การปะทุของภูเขาไฟฮูงาโตงาและคลื่นสึนามิ พ.ศ. 2565
| การปะทุของภูเขาไฟฮูงาโตงาและคลื่นสึนามิ พ.ศ. 2565 | |
|---|---|
 เถ้าภูเขาไฟจากการปะทุ 15 มกราคม พ.ศ. 2565 | |
| ภูเขาไฟ | ฮูงาโตงา |
| วันที่เริ่มต้น | 20 ธันวาคม ค.ศ. 2021 |
| วันที่สิ้นสุด | 15 มกราคม ค.ศ. 2022 [1] |
| สถานที่ | มหาสมุทรแปซิฟิก, ตองงา 20°33′00″S 175°23′06″W / 20.550°S 175.385°W |
| ระดับ | 5 [1] |
| ผลกระทบ |
|
  ฮูงาโตงา  ฮูงาโตงา | |
การปะทุของภูเขาไฟฮูงาโตงาและคลื่นสึนามิ พ.ศ. 2565 เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 14 มกราคม พ.ศ. 2565 ทำให้เกิดสึนามิในตองงา ฟีจี และอเมริกันซามัว มีการออกประกาศเตือนภัยสึนามิที่ฟีจี ซามัว วานูวาตู นิวซีแลนด์ ออสเตรเลีย ญี่ปุ่น สหรัฐอเมริกา แคนาดา เม็กซิโก ชิลี และเอกวาดอร์ มีรายงานคลื่นสึนามิที่สร้างความเสียหายในนิวซีแลนด์ สหรัฐอเมริกา ชิลี และเปรู มีความสูงของคลื่นสูงสุด 2 เมตร (6.6 ฟุต) มีรายงานผู้เสียชีวิตจากคลื่นสึนามิ 2 รายที่เปรู และบาดเจ็บ 2 รายที่สหรัฐอเมริกา
ภูมิหลัง[แก้]
เกาะฮูงา-โตงา-ฮูงา-ฮาอาไป (Hunga-Tonga-Hunga-Ha’apai) เป็นเกาะภูเขาไฟที่ไม่มีคนอาศัยอยู่ ตั้งอยู่ห่างจากเกาะโตงาตาปูซึ่งเป็นเกาะหลังของตองงา ประมาณ 65 กม. (40 ไมล์) หลังจากไม่มีการปะทุตั้งแต่ พ.ศ. 2557 ภูเขาไฟฮูงาโตงาปะทุขึ้นอีกครั้งเมื่อวันที่ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2564 พ่นเถ้าถ่านสูงจนไปถึงชั้นสตราโทสเฟียร์ เถ้าถ่านขนาดใหญ่สามารถมองเห็นได้จากเมืองหลวงของตองงาซึ่งห่างจากภูเขาไฟประมาณ 70 กม. (45 ไมล์) ศูนย์ VAAC ในนิวซีแลนด์ได้ออกประกาศคำแนะนำแก่สายการบิน ซึ่งสามารถได้ยินเสียงปะทุดังไกลถึงนิวซีแลนด์
การปะทุ[แก้]
การปะทุครั้งใหญ่เริ่มขึ้นเมื่อวันที่ 14 มกราคม พ.ศ. 2565 ซึ่งส่งเถ้าภูเขาไฟไปในชั้นบรรยากาศ 20 กิโลเมตร (12 ไมล์) รัฐบาลตองงาออกประกาศเตือนภัยสึนามิบริเวณชายฝั่ง[2] ซึ่งการระเบิดปกคลุมพื้นที่รอบ ๆ 5 กิโลเมตร[3] ในวันที่ 15 มกราคม พ.ศ. 2565 ได้เกิดการปะทุครั้งใหญ่ขึ้นอย่างมาก ในเวลาประมาณ 17:00 น. (04:00 UTC) และได้มีการออกประกาศเตือนทางการบินอีกครั้ง เถ้าถ่านจากการปะทุทำให้แผ่นดินถล่มบนเกาะโตงาตาปูทำให้มีหินก้อนเล็ก ๆ และเถ้าถ่านตกลงมาจากท้องฟ้า ซึ่งเสียงจากการระเบิดดังไกลเกือบ 65 กม.[4] และดังไกลถึงซามัวที่อยู่ห่างไปประมาณ 840 กิโลเมตร
สึนามิ[แก้]
หลังจากการระเบิดของภูเขาไฟได้เกิดคลื่นสึนามิ กรมอุตุนิยมวิทยาตองงาออกคำเตือนสึนามิเวลา 17.30 น. ตามแนวชายฝั่งของประเทศ เมืองหลวงของตองงาสึนามิสูง 1.2 เมตร (3.9 ฟุต) บนชายฝั่งตะวันตกของเกาะโตงาตาปู สึนามิได้พัดทำลาย ถนน บ้าน และร้านค้า เสียหายอย่างรุนแรง
ตองงา[แก้]
ได้เกิดสึนามิขนาด 1.2 เมตร[5] พัดเข้าเมืองนูกูอาโลฟาซึ่งเป็นเมืองหลวงของตองงา[6][7] มาตราวัดน้ำในเมืองสามารถบันทึกคลื่นได้ 1.5 - 2 เมตร[8] สึนามิได้พัดทำลายบ้านเรือนริมชายฝั่งหลังจากพัดเข้าพื้นที่ 15 นาที หลังจากการระเบิด มีรายงานว่ามีคลื่น 3 ลูกพัดถล่มชายฝั่งซึ่งคลื่นลูกแรกของสึนามิครั้งนี้มีขนาดใหญ่ที่สุด[9] เมื่อเกิดสึนามิสมเด็จพระราชาธิบดีตูโปอูที่ 6ได้อพยพออกจากพระราชวังไปยังที่ปลอดภัย การอพยพทำให้เกิดการจราจรติดขัดเนื่องจากผู้คนต้องการอพยพไปยังที่สูง[10]
18 มกราคม ค.ศ. 2022 ได้มีการยืนยันคลื่นสูงถึง 15 เมตร (49 ฟุต) พัดถล่มชายฝั่งตะวันตกของโตงาตาปู[11]
ฟีจี อเมริกันซามัว วานูวาตู และ ฮาวาย[แก้]
มาตราวัดน้ำในซูวาสามารถบันทึกคลื่นสึนามิได้ 20 ซม. (7.9 นิ้ว) ณ เวลา 17:40 น. ตามเวลาท้องถิ่น[12] ในอเมริกันซามัวสามารถวัดคลื่นสึนามิได้ 61 ซม. (24 นิ้ว) [13] ในวานูอาตูสามารถวัดคลื่นสึนามิได้ 1 – 2.5 เมตร สึนามิยังถูกวัดได้ตลอดคืนวันที่ 15 มกราคม ค.ศ. 2022[14] และในฮาวายเกิดสึนามิขนาด 0.8 เมตร (2 ฟุต 7 นิ้ว) [15]
ญี่ปุ่น[แก้]
กรมอุตุนิยมวิทยาญี่ปุ่นได้ออกคำเตือนสึนามิไปยังพื้นที่ชายฝั่งทะเลแปซิฟิก สึนามิได้พัดเข้าท่าเรือคูชิ จังหวัดอิวาเตะ มีความสูงของคลื่น 1.2 เมตร และได้เกิดการไหลย้อนกลับของแม่น้ำเมื่อเวลาประมาณ 00.45 น. ในจังหวัดมิยางิของวันที่ 16 มกราคม[16] กรมอุตุนิยมวิทยาญี่ปุ่นได้ออกคำเตือนสึนามิ 1 เมตร เป็นครั้งแรกนับตั้งแต่แผ่นดินไหวในจังหวัดฟูกูชิมะ พ.ศ. 2559[17]
ตามข้อมูลของหน่วยงานบริหารจัดการอัคคีภัยและภัยพิบัติญี่ปุ่น เวลา 07.30 น. ของวันที่ 16 มกราคม มีคำสั่งอพยพ 229,239 คน ให้ห่างจากทะเล [18] นอกจากนี้การจราจรยังได้รับผลกระทบคือการหยุดได้บริการของรถไฟและการยกเลิกเส้นทางการบิน[19] และมีรถไฟบางขบวนที่วิ่งเส้นทางฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิกหยุดให้บริการ
ในเมืองอิโตมัง จังหวัดโอกินาวะ มีผู้บาดเจ็บ 1 คนจากสึนามิ[20] สึนามิได้ทำให้เรือประมงพลิกคว่ำเสียหายในจังหวัดโคจิ จังหวัดโทกูชิมะ จังหวัดมิเอะ[21]
ในวันอาทิตย์ที่ 16 มกราคม พ.ศ. 2565 เวลา 14:00 น. ความสูงของคลื่นสึนามิที่วัดได้มีดังนี้[22]
| ระดับการเตือน | พื้นที่ | คาดการณ์ความสูงของสึนามิ | ความสูงของสึนามิ |
|---|---|---|---|
| เตือนภัยคลื่นสึนามิ | หมู่เกาะอามามิ / หมู่เกาะโทการะ | 3 เมตร | 1 เมตร 20 ซม. (สึนามิสูงสุด) |
| จังหวัดอิวาเตะ | 1 เมตร 10 ซม. | ||
| เฝ้าระวังคลื่นสึนามิ | ชายฝั่งฮกไกโดทางแปซิฟิกตะวันออก | 1 เมตร | 90 ซม. |
| ชายฝั่งฮกไกโดทางแปซิฟิกตอนกลาง | 70 ซม. | ||
| ชายฝั่งฮกไกโดทางแปซิฟิกตะวันตก | 30 ซม. | ||
| ชายฝั่งแปซิฟิกของจังหวัดอาโอโมริ | 60 ซม. | ||
| ทะเลชายฝั่งญี่ปุ่นของจังหวัดอาโอโมริ | ไม่มีประกาศ | ||
| จังหวัดมิยางิ | 70 ซม. | ||
| จังหวัดฟูกูชิมะ | 70 ซม. | ||
| จังหวัดอิบารากิ | 60 ซม. | ||
| จังหวัดชิบะ | 40 ซม. | ||
| จังหวัดชิบะ อูจิโบ | 50 ซม. | ||
| หมู่เกาะอิซุ | 80 ซม. | ||
| หมู่เกาะโอกาซาวาระ | 90 ซม. | ||
| อ่าวซางามิ / คาบสมุทรมิอูระ | 40 ซม. | ||
| จังหวัดชิซูโอกะ | 70 ซม. | ||
| ฝั่งแปซิฟิกของจังหวัดไอจิ | 60 ซม. | ||
| อ่าวอิเซะ / อ่าวมิกาวะ | 20 ซม. | ||
| จังหวัดมิเอะตอนใต้ | 60 ซม. | ||
| จังหวัดวากายามะ | 90 ซม. | ||
| จังหวัดโทกูชิมะ | 50 ซม. | ||
| จังหวัดโคจิ | 90 ซม. | ||
| ทิศตะวันตกของจังหวัดนางาซากิ | 30 ซม. | ||
| จังหวัดมิยาซากิ | 70 ซม. | ||
| จังหวัดคาโงชิมะชายฝั่งตะวันออก | 70 ซม. | ||
| จังหวัดคาโงชิมะฝั่งตะวันตก | 60 ซม. | ||
| เกาะยากูชิมะ | 70 ซม. | ||
| จังหวัดโอกินาวะ | 30 ซม. | ||
| หมู่เกาะไดโตะ | 20 ซม. | ||
| หมู่เกาะยาเอยามะ | 30 ซม. |
จากข้อมูลข้างต้น ความสูงของคลื่นสึนามิที่จุดสำคัญมีดังนี้[23]
| พื้นที่ | จุดสังเกต | เวลา (JST) | ความสูงของคลื่นสึนามิ |
|---|---|---|---|
| หมู่เกาะอามามิ / หมู่เกาะโทการะ | โคมินาโตะ | วันที่ 15 เวลา 23:55 น. | 1 เมตร 20 ซม. |
| จังหวัดอิวาเตะ | ท่าเรือคูจิ | วันที่ 16 เวลา 2:26 น | 1 เมตร 10 ซม. |
| ชายฝั่งแปซิฟิกของฮกไกโด | เมืองฮามานากะ | วันที่ 16 เวลา 1:05 น . | 90 ซม. |
| หมู่เกาะโอกาซาวาระ | เกาะชิจิจิมะ | วันที่ 15 เวลา 22:52 | |
| จังหวัดวากายามะ | เมืองคูชิโมโตะ | วันที่ 16 เวลา 1:23 น. | |
| เมืองโกโบะ | วันที่ 16 เวลา 0:31 น. | ||
| จังหวัดโคจิ | โทซะชิมิสึ | วันที่ 16 เวลา 0:23 น. | |
| แหลมมูโรโตะ เมืองมูโรโตะ | วันที่ 16 เวลา 0:15 น. | 80 ซม. | |
| หมู่เกาะอิซุ | เกาะฮาจิโจจิมะ | วันที่ 16 เวลา 3:04 น. |
ผลกระทบ[แก้]
มีข้อมูลเพียงเล็กน้อยที่เกี่ยวกับความเสียหายจากตองงาเนื่องจากปัญหาด้านการสื่อสาร นายกรัฐมนตรีนิวซีแลนด์ จาซินดา อาร์เดิร์น ระบุว่าบริการเคเบิลใต้ทะเลของตองงาได้รับผลกระทบ และเจ้าหน้าที่กำลังพยายามซ่อมแซมการสื่อสารอย่างเร่งด่วน[24] ภาพวิดีโอแสดงคลื่นกระทบพื้นที่ชายฝั่งในตองงาได้รับรายงานจาก สกา นิวส์[25] มีรายงานเกี่ยวกับเกาะอาตาตาซึ่งเป็นเกาะเล็ก ๆ นอกเมืองหลวงมีรายงานว่าจมอยู่ใต้น้ำและปฏิบัติการกู้ภัยกำลังดำเนินการ รัฐบาลตองงายังไม่ได้ยืนยันผู้เสียชีวิตจากการปะทุและสึนามิ[26][27]สึนามิทำให้มีผู้เสียชีวิต 2 คนในเปรูที่หาด เนย์แลมป์[28] และมีผู้บาดเจ็บ 2 คน ในรัฐแคลิฟอร์เนีย
อ้างอิง[แก้]
- ↑ 1.0 1.1 "Global Volcanism Program | Hunga Tonga-Hunga Ha'apai". Smithsonian Institution | Global Volcanism Program (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 21 August 2022.
- ↑ "Underwater volcano Hunga-Tonga-Hunga-Ha'apai erupts again". RNZ (ภาษาอังกฤษ). 2022-01-14.
- ↑ "Tongan geologists observe stunning eruptions at Hunga | Matangitonga". web.archive.org. 2022-01-15. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-01-15. สืบค้นเมื่อ 2022-01-16.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (ลิงก์) - ↑ Staff, Kaniva (2022-01-15). "New tsunami warning as waves hitting Tonga". Kaniva Tonga | Largest NZ-based Tongan news service (ภาษาอังกฤษ).
- ↑ http://www.bom.gov.au/tsunami/national.shtml#nationalBulletin0
- ↑ "Waves hitting Tonga as volcano tsunami warning in place". 1 News.
- ↑ "Tonga volcano, no tsunami threat to Fiji". Fiji Broadcasting Corporation.
- ↑ Fijivillage. "Full Story: There is a possibility of hazardous tsunami waves being generated - Mineral Resources Department". www.fijivillage.com (ภาษาอังกฤษ).
- ↑ "Journalist based in Tonga describes 'huge' volcanic explosions". 1 News.
- ↑ Staff, Kaniva (2022-01-15). "King evacuated as thousands flee for higher ground at Mataki'eua and Fualu height". Kaniva Tonga | Largest NZ-based Tongan news service (ภาษาอังกฤษ).
- ↑ @consulatekot (January 18, 2022). "FIRST OFFICIAL UPDATE FOLLOWING THE VOLCANIC ERUPTION FROM THE GOVERNMENT OF TONGA" (ทวีต) – โดยทาง ทวิตเตอร์.
- ↑ Fijivillage. "Full Story: There is a possibility of hazardous tsunami waves being generated - Mineral Resources Department". www.fijivillage.com (ภาษาอังกฤษ).
- ↑ Smith, Oli (2022-01-15). "Tonga tsunami: Satellite footage shows moment of volcanic shockwave - apocalyptic scenes". Express.co.uk (ภาษาอังกฤษ).
- ↑ "Weather Alert: Vanuatu Tsunami Advisory (January 15, 2022)". U.S. Embassy in Papua New Guinea, Solomon Islands, and Vanuatu (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). 2022-01-15.
- ↑ "A massive volcano erupts near Tonga, causing tsunami waves as far as the West Coast". Georgia Public Broadcasting (ภาษาอังกฤษ).
- ↑ "津波が宮城・砂押川を逆流 トンガ沖の海底火山噴火". 河北新報オンラインニュース (ภาษาญี่ปุ่น). 2022-01-16.
- ↑ "気象庁「津波警報の発表は２０１６年１１月以来」". TBS NEWS. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-01-16. สืบค้นเมื่อ 2022-01-18.
- ↑ 日本放送協会. "津波警報 注意報 8県の約23万人に避難指示（午前7時半）". NHKニュース.
- ↑ 日本放送協会. "津波注意報 各地の交通に影響". NHKニュース.
- ↑ https://www.fdma.go.jp/disaster/info/items/20210116tunamikeihou5.pdf
- ↑ 日本放送協会. "高知県 徳島県 三重県で漁船沈没や転覆相次ぐ". NHKニュース.
- ↑ https://earthquake.tenki.jp/lite/bousai/tsunami/observation/
- ↑ "津波の観測情報". tenki.jp (ภาษาญี่ปุ่น).
- ↑ "A massive volcano erupts near Tonga, causing tsunami waves as far as the West Coast". Georgia Public Broadcasting (ภาษาอังกฤษ).
- ↑ "Watch: Prime Minister Jacinda Ardern addresses situation in Tonga following volcanic eruption, tsunami". RNZ (ภาษาอังกฤษ). 2022-01-16.
- ↑ "LIVE: NZ tsunami surge warning cancelled, Nuku'alofa 'like moonscape'". 1 News.
- ↑ "First images of devastating damage as Tongan residents warned air toxic, water contaminated". NZ Herald (ภาษาอังกฤษ).
- ↑ "Reportan dos muertes y daños por tsunami en Perú: país no emitió alerta". BioBioChile - La Red de Prensa Más Grande de Chile (ภาษาสเปน). 2022-01-15.
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ การปะทุของภูเขาไฟฮูงาโตงาและสึนามิ พ.ศ. 2565