ผลต่างระหว่างรุ่นของ "โลมาอิรวดี"

โลมาอิรวดี
	โลมาอิรวดีในประเทศกัมพูชา
	ขนาดเมื่อเทียบกับมนุษย์
สถานะการอนุรักษ์
	; ใกล้สูญพันธุ์ (IUCN 3.1)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Mammalia
อันดับ:	Cetacea
วงศ์:	Delphinidae
สกุล:	Orcaella
สปีชีส์:	O. brevirostris
ชื่อทวินาม
	Orcaella brevirostris; (Owen in Gray, 1866)
	แผนที่การกระจายพันธุ์ของโลมาอิรวดี
ชื่อพ้อง
	รายชื่อ Orca (Orcaella) brevirostris Owen in Gray, 1866 (basionym) ; Orcaella brevirostris brevirostris Ellerman & Morrison-Scott, 1951 ; Orcaella brevirostris fluminalis Ellerman & Morrison-Scott, 1951 ; Orcaella fluminalis Gray, 1871 ; Orcella brevirostris Anderson, 1871 ; Orcella fluminalis Anderson, 1871 ; Phocaena (Orca) brevirostris Owen, 1866 ;

เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ

← การแก้ไขก่อนหน้า การแก้ไขถัดไป →

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม

เห็นภาพข้อความวิกิ

ในบรรทัด

รุ่นแก้ไขเมื่อ 23:02, 12 มกราคม 2562

สำหรับโลมาน้ำจืดจำพวกอื่น ดูที่: โลมาแม่น้ำ

โลมาอิรวดี หรือ โลมาหัวบาตรมีครีบหลัง (อังกฤษ: Irrawaddy dolphin, Ayeyarwaddy dolphin; ชื่อวิทยาศาสตร์: Orcaella brevirostris) เป็นโลมาชนิดหนึ่ง อยู่ในวงศ์โลมามหาสมุทร (Delphinidae) รูปร่างหน้าตาคล้ายโลมาทั่วไป แต่มีลักษณะเด่นคือ หัวที่มนกลมคล้ายบาตรพระ ลำตัวสีเทาเข้ม แต่บางตัวอาจมีสีอ่อนกว่า ตามีขนาดเล็ก ปากอยู่ด้านล่าง ครีบข้างลำตัวแผ่กว้างเป็นรูปสามเหลี่ยม ครีบบนมีขนาดเล็กมาก มีรูปทรงแบนและบางคล้ายเคียว มีขนาดประมาณ 180-275 เซนติเมตร น้ำหนักไม่มีรายงาน

มีการกระจายอย่างกว้างขวางในมหาสมุทรแปซิฟิก, มหาสมุทรอินเดีย, อ่าวไทย มักพบเข้ามาอยู่ในแหล่งน้ำกร่อยและทะเลสาบหรือน้ำจืด เช่น บริเวณปากแม่น้ำ โลมาอิรวดีบางกลุ่มอาจเข้ามาอาศัยอยู่ในแม่น้ำสายใหญ่ ๆ ด้วย เช่น แม่น้ำโขง และทะเลสาบเขมร ในปี พ.ศ. 2459 มีรายงานว่าพบอยู่ในแม่น้ำเจ้าพระยา และเคยมีผู้จับได้ที่คลองรังสิต ในเขตปริมณฑลของกรุงเทพมหานคร^[2]

ถูกค้นพบครั้งแรกที่แม่น้ำอิรวดีในประเทศพม่า จึงเป็นที่มาของชื่อ ปัจจุบันในน้ำจืด สามารถพบได้ 5 แห่ง คือ ทะเลสาบชิลิก้า ประเทศอินเดีย, แม่น้ำโขง, ทะเลสาบสงขลา, แม่น้ำมหาคาม ประเทศอินโดนีเซีย และปากแม่น้ำบางปะกง โดยสถานที่ ๆ พบได้น้อยที่สุดและถือเป็นแหล่งวิกฤตที่สุด คือ ทะเลสาบสงขลา ในส่วนที่เป็นน้ำจืดหรือน้ำกร่อย หรือที่เรียกว่า ทะเลน้อย^[3]

มีพฤติกรรมพบได้บริเวณที่มีน้ำขุ่น สามารถอยู่ใต้ผิวน้ำได้นานถึง 70-150 วินาที แล้วจะโผล่ขึ้นมาหายใจสลับกัน ออกลูกครั้งละ 1 ตัว ตั้งท้องนาน 9 เดือน ลูกที่เกิดมามีขนาด 40 % ของตัวโตเต็มวัย อาหารได้แก่ กุ้ง ปลา และหอยที่อยู่บนผิวน้ำและใต้โคลนตม สถานภาพจัดอยู่ในบัญชีประเภทที่ 1 ของไซเตส (Appendix I) คือ ห้ามซื้อขาย ยกเว้นมีไว้ในการศึกษาและขยายพันธุ์

โลมาอิรวดีมีชื่อเรียกอื่น ๆ อีก เช่น "โลมาหัวบาตรมีครีบหลัง", "โลมาน้ำจืด", "โลมาหัวหมอน" ในภาษาใต้ และ "ปลาข่า" (ປາຂ່າ) ในภาษาลาว เป็นต้น

อ้างอิง

↑ Minton, G., Smith, B.D., Braulik, G.T., Kreb, D., Sutaria, D. & Reeves, R. 2017. Orcaella brevirostris (errata version published in 2018). The IUCN Red List of Threatened Species 2017: e.T15419A123790805. http://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T15419A50367860.en. Downloaded on 30 December 2018.
↑ หน้า 109, กระเบนน้ำจืดแห่งชาติ. "Wild Ambition" โดย กิตติพงษ์ จารุธาณินทร์, ชวลิต วิทยานนท์. นิตยสาร Aquarium Biz ปีที่ 4 ฉบับที่ 51: กันยายน 2014
↑ "สมุดโคจร: ทะเลสาบสงขลา". ช่อง 5. 15 June 2014. สืบค้นเมื่อ 20 June 2014.

แหล่งข้อมูลอื่น

เว็บไซต์โลมา
เจ้าหัวบาตรแห่งทะเลสาบเมืองลุง
สำรวจปลาโลมาแม่น้ำโขง ลาว-กัมพูชา
Video of Irrawaddy dolphin behavior
WWF-US Irrawaddy dolphin page
Whale and Dolphin Conservation Society
Transcript of briefing by Burmese marine biologist Tint Tun describes human/dolphin cooperative fishing
Worldwide Bycatch of Cetaceans, National Marine Fisheries Service, NOAA Tech. Memo. NMFS-OPR-36 July 2007 65 Irrawaddy dolphin mentions
Dolphin World Irrawaddy Dolphin
WDC About Irrawaddy Dolphin

[IUCN-1] Minton, G., Smith, B.D., Braulik, G.T., Kreb, D., Sutaria, D. & Reeves, R. 2017. Orcaella brevirostris (errata version published in 2018). The IUCN Red List of Threatened Species 2017: e.T15419A123790805. http://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T15419A50367860.en. Downloaded on 30 December 2018.

[2] หน้า 109, กระเบนน้ำจืดแห่งชาติ. "Wild Ambition" โดย กิตติพงษ์ จารุธาณินทร์, ชวลิต วิทยานนท์. นิตยสาร Aquarium Biz ปีที่ 4 ฉบับที่ 51: กันยายน 2014

[3] "สมุดโคจร: ทะเลสาบสงขลา". ช่อง 5. 15 June 2014. สืบค้นเมื่อ 20 June 2014.

[1]

[2]

[3]

@@ บรรทัด 1: / บรรทัด 1: @@
 ''สำหรับโลมาน้ำจืดจำพวกอื่น ดูที่: [[โลมาแม่น้ำ]]''
 {{Taxobox
-| image = Orcaella brevirostris (delfino del Mekong).jpg
-| image_caption = โลมาอิรวดีที่แม่น้ำโขง
-| image2 = Irrawaddy dolphin size.svg
-| image2_width = | image_width =
-| image2_caption = ขนาดเมื่อเทียบกับ[[มนุษย์]]
 | name = โลมาอิรวดี
-| status = CR
+| status = EN
-| status_system = iucn3.1
+| status_system = IUCN3.1
+| status_ref = <ref name="IUCN">Minton, G., Smith, B.D., Braulik, G.T., Kreb, D., Sutaria, D. & Reeves, R. 2017. Orcaella brevirostris (errata version published in 2018). The IUCN Red List of Threatened Species 2017: e.T15419A123790805. http://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T15419A50367860.en. Downloaded on 30 December 2018.</ref>
-| status_ref = <ref>{{IUCN|assessors=Reeves, R. R., Jefferson, T. A., Karczmarski, L., Laidre, K., O’Corry-Crowe, G., Rojas-Bracho, L., Secchi, E. R., Slooten, E., Smith, B. D., Wang, J. Y. & Zhou, K.|year=2008|id=15419|title=''Orcaella brevirostris'' |version=2011.1|downloaded=26 June 2011}}</ref>
+| image= Irrawaddy dolphin-Orcaella brevirostris by 2eight.jpg
-| regnum = [[สัตว์]] ([[Animalia]])
+| image_caption = โลมาอิรวดีในประเทศกัมพูชา
-| phylum = [[สัตว์มีแกนสันหลัง]] ([[Chordata]])
+| image2 = Irrawaddy dolphin size.svg
-| classis = [[สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม]] ([[Mammalia]])
+| image2_alt =
-| ordo = [[อันดับวาฬและโลมา|วาฬและโลมา]] ([[Cetacea]])
+| image2_caption=ขนาดเมื่อเทียบกับมนุษย์
-| familia = [[วงศ์โลมามหาสมุทร]] ([[Delphinidae]])
+| regnum = [[Animalia]]
-| genus = [[โลมาครีบทู่]] (''[[Orcaella]]'')
+| phylum = [[Chordata]]
+| classis = [[Mammalia]]
+| ordo = [[Cetacea]]
+| familia = [[Delphinidae]]
+| genus = ''[[Orcaella]]''
 | species = '''''O. brevirostris'''''
 | binomial = ''Orcaella brevirostris''
 | binomial_authority =([[ริชาร์ด โอเวน|Owen]] in [[John Edward Gray|Gray]], 1866)
-| range_map = Cetacea range map Irrawaddy Dolphin.PNG
+| range_map = cetacea range map Irrawaddy Dolphin.PNG
-| range_map_caption = [[แผนที่]]การกระจายพันธุ์ของโลมาอิรวดี
+| range_map_caption =แผนที่การกระจายพันธุ์ของโลมาอิรวดี
+| synonyms = {{collapsible list|bullets = true|title=<small>รายชื่อ</small>
-| synonyms =
-*''Orcaella fluminalis'' <small>Anderson in Gray, 1871</small>
+|''Orca (Orcaella) brevirostris'' <small>Owen in Gray, 1866</small> (basionym)
-*''Orca brevirostris'' <small>Owen in Gray, 1866</small>
+|''Orcaella brevirostris brevirostris'' <small>Ellerman & Morrison-Scott, 1951</small>
+|''Orcaella brevirostris fluminalis'' <small>Ellerman & Morrison-Scott, 1951</small>
-| synonyms_ref = <ref>{{cite web|url=http://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=180471|title= ''Orcaella brevirostris''  (Owen in Gray, 1866)|date=|accessdate=21 June 2015|publisher=itis}}</ref>
+|''Orcaella fluminalis'' <small>Gray, 1871</small>
+|''Orcella brevirostris'' <small>Anderson, 1871</small>
+|''Orcella fluminalis'' <small>Anderson, 1871</small>
+|''Phocaena (Orca) brevirostris'' <small>Owen, 1866</small>
+| synonyms_ref =
+}}
 }}
@@ บรรทัด 31: / บรรทัด 37: @@
 มีการกระจายอย่างกว้างขวางใน[[มหาสมุทรแปซิฟิก]], [[มหาสมุทรอินเดีย]], [[อ่าวไทย]] มักพบเข้ามาอยู่ในแหล่ง[[น้ำกร่อย]]และ[[ทะเลสาบ]]หรือ[[น้ำจืด]] เช่น บริเวณ[[ปากแม่น้ำ]] โลมาอิรวดีบางกลุ่มอาจเข้ามาอาศัยอยู่ใน[[แม่น้ำ]]สายใหญ่ ๆ ด้วย เช่น [[แม่น้ำโขง]] และ[[ทะเลสาบเขมร]] ในปี [[พ.ศ. 2459]] มีรายงานว่าพบอยู่ใน[[แม่น้ำเจ้าพระยา]] และเคยมีผู้จับได้ที่[[คลองรังสิต]] ในเขตปริมณฑลของกรุงเทพมหานคร<ref>หน้า 109, ''กระเบนน้ำจืดแห่งชาติ''. "Wild Ambition" โดย กิตติพงษ์ จารุธาณินทร์, ชวลิต วิทยานนท์. นิตยสาร Aquarium Biz ปีที่ 4 ฉบับที่ 51: กันยายน 2014</ref>
-ถูกค้นพบครั้งแรกที่[[แม่น้ำอิรวดี]]ใน[[ประเทศพม่า]] จึงเป็นที่มาของชื่อ ปัจจุบันใน[[น้ำจืด]] สามารถพบได้ 5 แห่ง คือ [[ทะเลสาบชิลิก้า]] [[ประเทศอินเดีย]], แม่น้ำโขง, [[ทะเลสาบสงขลา]], [[แม่น้ำมหาคาม]] [[ประเทศอินโดนีเซีย]] และปาก[[แม่น้ำบางปะกง]]  โดยสถานที่ ๆ พบได้น้อยที่สุดและถือเป็นแหล่งวิกฤตที่สุด คือ ทะเลสาบสงขลา ในส่วนที่เป็นน้ำจืดหรือน้ำกร่อย หรือที่เรียกว่า ทะเลน้อย <ref>{{cite web|url=http://tv.ohozaa.com/hourly-rerun/5/2014-06-15/21/|title= สมุดโคจร: ทะเลสาบสงขลา|date=15 June 2014|accessdate=20 June 2014|publisher=ช่อง 5}}</ref>
+ถูกค้นพบครั้งแรกที่[[แม่น้ำอิรวดี]]ใน[[ประเทศพม่า]] จึงเป็นที่มาของชื่อ ปัจจุบันใน[[น้ำจืด]] สามารถพบได้ 5 แห่ง คือ [[ทะเลสาบชิลิก้า]] [[ประเทศอินเดีย]], แม่น้ำโขง, [[ทะเลสาบสงขลา]], [[แม่น้ำมหาคาม]] [[ประเทศอินโดนีเซีย]] และปาก[[แม่น้ำบางปะกง]]  โดยสถานที่ ๆ พบได้น้อยที่สุดและถือเป็นแหล่งวิกฤตที่สุด คือ ทะเลสาบสงขลา ในส่วนที่เป็นน้ำจืดหรือน้ำกร่อย หรือที่เรียกว่า ทะเลน้อย<ref>{{cite web|url=http://tv.ohozaa.com/hourly-rerun/5/2014-06-15/21/|title= สมุดโคจร: ทะเลสาบสงขลา|date=15 June 2014|accessdate=20 June 2014|publisher=ช่อง 5}}</ref>
 มีพฤติกรรมพบได้บริเวณที่มีน้ำขุ่น สามารถอยู่ใต้ผิวน้ำได้นานถึง 70-150 [[วินาที]] แล้วจะโผล่ขึ้นมาหายใจสลับกัน ออกลูกครั้งละ 1 ตัว ตั้งท้องนาน 9 [[เดือน]] ลูกที่เกิดมามีขนาด 40 [[เปอร์เซนต์|%]] ของตัวโตเต็มวัย อาหารได้แก่ กุ้ง ปลา และหอยที่อยู่บนผิวน้ำและใต้โคลนตม สถานภาพจัดอยู่ในบัญชีประเภทที่ 1 ของ[[อนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าใกล้สูญพันธุ์|ไซเตส]] (Appendix I) คือ ห้ามซื้อขาย ยกเว้นมีไว้ในการศึกษาและขยายพันธุ์
@@ บรรทัด 38: / บรรทัด 44: @@
 == อ้างอิง ==
-* [http://www.muanglung.com/irawadee.htm เจ้าหัวบาตรแห่งทะเลสาบเมืองลุง]
-* รายการสัปดาห์อาเซียน ประจำ[[วันเสาร์]]ที่ [[6 มีนาคม]] [[พ.ศ. 2553]] ทาง[[ช่อง 3]]
 {{รายการอ้างอิง}}
@@ บรรทัด 45: / บรรทัด 49: @@
 {{คอมมอนส์|Orcaella brevirostris|'' Orcaella brevirostris''}}
 * [http://www.thedolphinplanet.org/ เว็บไซต์โลมา]
+* [http://www.muanglung.com/irawadee.htm เจ้าหัวบาตรแห่งทะเลสาบเมืองลุง]
-* [http://www.youtube.com/watch?v=f3Rzz4IqVpA/ คลิปปลาโลมาแม่น้ำโขง ชายแดนลาว-กัมพูชา]
 * [http://www.hotsia.com/Laos/Pakse/dolphin-khong-river/index.shtml/ สำรวจปลาโลมาแม่น้ำโขง ลาว-กัมพูชา]
+* [http://www.arkive.org/irrawaddy-dolphin/orcaella-brevirostris/video-00.html?offset=0px Video of Irrawaddy dolphin behavior]
+* [http://www.worldwildlife.org/species/irrawaddy-dolphin WWF-US Irrawaddy dolphin page]
+* [http://www.wdcs.org: Whale and Dolphin Conservation Society]
+* [http://symposia.cbc.amnh.org/archives/freshwater/presenters/transcripts/tun-text.html Transcript of briefing by Burmese marine biologist Tint Tun] describes human/dolphin cooperative fishing
+* Worldwide Bycatch of Cetaceans, [[National Marine Fisheries Service]], NOAA Tech. Memo. NMFS-OPR-36 July 2007 [http://www.nmfs.noaa.gov/ia/docs/OPR36.pdf 65 Irrawaddy dolphin mentions]
+* [http://www.dolphins-world.com/irrawaddy-dolphin/ Dolphin World Irrawaddy Dolphin]
+* [http://us.whales.org/species-guide/irrawaddy-dolphin WDC About Irrawaddy Dolphin]
 [[หมวดหมู่:โลมามหาสมุทร]]