ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ไฮยีนา"

ไฮยีนา; ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: 26–0Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N สมัยไมโอซีนตอนต้น-ปัจจุบัน
	ไฮยีนาลายจุด (Crocuta crocuta)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Mammalia
อันดับ:	Carnivora
อันดับย่อย:	Feliformia
วงศ์:	Hyaenidae; Gray, 1821
สกุล
	Crocuta; Hyaena; Proteles; Adcrocuta†; Allohyaena†; Belbus†; Chasmaporthetes†; Herpestides†; Hyaenotherium†; Ictitherium†; Ikelohyaena†; Leecyaena†; Lycyaena†; Metahyaena†; Miohyaenotherium†; Palinhyaena†; Pachycrocuta†; Pliocrocuta†; Plioviverrops†; Protictitherium†; Thalassictis†; Tongxinictis†; Tungurictis†; Werdelinus†;
	แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์ของไฮยีนาสกุลต่าง ๆ (สีน้ำเงิน-Hyaena, สีเขียว-Crocuta, สีมาเจนตา-Proteles)
ชื่อพ้อง
	Hyaeninae Gray, 1821; Protelinae I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1851;

เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ

← การแก้ไขก่อนหน้า การแก้ไขถัดไป →

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม

เห็นภาพข้อความวิกิ

ในบรรทัด

รุ่นแก้ไขเมื่อ 19:33, 20 มิถุนายน 2563

ไฮยีนา (อังกฤษ: hyena; มาจากคำภาษากรีกโบราณว่า [ὕαινα] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ) ออกเสียงว่า /ฮือไอนา/ หรือ /ฮือแอนา/^[1]) เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในอันดับสัตว์กินเนื้อวงศ์หนึ่ง โดยใช้ชื่อวงศ์ว่า Hyaenidae

ไฮยีนา มีลักษณะและรูปร่างโดยรวมคล้ายกับสุนัขหรือหมาป่า ซึ่งเป็นสัตว์กินเนื้อที่อยู่ในวงศ์ Canidae แต่ไฮยีนาก็ไม่ใช่สุนัข หากแต่เป็นสัตว์ที่อยู่ในวงศ์ของตนเองต่างหาก โดยอยู่ในอันดับย่อย Feliformia ซึ่งใกล้ชิดกับPercrocutidae มากกว่า

ลักษณะและพฤติกรรม

ไฮยีนา สามารถแบ่งได้เป็น 25สกุล (ดูในตาราง)^[2] หลาย ชนิด กระจายพันธุ์ทั่วไปในทวีปแอฟริกาและบางส่วนในภูมิภาคอาหรับและอินเดีย ไฮยีนามีลักษณะรูปร่างคล้ายกับสุนัข มีขนหยาบหนาสีน้ำตาลแกมเทา มีลายและจุดแตกต่างกันตามแต่ละชนิด และมีหางยาวราว 18 นิ้ว ไหล่และหัวมีส่วนกว้าง ไหล่สูงกว่าขาหลังมาก และมีกรามที่แข็งแกร่งและแข็งแรงมาก ทำให้เป็นสัตว์จำพวกหนึ่งที่มีแรงกัดรุนแรงมาก

ไฮยีนามักจะรวมตัวกันออกหาเหยื่อโดยมีตัวเมียเป็นจ่าฝูง ไฮยีนาตัวเมียนั้นจะมีอวัยวะเพศที่ขยายใหญ่ได้จนมีขนาดเท่ากับอวัยวะเพศของตัวผู้ ตัวใดที่มีลักษณะอวัยวะเพศคล้ายเพศผู้ จะสามารถเข้ากลุ่มตัวเมียได้ดี ไฮยีนาตัวเมียที่ไม่มีอวัยวะเพศผู้จะถูกขับออกจากกลุ่มตัวเมีย และไม่สามารถใช้ประโยชน์จากการมีกลุ่มได้ ไฮยีนาสามารถวิ่งได้เร็วถึง 65 กิโลเมตรต่อชั่วโมง นิสัยค่อนข้างดุ ไฮยีนาตัวเมียจะมีรูปร่างที่ใหญ่กว่าตัวผู้ เนื่องจากจะเป็นฝ่ายดูแลลูก เพราะตัวผู้จะทำอันตรายและกินลูกไฮยีนาที่เกิดใหม่เป็นอาหารได้

ไฮยีนาออกหากินในเวลากลางคืน ตอนกลางวันจะนอนหลับพักผ่อนในโพรงหรือซอกหิน จะคลอดลูกและเลี้ยงดูลูกในโพรง โดยออกลูกครั้งละประมาณ 1-2 ตัว บางครั้งอาจได้ถึง 4 ตัว โดยลูกอ่อนจะยังลืมตาและช่วยเหลือตัวเองไม่ได้

ในวัฒนธรรมและความสัมพันธ์กับมนุษย์

แม้ไฮยีนาจะมีขนาดและรูปร่างที่เล็กกว่าสิงโต แต่จะเป็นสัตว์ที่สิงโตมักจะแพ้เมื่อล่าเหยื่อได้แล้ว ไฮยีนาเข้ามาก่อกวนเพื่อที่จะแย่งซากสัตว์ที่ล่าได้ จนสิงโตเป็นฝ่ายล่าถอยไป จนมีความเชื่อกันว่า ไฮยีนาเป็นสัตว์ขี้ขลาด แต่ไฮยีนาก็มีพฤติกรรมล่าเหยื่อได้เอง และบางครั้งก็คุกคามสัตว์เลี้ยงต่าง ๆ ของมนุษย์ด้วย อาทิ วัว ควาย แพะ หรือแกะ และบางครั้งก็อาจโจมตีมนุษย์ได้เช่นกัน

ไฮยีนา เป็นสัตว์ที่กินไม่เลือก แม้แต่กระดูกก็กินได้ รวมทั้งซากศพด้วย อีกทั้งยังมีความเชื่อว่า ไฮยีนาเป็นสัตว์เจ้าเล่ห์ เมื่อถูกหมาป่ารุมทำร้าย ไฮยีนามักจะทำเป็นแกล้งตายเพื่อหลอกหมาป่า ทันทีที่หมาป่าละความสนใจ ก็จะลุกขึ้นหนีไป อีกทั้งเสียงร้องของไฮยีนานั้นยังคล้ายกับเสียงหัวเราะ ด้วยเหตุนี้ ทำให้ไฮยีนาได้กลายเป็นตัวละครที่เจ้าเล่ห์ในวัฒนธรรมร่วมสมัยหลายประการ อาทิ เป็นตัวละคร 3 ตัว ที่ชื่อ Shenzi, Banzai และ Ed ซึ่งมีบทบาทสำคัญในภาพยนตร์การ์ตูนเรื่องThe Lion King ของบริษัท วอลต์ ดิสนีย์ ในปี ค.ศ. 1995 เป็นต้น

ในประเทศไทยมีไฮยีนาเลี้ยงในสวนสัตว์ต่าง ๆ ได้แก่ สวนสัตว์เปิดเขาเขียว, สวนสัตว์นครราชสีมา, สวนสัตว์สงขลา, เชียงใหม่ไนท์ซาฟารี เป็นต้น^[3]

ศัตรูทางธรรมชาติของไฮยีนา

มนุษย์
สิงโต
งู
หมา
เสือ
ลิง
แมว
ตะกวด
นกเหยี่ยว
จระเข้

อ้างอิง

↑ ὕαινα, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
↑ จาก itis.gov (อังกฤษ)
↑ หน้า 108-110, สัตว์สวยป่างาม โดย ชมรมนิเวศวิทยา มหาวิทยาลัยมหิดล (สิงหาคม 2518)

แหล่งข้อมูลอื่น

เว็บไซต์องค์กรอนุรักษ์ไฮยีนา (อังกฤษ)

[1] ὕαινα, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus

[2] จาก itis.gov (อังกฤษ)

[3] หน้า 108-110, สัตว์สวยป่างาม โดย ชมรมนิเวศวิทยา มหาวิทยาลัยมหิดล (สิงหาคม 2518)

[1]

[2]

[3]

@@ บรรทัด 50: / บรรทัด 50: @@
 ===ลักษณะและพฤติกรรม===
-ไฮยีนาสามารถแบ่งได้เป็น 25[[genus|สกุล]] (ดูในตาราง)<ref>[http://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=621756 จาก itis.gov {{en}}]</ref> หลาย [[species|ชนิด]] กระจายพันธุ์ทั่วไปใน[[ทวีปแอฟริกา]]และบางส่วนในภูมิภาค[[อาหรับ]]และ[[อินเดีย]] ไฮยีนามีลักษณะรูปร่างคล้ายกับสุนัข มีขนหยาบหนา[[สีน้ำตาล]]แกม[[สีเทา|เทา]] มีลายและจุดแตกต่างกันตามแต่ละชนิด และมีหางยาวราว 18 นิ้ว ไหล่และหัวมีส่วนกว้าง ไหล่สูงกว่าขาหลังมาก และมีกรามที่แข็งแกร่งและแข็งแรงมาก ทำให้เป็นสัตว์จำพวกหนึ่งที่มีแรงกัดรุนแรงมาก
+ไฮยีนา สามารถแบ่งได้เป็น 25[[genus|สกุล]] (ดูในตาราง)<ref>[http://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=621756 จาก itis.gov {{en}}]</ref> หลาย [[species|ชนิด]] กระจายพันธุ์ทั่วไปใน[[ทวีปแอฟริกา]]และบางส่วนในภูมิภาค[[อาหรับ]]และ[[อินเดีย]] ไฮยีนามีลักษณะรูปร่างคล้ายกับสุนัข มีขนหยาบหนา[[สีน้ำตาล]]แกม[[สีเทา|เทา]] มีลายและจุดแตกต่างกันตามแต่ละชนิด และมีหางยาวราว 18 นิ้ว ไหล่และหัวมีส่วนกว้าง ไหล่สูงกว่าขาหลังมาก และมีกรามที่แข็งแกร่งและแข็งแรงมาก ทำให้เป็นสัตว์จำพวกหนึ่งที่มีแรงกัดรุนแรงมาก
 ไฮยีนามักจะรวมตัวกันออกหาเหยื่อโดยมีตัวเมียเป็นจ่าฝูง ไฮยีนาตัวเมียนั้นจะมีอวัยวะเพศที่ขยายใหญ่ได้จนมีขนาดเท่ากับอวัยวะเพศของตัวผู้ ตัวใดที่มีลักษณะอวัยวะเพศคล้ายเพศผู้ จะสามารถเข้ากลุ่มตัวเมียได้ดี ไฮยีนาตัวเมียที่ไม่มีอวัยวะเพศผู้จะถูกขับออกจากกลุ่มตัวเมีย และไม่สามารถใช้ประโยชน์จากการมีกลุ่มได้ ไฮยีนาสามารถวิ่งได้เร็วถึง 65 กิโลเมตรต่อชั่วโมง นิสัยค่อนข้างดุ ไฮยีนาตัวเมียจะมีรูปร่างที่ใหญ่กว่าตัวผู้ เนื่องจากจะเป็นฝ่ายดูแลลูก เพราะตัวผู้จะทำอันตรายและกินลูกไฮยีนาที่เกิดใหม่เป็นอาหารได้
 ไฮยีนาออกหากินในเวลา[[กลางคืน]] ตอน[[กลางวัน]]จะนอนหลับพักผ่อนในโพรงหรือซอกหิน จะคลอดลูกและเลี้ยงดูลูกในโพรง โดยออกลูกครั้งละประมาณ 1-2 ตัว บางครั้งอาจได้ถึง 4 ตัว โดยลูกอ่อนจะยังลืมตาและช่วยเหลือตัวเองไม่ได้
 ===ในวัฒนธรรมและความสัมพันธ์กับมนุษย์===

ไฮยีนา ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: 26–0Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N สมัยไมโอซีนตอนต้น-ปัจจุบัน

ไฮยีนาลายจุด (Crocuta crocuta)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Mammalia
อันดับ:	Carnivora
อันดับย่อย:	Feliformia
วงศ์:	Hyaenidae Gray, 1821
สกุล
Crocuta Hyaena Proteles Adcrocuta† Allohyaena† Belbus† Chasmaporthetes† Herpestides† Hyaenotherium† Ictitherium† Ikelohyaena† Leecyaena† Lycyaena† Metahyaena† Miohyaenotherium† Palinhyaena† Pachycrocuta† Pliocrocuta† Plioviverrops† Protictitherium† Thalassictis† Tongxinictis† Tungurictis† Werdelinus†

แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์ของไฮยีนาสกุลต่าง ๆ (สีน้ำเงิน-Hyaena, สีเขียว-Crocuta, สีมาเจนตา-Proteles)
ชื่อพ้อง
Hyaeninae Gray, 1821 Protelinae I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1851