พระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร)

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พระธรรมปัญญาบดี

(ถาวร ติสฺสานุกโร ปธ.๔)
ส่วนบุคคล
เกิด27 พฤษภาคม พ.ศ. 2459 (98 ปี 61 วัน ปี)
มรณภาพ27 กรกฎาคม พ.ศ. 2557
นิกายมหานิกาย
การศึกษาเปรียญธรรม 4 ประโยค
นักธรรมชั้นเอก
ตำแหน่งชั้นสูง
ที่อยู่วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
บรรพชา24 เมษายน พ.ศ. 2474
อุปสมบท5 มิถุนายน พ.ศ. 2479
พรรษา78
ตำแหน่งอดีตเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร
อดีตที่ปรึกษาเจ้าคณะเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร อดีตเจ้าคณะเขตพระนคร

พระธรรมปัญญาบดี นามเดิม ถาวร เจริญพานิช ฉายา ติสฺสานุกโร (27 พฤษภาคม พ.ศ. 2459 - 27 กรกฎาคม พ.ศ. 2557) เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองฝ่ายมหานิกาย อดีตเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร และอดีตที่ปรึกษาเจ้าคณะเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

ประวัติ[แก้]

ชาติภูมิ[แก้]

พระธรรมปัญญาบดี นามเดิมว่า ถาวร เจริญพานิช เกิดเมื่อวันเสาร์ที่ 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2459 แรม 11 ค่ำ เดือน 6 ปีมะโรง ที่บ้านเลขที่ 5 ตำบลบ้านหม้อ อำเภอพรหมบุรี จังหวัดสิงห์บุรี บิดาชื่อนายจรัญ เจริญพานิช มารดาชื่อนางพุ่ม เจริญพานิช

อุปสมบท[แก้]

บรรพชาเป็นสามเณร เมื่อวันเสาร์ที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2474 ณ วัดตราชู ตำบลบ้านหม้อ อำเภอพรหมบุรี จังหวัดสิงห์บุรี โดยมีพระครูพรหมจริยคุณ (ดี) ภายหลังเป็นพระราชาคณะชั้นสามัญ ที่ พระพรหมนคราจารย์ วัดแจ้งพรหมนคร อำเภอพรหมบุรี จังหวัดสิงห์บุรี เป็นพระอุปัชฌายาจารย์

ต่อมาได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุ เมื่อวันศุกร์ที่ 5 มิถุนายน พ.ศ. 2479 ณ วัดตราชู ตำบลบ้านหม้อ อำเภอพรหมบุรี จังหวัดสิงห์บุรี โดยมีพระธรรมปิฎก (เผื่อน ติสฺสทตฺโต ป.ธ.9) ภายหลังได้รับสมณศักดิ์ที่สมเด็จพระวันรัต วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม เป็นพระอุปัชฌาจารย์ พระครูพรหมจริยคุณ (ดี ธมฺมปญฺโญ) ภายหลังเป็นพระราชาคณะชั้นสามัญที่พระพรหมนคราจารย์ วัดแจ้งพรหมนคร อำเภอพรหมบุรี จังหวัดสิงห์บุรี เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระครูปลัดปิฎกวัฑฒน์ (ฟุ้ง ปุณฺณโก ป.ธ.3) ภายหลังเป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่พระธรรมเสนานี วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม กรุงเทพมหานคร เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายาว่า "ติสฺสานุกโร"

วิทยฐานะ[แก้]

  • พ.ศ. 2473 - สำเร็จการศึกษาชั้นประถมปีที่ 4 โรงเรียนชุมชนวัดตราชู ตำบลบ้านหม้อ อำเภอพรหมบุรี จังหวัดสิงห์บุรี
  • พ.ศ. 2476 - สอบได้นักธรรมชั้นโท (น.ธ.โท) สำนักเรียนวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม กรุงเทพมหานคร
  • พ.ศ. 2480 - สอบได้เปรียญธรรม 4 ประโยค (ป.ธ.4) สำนักเรียนวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม กรุงเทพมหานคร

ตำแหน่ง[แก้]

ฝ่ายปกครอง[แก้]

  • พ.ศ. 2495 - เป็นผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
  • พ.ศ. 2515 - เป็นเจ้าคณะแขวงพระบรมมหาราชวัง
  • พ.ศ. 2516 - เป็นพระอุปัชฌาย์
  • พ.ศ. 2528 - เป็นรองเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
  • พ.ศ. 2533 - เป็นประธานกรรมการมูลนิธิพระราชปัญญาสุธี (ถาวร ติสฺสานุกโร)
  • พ.ศ. 2536 - เป็นเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม และประธานกรรมการมูลนิธิ "ทุนพระพุทธยอดฟ้า" ในพระบรมราชูปถัมภ์
  • พ.ศ. 2537 - เป็นเจ้าคณะเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
  • พ.ศ. 2541 - เป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

การศึกษา[แก้]

  • พ.ศ. 2481 - เป็นครูสอนพระปริยัติธรรม แผนกธรรม สำนักเรียนวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
  • พ.ศ. 2482 - เป็นครูสอนพระปริยัติธรรม แผนกบาลี สำนักเรียนวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
  • พ.ศ. 2536 - เป็นเจ้าสำนักเรียนวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

เกียรติคุณ[แก้]

  • พ.ศ. 2547 - ได้รับปริญญาพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาจริยศึกษา มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

สมณศักดิ์[แก้]

พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดสถาปนาสมณศักดิ์ พระธรรมเสนานี เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรอง ชั้นหิรัญบัฏ ที่ พระธรรมปัญญาบดี เมื่อ พ.ศ. 2543
  • 5 ธันวาคม พ.ศ. 2495 - ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตร ผู้ชวยเจ้าอาวาสพระอารามหลวง ชั้นเอก ในพระอัฐิสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ที่ พระครูทักษิณคณิศร[1]
  • 5 ธันวาคม พ.ศ. 2507 - ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะปลัดขวาในพระอัฐิสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ที่ พระทักษิณคณิสสร บวรสังฆสิทธิการ วิจารณกิจโกศล สกลมหาคณาธิบดี ตรีปิฎกธรรมรักขิต[2]
  • 5 ธันวาคม พ.ศ. 2526 - ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชปัญญาสุธี ศรีปริยัติธาดา มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี[3]
  • 5 ธันวาคม พ.ศ. 2536 - ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพวรมุนี ศรีปริยัติวิสิฐ สิกขกิจวโรปกร มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี[4]
  • 10 มิถุนายน พ.ศ. 2539 - ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมเสนานี ศีลาจารวัตรวิมล มงคลธรรมวินิฐ สิกขกิจวโรปกร มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี[5]
  • 5 ธันวาคม พ.ศ. 2543 - ได้รับพระราชทานสถาปนาสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองที่ พระธรรมปัญญาบดี ศรีวิสุทธิคุณ สุนทรวรนายก ดิลกธรรมานุสิฐ กิจจานุกิจจาทร มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี[6]

มรณภาพ[แก้]

พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานโกศไม้สิบสอง และฉัตรเบญจาตั้งประดับเป็นเกียรติยศประกอบศพ

พระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร) ถึงแก่มรณภาพด้วยโรคชรา ณ กุฏิคณะ ต.34 วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม เมื่อวันอาทิตย์ที่ 27 กรกฎาคม พ.ศ. 2557 เวลา 06.00 น.[7][8]

พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานน้ำหลวงสรงศพ ณ ตึกสุขุมาล โรงเรียนสุขุมาลธัมมุทิส ภายในวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม เขตพระนคร เมื่อวันอังคารที่ 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2557 เวลา 17.00 น. ทั้งยังทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานโกศไม้สิบสอง (เทียบเท่าสมเด็จพระราชาคณะ) พร้อมฉัตรเบญจาตั้งประดับเป็นเกียรติยศ เป็นกรณีพิเศษ และพระราชทานพระพิธีธรรมสวดพระอภิธรรมศพ มีกำหนด 7 คืน ตั้งแต่วันที่ 29 กรกฎาคม ถึง 4 สิงหาคม พ.ศ. 2557 เวลา 19.00 น. ทั้งนี้ ยังทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานพวงมาลาหลวง และพวงมาลาของพระบรมวงศานุวงศ์ทุกพระองค์ตั้งเป็นเกียรติยศด้วย

วันที่ 2 สิงหาคม พ.ศ. 2557 พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ พลเอกสุรยุทธ์ จุลานนท์ องคมนตรี เป็นผู้แทนพระองค์ไปยังโรงเรียนสุขุมาลธัมมุทิส วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ในการบำเพ็ญพระราชกุศล 7 วัน พระราชทานศพพระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร)[9]

วันที่ 15 กันยายน พ.ศ. 2557 พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ นายศุภชัย ภู่งาม องคมนตรี เป็นผู้แทนพระองค์ไปยังโรงเรียนสุขุมาลธัมมุทิส วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ในการบำเพ็ญพระราชกุศล 50 วัน พระราชทานศพพระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร)[10]

วันที่ 2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2557 พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ นายศุภชัย ภู่งาม องคมนตรี เป็นผู้แทนพระองค์ไปยังโรงเรียนสุขุมาลธัมมุทิส วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ในการบำเพ็ญพระราชกุศล 100 วัน พระราชทานศพพระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร)[11]

วันที่ 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2558 พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานพระบรมราชานุเคราะห์ในการพระราชทานเพลิงศพ ในการนี้ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินไปในการพระราชทานเพลิงศพพระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร) ณ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร[12]

อ้างอิง[แก้]

  • สนติ์ แสวงบุญ และ สมบูรณ์ บุญครอบ. ทำเนียบสมณศักดิ์. นครปฐม : โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย, 2556. 122 หน้า.
  • พระธรรมคุณาภรณ์ (พิมพ์ ญาณวีโร)ทำเนียบพระราชาคณะ ฉบับสมบูรณ์ พุทธศักราช 2556. กาญจนบุรี : ธรรมเมธี - สหายพัฒนาการพิมพ์, 2556. 340 หน้า. ISBN 978-616-348-356-0
  1. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่องพระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม 69, ตอนที่ 72 ง, 9 ธันวาคม 2495, หน้า 4626
  2. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์ เล่ม 81, ตอนที่ 118, 17 ธันวาคม 2507, ฉบับพิเศษ หน้า 4.
  3. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์ เล่ม 100, ตอนที่ 207, 31 ธันวาคม 2526, ฉบับพิเศษ หน้า 2.
  4. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์ เล่ม 110, ตอนที่ 202, 6 ธันวาคม 2536, ฉบับพิเศษ หน้า 2.
  5. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์ เล่ม 113, ตอนที่ 10 ข, 7 มิถุนายน 2539, หน้า 7.
  6. ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศสถาปนาสมณศักดิ์ เล่ม 117, ตอนที่ 28 ข, 28 ธันวาคม 2543, หน้า 13 - 17.
  7. เดลินิวส์, ข่าวพระธรรมปัญญาบดี เจ้าอาวาสวัดโพธิ์ มรณภาพแล้ว[ลิงก์เสีย], 27 กรกฎาคม พ.ศ. 2557, สืบค้นเมื่อวันที่ 11 สิงหาคม พ.ศ. 2557.
  8. คม ชัด ลึก, ข่าวพระธรรมปัญญาบดี เจ้าอาวาสวัดโพธิ์ มรณภาพ เก็บถาวร 2014-08-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, 27 กรกฎาคม พ.ศ. 2557, สืบค้นเมื่อวันที่ 11 สิงหาคม พ.ศ. 2557.
  9. ช่อง 7, ข่าวพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ พลเอก สุรยุทธ์ จุลานนท์ องคมนตรี เป็นผู้แทนพระองค์ไปในการบำเพ็ญกุศล 7 วัน พระราชทานศพพระธรรมปัญญาบดี[ลิงก์เสีย], 2 สิงหาคม พ.ศ. 2557, สืบค้นเมื่อวันที่ 11 สิงหาคม พ.ศ. 2557
  10. ช่อง 7, ข่าวพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ นายศุภชัย ภู่งาม องคมนตรี เป็นผู้แทนพระองค์ไปในการบำเพ็ญกุศล 50 วัน พระราชทานศพพระธรรมปัญญาบดี[ลิงก์เสีย], 15 กันยายน พ.ศ. 2557, สืบค้นเมื่อวันที่ 7 ธันวาคม พ.ศ. 2557
  11. ช่อง 7, ข่าวพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ นายศุภชัย ภู่งาม องคมนตรี เป็นผู้แทนพระองค์ไปในการบำเพ็ญกุศล 100 วัน พระราชทานศพพระธรรมปัญญาบดี[ลิงก์เสีย], 2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2557, สืบค้นเมื่อวันที่ 7 ธันวาคม พ.ศ. 2557
  12. ช่อง 7, สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินไปในการพระราชทานเพลิงศพพระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร) ณ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิสริยาภรณ์[ลิงก์เสีย], 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2558, สืบค้นเมื่อวันที่ 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2558