วัชระ

(ซ้าย) วัชระแบบปกติ นิยมอย่างกว้างขวางในนิกายมหายานและวัชรยาน (กลาง) กระดิ่งด้ามวัชระ ใช้ในพิธีการของพุทธศาสนานิกายวัชรยาน (ขวา) พระบรมราชสัญลักษณ์ของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ประดับหน้าบันหอวชิราวุธานุสรณ์ หอสมุดแห่งชาติ กรุงเทพ พระบรมราชสัญลักษณ์ทำเป็นรูปวัชระมีคมด้านเดียว ซึงเป็นเทพอาวุธของพระอินทร์ตามคติพราหมณ์-ฮินดู

วัชระ เป็นอาวุธประจำกายของพระอินทร์ วัชระ แปลว่า สายฟ้า และมีอีกความหมายหนึ่งแปลว่า เพชร ด้วยเหตุนี้พระอินทร์จึงเป็นเทพแห่งสายฟ้า

ในนิกายมหายานและนิกายวัชรยาน วัชระเป็นอาวุธของพระโพธิ์สัตว์ อันสื่อถึงการตัดขาดจากกิเลสและความลุ่มหลง และยังใช้ตัดอุปสรรคอีกด้วย มีพระโพธิ์สัตว์และเทพธรรมบาลหลายพระองค์ที่ใช้วัชระเป็นอาวุธ เช่น พระอวโลติเกศวรโพธิ์สัตว์, พระจุณฑิโพธิ์สัตว์, พระวัชรปราณีโพธิ์สัตว์, ยมานตกะ, เหวัชระ, มหากาฬ, เหรุกะ, คุรุปัทมสัมภวะ

ลักษณะของวัชระเป็นอาวุธทีมีหลายแหลมสองด้าน แต่ละด้านมีเงี่ยงยาวแหลมงองุ้ม 4 แฉก ตรงส่วนกลางใช้สำหรับจับ ในนิกายวัชรยาน วัชระถูกใช้ประดับติดกับตัวระฆัง เพราะประกอบในงานพิธีกรรมต่าง ๆ เช่น พิธีโยคะตันตระเปรตพลี เป็นต้น