เสรีรัฐปรัสเซีย
เสรีรัฐปรัสเซีย Freistaat Preußen (เยอรมัน) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
รัฐของสาธารณรัฐไวมาร์และนาซีเยอรมนี | |||||||||||||
ค.ศ. 1918–1947 | |||||||||||||
เสรีรัฐปรัสเซีย (สีน้ำเงิน) ในปี 1925 | |||||||||||||
เมืองหลวง | เบอร์ลิน | ||||||||||||
พื้นที่ | |||||||||||||
• 1925[1] | 292,695.36 ตารางกิโลเมตร (113,010.31 ตารางไมล์) | ||||||||||||
ประชากร | |||||||||||||
• 1925[1] | 38175986 | ||||||||||||
การปกครอง | |||||||||||||
• ประเภท | สาธารณรัฐ | ||||||||||||
• คติพจน์ | ก็อทท์มิทอุนส์ "พระเจ้าสถิตกับเรา" | ||||||||||||
ไรชส์ชตัทฮัลเทอร์ | |||||||||||||
• 1933–1935 | อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ | ||||||||||||
• 1935–1945 | แฮร์มัน เกอริง | ||||||||||||
มุขมนตรี | |||||||||||||
• 1918 | ฟรีดริช เอเบิร์ท (คนแรก) | ||||||||||||
• 1933–1945 | แฮร์มัน เกอริง (สุดท้าย) | ||||||||||||
ฝ่ายนิติบัญญัติ | ลันท์ทาค (Landtag) | ||||||||||||
• สภาสูง | คณะมนตรีแห่งรัฐ | ||||||||||||
• สภาล่าง | สภาผู้แทนราษฎร | ||||||||||||
ยุคทางประวัติศาสตร์ | สงครามโลกครั้งที่สอง | ||||||||||||
9 พฤศจิกายน 1918 | |||||||||||||
• รัฐธรรมนูญปรัสเซีย | 30 พฤศจิกายน 1920 | ||||||||||||
• รัฐประหารในปรัสเซีย | 20 กรกฎาคม 1932 | ||||||||||||
30 มกราคม 1933 | |||||||||||||
30 มกราคม 1935 | |||||||||||||
• ยุบปรัสเซีย | 25 กุมภาพันธ์ 1947 | ||||||||||||
| |||||||||||||
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ | เยอรมนี โปแลนด์ รัสเซีย |
เสรีรัฐปรัสเซีย (อังกฤษ: Free State of Prussia, เยอรมัน: Freistaat Preußen) เป็นรัฐของประเทศเยอรมนีในอดีต จัดตั้งขึ้นในปีค.ศ. 1918 โดยอิงตามอาณาเขตเดิมของราชอาณาจักรปรัสเซีย ซึ่งถูกยุบไปหลังจากระบอบจักรพรรดิเยอรมันถูกโค่นล้มหลังสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง เมื่อไม่มีระบอบกษัตริย์ ทำให้ปรัสเซียซึ่งเป็นอาณาจักรที่ใหญ่ที่สุดในจักรวรรดิเยอรมันถูกเปลี่ยนไปใช้ระบอบสาธารณรัฐ ปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตย มีเมืองหลวงของรัฐอยู่ที่เบอร์ลิน
อย่างไรก็ตาม เมื่อพรรคนาซีได้จัดตั้งเป็นรัฐบาลเยอรมนีในปี 1932 ระบอบประชาธิปไตยในปรัสเซียก็ถูกล้มเลิก ปรัสเซียถูกปกครองโดยตรงผ่านการรัฐประหารเงียบที่นำโดยนายกรัฐมนตรี ฟรันทซ์ ฟ็อน พาเพิน และบีบให้มุขมนตรีปรัสเซีย อ็อทโท เบราน์ ลาออกจากตำแหน่ง หลังจากนั้น ก็ไม่มีตำแหน่งมุขมนตรีอีกต่อไป รัฐบาลปรัสเซียก็ถูกปกครองโดยตำแหน่งข้าหลวง (Reichskommissar)
เมื่อพรรคนาซีได้ครองอำนาจแบบเบ็ดเสร็จในปี 1933 ก็นำไปสู่การรวมศูนย์อำนาจเข้าสู่รัฐบาลกลางในกรุงเบอร์ลินที่เรียกว่า ไกลช์ชัลทุง (Gleichschaltung) ทำให้ปรัสเซียหมดสิ้นอำนาจจัดการตนเอง พรรคนาซีได้แต่งตั้งแฮร์มัน เกอริง เป็นมุขมนตรีปรัสเซียคนใหม่ บรรดารัฐในประเทศเยอรมนีทั้งหลาย ถูกแทนที่ทางพฤตินัยด้วยเขตการปกครองอย่างจังหวัดที่เรียกว่า "เกา" ผู้ปกครองของไรชส์เกาเรียกว่า "เกาไลเทอร์"
เมื่อสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่สองและเยอรมนีตกอยู่ภายใต้การยึดครองของฝ่ายสัมพันธมิตร อดีตมุขมนตรีปรัสเซีย อ็อทโท เบราน์ ได้พยายามเข้าหาผู้มีอำนาจในฝ่ายสัมพันธมิตร เพื่อหวังฟื้นฟูรัฐบาลท้องถิ่นของปรัสเซียอีกครั้งแต่ก็ถูกปฏิเสธ ท้ายที่สุด กองกำลังฝ่ายพันธมิตรตัดสินใจยุบปรัสเซียเมื่อกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1947
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Beckmanns Welt-Lexikon und Welt-Atlas. Leipzig / Vienna: Verlagsanstalt Otto Beckmann. 1931.