ชั้นฐานสัตว์มีกระเป๋าหน้าท้อง

ชั้นฐานสัตว์มีกระเป๋าหน้าท้อง; ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: สมัยพาลีโอซีน – สมัยโฮโลซีน, 66–0Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	สัตว์
ไฟลัม:	สัตว์มีแกนสันหลัง
ชั้น:	สัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนม
ไม่ได้จัดลำดับ:	เมทาเธอเรีย
ชั้นฐาน:	สัตว์มีกระเป๋าหน้าท้อง; Illiger, 1811
อันดับ
	Didelphimorphia; Paucituberculata; Microbiotheria; Dasyuromorphia; Peramelemorphia; Notoryctemorphia; Diprotodontia; Sparassodonta (†); Yalkaparidontia (†);
	แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์ของสัตว์มีกระเป๋าหน้าท้อง (สีเขียว-ถิ่นที่ถูกนำเข้า, สีน้ำเงิน-ถิ่นกำเนิดดั้งเดิม]])
ชื่อพ้อง
	Metatheria Huxley, 1880;

สัตว์มีกระเป๋าหน้าท้อง หรือ สัตว์มีถุงหน้าท้อง (อังกฤษ: Marsupial) เป็นกลุ่มของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนมในชั้นฐานมาร์ซูเพียเลีย (Marsupialia)

สัตว์ในชั้นฐานนี้ มีความแตกต่างและหลากหลายในแง่ของรูปร่าง ลักษณะ และขนาดเป็นอย่างมาก แต่มีลักษณะเด่นที่มีความเหมือนกันประการหนึ่ง คือ จะออกลูกเป็นตัว โดยตัวเมียมีถุงหน้าท้อง ตัวอ่อนของสัตว์ในอันดับนี้เจริญเติบโตในมดลูกในช่วงระยะเวลาสั้น มีสะดือและสายรกด้วย แล้วจะคลานย้ายมาอยู่ในถุงหน้าท้องดูดกินนมจากแม่ ก่อนจะเจริญเติบโตในถุงหน้าท้องหรือกระเป๋าหน้าท้องนี้จนโต บางครั้งเมื่อยังโตไม่เต็มที่ จะเข้า-ออกระหว่างข้างออกกับกระเป๋าหน้าท้องเป็นปกติ^[1]

ซึ่งสัตว์ในอันดับนี้ที่เป็นที่รู้จักดี ได้แก่ จิงโจ้, โคอาลา, โอพอสซัม, ชูการ์ไกลเดอร์, วอมแบต, แทสเมเนียนเดวิล เป็นต้น ซึ่งสัตว์ในชั้นฐานนี้ล้วนแต่จะพบเฉพาะในทวีปออสเตรเลียและบางส่วนของนิวกินี และพบในบางส่วนของทวีปอเมริกา ทั้งอเมริกาเหนือ, อเมริกากลาง และอเมริกาใต้ หลายชนิดก็สูญพันธุ์ไปแล้ว เช่น หมาป่าแทสมาเนีย (Thylacinus cynocephalus) หรือไดโปรโตดอน (Diprotodon spp.) เป็นต้น^[2] ^[3]

โดยคำว่า Marsupialia นั้นมาจากภาษาละติน แปลว่า "กระเป๋า หรือ ถุง"^[4]

วิวัฒนาการ[แก้]

สัตว์มีกระเป๋าหน้าท้อง วิวัฒนาการหรือการกลายพันธุ์มาจากสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่มีรูปร่างคล้ายหนู ที่ชื่อ "ไซโนเดลฟิส" ที่มีอายุเมื่อกว่า 125 ล้านปีก่อนที่จีน ไซโนเดลฟิสมีความยาว 6 ฟุต แต่มีน้ำหนักเพียง 1 ออนซ์ ดำรงชีวิตอยู่ด้วยการปีนป่ายไปตามต้นไม้

หลักฐานทางฟอสซิลที่เก่าแก่ที่สุดของสัตว์มีกระเป๋าหน้าท้อง พบที่ยูทาห์ มีอายุ 110 ล้านปีมาแล้ว ในสมัยที่ทวีปต่าง ๆ ยังคงยึดติดกันเป็นแผ่นใหญ่ คือ กอนด์วานา

ปัจจุบัน ที่ออสเตรเลียมีสัตว์มีกระเป๋าหน้าท้องแยกเป็นชนิดต่าง ๆ ได้ 156 ชนิด^[5] ขณะที่อเมริกาใต้มีประมาณ 60 ชนิด ^[6]

Marsupialia

	Dasyuromorphia

	Peramelemorphia

อ้างอิง[แก้]

↑ "การจำแนกหมวดหมู่ของสัตว์มีกระดูกสันหลัง". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-01-09. สืบค้นเมื่อ 2012-03-30.
↑ ยักษ์ใหญ่ที่สาบสูญ โดย เนชั่นแนล จีโอกราฟิก
↑ Groves, C. (2005-11-16). Wilson, D. E., and Reeder, D. M. (eds). ed. Mammal Species of the World (3rd edition ed.). Johns Hopkins University Press. pp. 23. ISBN 0-801-88221-4. http://www.bucknell.edu/msw3/browse.asp?id=10800004 เก็บถาวร 2012-01-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน.
↑ หน้า 18, สัตว์สวยป่างาม โดย ชมรมอนุรักษ์ธรรมชาติ มหาวิทยาลัยมหิดล (สิงหาคม, 2518)
↑ Australia. "Mutant Planet" สารคดีทางอนิมอลพลาเน็ต ทางทรูวิชั่นส์: เสาร์ที่ 29 ธันวาคม 2555
↑ "สารคดี มนต์เสน่ห์แห่งอเมริกาใต้ (WILD SOUTH AMERICA - ANDES TO AMAZON) ตอนที่ 1 คลิป 1". ช่อง 7. 14 December 2014. สืบค้นเมื่อ 14 December 2014.

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]

[1] "การจำแนกหมวดหมู่ของสัตว์มีกระดูกสันหลัง". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-01-09. สืบค้นเมื่อ 2012-03-30.

[2] ยักษ์ใหญ่ที่สาบสูญ โดย เนชั่นแนล จีโอกราฟิก

[3] Groves, C. (2005-11-16). Wilson, D. E., and Reeder, D. M. (eds). ed. Mammal Species of the World (3rd edition ed.). Johns Hopkins University Press. pp. 23. ISBN 0-801-88221-4. http://www.bucknell.edu/msw3/browse.asp?id=10800004 เก็บถาวร 2012-01-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน.

[4] หน้า 18, สัตว์สวยป่างาม โดย ชมรมอนุรักษ์ธรรมชาติ มหาวิทยาลัยมหิดล (สิงหาคม, 2518)

[5] Australia. "Mutant Planet" สารคดีทางอนิมอลพลาเน็ต ทางทรูวิชั่นส์: เสาร์ที่ 29 ธันวาคม 2555

[6] "สารคดี มนต์เสน่ห์แห่งอเมริกาใต้ (WILD SOUTH AMERICA - ANDES TO AMAZON) ตอนที่ 1 คลิป 1". ช่อง 7. 14 December 2014. สืบค้นเมื่อ 14 December 2014.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

ด ค ก อันดับของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนม
โพรโทเธอเรีย	โมโนทรีม (Monotremata)
มาร์ซูเปียเลีย	โอพอสซัม (Didelphimorphia) • หนูผีโอพอสซัม (Paucituberculata) • Microbiotheria • Notoryctemorphia • ดันนาร์ท (Dasyuromorphia) • แบนดิคูท (Pelamelemorphia) • จิงโจ้ (Diprotodontia)
ยูเธอเรีย	สล็อท (Xenarthra) (อันดับใหญ่) • เทนเรค (Afrosoricida) • หนูผีช้าง (Macroscelidea) • อาร์ดวาร์ก (Tubulidentata) • อาร์มาดิลโล (Cingulata) • ไฮแรกซ์ (Hyracoidea) • ช้าง (Proboscidea) • พะยูน (Sirenia) • พิโลซา (Pilosa) • กระแต (Scandentia) • บ่าง (Dermoptera) • ลิง (Primates) • สัตว์ฟันแทะ (Rodentia) • กระต่าย (Lagomorpha) • เฮดจ์ฮอก (Erinaceomorpha) • ตุ่น (Soricomorpha) • ค้างคาว (Chiroptera) • ลิ่น (Pholidota) • สัตว์กินเนื้อ (Carnivora) • สัตว์กีบคี่ (Perissodactyla) • สัตว์กีบคู่ (Artiodactyla)