วัดชัยสิทธิ์ (จังหวัดแพร่)

วัดชัยสิทธิ์
ชื่อสามัญ	วัดชัยสิทธิ์, วัดพระธาตุขวยปู, วัดชัยสิทธิ์พระธาตุขวยปู
ที่ตั้ง	ตำบลแม่ป้าก อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดชัยสิทธิ์ เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลแม่ป้าก อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่ ที่ดินตั้งวัดมีเนื้อที่ 5 ไร่ 1 งาน 20 ตารางวา

วัดชัยสิทธิ์ หรือ วัดพระธาตุขวยปู สร้างเมื่อ พ.ศ. 2446 โดยมีพระครูนันตาเป็นผู้ริเริ่มก่อตั้งวัดขึ้น วัดประดิษฐานของพระธาตุขวยปู (คำว่า ขวยปู หรือขุยปู หมายถึง รูปู) เป็นพระธาตุมีอายุร่วมสมัยกับวัดพระสิงห์ และพระธาตุดอยสุเทพ จังหวัดเชียงใหม่ เล่ากันว่า จันทร์วงศ์ เป็นผู้ก่อสร้างและปฏิสังขรณ์พระธาตุขวยปู ตามตำนานเสลธาตุ ซึ่งเชื่อกันว่าสร้างตั้งแต่สมัยพระเจ้าอโศกมหาราช ที่ทรงสร้างพระเจดีย์ 84000 องค์ทั่วโลก ซึ่งพระธาตุขวยปูหรือพระมหาชินธาตุขวยปูก็เป็นหนึ่งในนั้น พระเจดีย์องค์แรกที่ถูกสร้างขึ้นในเมืองเววาทะภาษิต (เมืองลอง) จากนั้นพังลงมา องค์ที่สองได้สร้างครอบทับที่เดิมโดยพระมหาเถระวัดซางและนาตุ้ม แต่ก็พังลงมาเพราะฟ้าผ่า องค์ที่สามก็ถูกสร้างขึ้นทับองค์เดิมอีก โดยพระมหาเถระอินต๊ะแห่งวัดพระยืน ได้สร้างไว้ ก็ต้องพังลงมาจากเหตุการณ์แผ่นดินไหวและองค์ปัจจุบัน สร้างโดยพระครูญาณวิลาศ (ครูบานันตาติยา) โดยมีเจ้าบุญวาท์ยวงศ์มานิต เจ้านครลำปางเป็นผู้อุปถัมภ์ เริ่มสร้างเมื่อ พ.ศ. 2443 แล้วเสร็จเมื่อ พ.ศ. 2446 โดยศิลปะขององค์พระมหาชินธาตุขวยปูเป็นแบบล้านนาผสมพม่า

ในตำนานกล่าวว่า ในสมัยเมื่อพระพุทธเจ้าทรงเสวยพระชาติเป็นพระโพธิสัตว์ ทรงกำเนิดเป็นปูนาใหญ่ สีเหลือง เรียกว่า ปูคำ ปูคำเลี้ยงดูแม่ที่แก่ชราอาศัยอยู่ในถ้ำกก บ้านแม่ป้าก ปูคำเป็นปูที่มีความกตัญญู คอยดูแลแม่ผู้แก่ชรา ปูคำได้บำเพ็ญ รักษาศีลภาวนา สั่งสมบารมีทาน อยู่ที่ถ้ำ จวบจนแม่เสียชีวิต ปูคำพระโพธิสัตว์ จึงได้ตัดสินใจที่จะเจาะรูเพื่อเดินทางออกจากถ้ำไปสั่งสมบารมีทาน ก่อนที่ปูคำจะเจาะรูออกจากถ้ำก็เกิดคิดถึงแม่ ถ้ำที่อยู่อาศัย จึงเจาะรูโพล่ขึ้นเป็นเนินพิเศษทางทิศตะวันออก ห่างจากถ้ำประมาณ 300 เมตร พร้อมตั้งจิตอธิฐานว่า ให้ที่แห่งนี้เป็นที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงปรินิพพาน พระอโศกมหาราชแห่งอินเดีย ได้ส่งพระธรรมทูตมาเผยแพร่ศาสนาและได้นำพระบรมสารีริกธาตุ ไหล่ด้านซ้ายของพระพุทธเจ้ามาประดิษฐ์ไว้ในรูปู แล้วก่อเจดีย์ทับไว้ คือ พระธาตุขวยปู ในปัจจุบัน