งูเห่าอินเดีย
งูเห่าอินเดีย | |
---|---|
สถานะการอนุรักษ์ | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต Eukaryota |
อาณาจักร: | สัตว์ Animalia |
ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง Chordata |
ชั้น: | สัตว์เลื้อยคลาน Reptilia |
อันดับ: | กิ้งก่าและงู Squamata |
อันดับย่อย: | Serpentes Serpentes |
วงศ์: | วงศ์งูพิษเขี้ยวหน้า Elapidae |
สกุล: | งูเห่า Naja (Linnaeus, 1758)[2][3] |
สปีชีส์: | Naja naja |
ชื่อทวินาม | |
Naja naja (Linnaeus, 1758)[2][3] | |
ที่อยู่อาศัยของงูเห่าอินเดีย | |
ชื่อพ้อง[2][4] | |
|
งูเห่าอินเดีย หรือ งูเห่าเอเชีย หรือ งูเห่าแว่น (อังกฤษ: Indian cobra, Asian cobra, Spectacled cobra; ชื่อวิทยาศาสตร์: Naja naja) เป็นงูพิษชนิดหนึ่ง จำพวกงูเห่า ในวงศ์งูพิษเขี้ยวหน้า (Elapidae)
งูเห่าอินเดีย ถือว่าเป็นงูเห่าที่มีสายพันธุกรรมใกล้ชิดกับงูเห่าไทย (N. kaouthia) และงูเห่าพ่นพิษสยาม (N. siamensis) ซึ่งเดิม (หรือในบางข้อมูลจัดเป็นชนิดย่อยของกันและกัน) เคยเป็นชนิดเดียวกันมาก่อน [5]
งูเห่าอินเดีย พบกระจายพันธุ์ทั่วไปในอนุทวีปอินเดียเช่น อินเดีย, ศรีลังกา, บังกลาเทศ, ปากีสถาน และเนปาล มักอาศัยอยู่ตามพื้นที่ราบ, ป่าโปร่ง หรือท้องทุ่ง, ทุ่งนา กินอาหารจำพวกสัตว์ที่มีขนาดเล็ก ได้แก่ หนู, คางคก, กบ, นก เป็นต้น งูเห่าอินเดียจะออกไข่ในช่วงเดือนเมษายน-กรกฎาคม โดยงูตัวเมียมักจะวางไข่ในรูหนู, จอมปลวก หรือเนินดิน เป็นจำนวน 10 ถึง 30 ฟอง มีระยะเวลาฟักไข่ 48 ถึง 69 วัน ปกติงูเห่าอินเดียมีความยาวประมาณ 1.9 เมตร แต่บางตัวก็ยาวมากถึง 2.4 เมตร แต่ค่อนข้างหายาก นอกจากนี้แล้วยังสามารถพบได้ในพื้นที่ ๆ สูงจากระดับน้ำทะเลถึง 2,000 เมตร (ประมาณ 6,600 ฟุต)[6][7]
ลักษณะพิเศษของงูเห่าอินเดีย คือ บริเวณด้านหลังของแม่เบี้ยมีรูปวงกลมสองวงที่เชื่อมต่อกันด้วยเส้นโค้งคล้ายรูปแว่นตา ชาวฮินดูเชื่อว่าเป็นรูปรอยเท้าของพระกฤษณะที่ทรงฟ้อนรำอยู่บนหัวของงูตามปกรณัมการปราบพญานาคนามว่ากาลียะ[8]
งูเห่าอินเดีย แม้จะไม่ใช่งูที่มีพิษร้ายแรงที่สุดในโลก แต่พิษของงูเห่าอินเดียก็อาจทำให้เป็นอัมพาต หรืออาจนำไปสู่ทางเดินหายใจล้มเหลวหรือหัวใจวายได้ และจากการศึกษาพบว่า ในแต่ละปีมีประชากรโลกราว 2,000,000 คน ถูกพิษร้ายจากงูเห่าอินเดีย และในจำนวนนี้ประมาณ 50,000 คน ที่ต้องเสียชีวิตจากพิษของงูเห่าอินเดีย จนถูกจัดอันดับให้เป็นหนึ่งในสี่งูพิษที่ร้ายแรงที่สุดที่พบได้ในประเทศอินเดีย และถือเป็นอันดับหนึ่งของงูที่กัดมนุษย์มากที่สุดในอินเดียด้วย[7]
แม้ว่าจะมีอันตราย แต่ทว่าในวัฒนธรรมอินเดียที่นับถือศาสนาฮินดูเป็นหลัก งูเห่าอินเดียได้รับการนับถือและมีความเชื่อต่าง ๆ มากมาย นอกจากรูปรอยบนแม่เบี้ย ที่เชื่อว่าเป็นรอยประทับของพระกฤษณะแล้ว ยังเชื่อว่าเป็นงูที่พันรอบพระศอของพระศิวะ หนึ่งในเทพเจ้าสูงสุด หรือตรีมูรติอีกด้วย จนมีงานเทศกาลบูชางู ที่เรียกว่า "นาคปัญจมี" (เทวนาครี: नाग पंचमी) เป็นเทศกาลประจำปีที่จัดขึ้นทุกปีในช่วงวันขึ้นห้าค่ำ ในเดือนศราวัน หรือราวเดือนกรกฎาคมหรือสิงหาคมตามปฏิทินฮินดู โดยรัฐที่มีเทศกาลนี้ขึ้นชื่อ ได้แก่ รัฐเบงกอล, รัฐมหาราษฏระ ทางภาคใต้และภาคตะวันตกของอินเดีย[9][10]
นอกจากนี้แล้ว ยังเป็นงูเห่าที่มีการละเล่นโดยหมองู โดยจะเป่าปี่หลอกล่องูให้เลื้อยออกมาจากตะกร้าหรือภาชนะที่ใส่อีกด้วย หรือจัดการต่อสู้กับพังพอน[11]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ "Appendices | CITES". cites.org. สืบค้นเมื่อ 2022-01-14.
- ↑ 2.0 2.1 "Naja naja". Encyclopedia of Life. สืบค้นเมื่อ 28 March 2014.
- ↑ "Naja naja". ระบบข้อมูลการจำแนกพันธุ์แบบบูรณาการ. สืบค้นเมื่อ 23 March 2014.
- ↑ Uetz, P. "Naja naja". The Reptile Database. สืบค้นเมื่อ 28 March 2014.
- ↑ Wallach, V.; Wüster, W.; Broadley DG. (2009). "In praise of subgenera: taxonomic status of cobras of the genus Naja Laurenti (Serpentes: Elapidae)" (PDF). Zootaxa. 2236: 26–36. สืบค้นเมื่อ 29 March 2014.
{{cite journal}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์) - ↑ Asiatic Naja เก็บถาวร 2007-12-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Biology.bangor.ac.uk (2001-10-09). Retrieved on 2013-01-03.
- ↑ 7.0 7.1 Whitaker, Romulus; Captain, Ashok (2004). Snakes of India: The Field Guide. Chennai, India: Draco Books. ISBN 81-901873-0-9.
- ↑ Reptiles of Pakistan เก็บถาวร 2020-02-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Wildlifeofpakistan.com. Retrieved on 2013-01-03.
- ↑ Sharma, Usha (1 January 2008). Festivals In Indian Society (2 Vols. Set). Mittal Publications. ISBN 978-81-8324-113-7.
- ↑ Jagannathan, Maithily (1 January 2005). South Indian Hindu Festivals and Traditions. Abhinav Publications. ISBN 978-81-7017-415-8.
- ↑ Prevention of Cruelty to Animals Act 1960. indialawinfo.com
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- Serpents in Indian culture An article on Biodiversity of India website.