สมเด็จพระราชินีนาถยูเลียนาแห่งเนเธอร์แลนด์

สมเด็จพระราชินีนาถยูเลียนา
พระบรมสาทิสลักษณ์ใน ค.ศ. 1948
สมเด็จพระราชินีนาถแห่งเนเธอร์แลนด์
ครองราชย์	4 กันยายน 1948 - 30 เมษายน 1980 (31 ปี 239 วัน)
พิธีขึ้น	6 กันยายน 1948
ก่อนหน้า	วิลเฮลมินา
ถัดไป	เบียทริกซ์
นายกรัฐมนตรี	ดูรายชื่อ เนเธอร์แลนด์ วิลเลิม เดรส หลุยส์ เบล ยัน เดอ โคว ฟิกตอร์ มาไรเนิน โย กัลส์ เยลเลอ ไซล์สตรา ปีต เดอ โยง บาเรินด์ บีสเฮอเฟิล โยป เดน เอาล์ ดรีส ฟัน อัคต์ เนเธอร์แลนด์แอนทิลลีส Moises Frumencio da Costa Gomaz Lindoro Christoffel Kwartsz Efraïn Jonckheer Ciro Domenico Kroon Gerald C. sprockel Ernesto O. Petronia Ramaz Jorge Isa Otto R.A. Beaujon Juancho Evertsz Lucinda da Costa Gomaz-Matheeuws Leo A.I. chance Silvics Gerard Marie Rozenda Miguel Rourier Dominico Martina ซูรินาม จูเลียส ซีซาร์ เดอ มิแรนดา จ๊าค อดัม ดรีมส์ โยฮันเนส กิน เอลเดิร์ต บุณยสคูล เอเดรียน คอร์เลนิส แจสเปอร์ มาริอุส อัลเบอร์กา อาร์ซิบัลด์ เคอร์รี โยฮัน เฟอร์เรียร์ เซเวอริอุส เดซีเร เอ็มมานูเอลส์ โยฮัน อดอล์ฟ เพ็นเกล อาร์เธอร์ โยฮัน เมย์ จูลส์ เซตนีย์ เฮงค์ อาค์รอน
พระราชสมภพ	30 เมษายน ค.ศ. 1909(1909-04-30) พระราชวังนูไดนเดอ เดอะเฮก ประเทศเนเธอร์แลนด์
สวรรคต	20 มีนาคม ค.ศ. 2004(2004-03-20) (94 ปี) พระราชวังซุสต์ไดก์ บาร์น ประเทศเนเธอร์แลนด์
ฝังพระศพ	30 มีนาคม ค.ศ. 2004 โบสถ์นีเวอแคร์ก เดลฟท์ ประเทศเนเธอร์แลนด์
คู่อภิเษก	เจ้าชายแบร์นฮาร์ทแห่งลิพเพอ-บีสเทอร์เฟ็ลท์
พระราชบุตร	เจ้าหญิงเบียทริกซ์ อดีตสมเด็จพระราชินีนาถเเห่งเนเธอร์แลนด์ เจ้าหญิงไอรีนแห่งเนเธอร์แลนด์ เจ้าหญิงมาร์ครีตแห่งเนเธอร์แลนด์ เจ้าหญิงคริสตีนาแห่งเนเธอร์แลนด์
พระนามเต็ม ยูเลียนา เอ็มมา หลุยส์ มารี วิลเฮลมินา ฟาน ออรันเย-นัสเซา
ราชวงศ์	ออเรนจ์-นัสเซา (ทางการ) เมคเลินบวร์ค (แอกนาติก)
พระราชบิดา	ดยุกเฮนดริกแห่งเมคเลินบวร์ค-ชเวรีน
พระราชมารดา	สมเด็จพระราชินีนาถวิลเฮลมินาแห่งเนเธอร์แลนด์
ศาสนา	คริสตจักรปฏิรูปดัตช์

เจ้าหญิงยูเลียนาเมื่อทรงพระเยาว์

เจ้าหญิงยูเลียนาและพระราชมารดา

เจ้าหญิงยูเลียนาใน ค.ศ. 1937

สมเด็จพระราชินีนาถยูเลียนาแห่งเนเธอร์แลนด์ หรือพระนามเต็ม เจ้าหญิงยูเลียนา เอ็มมา หลุยส์ มารี วิลเฮลมินา ฟาน ออรันเย-นัสเซา (อังกฤษ: Her Majesty Queen Juliana of the Netherlands, เสียงอ่านภาษาดัตช์: [ˌjyliˈjaːna]; 30 เมษายน ค.ศ. 1909 - 20 มีนาคม ค.ศ. 2004) เป็นพระราชินีนาถแห่งราชอาณาจักรเนเธอร์แลนด์ตั้งแต่การสละราชสมบัติของพระราชชนนีใน ค.ศ. 1948 จนถึงการสละราชสมบัติของพระองค์ใน ค.ศ. 1980 และทรงเป็นสมเด็จพระราชชนนีตั้งแต่ ค.ศ. 1980 ถึง 2004

พระชนม์ชีพในวัยเยาว์

สมเด็จพระราชินีนาถยูเลียนาเสด็จพระราชสมภพเมื่อวันที่ 30 เมษายน ค.ศ. 1909 ณ พระราชวังนูร์เด็นเด กรุงเฮก พระองค์เป็นพระราชธิดาเพียงพระองค์เดียวในสมเด็จพระราชินีนาถวิลเฮลมินา และ ดยุกเฮนดริกแห่งเมคเลินบวร์ค-ชเวรีน พระองค์ทรงเจริญพระชนม์ในพระราชวังเฮทลู เมืองอาเพลดูร์น กับ พระราชวังนูร์เด็นเด และ พระราชวังฮุยส์เต็นบอสช์ กรุงเฮก เจ้าหญิงยูเลียนาทรงศึกษาเล่าเรียนในพระราชวังนูร์เด็นเด ถวายการสอนโดยแยน ไลท์ฮาร์ท นักศึกษาศาสตร์ ดังนั้นตั้งแต่พระชนมายุ 6 พรรษา พระองค์จึงทรงได้รับการศึกษาขั้นพื้นฐานพร้อมกับเด็กในรุ่นราวคราวเดียวกัน คือ บารอนเนส เอลิซ เบนทิงค์ บารอนเนส เอลิซาเบธ ฟาน ฮาเด็นเบริค และ เลดี้ เมียค เด ย็องก์

เนื่องจากรัฐธรรมนูญดัตช์กำหนดให้เจ้าหญิงยูเลียนาควรพร้อมในการสืบราชสมบัติเมื่อพระชนมายุ 18 พรรษา การศึกษาของพระองค์จึงดำเนินไปอย่างรวดเร็วมากกว่าของเด็กทั่วไป หลังการศึกษาขั้นพื้นฐานเป็นเวลาห้าปี พระองค์ทรงได้รับการศึกษาระดับประถมศึกษา (จนถึงระดับเตรียมอุดมศึกษา) จากพระอาจารย์ส่วนพระองค์

ในวันที่ 30 เมษายน ค.ศ. 1927 เจ้าหญิงยูเลียนาทรงเจริญพระชนมายุครบรอบ 18 พรรษา ตามรัฐธรรมนูญแล้ว พระองค์ทรงเจริญพระชนม์เต็มวัยอย่างเป็นทางการและมีสิทธิ์ในการถือครองพระราชอภิสิทธิ์เมื่อจำเป็น อีกสองวันต่อมา พระราชมารดาทรงแต่งตั้งเจ้าหญิงใน "ศาลรัฐมนตรีสภา" (Council of State หรือ "Raad van State" ในภาษาดัตช์) หญิงสาวแรกรุ่นที่มีลักษณะธรรมดา ขี้อายและเก็บตัว อีกทั้งพระราชมารดาที่เคร่งครัดศาสนาไม่ทรงอนุญาตให้แต่งพระพักตร์ ทำให้เจ้าหญิงยูเลียนามิทรงเหมาะสมกับภาพลักษณ์ของเจ้าหญิงในพระราชวงศ์ แต่กระนั้นก็ดี พระองค์ยังทรงเป็นที่รักและเคารพของชาวดัตช์อย่างมาก

ในปีเดียวกัน เจ้าหญิงยูเลียนาทรงสมัครเป็นนักศึกษาในมหาวิทยาลัยเลเด็น ช่วงระหว่างปีแรกๆ ในมหาวิทยาลัย พระองค์ทรงศึกษาในวิชาสังคมวิทยา หลักนิติศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ ประวัติศาสตร์ศาสนา ประวัติศาสตร์รัฐสภาและ กฎหมายรัฐธรรมนูญ ในวิชาเรียน พระองค์ทรงเข้าฟังการบรรยายเรื่องวัฒนธรรมของประเทศซูรินามและเนเธอร์แลนด์แอนทิลลีส กฎบัตรแห่งราชอาณาจักรเนเธอร์แลนด์ การต่างประเทศ กฎหมายระหว่างประเทศ ประวัติศาสตร์ และ กฎหมายสหภาพยุโรป อีกทั้งทรงได้รับการถวายพระอักษรส่วนพระองค์จากศาสตราจารย์ ซี. ซนุค เฮอร์กร็อนเย ในเรื่องศาสนาอิสลาม ที่นับถือกันเป็นส่วนใหญ่ในประชากรทั้งหมดของอาณานิคมดัตช์ (หมู่เกาะอินเดียตะวันออกของดัตช์ (Dutch East Indies) ต่อมาคือ ประเทศอินโดนีเซีย ในปัจจุบัน ถึงแม้ว่าจะไม่ใช่รัฐอิสลาม แต่ประชากรราว 86 เปอร์เซนต์เป็นมุสลิม นับเป็นประเทศที่มีประชากรมุสลิมหนาแน่นที่สุด)

เจ้าหญิงยูเลียนามีพระราชอนุชาต่างพระราชมารดา 1 คน คือ พิม ลีเออร์

พระราชธิดา

สมเด็จพระราชินีนาถยูเลียนาและเจ้าชายแบร์นฮาร์ดมีพระราชธิดารวม 4 พระองค์ ดังนี้

• สมเด็จพระราชินีนาถเบียทริกซ์แห่งเนเธอร์แลนด์ (เบียทริกซ์ วิลเฮลมินา อาร์มการ์ด; พระราชสมภพ 31 มกราคม ค.ศ. 1938)
  • เสวยราชสมบัติเป็น สมเด็จพระราชินีนาถแห่งเนเธอร์แลนด์ เมื่อวันที่ 30 เมษายน ค.ศ. 1980 ภายหลังจากการสละราชสมบัติของพระราชชนนี
  • ทรงอภิเษกสมรสเมื่อวันที่ 10 มีนาคม ค.ศ. 1966 ณ วิหารเวสเตอร์ อัมสเตอร์ดัม กับ เคลาส์ ฟอน อัมส์แบร์ก (6 กันยายน ค.ศ. 1926 - 6 ตุลาคม ค.ศ. 2002)
• เจ้าหญิงไอรีนแห่งเนเธอร์แลนด์ (ไอรีน เอ็มมา เอลิซาเบธ; ประสูติ 5 สิงหาคม ค.ศ. 1939)
  • ทรงอภิเษกสมรสเมื่อวันที่ 29 เมษายน ค.ศ. 1964 ณ โรม แต่ทรงหย่าร้างเมื่อวันที่ 26 พฤษภาคม ค.ศ. 1981 กับ เจ้าชายชาร์ลส์ ฮิวจ์ ซาเวียร์ มารี ซิกส์ หลุยส์ โรแบรต์ ฌ็อง จอร์จ เบอร์นัวต์ มิเชลแห่งบูร์บง-ปาร์มา (ประสูติ 8 เมษายน ค.ศ. 1933)
• เจ้าหญิงมาร์ครีตแห่งเนเธอร์แลนด์ (มาร์เกรียต ฟรานซิสกา; ประสูติ 19 มกราคม ค.ศ. 1943)
  • ทรงอภิเษกสมรสเมื่อวันที่ 10 มกราคม ค.ศ. 1967 ณ โบสถ์เซ็นต์ยาค็อบ กรุงเฮก กับ ปีเตอร์ ฟ็น โฟลเลินโฮเฟิน (เกิด 30 เมษายน ค.ศ. 1939)
• เจ้าหญิงคริสตีนาแห่งเนเธอร์แลนด์ (มาเรีย คริสตินา หรือ เจ้าหญิงมาเร็ค; ประสูติ 18 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1947 - สิ้นพระชนม์ 16 สิงหาคม ค.ศ. 2019)
  • ทรงอภิเษกสมรสเมื่อวันที่ 28 มิถุนายน ค.ศ. 1975 ณ เมืองยูเทรกต์ แต่ทรงหย่าร้างในวันที่ 31 มีนาคม ค.ศ. 1995 กับ จอร์จ กิลเลอร์โม (เกิด 1 สิงหาคม ค.ศ. 1946)

สละราชสมบัติ

ในวันที่ 30 เมษายน ค.ศ. 1980 ซึ่งเป็นวันเฉลิมพระชนมพรรษาครบ 71 พรรษา สมเด็จพระราชินีนาถยูเลียนาได้ทรงลงพระปรมาภิไธยในพระราชบัญญัติการสละราชสมบัติและพระราชธิดาพระองค์ใหญ่ทรงสืบราชสมบัติต่อมาเป็น พระราชินีนาถเบียทริกซ์

ภายหลังจากการสละราชสมบัติ สมเด็จพระราชินีนาถยูเลียนามีพระอิสริยยศอย่างเป็นทางการว่า สมเด็จพระราชินีนาถยูเลียนา พระบรมราชชนนีแห่งเนเธอร์แลนด์ (Her Majesty Juliana, Queen Mother of the Netherlands) แต่ทรงปรารถนาที่จะดำรงพระอิสริยยศแค่เพียง เจ้าหญิงยูเลียนาแห่งเนเธอร์แลนด์ (HRH Princess Juliana of the Netherlands) พระองค์ยังคงทรงปฏิบัติงานพระราชกุศลมากมายจนกระทั่งเข้าสู่ช่วงพระชนมพรรษาแปดสิบพรรษา

สวรรคต

ในกลาง ค.ศ. 1990 สมเด็จพระราชินีนาถยูเลียนประชวรด้วยพระโรคสมองเสื่อม ทำให้ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจได้น้อยลง และปรากฏพระองค์ต่อสาธารณชนน้อยลง ซึ่งแพทย์ประจำพระองค์ได้ถวายคำแนะนำให้รักษาพระอาการประชวรนี้ให้หายดีเสียก่อน และเนื่องจากพระราชธิดาทั้ง 4 ทรงเป็นห่วงด้วยเนื่องจากพระองค์ทรงมีพระชนมพรรษามากแล้ว ซึ่งพระองค์ต้องถูกแพทย์เฝ้าติดตามพระอาการตลอดเวลา เจ้าชายแบร์นฮาร์ทแห่งลิพเพอ-บีสเทอร์เฟ็ลท์ ทรงพระราชทานสัมภาษณ์ผ่านทางโทรทัศน์ว่าสมเด็จพระราชินีนาถยูเลียนาเริ่มทรงจำผู้ใดได้น้อยลง เนื่องจากเป็นอาการของโรคนี้

สมเด็จพระราชินีนาถยูเลียนาเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 20 มีนาคม ค.ศ. 2004 ด้วยพระชนมพรรษา 94 พรรษา ซึ่งสวรรคตลงวันเดียวกับ เอ็มมาแห่งวัลเด็คและเพือร์ม็อนท์ พระราชอัยยิกา ด้วยพระอาการพระปัปผาสะอักเสบ

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นมงคลยิ่งราชมิตราภรณ์ (ร.ม.ภ.) (ประเทศไทย)
• เครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ฝ่ายใน (ม.จ.ก.) (ประเทศไทย)

ราชตระกูล

พงศาวลีของสมเด็จพระราชินีนาถยูเลียนา

8. แกรนด์ดยุคพอล ฟรีดริชแห่งเม็คเลินบวร์ค-ชเวรีน                       4. แกรนด์ดยุคฟรีดริช ฟรันที่ 2 แห่งเม็คเลินบวร์ค-ชเวรีน                             9. เจ้าหญิงอเล็กซานดรีนแห่งปรัสเซีย                       2. ดยุกเฮนดริกแห่งเม็คเล็นบูร์ก-ชเวริน                                   10. เจ้าชายอดอล์ฟแห่งชวาร์ตบูร์ก-รูดอลสตัดท์                       5. เจ้าหญิงมารีแห่งชวาร์ตบูร์ก-รูดอลสตัดท์                             11. เจ้าหญิงมาธิลด์แห่งเชินบูร์ก-วัลเด็นบูร์ก                       สมเด็จพระราชินีนาถยูเลียนา                                         12. พระเจ้าวิลเลิมที่ 2 แห่งเนเธอร์แลนด์                       6. พระเจ้าวิลเลิมที่ 3 แห่งเนเธอร์แลนด์                             13. แกรนด์ดัชเชสอันนา ปัฟลอฟนาแห่งรัสเซีย                       3. สมเด็จพระราชินีนาถวิลเฮลมินาแห่งเนเธอร์แลนด์                                   14. เจ้าชายเกออร์ค วิคทอร์ แห่งวัลเด็คและเพือร์ม็อนท์                       7. เจ้าหญิงเอ็มมาแห่งวัลเด็คและเพือร์ม็อนท์                             15. เจ้าหญิงเฮเลเนอแห่งนัสเซา

อ้างอิง

ก่อนหน้า		สมเด็จพระราชินีนาถยูเลียนาแห่งเนเธอร์แลนด์		ถัดไป
สมเด็จพระราชินีนาถวิลเฮลมินา		สมเด็จพระราชินีนาถแห่งเนเธอร์แลนด์ (4 กันยายน ค.ศ. 1948 - 30 เมษายน ค.ศ. 1980)		สมเด็จพระราชินีนาถเบียทริกซ์