การเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐ พ.ศ. 2543
![]() | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
ผู้ใช้สิทธิ | 54.2% (มีสิทธิเลือกตั้ง)[1] | ||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||
![]() ผลการเลือกตั้งประธานาธิบดี สีแดง แสดงถึงรัฐที่บุช/เชนีย์ ชนะ สีน้ำเงิน แสดงถึงรัฐที่กอร์/ลิเบอร์แมนชนะ | |||||||||||||||||||||||||||||
|
การเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา พ.ศ. 2543 เป็นการเลือกตั้งประธานาธิบดีทุกสี่ปีครั้งที่ 54 และมีขึ้นในวันที่ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2543 จอร์จ ดับเบิลยู. บุช (ผู้ว่ารัฐเท็กซัสและลูกชายคนโตของจอร์จ เอช. ดับเบิลยู. บุช ประธานาธิบดีคนที่ 41) เอาชนะรองประธานาธิบดีอัล กอร์ไปได้ นี่เป็นการเลือกตั้งครั้งที่สี่จากทั้งหมดห้าครั้ง (และเป็นครั้งแรกตั้งแต่ปี 2431) ที่ผู้ชนะแพ้คะแนนมหาชนและถือเป็นหนึ่งในการเลือกตั้งประธานาธิบดีที่สูสีที่สุดในประวัติศาสตร์อเมริกา กอร์ยอมรับความพ่ายแพ้ในวันที่ 13 ธันวาคม
ประธานาธิบดีบิล คลินตันดำรงตำแหน่งครบวาระและไม่สามารถลงเลือกตั้งสมัยที่สามได้เนื่องจากข้อจำกัดวาระที่กำหนดโดยการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญครั้งที่ 22 รองประธานาธิบดีกอร์ชนะการเลือกตั้งไพรมารี่ของพรรคเดโมแครต โดยเอาชนะอดีตสมาชิกวุฒิสภา บิล แบรดลีย์ อย่างสบาย ๆ ในการเลือกตั้งไพรมารี่ของพรรครีพับลิกัน บุชเอาชนะสมาชิกวุฒิสภา จอห์น แมคเคน และผู้ท้าชิงคนอื่น ๆ ไปได้ในซูเปอร์ทิวส์เดย์ บุชเลือกดิก ชีนีย์ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมสหเป็นแคนดิเดตรองประธานาธิบดี ในขณะที่กอร์เลือกโจ ลิเบอร์แมน สมาชิกวุฒิสภา
แคนดิเดตทั้งสองพรรคเน้นไปที่ประเด็นภายในประเทศ เช่น งบประมาณ การยกเว้นภาษี และการปฏิรูปประกันสังคมระดับประเทศ แต่นโยบายการต่างประเทศก็ไม่ได้ถูกละเลย เนื่องจากประธานาธิบดีบิล คลินตันมีเรื่องอื้อฉาวทางเพศกับโมนิกา ลูวินสกี ซึ่งตามมาด้วยการฟ้องให้ขับบิล คลินตันออกจากตำแหน่ง (impeachment) กอร์จึงหลีกเลี่ยงการหาเสียงร่วมกับคลินตัน ฝ่ายรีพับลิกันประณามการกระทำของคลินตัน ในขณะที่กอร์วิจารณ์ว่าบุชขาดประสบการณ์ ในคืนวันเลือกตั้ง ยังไม่มีการประกาศผู้ชนะเนื่องจากคะแนนมหาชนในฟลอริด้ายังไม่ชัดเจน บุชมีคะแนนนำในฟลอริด้าอย่างฉิวเฉียดมากซึ่งกฎหมายของรัฐฟลอริด้าบังคับให้มีการนับคะแนนใหม่ การฟ้องร้องในศาลยาวนานกว่าหนึ่งเดือนนำไปสู่ Bush v. Gore ที่ศาลสูงสุดสหรัฐตัดสินด้วย 5-4 เสียงให้หยุดการนับคะแนนใหม่
การนับคะแนนใหม่สิ้นสุดลง บุชชนะฟลอริด้าไปเพียง 537 คะแนน เทียบเท่ากับ 0.009% การนับคะแนนใหม่ในฟลอริด้าและการฟ้องร้องในชั้นศาลส่งผลให้เกิดประเด็นปัญหาหลังจบการเลือกตั้ง มีการคาดการณ์ว่า หากนับคะแนนใหม่แค่บางเทศมณฑล (county) บุชจะชนะการเลือกตั้ง แต่หากนับคะแนนใหม่ทั้งรัฐ กอร์จะชนะการเลือกตั้ง ท้ายที่สุด บุชได้รับคะแนนคณะผู้เลือกตั้ง 271 คะแนน ซึ่งมากกว่าคะแนนที่ต้องมีเพื่อชนะ (270-to-win) แค่ 1 คะแนน ถึงแม้ว่ากอร์จะได้ชนะคะแนนมหาชนไป 543,895 คะแนนก็ตาม (ชนะไป 0.52% ของคะแนนมหาชนทั้งประเทศ) บุชพลิกเอาชนะ 11 รัฐที่โหวตให้พรรคเดโมแครตในปี 2539 : อาร์คันซอ แอริโซนา ฟลอริด้า เคนทักกี ลุยเซียนา มิสซูรี เนวาดา นิวแฮมป์เชอร์ โอไฮโอ เทนเนสซี และเวสต์เวอร์จิเนีย นี่เป็นการเลือกตั้งครั้งสุดท้ายที่พรรครีพับลิกันชนะในรัฐนิวแฮมป์เชอร์ในการเลือกตั้งประธานาธิบดี และเป็นการเลือกตั้งครั้งสุดท้ายที่รองประธานาธิบดีที่ดำรงตำแหน่งอยู่ถูกเลือกให้เป็นแคนดิเดตประธานาธิบดี
หลังจากการเสียชีวิตของจอร์จ เอช. ดับเบิลยู. บุชในปี 2561 นี่เป็นการเลือกตั้งประธานาธิบดีครั้งแรกสุดที่แคนดิเดตประธานาธิบดีและรองประธานาธิบดีของพรรคใหญ่สองพรรคยังคงมีชีวิตอยู่
ผู้ลงสมัครเลือกตั้งพรรคเดโมแครต
[แก้]ผู้ที่ลงสมัครเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกาครั้งที่ 54 ของพรรคเดโมแครตได้แก่
- อัล กอร์ รองประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกาจากรัฐเทนเนสซี
- บิล แบรดเลย์ อดีตวุฒิสมาชิกจากรัฐนิวเจอร์ซีย์
รูปภาพของผู้ลงสมัครเลือกตั้ง
[แก้]ผู้ลงสมัครเลือกตั้งพรรครีพับลิกัน
[แก้]ผู้ที่ลงสมัครเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกาครั้งที่ 54 ของพรรครีพับลิกันได้แก่
- จอร์จ ดับเบิลยู. บุช ผู้ว่าการรัฐเท็กซัส
- จอห์น แมคเคน วุฒิสมาชิกจากรัฐแอริโซนา
- อลัน เคส์ ทูตของคณะมนตรีเศรษฐกิจและสังคมแห่งประชาชาติ
- สตีฟ ฟอร์เบส นักธุรกิจจากรัฐนิวเจอร์ซีย์
- แกรี โบเออร์ อดีตปลัดกระทรวงศึกษาธิการจากรัฐเคนตักกี
- ออร์ริน แฮตช์ วุฒิสมาชิกจากรัฐยูทาห์
- เอลิซาเบท โดล อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงานจากรัฐนอร์ทแคโรไลนา
- แพต บูแคนัน ผู้ตีพิมพ์และผู้เขียนจากรัฐเวอร์จิเนีย
- แดน เควลย์ อดีตรองประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกาจากรัฐอินดีแอนา
- ลามาร์ อเล็กซานเดอร์ อดีตผู้ว่าการรัฐเทนเนสซี
- โรเบิร์ต ซี. สมิธ วุฒิสมาชิกจากรัฐนิวแฮมป์เชียร์
- จอห์น คาซิช สมาชิกผู้แทนราษฎรจากรัฐโอไฮโอ
- เฮอร์แมน เคน ประธานเจ้าหน้าที่บริหารของก็อดฟาเทอร์ส พิซซา จากรัฐเนแบรสกา
-
Businessman Steve Forbes of New Jersey (Withdrew on February 10, 2000)
-
Publisher and author Pat Buchanan of Virginia (Withdrew on October 25, 1999)
-
Senator Robert C. Smith of New Hampshire (Withdrew in October 1999)
-
Businessman Herman Cain of Nebraska (Withdrew early in campaign)
ผลโหวต
[แก้]-
Results by county, shaded according to winning candidate's percentage of the vote.
-
Vote share by county for Green Party candidate Ralph Nader. Darker shades indicate a stronger Green performance.
-
ผลโหวตของแต่ละเคาน์ตี
-
ผลโหวตของแต่ละเขต
รายการอ้างอิง
[แก้]แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- ผลโหวตของการเลือกตั้ง ค.ศ. 2000 ในแต่ละรัฐ
- 2000 popular vote by states (with bar graphs)
- Campaign commercials from the 2000 election
- CBS News Coverage of Election Night 2000: Investigation, Analysis, Recommendations (231 kB PDF).
- Presidential Primaries, Caucuses, and Conventions
- Report from United States Commission on Civil Rights
- Supreme Court Decisions of December 9, 2000 เก็บถาวร 2005-05-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Timeline of the 2000 Presidential Election
- How close was the 2000 election? — Michael Sheppard, Massachusetts Institute of Technology
- Booknotes interview with Jeff Greenfield on Oh, Waiter! One Order of Crow: Inside the Strangest Presidential Election Finish in American History, July 22, 2001. เก็บถาวร 2011-06-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- United States Election 2000 Web Archive from the U.S. Library of Congress