ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ราชาธิราช"
ย้อนการแก้ไขที่ 6759483 สร้างโดย 223.24.22.213 (พูดคุย) |
|||
| บรรทัด 28: | บรรทัด 28: | ||
สำเนาใบลานของเรื่องราชาธิราชฉบับพญาทะละปัจจุบันเหลือรอดมาเพียง 4 ชุด สันนิษฐานว่าทำขึ้นในช่วงราวพุทธศตวรรษที่ 23 (คริสต์ศตวรรษที่ 18) นอกจากนี้ยังมีฉบับความแปลกฉบับอื่นๆ อยู่อีก รวมทั้งสิ้น 9 ฉบับ ตามการวิเคราะห์โดย[[นายปันหละ]]เมื่อปี [[พ.ศ. 2511]]<ref name=mat-2005-133-135/>นายปันหละได้แปลราชาธิราชฉบับหนึ่งกลับเป็นภาษามอญเมื่อปี [[พ.ศ. 2501]] และเรียบเรียงเรื่องราชาธิราชขึ้นใหม่อีก 1 ฉบับเป็นภาษาพม่า (นับเป็นราชาธิราชฉบับที่ 10) โดยสังเคราะห์ข้อมูลจากราชาธิราชฉบับพญาทละ ฉบับ "ปากลัด"<ref>ราชาธิราชฉบับปากลัด เป็นราชาธิราชฉบับภาษามอญซึ่งพิมพ์ในประเทศไทย ตีพิมพ์ที่โรงพิมพ์วัดแค [[อำเภอพระประแดง]] [[จังหวัดสมุทรปราการ]] โดยจัดพิมพ์เป็นชุด 2 เล่มต่อเนื่องกัน เมื่อ พ.ศ. 2453 และ 2455 - ดูเพิ่มเติมที่ องค์ บรรจุน. "ราชาธิราชฉบับภาษามอญ" http://blogazine.in.th/blogs/ong/post/2611 เผยแพร่ 29 ตุลาคม 2552. อ้างเมื่อ 20 ตุลาคม 2556.</ref> และบันทึกจาก[[พงศาวดารพม่าฉบับหอแก้ว]] (มานนานยาซะเวง) รวมทั้งอาศัยข้อมูลเพิ่มเติมจากการวิจัยสมัยใหม่<ref name=npl-3-4>Pan Hla 1968: 3–4</ref> |
สำเนาใบลานของเรื่องราชาธิราชฉบับพญาทะละปัจจุบันเหลือรอดมาเพียง 4 ชุด สันนิษฐานว่าทำขึ้นในช่วงราวพุทธศตวรรษที่ 23 (คริสต์ศตวรรษที่ 18) นอกจากนี้ยังมีฉบับความแปลกฉบับอื่นๆ อยู่อีก รวมทั้งสิ้น 9 ฉบับ ตามการวิเคราะห์โดย[[นายปันหละ]]เมื่อปี [[พ.ศ. 2511]]<ref name=mat-2005-133-135/>นายปันหละได้แปลราชาธิราชฉบับหนึ่งกลับเป็นภาษามอญเมื่อปี [[พ.ศ. 2501]] และเรียบเรียงเรื่องราชาธิราชขึ้นใหม่อีก 1 ฉบับเป็นภาษาพม่า (นับเป็นราชาธิราชฉบับที่ 10) โดยสังเคราะห์ข้อมูลจากราชาธิราชฉบับพญาทละ ฉบับ "ปากลัด"<ref>ราชาธิราชฉบับปากลัด เป็นราชาธิราชฉบับภาษามอญซึ่งพิมพ์ในประเทศไทย ตีพิมพ์ที่โรงพิมพ์วัดแค [[อำเภอพระประแดง]] [[จังหวัดสมุทรปราการ]] โดยจัดพิมพ์เป็นชุด 2 เล่มต่อเนื่องกัน เมื่อ พ.ศ. 2453 และ 2455 - ดูเพิ่มเติมที่ องค์ บรรจุน. "ราชาธิราชฉบับภาษามอญ" http://blogazine.in.th/blogs/ong/post/2611 เผยแพร่ 29 ตุลาคม 2552. อ้างเมื่อ 20 ตุลาคม 2556.</ref> และบันทึกจาก[[พงศาวดารพม่าฉบับหอแก้ว]] (มานนานยาซะเวง) รวมทั้งอาศัยข้อมูลเพิ่มเติมจากการวิจัยสมัยใหม่<ref name=npl-3-4>Pan Hla 1968: 3–4</ref> |
||
ณัฐ. หรือถั่ว. 2552) |
|||
== ราชาธิราชฉบับภาษาไทย == |
|||
พงศาวดารเรื่องราชาธิราชได้มีการแปลจากฉบับภาษามอญเป็นภาษาไทยครั้งแรกในสมัย[[กรุงศรีอยุธยา]]ตอนปลาย ซึ่งฉบับแปลครั้งแรกนั้นได้สูญหายไปเมื่อกรุงศรีอยุธยาล่มสลายในปี [[พ.ศ. 2310]] ต่อมาในปี [[พ.ศ. 2328]] [[พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช]]แห่ง[[กรุงรัตนโกสินทร์]] มีพระราชดำริว่า หนังสือเรื่องราชาธิราชเป็นหนังสือดี เคยได้รับการยกย่องมาแล้ว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มีการแปลและเรียบเรียงใหม่ โดยมี[[เจ้าพระยาพระคลัง (หน)]] เป็นแม่กองกำกับการแปล ร่วมกับพระยาอินทรอัครราช พระภิรมรัศมี และพระศรีภูริปรีชา และได้ตีพิมพ์ครั้งแรกที่โรงพิมพ์[[หมอบรัดเลย์]]เมื่อ [[พ.ศ. 2423]] |
|||
เนื้อหาของราชาธิราชฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) มีความแตกต่างจากราชาธิราชฉบับภาษาพม่าของพญาทะละอยู่ 2 ข้อใหญ่ๆ คือ |
|||
# เนื้อหาของราชาธิราชฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) มีความยาวมากกว่าฉบับของพญาทะละ โดยฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) ดำเนินเนื้อเรื่องตั้งแต่เรื่องกำเนิด[[มะกะโท]]ไปจนจบเรื่องที่[[พระเจ้าธรรมเจดีย์]]ถวายพระเพลิงพระบรมศพของ[[พระนางเชงสอบู|ตะละนางพระยาท้าว]] ส่วนฉบับพญาทละเดินเรื่องตั้งแต่กำเนิดมะกะโทจบเพียงถึงตอนพระเจ้าราชาธิราชสวรรคตเท่านั้น |
|||
# ช่วงเวลาสวรรคตของพระเจ้าราชาธิราชกับพระเจ้าฝรั่งมังฆ้องในราชาธิราชทั้งสองฉบับมีความแตกต่างกัน กล่าวคือ ราชาธิราชฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) ระบุว่าพระเจ้าราชาธิราชเสด็จสวรรคตก่อนพระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง ส่วนฉบับพญาทะละระบุว่าพระเจ้าฝรั่งมังฆ้องเสด็จสวรรคตก่อนพระเจ้าราชาธิราช |
|||
=== ราชาธิราชภาคภาษาไทยฉบับอื่นๆ === |
|||
* บท[[ละครพันทาง]]เรื่องราชาธิราช ประพันธ์โดย [[หลวงพัฒนพงศ์ภักดี (ทิม สุขยางค์)]] |
|||
* ราชาธิราชยุทธนา แปลจากราชาธิราชฉบับภาษาพม่าโดย [[วิรัช นิยมธรรม]] (พ.ศ. 2552) |
|||
== อ้างอิง == |
== อ้างอิง == |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 16:55, 14 ธันวาคม 2559
| ราชาธิราช | |
|---|---|
| ผู้ประพันธ์ | เจ้าพนักงานอาลักษณ์ของอาณาจักรหงสาวดี |
| ชื่อเรื่องต้นฉบับ | ရာဇာဓိရာဇ် အရေးတော်ပုံ Razadarit Ayedawbon |
| ผู้แปล | พญาทะละ เจ้าพระยาพระคลัง (หน) |
| ประเทศ | อาณาจักรพม่า |
| ภาษา | มอญ (ต้นฉบับ) พม่า ไทย |
| ประเภท | พงศาวดาร, ประวัติศาสตร์ |
| วันที่พิมพ์ | ราว พ.ศ. 2100 พ.ศ. 2328 (ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง) |
ราชาธิราช หรือชื่อในภาษาพม่า ยาซาดะริต อเยดอว์บอง (พม่า: ရာဇာဓိရာဇ် အရေးတော်ပုံ) เป็นชื่อของพงศาวดารพม่า ซึ่งมีเนื้อหาว่าด้วยประวัติศาสตร์ของอาณาจักรหงสาวดีของชาวมอญตั้งแต่ พ.ศ. 1830 ถึง พ.ศ. 1964 รายละเอียดภายในตัวพงศาวดารประกอบด้วยเรื่องราวของความขัดแย้งภายในราชสำนัก การกบฏ เรื่องราวทางการทูต การสงคราม เป็นต้น เนื้อหาประมาณกึ่งหนึ่งของเรื่องอุทิศพื้นที่ให้กับรัชกาลของพระเจ้าราชาธิราช โดยลงลึกในรายละเอียดของสงครามสี่สิบปีระหว่างอาณาจักรมอญกับอาณาจักรอังวะภายใต้การนำของพระเจ้าเมงคองที่ 1 (พระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง) และอุปราชเมงเยจ่อสวา (มังกะยอชวา)[1]
ต้นฉบับของเรื่องราชาธิราชฉบับภาษาพม่ามาจากหนังสือภาษามอญเรื่อง "พงศาวดารกรุงหงสาวดี" ("Hanthawaddy Chronicle") และได้รับการแปลเป็นภาษาพม่าโดยพญาทะละ เสนาบดีและกวีชาวมอญซึ่งรับราชการในอาณาจักรพม่าสมัยราชวงศ์ตองอู นับได้ว่าเป็นเอกสารเกี่ยวกับชาวมอญในดินแดนพม่าตอนล่างที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่หลงเหลืออยู่[2] และอาจเป็นพงศาวดารมอญเพียงฉบับเดียวที่เหลือรอดจากการเผาทำลายเมืองพะโค (หงสาวดี) โดยกบฏชาวมอญภายใต้การนำของอดีตขุนนางในอาณาจักรหงสาวดีในปี พ.ศ. 2107[3]
สำเนาใบลานของเรื่องราชาธิราชฉบับพญาทะละปัจจุบันเหลือรอดมาเพียง 4 ชุด สันนิษฐานว่าทำขึ้นในช่วงราวพุทธศตวรรษที่ 23 (คริสต์ศตวรรษที่ 18) นอกจากนี้ยังมีฉบับความแปลกฉบับอื่นๆ อยู่อีก รวมทั้งสิ้น 9 ฉบับ ตามการวิเคราะห์โดยนายปันหละเมื่อปี พ.ศ. 2511[2]นายปันหละได้แปลราชาธิราชฉบับหนึ่งกลับเป็นภาษามอญเมื่อปี พ.ศ. 2501 และเรียบเรียงเรื่องราชาธิราชขึ้นใหม่อีก 1 ฉบับเป็นภาษาพม่า (นับเป็นราชาธิราชฉบับที่ 10) โดยสังเคราะห์ข้อมูลจากราชาธิราชฉบับพญาทละ ฉบับ "ปากลัด"[4] และบันทึกจากพงศาวดารพม่าฉบับหอแก้ว (มานนานยาซะเวง) รวมทั้งอาศัยข้อมูลเพิ่มเติมจากการวิจัยสมัยใหม่[5]
ณัฐ. หรือถั่ว. 2552)
อ้างอิง
- ↑ Thaw Kaung 2010: 29–30
- ↑ 2.0 2.1 Aung-Thwin 2005: 133–135
- ↑ Harvey 1925: xviii
- ↑ ราชาธิราชฉบับปากลัด เป็นราชาธิราชฉบับภาษามอญซึ่งพิมพ์ในประเทศไทย ตีพิมพ์ที่โรงพิมพ์วัดแค อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ โดยจัดพิมพ์เป็นชุด 2 เล่มต่อเนื่องกัน เมื่อ พ.ศ. 2453 และ 2455 - ดูเพิ่มเติมที่ องค์ บรรจุน. "ราชาธิราชฉบับภาษามอญ" http://blogazine.in.th/blogs/ong/post/2611 เผยแพร่ 29 ตุลาคม 2552. อ้างเมื่อ 20 ตุลาคม 2556.
- ↑ Pan Hla 1968: 3–4
บรรณานุกรม
- Aung-Thwin, Michael A. (2005). The Mists of Rāmañña: The Legend that was Lower Burma (illustrated ed.). Honolulu: University of Hawai'i Press. ISBN 9780824828868.
- Harvey, G. E. (1925). History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824. London: Frank Cass & Co. Ltd.
- Pan Hla, Nai (1968). Razadarit Ayedawbon (ภาษาBurmese) (8th printing, 2004 ed.). Yangon: Armanthit Sarpay.
{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (ลิงก์) - Thaw Kaung, U (2010). Aspects of Myanmar History and Culture. Yangon: Gangaw Myaing.
แหล่งข้อมูลอื่น
- รายชื่อหนังสือของวิรัช นิยมธรรม
- ราชาธิราชยุทธนาฉบับพม่า ตอนสมิงพระรามอาสา กับตรรกะผนวกรวมมอญในพม่า
- ราชาธิราชฉบับภาษามอญ โดย องค์ บรรจุน
- แนะนำวรรณคดี.......เรื่องราชาธิราช
- ราชาธิราช ตอน กำเนิดมะกะโท
 | บทความวรรณกรรมนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |