ข้ามไปเนื้อหา

พระยาสุนทรบุรี (อี้ กรรณสูต)

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พระยาสุนทรบุรี
เกิด21 พฤษภาคม พ.ศ. 2414
ถึงแก่กรรม19 กรกฎาคม พ.ศ. 2474 (60 ปี)
สาเหตุเสียชีวิตอัมพาต
ตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัดสุพรรณบุรี

พระยาสุนทรบุรี (อี้ กรรณสูต) (21 พฤษภาคม 2414 – 19 กรกฎาคม 2474)[1] เป็นอดีตองคมนตรีในรัชกาลที่ 6 อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดสุพรรณบุรี อดีตนายอำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม[2] อดีตสมุหเทศาภิบาลสำเร็จราชการมณฑลนครชัยศรี ผู้ก่อตั้งโรงเรียนกรรณสูตศึกษาลัย[3] และเป็นต้นตระกูลกรรณสูต[4]

ประวัติ

[แก้]

พระยาสุนทรบุรี มีนามเดิมว่า อี้ หรือ ฮะอี้ กรรณสูต เกิดเมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม 2414 เป็นบุตรชายของ พระทวีประชาชน (โป๋ กรรณสูต) ด้านชีวิตครอบครัวสมรสกับ คุณหญิงสอิ้ง กรรณสูต มีบุตรธิดาคือนายปรีดา กรรณสูต อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และนางอาภรณ์ สุนทรสนาน สมรสกับครูเอื้อ สุนทรสนาน นักร้อง นักแต่งเพลง และหัวหน้าวงดนตรีสุนทราภรณ์[5]

พระยาสุนทรบุรีถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ 19 กรกฎาคม 2474 ขณะมีอายุได้ 60 ปีเนื่องจากเป็นอัมพาต ในการนี้ได้โปรดเกล้าฯ พระราชทานหีบทองลายสลัก ฉัตรเบญจาตั้ง 4 คัน กลองชนะเขียว 8 จ๋าปี่ 1 ประโคมเวลาพระราชทานน้ำหลวงอาบศพ เป็นเกียรติยศ

รับราชการ

[แก้]

พระยาสุนทรบุรีเริ่มต้นรับราชการในตำแหน่งนายอำเภอตลาดใหม่ (ปัจจุบันคืออำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม) เมื่อปี 2439 พร้อมกับบรรดาศักดิ์ที่ หลวงบำรุงจีนประชา ต่อมาในวันที่ 5 พฤษภาคม 2442 ได้เปลี่ยนบรรดาศักดิ์เป็น หลวงบรรหารนิกรกิจ ถือศักดินา 400[6] จากนั้นในวันที่ 23 เมษายน 2451 จึงได้เข้าเฝ้ารับพระราชทานสัญญาบัตรเลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น พระทวีประชาชน ถือศักดินา 800 ที่พระที่นั่งอภิเศกดุสิต[7] โดยบรรดาศักดิ์นี้เป็นบรรดาศักดิ์เดียวกับของผู้เป็นบิดา ต่อมาในวันที่ 20 สิงหาคม 2454 ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ พระราชทานยศให้ท่านเป็น รองอำมาตย์เอก พระทวีประชาชน[8]

ในวันที่ 7 สิงหาคม 2455 ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ เลื่อนยศให้ท่านเป็น อำมาตย์ตรี พระทวีประชาชน[9] จากนั้นในวันที่ 17 ธันวาคม 2455 ท่านได้รับโปรดเกล้าฯ ให้ขึ้นมาเป็นผู้ว่าราชการเมืองสุพรรณบุรีแทนที่ พระยาสุนทรสงคราม ที่ย้ายไปรับตำแหน่งเป็นผู้ว่าราชการเมืองลพบุรี[10] ต่อมาในวันที่ 5 กันยายน 2456 ท่านได้รับพระราชทานเปลี่ยนบรรดาศักดิ์เป็น พระยาสุนทรสงคราม ถือศักดินา 3000[11] ในวันที่ 14 ตุลาคม ศกเดียวกัน ท่านได้เลื่อนยศเป็น อำมาตย์โท พระยาสุนทรสงคราม[12] โดยได้เข้ารับพระราชทานสัญญาบัตรบรรดาศักดิ์ที่พระที่นั่งอภิเศกดุสิตเมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม 2458[13]

ในวันที่ 13 ตุลาคม 2464 ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ พระราชทานเลื่อนยศให้ท่านเป็น อำมาตย์เอก พระยาสุนทรสงคราม[14] ต่อมาในวันที่ 2 กันยายน 2465 ท่านได้รับพระราชทานยศเป็น จ่า[15] ต่อมาในวันที่ 24 กันยายน 2466 ท่านได้เข้าเฝ้ารับพระราชทานสัญญาบัตรเลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น พระยาสุนทรบุรี ศรีพิชัยสงคราม รามภักดี พิริยพาหะ ว่าที่สมุหเทศาภิบาลสำเร็จราชการมณฑลนครชัยศรี ถือศักดินา 10000[16] ก่อนจะมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งท่านให้เป็น สมุหเทศาภิบาลสำเร็จราชการมณฑลนครชัยศรี ในวันรุ่งขึ้น[17] จากนั้นท่านได้รับพระราชทานยศ จางวางตรี เมื่อวันที่ 15 ตุลาคม ศกเดียวกัน[18]

วันที่ 4 เมษายน 2467 ท่านได้รับพระราชทานสัญญาบัตรให้เป็นองคมนตรี ต่อมาในวันที่ 31 มีนาคม 2468 (นับแบบปัจจุบัน 2469) ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ท่านพร้อมกับสมุหเทศาภิบาลอีก 6 ท่านได้แก่ มหาเสวกโท พระยาเดชานุชิต สมุหเทศาภิบาลสำเร็จราชการมณฑลมหาราษฎร์, มหาเสวกโท พระยารณชัยชาญยุทธ สมุหเทศาภิบาลสำเร็จราชการมณฑลร้อยเอ็ด, มหาเสวกโท พระยาศรีธรรมศกราช สมุหเทศาภิบาลสำเร็จราชการมณฑลอุบลราชธานี, มหาเสวกโท พระยาคงคาธราธิบดี สมุหเทศาภิบาลสำเร็จราชการมณฑลสุราษฎร์, มหาเสวกโท พระยาศรีสุริยราชวรานุวัตร สมุหเทศาภิบาลสำเร็จราชการมณฑลพิษณุโลก, และจางวางโท พระยาคทาธรบดีสีหราชบาลเมือง สมุหเทศาภิบาลสำเร็จราชการมณฑลราชบุรี ออกจากราชการรับเบี้ยบำนาญ โดยมีจางวางโทหม่อมเจ้าธำรงสิริ ศรีธวัช สมุหเทศาภิบาลสำเร็จราชการมณฑลปราจิณบุรี มารับตำแหน่งแทน[19]

ยศและตำแหน่ง

[แก้]

ยศเสือป่า

[แก้]
  • 19 กุมภาพันธ์ 2455 – นายหมู่ตรี[20]
  • 21 กุมภาพันธ์ 2456 – นายหมู่โท[21]
  • 26 ตุลาคม 2458 – นายหมวดโท[22]
  • 8 ธันวาคม 2460 – นายหมวดเอก[23]
  • 18 พฤศจิกายน 2462 – นายกองตรี[24]
  • – นายกองโท
  • 29 พฤศจิกายน 2466 – นายกองเอก[25]

ตำแหน่ง

[แก้]
  • 1 ตุลาคม 2463 – ผู้บังคับกองพันเสือป่าที่ 3[26]
  • 4 เมษายน 2467 – องคมนตรี[27]
  • 12 พฤษภาคม 2468 – ผู้บัญชาการกองเสนาน้อยรักษาดินแดนนครไชยศรี[28]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]
  1. ↑ ข่าวตาย
  2. ↑ อนุสาวรีย์พระยาสุนทรบุรีศรีพิชัยสงคราม
  3. ↑ โรงเรียนกรรณสูตศึกษาลัย จังหวัดสุพรรณบุรี จัดงานวาระเกียรติยศครบรอบ 124 ปี "สร้างคนดี มีความรู้ สู่สังคม"
  4. ↑ ประกาศพระราชทานนามสกุล ครั้งที่ 9
  5. ↑ ตำนานสุนทราภรณ์ (4)
  6. ↑ พระราชทานสัญญาบัตร
  7. ↑ พระราชทานสัญญาบัตรขุนนาง
  8. ↑ พระราชทานยศ กระทรวงมหาดไทย (หน้า 979)
  9. ↑ พระราชทานยศ
  10. ↑ แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง กราบถวายบังคมลาออกจากหน้าที่ราชการกับย้ายและเปลี่ยนตำแหน่งข้าราชการ
  11. ↑ ตั้งและเลื่อนบรรดาศักดิ์
  12. ↑ พระราชทานยศเลื่อนยศ (หน้า 1603)
  13. ↑ รายวันพระราชทานสัญญาบัตรบรรดาศักดิ์
  14. ↑ พระราชทานยศ
  15. ↑ พระราชทานยศ
  16. ↑ พระราชทานสัญญาบัตรบรรดาศักดิ์
  17. ↑ พระบรมราชโองการ ประกาศตั้งสมุหเทศาภิบาล
  18. ↑ พระราชทานยศ
  19. ↑ ประกาศ ตั้งสมุหเทศาภิบาลมณฑลต่าง ๆ
  20. ↑ ส่งสัญญาบัตรเสือป่าไปพระราชทาน
  21. ↑ ตั้งตำแหน่งยศเสือป่า
  22. ↑ พระราชทานยศเสือป่า
  23. ↑ พระราชทานยศเสือป่า
  24. ↑ พระราชทานยศเสือป่า
  25. ↑ "พระราชทานยศเสือป่า" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา: 3027. 23 ธันวาคม 1923. สืบค้นเมื่อ 17 กันยายน 2024.
  26. ↑ ประกาศกรมบัญชาการคณะเสือป่า
  27. ↑ "การพระราชพิธีตั้งองคมนตรี พระพุทธศักราช 2467" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา: 69. 5 มิถุนายน 1923.
  28. ↑ "ประกาศกรมบัญชาการคณะเสือป่า เรื่อง เลื่อนตำแหน่งสมาชิกเสือป่ารับราชการ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 24 พฤษภาคม 1925.
  29. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าฝ่ายหน้า, เล่ม ๔๐ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๖๒๙, ๒๕ พฤศจิกายน ๒๔๖๖
  30. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๓๐ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๖๗๓, ๑๕ กุมภาพันธ์ ๒๔๕๖
  31. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๒๗ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๖๐๐, ๙ ตุลาคม ๑๒๙
  32. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ส่งเหรียญจักรพรรดิมาลาไปพระราชทาน, เล่ม ๓๙ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๐๑, ๗ พฤษภาคม ๒๔๖๕
  33. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ส่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไปพระราชทาน, เล่ม ๔๓ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๔๙๑, ๒ พฤษภาคม ๒๔๖๙
  34. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์รัชกาลปัตยุบัน, เล่ม ๒๗ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๖๔๕, ๒๙ มกราคม ๑๒๙
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=พระยาสุนทรบุรี_(อี้_กรรณสูต)&oldid=11777046"