คำปุน ศรีใส

คำปุน ศรีใส จ.ภ.
เกิด	5 มกราคม พ.ศ. 2476 ตำบลยโสธร อำเภอยโสธร จังหวัดอุบลราชธานี (ปัจจุบันคือจังหวัดยโสธร)
อาชีพ	ช่างทอผ้า
คู่สมรส	นายเตียซ้ง แซ่แต้
รางวัล	พ.ศ. 2561 - ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (การทอผ้า)

คำปุน ศรีใส เกิดเมื่อวันที่ 5 มกราคม พ.ศ. 2476 เป็นช่างทอผ้าอีสาน ได้รับการยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติ พ.ศ. 2561 สาขาทัศนศิลป์ ประเภทประยุกต์ศิลป์ (ประณีตศิลป์-ทอผ้า)

คำปุน ศรีใส เกิดที่คุ้มวัดกลาง ตำบลยโสธร อำเภอยโสธร จังหวัดอุบลราชธานี (ปัจจุบันคือจังหวัดยโสธร) สำเร็จการศึกษาระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 จากโรงเรียนสามัคคีวัฒนา เมื่อ พ.ศ. 2485 คำปุนได้รับการปลูกฝังวัฒนธรรมการทอผ้าที่สืบทอดจากบรรพบุรุษ โดยเฉพาะจากคุณยายและคุณแม่น้อย ศรีใส นางคำปุนสมรสกับนายเตียซ้ง แซ่แต้ ซึ่งมีอาชีพค้าขาย ทำให้หยุดการทอผ้าไประยะหนึ่ง แต่ภายหลังกลับมายึดอาชีพทอผ้า โดยมีการพัฒนาการทอผ้าไหมและขยายเป็นอุตสาหกรรมในครัวเรือนอย่างจริงจังที่ถนนผาแดง พร้อมกับเปิดร้านคำปุน ขายผ้าที่หน้าตลาดใหญ่ เป็นการทอผ้าอีสาน ทั้งหมี่ ขิด ยก และ จก และ พัฒนาผ้าไหมให้มีลวดลายหลากหลายยิ่งขึ้น

ต่อมาได้ขยายโรงทอผ้าไหมด้วยกี่ 24 หลัง โดยใช้ชื่อว่า โรงทอผ้าไหมคำปุน ผ้าที่มีชื่อเสียงของบ้านคำปุน คือ ผ้าไหมมัดหมี่ผสมการจก (การปัก) ด้วยไหมสีต่าง ๆ มีทั้งไหมเงินไหมคำลงบนผืนลายผ้า ผ้าคำปุนได้รับความสนใจจากบุคคลที่มีชื่อเสียงและนำไปใช้ในงานพิธีการต่าง ๆ อยู่เสมอ เช่น การหมั้น การเข้าเฝ้า เป็นต้น และยังได้ใช้เป็นเครื่องแต่งกายของตัวเอกในภาพยนตร์ เรื่อง ตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราช

นางคำปุน ศรีใส ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นบุคคลผู้มีผลงานดีเด่นทางวัฒนธรรม สาขาทัศนศิลป์-ถักทอ พ.ศ. 2537 ศิลปินมรดกอีสาน สาขาทัศนศิลป์ (หัตถกรรมผ้าทอ) พ.ศ. 2558 จากมหาวิทยาลัยขอนแก่น และได้รับการยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติ พ.ศ. 2561 สาขาทัศนศิลป์ ประเภทประยุกต์ศิลป์

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2563 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ชั้นที่ 4 จตุตถดิเรกคุณาภรณ์ (จ.ภ.)