วัดนาคกลางวรวิหาร

วัดนาคกลางวรวิหาร
ที่ตั้ง	เลขที่ 761 ซอยอิสรภาพ 42 แยก 5 ถนนอิสรภาพ แขวงวัดอรุณ เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร 10600
ประเภท	พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร
นิกาย	มหานิกาย
เจ้าอาวาส	พระปริยัติวโรปการ (ดำเนิน จิตฺตโสภโณ)
	ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดนาคกลางวรวิหาร เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในแขวงวัดอรุณ เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร อยู่ไม่ไกลจากพระราชวังเดิม ปัจจุบันมีพระปริยัติวโรปการ (ดำเนิน จิตฺตโสภโณ ป.ธ.๖) เป็นเจ้าอาวาส

ประวัติ[แก้]

วัดนาคกลางสร้างขึ้นตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย แต่เดิมบริเวณนี้มี 3 วัด คือ วัดนาค (ปัจจุบันคือวัดพระยาทำวรวิหาร) วัดกลาง (ปัจจุบันคือวัดนาคกลางวรวิหาร) และวัดน้อย (ปัจจุบันคือที่ตั้งโรงเรียนทวีธาภิเศก และเคหสถานที่เช่าปลูกอาศัย) วัดทั้งสามได้รับสถาปนาขึ้นเป็นพระอารามหลวงตั้งแต่สมัยกรุงธนบุรี มีบันทึกไว้ว่า พระสนมในสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ได้มาสร้างพระวิหารหรือโบสถ์น้อย^[1] จนสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ จึงมีกรณีรวมชื่อวัด วัดนาค ให้ชื่อใหม่ว่า วัดพระยาทำ โดยเอาชื่อเดิมมารวมเข้ากับ วัดกลางและวัดน้อย ได้ชื่อใหม่ว่า วัดนาคกลาง เมื่อ พ.ศ. 2323 ในสมัยรัชกาลที่ 1^[2] วัดได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อ พ.ศ. 2357

อาคารเสนาสนะและปูชนียวัตถุ[แก้]

พระอุโบสถ เป็นอาคารก่ออิฐถือปูน ลักษณะทรงไทย หลังคาลด 3 ชั้น มุงกระเบื้อง ประดับช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ ได้รับปฏิสังขรณ์ เมื่อ พ.ศ. 2504 ภายในประดิษฐานพระประธาน คือ หลวงพ่อพระพุทธประสิทธิ์ พระพุทธรูปปูนปั้นปางสมาธิ หน้าตักกว้าง 71 นิ้ว สูงจากฐานถึงพระเกศ 104 นิ้ว ลงรักปิดทอง พร้อมทั้ง พระพุทธรูปบูชาต่าง ๆ และพระอัครสาวกเบื้องขวา เบื้องซ้าย

ในอุโบสถมีภาพวาดภาพจิตรกรรมฝาผนังเล่าประวัติของพระพุทธเจ้า^[3] นอกจากนั้นมีหลวงพ่อโคนสมอมหาลาภ ประดิษฐานที่มณฑปจัตุรมุขเป็นพระพุทธรูปปางหนึ่งที่มีความเก่าแก่มาก ซึ่งเรียกว่า ปางฉันสมอ หรือปางถือผลสมอ นัยว่าลอยน้ำมาจากทิศเหนือ ถูกอัญเชิญขึ้นประดิษฐาน ณ วัดนาคกลางวรวิหาร หลายร้อยปีแล้ว^[4]

พระปรางค์คู่ ตั้งอยู่ด้านหน้า 2 ข้าง พระอุโบสถ สร้างมาพร้อมอุโบสถ มีศาลาสุธรรมภาวนา (ศาลาพระเจ้าตาก) ตั้งอยู่ทางซ้ายมือของพระอุโบสถ ภายในศาลาสุธรรมภาวนา เป็นที่ ประดิษฐานพระพุทธนิมิตฯ หรือหลวงพ่อทอง และพระบรมรูปสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช และมีพระสีวลีมหาลาภ ปางออกจากนิโรธสมาบัติ ตั้งอยู่ทางเข้าวัดด้านซ้ายมือ