดนมาร์ก ทีโอดอร์ เอ็ดวาร์ด แซนตอร์[6] และเชื่อว่ามีอายุยืนยาวได้กว่า 100 ปี[5]
ปัจจุบันสามารถเพาะขยายพันธุ์ได้แล้ว นิยมเลี้ยงเป็นสัตว์เลี้ยง โดยในตัวที่กระดองมีจุดสีเหลืองอ่อนเป็นวงกระจายอยู่บริเวณขอบกระดอง โดยที่ไม่แปรเปลี่ยนไปตามวัย จะถูกเรียกว่า "กริวดาว" พบได้เฉพาะภาคกลางและภาคตะวันตกของไทยเท่านั้น ซึ่งหาได้ยากมาก สันนิษฐานว่าในอดีตสามารถพบได้ในลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาตั้งแต่ภาคเหนือมาจนถึงภาคกลาง[7][8]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ 1.0 1.1 1.2 Choudhury, B.C.; Das, I.; Horne, B.D.; Li, P.; McCormack, T.; Praschag, P.; Rao, D.-Q.; Wang, L. (2021). "Pelochelys cantorii". IUCN Red List of Threatened Species. 2021: e.T135458600A1076984. doi:10.2305/IUCN.UK.2021-2.RLTS.T135458600A1076984.en. สืบค้นเมื่อ 19 November 2021.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Rhodin, Anders G.J.; Iverson, John B.; Roger, Bour; Fritz, Uwe; Georges, Arthur; Shaffer, H. Bradley; van Dijk, Peter Paul (August 3, 2017). "Turtles of the world, 2017 update: Annotated checklist and atlas of taxonomy, synonymy, distribution, and conservation status (8th Ed.)" (PDF). Chelonian Research Monographs. 7. ISBN 978-1-5323-5026-9. สืบค้นเมื่อ October 4, 2019.
- ↑ "Appendices | CITES". cites.org. สืบค้นเมื่อ 2022-01-14.
- ↑ Fritz, Uwe; Havaš, Peter (2007). "Checklist of Chelonians of the World" (PDF). Vertebrate Zoology. 57 (2). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2010-12-17.
- ↑ 5.0 5.1 "หายหน้าไปนานปี..โผล่อีกทีมีลูกๆ ให้ชื่นใจ". ผู้จัดการออนไลน์. May 19, 2007. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-07-17. สืบค้นเมื่อ July 26, 2016.
- ↑ Beolens B, Watkins M, Grayson M. 2011. The Eponym Dictionary of Reptiles. Baltimore: Johns Hopkins University Press. xiii + 296 pp. ISBN 978-1-4214-0135-5. ("Pelochelys cantori [sic]", p. 47).
- ↑ คอลัมน์ V.I.P. ตอน กริวดาว... เสียดาย! สูญพันธุ์ตั้งแต่ยังไม่ได้เกิด โดย กิตติพงษ์ จารุธาณินทร์ หน้า 108-109 นิตยสาร Aquarium Biz Vol.1 ฉบับที่ 11 ประจำเดือนพฤษภาคม 2011
- ↑ ตะพาบหัวกบ[ลิงก์เสีย]
อ่านเพิ่ม
[แก้]- Das, Indraneil (2002). A Photographic Guide to Snakes and other Reptiles of India. Sanibel Island, Florida: Ralph Curtis Books. 144 pp. ISBN 0-88359-056-5. (Pelochelys cantorii, p. 139).
- Das, Indraneil; Lakim, Maklarin (December 2006). "On the Distribution of Pelochelys cantorii on Borneo" (PDF). Chelonian Conservation and Biology. 5 (2): 323–325. doi:10.2744/1071-8443(2006)5[323:OTDOPC]2.0.CO;2.
- McCord, William P.; Joseph-Ouni, Mehdi (2003). "Flapshell and Giant Asian Softshell Turtles". Reptilia. 26: 59–64.
- Webb, Robert G (2002). "Observations on the Giant Softshell Turtle, Pelochelys cantorii, with description of a new species". Hamadryad. 27 (1): 99–107.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Pelochelys cantorii