ผลต่างระหว่างรุ่นของ "การละลาย"
Nullzerobot (คุย | ส่วนร่วม) ล เก็บกวาด |
Nullzerobot (คุย | ส่วนร่วม) ล เก็บกวาด |
||
| บรรทัด 14: | บรรทัด 14: | ||
<div style="text-align: center;"><table class="wikitable"> |
<div style="text-align: center;"><table class="wikitable"> |
||
<tr><th>ชนิดของพันธะ <br></th><th>ความสามารถในการละลายน้ำ</th><th>ตัวอย่าง</th></tr> |
<tr><th>ชนิดของพันธะ <br></th><th>ความสามารถในการละลายน้ำ</th><th>ตัวอย่าง</th></tr> |
||
<tr><th rowspan="1">ไอออนิก </th><td>ส่วนใหญ่ละลายได้</td><td>ดูรายละเอียด<br />ด้านล่าง</tr> |
<tr><th rowspan = "1">ไอออนิก </th><td>ส่วนใหญ่ละลายได้</td><td>ดูรายละเอียด<br />ด้านล่าง</tr> |
||
<tr><th rowspan="2">โลหะ </th><td rowspan="1">ไม่ละลาย</td><td rowspan="1">[[เหล็ก|Fe]]</td></tr> |
<tr><th rowspan = "2">โลหะ </th><td rowspan = "1">ไม่ละลาย</td><td rowspan = "1">[[เหล็ก|Fe]]</td></tr> |
||
<tr><td rowspan="1">ทำปฏิกิริยากับน้ำ</td><td>[[โพแทสเซียม|K]]</td></tr> |
<tr><td rowspan = "1">ทำปฏิกิริยากับน้ำ</td><td>[[โพแทสเซียม|K]]</td></tr> |
||
<tr><th rowspan="3">โมเลกุลโควาเลนต์มีขั้ว</th><td rowspan="1">ละลายถ้ามี[[พันธะไฮโดรเจน]]</td><td rowspan="1">[[กลูโคส]]</td></tr> |
<tr><th rowspan = "3">โมเลกุลโควาเลนต์มีขั้ว</th><td rowspan = "1">ละลายถ้ามี[[พันธะไฮโดรเจน]]</td><td rowspan = "1">[[กลูโคส]]</td></tr> |
||
<tr><td rowspan="1">ละลายโดยปฏิกิริยา</td><td rowspan="1">[[กรดเกลือ|HCl]]</td></tr> |
<tr><td rowspan = "1">ละลายโดยปฏิกิริยา</td><td rowspan = "1">[[กรดเกลือ|HCl]]</td></tr> |
||
<tr><td rowspan="1">ไม่ละลาย</td><td rowspan="1">[[อีเทอร์]]</td></tr> |
<tr><td rowspan = "1">ไม่ละลาย</td><td rowspan = "1">[[อีเทอร์]]</td></tr> |
||
<tr><th rowspan="2">โมเลกุลโควาเลนต์ไม่มีขั้ว </th><td rowspan="1">ส่วนใหญ่ไม่ละลาย</td><td rowspan="1">[[เบนซีน]]</td></tr> |
<tr><th rowspan = "2">โมเลกุลโควาเลนต์ไม่มีขั้ว </th><td rowspan = "1">ส่วนใหญ่ไม่ละลาย</td><td rowspan = "1">[[เบนซีน]]</td></tr> |
||
<tr><td rowspan="1">ละลายได้เล็กน้อย</td><td rowspan="1">[[ออกซิเจน|O<sub>2</sub>]]</td></tr> |
<tr><td rowspan = "1">ละลายได้เล็กน้อย</td><td rowspan = "1">[[ออกซิเจน|O<sub>2</sub>]]</td></tr> |
||
<tr><th rowspan="1">โควาเลนต์โครงผลึกร่างตาข่าย</th><td>ไม่ละลาย</td><td>[[เพชร]]</td></tr> |
<tr><th rowspan = "1">โควาเลนต์โครงผลึกร่างตาข่าย</th><td>ไม่ละลาย</td><td>[[เพชร]]</td></tr> |
||
</table></div> |
</table></div> |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 01:35, 31 มกราคม 2556
การละลาย (อังกฤษ: Solubility) คือสมบัติหนึ่งของของแข็ง, ของเหลว หรือแก๊ส ในทางเคมีเรียกว่าสารละลายซึ่งสามารถละลายได้ในทั้งของแข็ง, ของเหลว และแก๊ส เพื่อที่จะทำให้ได้สารสถานะเดียวกับตัวทำละลาย การละลายของสสารโดยขั้นต้นแล้วจะขึ้นอยู่กับชนิดของตัวทำละลายเฉกเช่นเดียวกับอุณหภูมิและความดัน เมื่อการละลายถึงจุดอิ่มตัวแล้ว การเติมตัวละลายลงในตัวทำละลายที่เฉพาะเจาะจงลงไปอีกจะไม่มีผลใดๆ ต่อการละลาย กล่าวคือจะไม่ทำให้สารละลายเข้มข้นขึ้นหรือเจือจางลง โดยส่วนมากแล้วตัวทำละลายจะมีสถานะเป็นของเหลวทั้งในแบบสารบริสุทธิ์และสารประกอบ[1] บางครั้งเกิดสารละลายในรูปของสารละลายของแข็ง แต่เกิดน้อยครั้งมากในกรณีที่เกิดในรูปของสารละลายแก๊ส
สภาพการละลายของสารละลายมีขอบเขตที่กว้างมากตั้งแต่การละลายโดยสมบูรณ์ (ผสมกันโดยสมบูรณ์[2]) เช่น เอทานอลในน้ำ ไปจนถึงการละลายเพียงเล็กน้อย เช่น ซิลเวอร์คลอไรด์ในน้ำ ในกรณีที่ไม่เกิดสภาพการละลายมักจะมีความหมายในทางเคมีว่าตัวละลายเกิดการละลายในตัวทำละลายได้น้อยมากถึงน้อยที่สุด ภายใต้เงื่อนไขปัจจุบัน สารที่อยู่ ณ สมดุลของการละลาย เราไม่อาจเรียกสารนั้นว่าสารละลายอิ่มตัวยิ่งยวดได้ หากแต่ในความเป็นจริงแล้วสารนั้นมีความเสถียรมากนั้นเอง[3] ซึ่งไม่ได้หมายความว่าจะเสถียรตลอดไป
การละลายมักจะไม่ได้หมายถึงความสามารถในการละลายของสสารหรือการทำสสารให้อยู่ในสถานะของเหลว เพราะว่าสารละลายนั้นอาจจะไม่ได้เกิดขึ้นจากการละลายเพียงอย่างเดียว หากแต่ในบางกรณีเกิดจากปฏิกิริยาเคมี ตัวอย่างเช่น สังกะสีจะไม่ละลายในกรดไฮโดรคลอริก แต่จะเกิดปฏิกิริยาเคมีในกรดไฮโรคลอริกแล้วแตกตัวให้คลอไรด์กับไฮโดรเจน หากแต่ต้องเป็นสังกะสีคลอไรด์ (ซิงค์คลอไรด์) ถึงจะสามารถละลายในกรดไฮโดรคลอริก นอกจากนี้แล้วการละลายยังไม่ขึ้นอยู่กับขนาดของอนุภาคหรือตัวแปรจลน์อื่นๆ โดยหากใช้เวลาสักระยะ แม้แต่อนุภาคที่มีขนาดใหญ่ก็จะเกิดการละลายได้ในที่สุด
นิยาม
นิยามของการละลายตามที่สหภาพเคมีบริสุทธิ์และเคมีประยุกต์ระหว่างประเทศ (ไอยูแพ็ก) ระบุไว้มีดังนี้[4]
การละลายคือองค์ประกอบในการวิเคราะห์สารละลายอิ่มตัว โดยกล่าวถึงสัดส่วนของตัวละลายที่กำหนดในตัวทำละลายที่กำหนด ซึ่งอาจจะแสดงอยู่ในหน่วยของความเข้มข้น, ความเข้มข้นโดยโมล, เศษส่วนโมล, อัตราส่วนโมล และหน่วยอื่นๆ
การละลายของสารพันธะต่างๆ ในน้ำ
| ชนิดของพันธะ | ความสามารถในการละลายน้ำ | ตัวอย่าง |
|---|---|---|
| ไอออนิก | ส่วนใหญ่ละลายได้ | ดูรายละเอียด ด้านล่าง |
| โลหะ | ไม่ละลาย | Fe |
| ทำปฏิกิริยากับน้ำ | K | |
| โมเลกุลโควาเลนต์มีขั้ว | ละลายถ้ามีพันธะไฮโดรเจน | กลูโคส |
| ละลายโดยปฏิกิริยา | HCl | |
| ไม่ละลาย | อีเทอร์ | |
| โมเลกุลโควาเลนต์ไม่มีขั้ว | ส่วนใหญ่ไม่ละลาย | เบนซีน |
| ละลายได้เล็กน้อย | O2 | |
| โควาเลนต์โครงผลึกร่างตาข่าย | ไม่ละลาย | เพชร |
การละลายน้ำของสารประกอบไอออนิก
| ละลาย | ไม่ละลาย |
|---|---|
| โลหะแอลคาไลน์ และ สารประกอบ NH4+ | คาร์บอเนต ยกเว้นสารประกอบของโลหะแอลคาไลน์ และ สารประกอบ NH4+ |
| สารประกอบไนเตรต | สารประกอบซัลไฟต์ (ยกเว้นสารประกอบของโลหะแอลคาไลน์ และ สารประกอบ NH4+) |
| อะซีเตต (CH3COO-) | สารประกอบฟอสเฟต (ยกเว้นสารประกอบของโลหะแอลคาไลน์ และ สารประกอบ NH4+) |
| คลอไรด์ โบรไมด์ และ ไอโอไดด์ (ยกเว้น Ag+, Pb2+, Cu+ และ Hg22+) | ไฮดรอกไซด์ และ ออกไซด์ (ยกเว้นสารประกอบของโลหะแอลคาไลน์ สารประกอบ NH4+ Ba2+ Sr2+ และ Ca2+) |
| ซัลเฟต (ยกเว้น Ag+, Pb2+, Ba2+, Sr2+ และ Ca2+) | ซัลไฟด์ (ยกเว้นสารประกอบของโลหะแอลคาไลน์ โลหะแอลคาไลน์เอิร์ท สารประกอบ NH4+) |
อ้างอิง
- ↑ Yuen, C. (2003)). Element, Compound and Mixture.
{{cite book}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|year=(help) - ↑ Clugston M. and Fleming R. (2000). Advanced Chemistry (1st ed.). Oxford: Oxford Publishing. p. 108.
- ↑ "Cancerweb.ncl.ac.uk: from Online Medical Dictionary, [[University of Newcastle Upon Tyne]]".
{{cite web}}: URL–wikilink ขัดแย้งกัน (help) - ↑ IUPAC. Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book"). Compiled by A. D. McNaught and A. Wilkinson. Blackwell Scientific Publications, Oxford (1997). XML on-line corrected version: http://goldbook.iupac.org (2006-) created by M. Nic, J. Jirat, B. Kosata; updates compiled by A. Jenkins. ISBN 0-9678550-9-8. doi:10.1351/goldbook. Entry: Solubility.
 | บทความเคมีนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |