วัดนาคกลางวรวิหาร

วัดนาคกลางวรวิหาร
ที่ตั้ง	เลขที่ 761 ซอยอิสรภาพ 42 แยก 5 ถนนอิสรภาพ แขวงวัดอรุณ เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร 10600
ประเภท	พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร
นิกาย	มหานิกาย
เจ้าอาวาส	พระปริยัติวโรปการ (ดำเนิน จิตฺตโสภโณ)
	สถานีย่อยพระพุทธศาสนา

วัดนาคกลางวรวิหาร เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในแขวงวัดอรุณ เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร อยู่ไม่ไกลจากพระราชวังเดิม ปัจจุบันมีพระปริยัติวโรปการ (ดำเนิน จิตฺตโสภโณ ป.ธ.๖) เป็นเจ้าอาวาส

ประวัติ

วัดนาคกลางสร้างขึ้นตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย แต่เดิมบริเวณนี้มี 3 วัด คือ วัดนาค (ปัจจุบันคือวัดพระยาทำวรวิหาร) วัดกลาง (ปัจจุบันคือวัดนาคกลางวรวิหาร) และวัดน้อย (ปัจจุบันคือที่ตั้งโรงเรียนทวีธาภิเศก และเคหสถานที่เช่าปลูกอาศัย) วัดทั้งสามได้รับสถาปนาขึ้นเป็นพระอารามหลวงตั้งแต่สมัยกรุงธนบุรี มีบันทึกไว้ว่า พระสนมในสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ได้มาสร้างพระวิหารหรือโบสถ์น้อย^[1] จนสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ จึงมีกรณีรวมชื่อวัด วัดนาค ให้ชื่อใหม่ว่า วัดพระยาทำ โดยเอาชื่อเดิมมารวมเข้ากับ วัดกลางและวัดน้อย ได้ชื่อใหม่ว่า วัดนาคกลาง เมื่อ พ.ศ. 2323 ในสมัยรัชกาลที่ 1^[2] วัดได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อ พ.ศ. 2357

อาคารเสนาสนะและปูชนียวัตถุ

พระอุโบสถ เป็นอาคารก่ออิฐถือปูน ลักษณะทรงไทย หลังคาลด 3 ชั้น มุงกระเบื้อง ประดับช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ ได้รับปฏิสังขรณ์ เมื่อ พ.ศ. 2504 ภายในประดิษฐานพระประธาน คือ หลวงพ่อพระพุทธประสิทธิ์ พระพุทธรูปปูนปั้นปางสมาธิ หน้าตักกว้าง 71 นิ้ว สูงจากฐานถึงพระเกศ 104 นิ้ว ลงรักปิดทอง พร้อมทั้ง พระพุทธรูปบูชาต่าง ๆ และพระอัครสาวกเบื้องขวา เบื้องซ้าย

ในอุโบสถมีภาพวาดภาพจิตรกรรมฝาผนังเล่าประวัติของพระพุทธเจ้า^[3] นอกจากนั้นมีหลวงพ่อโคนสมอมหาลาภ ประดิษฐานที่มณฑปจัตุรมุขเป็นพระพุทธรูปปางหนึ่งที่มีความเก่าแก่มาก ซึ่งเรียกว่า ปางฉันสมอ หรือปางถือผลสมอ นัยว่าลอยน้ำมาจากทิศเหนือ ถูกอัญเชิญขึ้นประดิษฐาน ณ วัดนาคกลางวรวิหาร หลายร้อยปีแล้ว^[4]

พระปรางค์คู่ ตั้งอยู่ด้านหน้า 2 ข้าง พระอุโบสถ สร้างมาพร้อมอุโบสถ มีศาลาสุธรรมภาวนา (ศาลาพระเจ้าตาก) ตั้งอยู่ทางซ้ายมือของพระอุโบสถ ภายในศาลาสุธรรมภาวนา เป็นที่ ประดิษฐานพระพุทธนิมิตฯ หรือหลวงพ่อทอง และพระบรมรูปสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช และมีพระสีวลีมหาลาภ ปางออกจากนิโรธสมาบัติ ตั้งอยู่ทางเข้าวัดด้านซ้ายมือ