ยุคสิบแปดรัฐ
 | ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
ยุคสิบแปดรัฐ (จีนตัวย่อ: 十八国; จีนตัวเต็ม: 十八國; พินอิน: Shíbā guó; อังกฤษ: Eighteen Kingdoms) หรืออีกชื่อหนึ่งคือ รัฐทั้งสิบแปดในอาณัติเซี่ยงอวี่ (项羽十八诸侯列表) คือ รัฐสิบแปดแห่งที่ฌ้อปาอ๋อง (ชื่อเดิม เซี่ยงอวี่ –項羽) ผู้นำทางทหารในจีน แต่งตั้งขุนนางต่าง ๆ ไปครอบครองเมื่อ 206 ปีก่อนคริสตศักราชหลังการล่มสลายของราชวงศ์ฉิน[1] รายละเอียดของสิบแปดรัฐและผู้ปกครองรัฐ มีดังนี้
| ชื่อรัฐ (ภาษาไทย) | ชื่อรัฐ (ภาษาจีนตัวย่อ) | ชื่อรัฐ (ภาษาจีน) | ผู้ปกครองรัฐ (เจ้านครรัฐ) | อาณาเขต (เทียบกับจีนในปัจจุบัน) |
|---|---|---|---|---|
| ฉู่ตะวันตก | 西楚 | 西楚 | ฌ้อปาอ๋อง (จีนกลาง ฉู่ป้าหวาง) | มณฑลเจียงซู, มณฑลอานฮุยทางเหนือ, มณฑลเจ้อเจียงทางเหนือ, มณฑลเหอหนานทางตะวันออก และตอนใต้ |
| ฮั่น | 汉 | 漢 | หลิวปัง | มณฑลเสฉวน, ฉงชิ่ง, มณฑลส่านซีตอนใต้ |
| ยง1 | 雍 | 雍 | จางหาน (นายพลใน ราชวงศ์ฉิน) | มณฑลส่านซีตอนกลาง, และกังซูทางตะวันออก |
| ไซ1 | 塞 | 塞 | ซือหม่า ซิน (นายพลใน ราชวงศ์ฉิน) | มณฑลส่านซีทางตะวันออกเฉียงเหนือ |
| ตี๋1 | 翟 | 翟 | ตงอี้ (นายพลใน ราชวงศ์ฉิน) | มณฑลส่านซีทางเหนือ |
| เหิงชาน | 衡山 | 衡山 | อู๋ หรุ่ย (นายพลใน ราชวงศ์ฉิน โดยมีรัฐเยว่สนับสนุน) | มณฑลหูเป่ย์ทางตะวันออก, มณฑลเจียงซี |
| หาน | 韩 | 韓 | หาน เฉิง (พระบรมวงศานุวงศ์ชาวฮั่น) | มณฑลเหอหนานทางตะวันตกเฉียงใต้ |
| ไต้ | 代 | 代 | เจ้า เซีย (พระบรมวงศานุวงศ์ชาวเจ้า) | มณฑลส่านซีทางเหนือ, มณฑลหูเป่ย์ทางตะวันตกเฉียงเหนือ |
| เหอหนาน | 河南 | 河南 | เซิน หยาง | มณฑลเหอหนานทางตะวันตกเฉียงเหนือ |
| ฉางชาน | 常山 | 常山 | Zhang Er | มณฑลหูเป่ย์ตอนกลาง |
| ยิน | 殷 | 殷 | Sima Ang (นายพลใน รัฐจ้าว) | มณฑลเหอหนานทางเหนือ, มณฑลหูเป่ย์ทางใต้ |
| เว่ยตะวันตก | 西魏 | 西魏 | Wei Bao (พระบรมวงศานุวงศ์ชาวรัฐเว่ย) | มณฑลส่านซีทางใต้ |
| จิ่วเจียง | 九江 | 九江 | Ying Bu (พระบรมวงศานุวงศ์ชาวฉู่) | มณฑลอานฮุยตอนกลาง และตอนใต้ |
| หลินเจียง | 临江 | 臨江 | Gong Ao (นายพลฉู่) | มณฑลหูเป่ย์ทางตะวันตก, มณฑลเหอหนานทางเหนือ |
| เหยิน | 燕 | 燕 | Zang Tu (นายพลชาวเหยิน) | มณฑลหูเป่ย์, ปักกิ่ง, เทียนจินตอนเหนือ |
| เหลียวตง | 辽东 | 遼東 | Han Guang (พระบรมวงศานุวงศ์ชาวเหยิน) | มณฑลเหลียวหนิงตอนใต้ |
| ฉี2 | 齐 | 齊 | Tian Du (นายพลฉี) | มณฑลชานตงตอนกลางและตะวันตก |
| เจียวตง2 | 胶东 | 膠東 | เทียนฟู่ (พระบรมวงศานุวงศ์ชาวฉี) | มณฑลชานตงทางตะวันออก |
| จี้เป่ย2 | 济北 | 濟北 | Tian An (ผู้นำกบฏชาวฉี) | มณฑลชานตงตอนเหนือ |
ยุคสิบแปดรัฐมีอายุสั้นมาก การสิ้นสุดอาจนับจากการก่อกบฏในรัฐฉี เมื่อเทียนหรงเข้ายึดครองเจียวตงและจี้เป่ยเป็นการรวมรัฐฉีเดิม ในขณะเดียวกันฌ้อปาอ๋องได้สังหารพระเจ้าฉู่อี้ และเฉิงเจ้านครรัฐหาน จากนั้นหลิวปังได้พิชิตดินแดนสามของรัฐฉิน และเกิดสงครามฉู่-ฮั่น ซึ่งในเวลาไม่นานฮั่นนำโดยหลิวปังชนะฉู่ และปราบรัฐอื่น ๆ ทั้งหมดได้ หลิวปังจึงตั้งตนเป็นจักรพรรดิองค์แรกแห่งราชวงศ์ฮั่น ในปี 202 ก่อนคริสตกาล
อ้างอิง
[แก้]- ↑ 林达มณฑลอานฮุย礼，中华五千年大事记， 台南大孚书局, 1982, p56