แกนแห่งความชั่วร้าย
|
แกนแห่งความชั่วร้าย (อังกฤษ: Axis of evil) มีที่มาจากประธานาธิบดีแห่งสหรัฐอเมริกา จอร์จ ดับเบิลยู. บุช ในการกล่าวสุนทรพจน์ประจำปีของประธานาธิบดีสหรัฐ ในวันที่ 29 มกราคม ค.ศ. 2002 และมีการกล่าวซ้ำอยู่บ่อยครั้งเมื่อเขายังดำรงอยู่ในตำแหน่ง โดยเขากล่าวโทษว่ารัฐบาลประเทศอิหร่าน อิรัก แล เกาหลีเหนือ มีส่วนช่วยในการก่อการร้ายและจัดหาอาวุธอานุภาพทำลายล้างสูง
ต้นกำเนิด
[แก้]เดวิด ฟรัม
[แก้]ถ้อยคำนี้น่าจะมาจากผู้ร่างสุนทรพจน์ของบุช เดวิด ฟรัม (David Frum) โดยมีที่มาจากคำว่า แกนแห่งความเกลียดชัง (axis of hatred) และ ชั่วร้าย (evil) ฟรัมอธิบายเหตุผลของการสร้างถ้อยคำ แกนแห่งความชั่วร้าย ไว้ในหนังสือของเขา The Right Man: The Surprise Presidency of George W. Bush เรื่องเริ่มขึ้นในตอนปลายเดือนธันวาคม ค.ศ. 2001 เมื่อหัวหน้านักร่างสุนทรพจน์ ไมค์ เกอร์สัน (Mike Gerson) ให้ฟรัมร่างคำพูดสักสองสามประโยคสำหรับขับไล่รัฐบาลของซัดดัม ฮุสเซนในอิรักในการแถลงนโยบายประจำปีต่อรัฐสภาของประธานาธิบดีสหรัฐ ฟรัมกล่าวว่าเขาเริ่มอ่านสุนทรพจน์ "วันซึ่งที่จะมีชีวิตอยู่ในความอัปยศ-date which will live in infamy" ของประธานาธิบดีแฟรงกลิน ดี. โรสเวลต์ที่กล่าวไว้ในวันที่ 8 ธันวาคม ค.ศ. 1941 หลังจากประเทศญี่ปุ่นโจมตีเพิร์ลฮาร์เบอร์อย่างที่ไม่มีใครคาดคิด ในขณะที่ชาวอเมริกันไม่ต้องการจะเชื่อว่าต้องสงครามกับประเทศญี่ปุ่น โรสเวลต์เห็นว่าภัยคุกคามร้ายแรงต่อสหรัฐอเมริกากำลังมาจากนาซีเยอรมนี และการตัดสินของเขาทำให้เกิดการต่อสู้ในสงครามสองมหาสมุทร
จุดที่ฟรัมชี้ให้เห็นในหนังสือของเขาคือประโยคที่โดนมองข้ามบ่อยๆในสุนทรพจน์ของโรสเวลต์ในส่วน "...เราจะไม่เพียงแต่ปกป้องตัวเองอย่างสุดกำลังแต่เราจะทำให้แน่ใจว่าภัยคุกคามนี้จะไม่เป็นอันตรายต่อเราอีกครั้ง" ฟรัมแปลความหมายของคำปราศรัยของโรสเวลต์ดังนี้: "สำหรับโรสเวลต์ เหตุการณ์ที่เพิร์ลฮาร์เบอร์ไม่ใช่เป็นเพียงการโจมตีเท่านั้น มันยังเป็นการเตือนต่ออนาคตถึงการโจมตีที่รุนแรงจากประเทศอื่น หรือแม้แต่ศัตรูที่เป็นอันตราย" ประเทศญี่ปุ่น ประเทศที่มีปริมาตรอุตสาหกรรมแค่หนึ่งในสิบของอเมริกา ต้องพึ่งพาการนำเข้าอาหาร และกำลังทำสงครามกับประเทศจีน ได้เสี่ยงเข้าโจมตีสหรัฐอเมริกา ความเสี่ยง "ที่ทำให้ฝ่ายอักษะคุกคามต่อสันติภาพของโลก" ฟรัมกล่าว สงครามสองสงครามกับประเทศอิหร่านและคูเวตของซัดดัม ฮุสเซนเป็นความเสียง ฟรัมเชื่อและแสดงว่าจะเป็นภัยคุกคามสันติภาพของโลกเช่นกัน
ในหนังสือ ฟรัมเปรียบเทียบความสัมพันธ์ที่คล้ายกันมากระหว่างฝ่ายอักษะในสงครามโลกครั้งที่ 2 และ"รัฐก่อการร้าย" เขาเขียนว่า "ฝ่ายอักษะเกลียดและไม่วางใจซึ่งกันและกัน" "ถ้าอักษะชนะสงครามด้วยวิธีใดก็ตาม สมาชิกจะหันมาเผชิญหน้ากันเองอย่างรวดเร็ว" แม้ว่า อิหร่าน อิรัก อัลกออิดะฮ์ และฮิซบุลลอฮ์ จะทะเลาะเบาะแว้งกันเอง แต่ "ทั้งหมดก็ไม่พอใจในอำนาจของชาติตะวันตกและประเทศอิสราเอลและยังดูแคลนในคุณค่าของประชาธิปไตย" นอกจากนั้นฟรัมยังเห็นความเชื่อมโยงร่วมกันระหว่าง "รัฐก่อการร้ายและองค์กรการก่อการร้ายที่ก่อให้เกิดแกนของความเกลียดชังต่อสหรัฐอเมริกา"
ฟรัมกล่าวว่าเขาได้ส่งบันทึกที่มีข้อความข้างต้นและยังอ้างถึงการกระทำที่โหดร้ายบางเรื่องของรัฐบาลอิรักอีกด้วย เขาคาดว่าคำพูดของเขาจะโดนสับแยกและเปลี่ยนแปลงไปจนเกินยอมรับเช่นเดียวกับชะตากรรมร่างสุนทรพจน์ของประธานาธิบดีส่วนมาก แต่คำพูดของเขาถูกคงไว้ตามเดิมเกือบทุกคำ แม้ว่าบุชจะเปลี่ยนคำว่า "แกนแห่งความเกลียดชัง" เป็น "แกนของความชั่วร้าย" เกาหลีเหนือถูกเพิ่มเข้ามาในรายชื่อ เขาพูดว่าเพราะเกาหลีเหนือได้พยายามพัฒนาอาวุธนิวเคลียร์ มีประวัติแข็งกร้าวที่สุ่มเสี่ยง และ "ต้องการรู้สึกถึงมือที่แข็งแกร่ง"[1]
หลังจากนั้น ภรรยาของฟรัมก็นำบทประพันธ์ของเขาเปิดเผยต่อสาธารณชน[2]
โยส์เซฟ โบเดนสคี
[แก้]10 ปีก่อนการกล่าวสุนทรพจน์ประจำปี ค.ศ. 2002 ของประธานาธิบดีสหรัฐ ในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 1992 นักวิทยาศาสตร์การเมืองการปกครอง โยส์เซฟ โบเดนสคี (Yossef Bodansky) เขียนบทความเรื่อง "Tehran, Baghdad & Damascus: The New Axis Pact (เตหะราน แบกแดด และ ดามัสกัส: สนธิสัญญาอักษะใหม่)" [3] ขณะยังเป็นผู้อำนวยการของคณะกรรมการเฉพาะกิจแห่งรัฐสภาในเรื่องการก่อการร้ายและสงครามนอกแบบของสภาผู้แทนราษฎรแห่งสหรัฐอเมริกา แม้ว่าเขาจะไม่ได้ใช้คำว่า ชั่วร้าย อย่างโจ่งแจ้งในคำว่าอักษะใหม่ของเขา แกนของโบเดนสคีก็ยังทำให้ระลึกถึงแกนของฟรัม โบเดนสคีรู้สึกว่าแกนใหม่นี้เป็นการพัฒนาที่อันตรายมาก ใจความสำคัญในเหตุผลของโบเดนสคีคือ ประเทศอิรัก อิหร่าน และ ซีเรีย ได้จัดตั้ง"พันธมิตรไตรภาคี" เป็นผลมาจากสงครามอ่าวเปอร์เซียครั้งแรก และพันธมิตรนี้มีทีท่าใกล้เป็นภัยคุกคาม ทางเดียวที่จะรับมือคือการบุกอิรักครั้งที่ 2 และการโค่นล้มซัดดัม ฮุสเซน
พัฒนาการ
[แก้]โบลทอน: "แกนแห่งความชั่วร้ายถัดไป"
[แก้]ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 2002 ตัวแทนแห่งสหรัฐอเมริกาในสหประชาชาติ จอห์น อา. โบลทอน กล่าวสุนทรพจน์เรื่อง "แกนแห่งความชั่วร้ายถัดไป" ในนั้นเขาเพิ่มอีกสามประเทศไปในกลุ่มรัฐอันธพาล (rogue states) ที่กล่าวไว้แล้ว คือ: ลิเบีย ซีเรีย และ คิวบา หลักเกณฑ์ในการรวมกลุ่มคือ "รัฐสนับสนุนการดำเนินการการก่อการร้ายหรือใครที่มีศักยภาพในการดำเนินการเรื่องอาวุธอานุภาพทำลายล้างสูง (WMD) หรือมีขีดความสามารถที่จะละเมิดพันธกรณีของสนธิสัญญา" สุนทรพจน์เป็นการขยายจากแกนแห่งความชั่วร้ายเดิม
ไรซ์: ด่านหน้าแห่งทรราชย์
[แก้]ในเดือนมกราคม ค.ศ. 2005 ตอนที่บุชได้รับเลือกเป็นประธานาธิบดีสมัยที่สองใหม่ๆ คอนโดลีซซา ไรซ์ที่เข้ามารับตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศได้กล่าวสุนทรพจน์เป็นคำใหม่ ด่านหน้าแห่งทรราชย์ ที่ประกอบไปด้วยหกประเทศที่ถือว่าควรปราบปรามที่สุด โดยประกอบไปด้วยประเทศคิวบา เบลารุส ซิมบับเว พม่า และ 2 ประเทศแกน
กูล: สหรัฐอเมริกาเป็นแกนแห่งความชั่วร้าย
[แก้]วันที่ 10 มีนาคม ค.ศ. 2010 พลโท (ปลดเกษียณ) ฮามิด กูล (Hamid Gul) เรียกสหรัฐอเมริกาว่า "แกนแห่งความชั่วร้าย" ในภูมิภาค (น่าจะเป็นเอเชียใต้และเอเชียกลาง) ในการให้สัมภาษณ์กับฟารส์ นิวส์ เอเจนซี่ (Fars News Agency)[4]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ "Axis of Evil" Authorship Settled! It was Frum and Gerson, and definitely not Bush. Jan. 9, 2003
- ↑ "Proud wife turns 'axis of evil' speech into a resignation letter", Matthew Engel, The Guardian, February 27, 2002
- ↑ Yossef Bodansky & Vaughn S. Forrest on behalf of the House Republican Research Committee (1992-08-10). "Tehran, Baghdad & Damascus: The New Axis Pact". สืบค้นเมื่อ 2007-05-22.
- ↑ http://english.farsnews.ir/newstext.php?nn=8812191452[ลิงก์เสีย]
- North Korea removed from the US "axis of evil" เก็บถาวร 2010-05-31 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- 2002 State of the Union Address - President George W. Bush - January 29, 2002
- "AXIS OF EVIL" เก็บถาวร 2013-10-31 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - PBS Online NewsHour - January 30, 2002
- "US expands 'axis of evil'" - BBC News - Monday, 6 May 2002, 22:40 GMT 23:40 UK
- "How to defeat the Axis of Evil" - Salon.com - 24 October 2002
- "Is the Axis of Evil Synchronizing its Asymmetric Offensive?" เก็บถาวร 2009-06-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - The Nautilus Institute for Security and Sustainable Development - December 20, 2002
- "Libya’s fatal blow to axis of evil" เก็บถาวร 2008-05-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - Sunday Herald Online - 21 December 2003
- Axis of Evil Weather.com เก็บถาวร 2010-04-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - Project that displays weather results for the axil of evil, showing a humanistic side of the Axis
- Axis of Evil Comedy Troupe, produced by the American-Arab Anti-Discrimination Committee [1].
- Lullabies from the Axis of Evil Recordings of folk tunes by women from the targeted nations, in a production by Erik Hillestad.
- Global Axis of Evil Parody map
- Living in the axis of evil เก็บถาวร 2009-06-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Dossier on life in Teheran published by the Internationalist Review