ข้ามไปเนื้อหา

เมทานอล

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เมทานอล
Skeletal formula of methanol with some explicit hydrogens added
Skeletal formula of methanol with some explicit hydrogens added
Spacefill model of methanol
Spacefill model of methanol
Space filling model of methanol
Space filling model of methanol
Ball and stick model of methanol
Ball and stick model of methanol
A sample of methanol
ชื่อ
Preferred IUPAC name
Methanol[1]
ชื่ออื่น
Carbinol
Columbian spirits
Hydroxymethane
MeOH
Methyl alcohol
Methyl hydroxide
Methylic alcohol
Methylol
Methylene hydrate, primary alcohol
Pyroligneous spirit
Wood alcohol
Wood naphtha
Wood spirit
เลขทะเบียน
3D model (JSmol)
3DMet
1098229
ChEBI
ChEMBL
เคมสไปเดอร์
ECHA InfoCard 100.000.599 แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ
EC Number
  • 200-659-6
449
KEGG
MeSH Methanol
RTECS number
  • PC1400000
UNII
UN number 1230
  • InChI=1S/CH4O/c1-2/h2H,1H3 checkY
    Key: OKKJLVBELUTLKV-UHFFFAOYSA-N checkY
  • InChI=1/CH4O/c1-2/h2H,1H3
    Key: OKKJLVBELUTLKV-UHFFFAOYAX
  • CO
คุณสมบัติ
CH
3
OH
or CH
4
O
มวลโมเลกุล 32.04 g mol−1
ลักษณะทางกายภาพ ของเหลวไม่มีสี
กลิ่น เจือจางและคล้ายกับเอทานอล
ความหนาแน่น 0.792 g/cm3[2]
จุดหลอมเหลว −97.6 องศาเซลเซียส (−143.7 องศาฟาเรนไฮต์; 175.6 เคลวิน)
จุดเดือด 64.7 องศาเซลเซียส (148.5 องศาฟาเรนไฮต์; 337.8 เคลวิน)
ผสมกันได้
log P −0.69
ความดันไอ 13.02 kPa (at 20 °C)
pKa 15.5[3]
กรด Methyloxonium[4]
เบส Methanolate[5]
−21.40·10−6 cm3/mol
1.33141[6]
ความหนืด 0.545 mPa·s (at 25 °C)[7]
1.69 D
อุณหเคมี
725.7 kJ/mol, 173.4 kcal/mol, 5.77 kcal/g
ความอันตราย[12][13]
อาชีวอนามัยและความปลอดภัย (OHS/OSH):
อันตรายหลัก
เมทานอลและไอระเหยของเมทานอลเป็นสารไวไฟ

Moderately toxic for small animals – Highly toxic to large animals and humans (in high concentrations) – May be fatal/lethal or cause blindness and damage to the liver, kidneys, and heart if swallowed – Toxicity effects from repeated over exposure have an accumulative effect on the central nervous system, especially the optic nerveSymptoms may be delayed, become severe after 12 to 18 hours, and linger for several days after exposure[9]

GHS labelling:
The flame pictogram in the Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) The skull-and-crossbones pictogram in the Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) The health hazard pictogram in the Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS)[8]
อันตราย[8]
H225, H301, H302, H305, H311, H331, H370[8]
P210, P233, P235, P240, P241, P242, P243, P260, P264, P270, P271, P280, P301+P330+P331, P302+P352, P303+P361+P353, P304+P340, P305+P351+P338, P307+P311, P310, P311, P312, P337+P313, P361, P363, P370+P378, P403+P233, P405, P501[8]
NFPA 704 (fire diamond)
จุดวาบไฟ 11 ถึง 12 องศาเซลเซียส (52 ถึง 54 องศาฟาเรนไฮต์; 284 ถึง 285 เคลวิน)
470 องศาเซลเซียส (878 องศาฟาเรนไฮต์; 743 เคลวิน)[15]

385 องศาเซลเซียส (725 องศาฟาเรนไฮต์; 658 เคลวิน)[16]

ขีดจำกัดการระเบิด 6–36%[10]
ปริมาณหรือความเข้มข้น (LD, LC):
5628 mg/kg (rat, oral)
7300 mg/kg (mouse, oral)
12880 mg/kg (rat, oral)
14200 mg/kg (rabbit, oral)[11]
64,000 ppm (rat, 4 h)[11]
33,082 ppm (cat, 6 h)
37,594 ppm (mouse, 2 h)[11]
NIOSH (US health exposure limits):
PEL (Permissible)
TWA 200 ppm (260 mg/m3)[10]
REL (Recommended)
TWA 200 ppm (260 mg/m3) ST 250 ppm (325 mg/m3) [skin][10]
IDLH (Immediate danger)
6000 ppm[10]
เอกสารข้อมูลความปลอดภัย (SDS) [1]
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน
สารประกอบที่เกี่ยวข้อง
Methanethiol
Silanol
เอทานอล
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa

เมทานอล (อังกฤษ: methanol) หรือ เมทิลแอลกอฮอล์ (อังกฤษ: methyl alcohol) มีสูตรโครงสร้างแบบย่อ CH3OH เป็นของเหลวใส ระเหยง่าย เป็นพิษ นิยมใช้เป็นตัวทำละลาย และใช้เป็นเชื้อเพลิง ในธรรมชาติ เมทานอลเป็นผลิตภัณฑ์จากการสลายสารอาหารแบบไม่ใช้ออกซิเจนของแบคทีเรียหลายชนิด (ดูการผลิตเมทานอลจากของเสียเพื่อทำเป็นก๊าซชีวภาพ) เมทานอลจะระเหยออกสู่อากาศภายนอก แล้วสลายตัวได้คาร์บอนไดออกไซด์และน้ำ
หากเผาเมทานอลกับอากาศ จะได้คาร์บอนไดออกไซด์กับน้ำ ดังสมการด้านล่างนี้

2 CH3OH + 3 O2 → 2 CO2 + 4 H2O

เปลวไฟที่ได้จากการเผาเกือบจะมองไม่เห็นเลย ดังนั้นจึงควรระมัดระวังหากมีการใช้เมทานอลเป็นเชื้อเพลิง นอกจากนี้เมทานอลยังใช้ผสมเอทานอล เพื่อมิให้สามารถรับประทานได้ (denatured alcohol) ทั้งนี้เพื่อประโยชน์ในทางภาษีอากร

การใช้ในทางที่ผิด

[แก้]

ในการทำเหล้าเถื่อนมีการนำเอาสารนี้ผสมลงไปด้วยเพราะราคาถูก ทั้งนี้ เหล้าที่ต้มเองซึ่งมักมีส่วนผสมของเมทานอลที่ใช้ในการทำอุตสาหกรรม มักเป็นที่นิยมในหมู่คนยากจนอินเดียเนื่องจากมีราคาถูกกว่า แต่เนื่องจาก เมทานอลเป็นพิษ จึงทำให้เสียชีวิตภายหลังจากการดื่ม

ประโยชน์

[แก้]

เมทานอลส่วนใหญ่ นำไปเป็นสารฟอร์มาลดีไฮด์ เพื่อผลิตพลาสติก ไม้อัด สี วัตถุระเบิด และการจัดกลีบผ้าถาวร

สารแปรรูปของเมทานอลถูกนำไปผสมกับ LPG เพื่อใช้ในครัวเรือน หรือผสมกับน้ำมันดีเซล ทำเป็นไบโอดีเซล

อ้างอิง

[แก้]
  1. Nomenclature of Organic Chemistry: IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry. 2014. p. 692. doi:10.1039/9781849733069-00648. ISBN 978-0-85404-182-4.
  2. Lide, D. R., บ.ก. (2005). CRC Handbook of Chemistry and Physics (86th ed.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.
  3. Ballinger, P.; Long, F. A. (1960). "Acid Ionization Constants of Alcohols. II. Acidities of Some Substituted Methanols and Related Compounds". J. Am. Chem. Soc. 82 (4): 795–798. doi:10.1021/ja01489a008.
  4. "Methyloxonium". pubchem.ncbi.nlm.nih.gov. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 21 December 2018. สืบค้นเมื่อ 21 December 2018.
  5. "Methanolate". pubchem.ncbi.nlm.nih.gov. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 21 December 2018. สืบค้นเมื่อ 21 December 2018. Methoxide is an organic anion that is the conjugate base of methanol. ... It is a conjugate base of a methanol.
  6. "RefractiveIndex.INFO – Refractive index database". refractiveindex.info. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 23 February 2017. สืบค้นเมื่อ 14 February 2012.
  7. González, Begoña (2007). "Density, dynamic viscosity, and derived properties of binary mixtures of methanol or ethanol with water, ethyl acetate, and methyl acetate at T = (293.15, 298.15, and 303.15) K". The Journal of Chemical Thermodynamics. 39 (12): 1578–1588. doi:10.1016/j.jct.2007.05.004.
  8. 8.0 8.1 8.2 8.3 "Methanol" (PDF). Lab Chem. Valtech. เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 10 March 2016. สืบค้นเมื่อ 10 March 2016.
  9. Toxicity on PubChem เก็บถาวร 20 สิงหาคม 2018 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
  10. 10.0 10.1 10.2 10.3 NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0397". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
  11. 11.0 11.1 11.2 "Methanol". Immediately Dangerous to Life and Health Concentrations (IDLH). National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
  12. 12.0 12.1 "The Emergency Response Safety and Health Database: Systematic Agent: METHANOL". Centers for Disease Control and Prevention. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 23 April 2009. สืบค้นเมื่อ 3 August 2018.
  13. "PubChem: Safety and Hazards - GHS Classification". National Center for Biotechnology Information, U.S. National Library of Medicine. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 20 August 2018. สืบค้นเมื่อ 20 August 2018.
  14. "Methanol Safe Handling Manual" (PDF). Methanol Institute. 2017. p. 253. เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 20 December 2017. สืบค้นเมื่อ 3 August 2018.
  15. "Technical Information & Safe Handling Guide for Methanol". Methanex Corporation. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 11 March 2012.
  16. "Methanol Safe Handling Manual" (PDF). Methanol Institute. 2017. p. 243. เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 20 December 2017. สืบค้นเมื่อ 3 August 2018.

อ่านเพิ่มเติม

[แก้]

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]