ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ตระกูลภาษาขร้า–ไท"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
ย้อนการแก้ไขที่ 7767957 สร้างโดย 2400:4160:138D:7800:4906:E827:E198:2E70 (พูดคุย)
ป้ายระบุ: ทำกลับ
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: การแก้ไขแบบเห็นภาพ แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่
บรรทัด 1: บรรทัด 1:
⚫
'''[[ต]]ระกูลภาษาไท-กะได''' ({{lang-en|Tai–Kadai languages}}) หรือรู้จักกันในนาม '''กะได''' ({{lang|en|Kadai}}), '''ขร้าไท''' ({{lang|en|Kradai}}) หรือ '''ขร้า-ไท''' ({{lang|en|Kra–Dai}}) เป็น[[ตระกูลภาษา]]ของภาษาที่มีเสียงวรรณยุกต์ที่พบใน[[เอเชียตะวันออกเฉียงใต้]]และตอนใต้ของ[[ประเทศจีน]] ในช่วงแรก ตระกูลภาษาไท-กะไดเคยถูกกำหนดให้เป็นอยู่ใน[[ตระกูลภาษาจีน-ทิเบต]] แต่ปัจจุบันได้แยกมาเป็นอีกตระกูลภาษาหนึ่ง และยังมีผู้เห็นว่าตระกูลภาษาไท-กะไดนี้มีความสัมพันธ์กับ[[ตระกูลภาษาออสโตรนีเซียน]] โดยอยู่ในกลุ่มภาษาที่เรียกว่า "ออสโตร-ไท" หรือจัดเป็นตระกูลภาษาใหญ่ออสตริก
{{Infobox language family
|name = ไท-กะได
|altname = กะได, ขร้าไท, ขร้า-ไท
|region = [[ประเทศจีน|จีนตอนใต้]] [[มณฑลไหหลำ|ไหหลำ]]<br>[[อินโดจีน]] [[ประเทศอินเดีย|อินเดียตอนตะวันออกเฉียงเหนือ]]
|familycolor = Tai-Kadai
|family = ไท-กะได
|child1 = [[กลุ่มภาษาขร้า|ขร้า]]
|child2 = [[กลุ่มภาษากัม-สุย|กัม-สุย]]
|child3 = ''[[กลุ่มภาษาอัง-เบ|อัง-เบ]]''
|child4 = [[กลุ่มภาษาไหล|ไหล]]
|child5 = [[กลุ่มภาษาไท|ไท]] (จ้วง–ไท)
|iso2 = tai
|glotto=taik1256
|map = Taikadai-en.svg
|mapcaption = แผนที่แสดงผู้พูดภาษาในตระกูลภาษาไท-กะได<br>{{Col-begin}}
{{Col-2}}
{{legend|blue|ขร้า}}
{{legend|#DB4FFF|กัม-สุย}}
{{legend|#B000A6|เบ}}
{{legend|#80FF00|ไหล}}
{{Col-2}}
{{legend|#FFEC19|ไทเหนือ}}
{{legend|#FF4C00|ไทกลาง}}
{{legend|#FF9D00|ไทตะวันตกเฉียงใต้}}
{{Col-end}}
}}

⚫
'''ตระกูลภาษาไท-กะได''' ({{lang-en|Tai–Kadai languages}}) หรือรู้จักกันในนาม '''กะได''' ({{lang|en|Kadai}}), '''ขร้าไท''' ({{lang|en|Kradai}}) หรือ '''ขร้า-ไท''' ({{lang|en|Kra–Dai}}) เป็น[[ตระกูลภาษา]]ของภาษาที่มีเสียงวรรณยุกต์ที่พบใน[[เอเชียตะวันออกเฉียงใต้]]และตอนใต้ของ[[ประเทศจีน]] ในช่วงแรก ตระกูลภาษาไท-กะไดเคยถูกกำหนดให้เป็นอยู่ใน[[ตระกูลภาษาจีน-ทิเบต]] แต่ปัจจุบันได้แยกมาเป็นอีกตระกูลภาษาหนึ่ง และยังมีผู้เห็นว่าตระกูลภาษาไท-กะไดนี้มีความสัมพันธ์กับ[[ตระกูลภาษาออสโตรนีเซียน]] โดยอยู่ในกลุ่มภาษาที่เรียกว่า "ออสโตร-ไท" หรือจัดเป็นตระกูลภาษาใหญ่ออสตริก


รอเจอร์ เบลนช์ (Roger Blench) ได้กล่าวว่า ถ้าข้อจำกัดของความเชื่อมต่อของตระกูลภาษาออสโตร-ไทมีความสำคัญมาก แสดงว่าความสัมพันธ์ทั้งสองตระกูลอาจไม่ใช่ภาษาที่เป็นพี่น้องกัน [[กลุ่มภาษากะได]]อาจเป็นสาขาของภาษาตระกูลออสโตรนีเซียนที่อพยพจาก[[ฟิลิปปินส์]]ไปสู่[[เกาะไหหลำ]] แล้วแพร่สู่จีนแผ่นดินใหญ่ ในขณะที่สาขาไดของภาษากลุ่มกะไดมีการปรับโครงสร้างใหม่โดยได้รับอิทธิพลจากกลุ่มภาษาม้ง-เมี่ยนและ[[ภาษาจีน]]
รอเจอร์ เบลนช์ (Roger Blench) ได้กล่าวว่า ถ้าข้อจำกัดของความเชื่อมต่อของตระกูลภาษาออสโตร-ไทมีความสำคัญมาก แสดงว่าความสัมพันธ์ทั้งสองตระกูลอาจไม่ใช่ภาษาที่เป็นพี่น้องกัน [[กลุ่มภาษากะได]]อาจเป็นสาขาของภาษาตระกูลออสโตรนีเซียนที่อพยพจาก[[ฟิลิปปินส์]]ไปสู่[[เกาะไหหลำ]] แล้วแพร่สู่จีนแผ่นดินใหญ่ ในขณะที่สาขาไดของภาษากลุ่มกะไดมีการปรับโครงสร้างใหม่โดยได้รับอิทธิพลจากกลุ่มภาษาม้ง-เมี่ยนและ[[ภาษาจีน]]

รุ่นแก้ไขเมื่อ 21:29, 3 มกราคม 2562

ตระกูลภาษาไท-กะได (อังกฤษ: Tai–Kadai languages) หรือรู้จักกันในนาม กะได (Kadai), ขร้าไท (Kradai) หรือ ขร้า-ไท (Kra–Dai) เป็นตระกูลภาษาของภาษาที่มีเสียงวรรณยุกต์ที่พบในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และตอนใต้ของประเทศจีน ในช่วงแรก ตระกูลภาษาไท-กะไดเคยถูกกำหนดให้เป็นอยู่ในตระกูลภาษาจีน-ทิเบต แต่ปัจจุบันได้แยกมาเป็นอีกตระกูลภาษาหนึ่ง และยังมีผู้เห็นว่าตระกูลภาษาไท-กะไดนี้มีความสัมพันธ์กับตระกูลภาษาออสโตรนีเซียน โดยอยู่ในกลุ่มภาษาที่เรียกว่า "ออสโตร-ไท" หรือจัดเป็นตระกูลภาษาใหญ่ออสตริก

รอเจอร์ เบลนช์ (Roger Blench) ได้กล่าวว่า ถ้าข้อจำกัดของความเชื่อมต่อของตระกูลภาษาออสโตร-ไทมีความสำคัญมาก แสดงว่าความสัมพันธ์ทั้งสองตระกูลอาจไม่ใช่ภาษาที่เป็นพี่น้องกัน กลุ่มภาษากะไดอาจเป็นสาขาของภาษาตระกูลออสโตรนีเซียนที่อพยพจากฟิลิปปินส์ไปสู่เกาะไหหลำ แล้วแพร่สู่จีนแผ่นดินใหญ่ ในขณะที่สาขาไดของภาษากลุ่มกะไดมีการปรับโครงสร้างใหม่โดยได้รับอิทธิพลจากกลุ่มภาษาม้ง-เมี่ยนและภาษาจีน

โลร็อง ซาการ์ (Laurent Sagart) ได้เสนอว่า ภาษาไท-กะไดดั้งเดิมได้เกิดขึ้นในยุคต้นของตระกูลภาษาออสโตรนีเซียนที่อาจจะอพยพกลับจากทางตะวันตกเฉียงเหนือของไต้หวันไปยังชายฝั่งตะวันออกเฉียงใต้ของจีน หรือจากจีนไปไต้หวันและเกิดการพัฒนาของภาษาตระกูลออสโตรนีเซียนบนเกาะนี้ ความสัมพันธ์ระหว่างภาษาตระกูลออสโตรนีเซียนและไท-กะไดอาจจะอธิบายได้จากคำศัพท์ที่ใกล้เคียงกัน คำยืมในยุคก่อนประวัติศาสตร์และอื่น ๆ ที่ยังไม่รู้ นอกจากนั้นภาษาตระกูลออสโตรนีเซียนอาจจะมีความสัมพันธ์กับตระกูลภาษาจีน-ทิเบต ซึ่งมีจุดเริ่มต้นในบริเวณชายฝั่งของจีนภาคเหนือและภาคตะวันออก

ความหลากหลายของตระกูลภาษาไท-กะไดในทางตอนใต้ของประเทศจีนบ่งบอกถึงมีความสัมพันธ์กับถิ่นกำเนิดของภาษา ผู้พูดภาษาสาขาไทอพยพจากตอนใต้ของจีนลงทางใต้เข้าสู่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้แต่ครั้งโบราณ เข้าสู่ดินแดนที่เป็นประเทศไทยและลาวบริเวณนี้เป็นบริเวณที่พบผู้พูดภาษาในตระกูลภาษาออสโตรเอเชียติก

ชื่อ "ไท-กะได" มาจากการจัดแบ่งตระกูลภาษาออกเป็นสองสาขาคือ "ไท" และ "กะได" ซึ่งเลิกใช้แล้ว เนื่องจากกะไดจะเป็นกลุ่มภาษาที่เป็นไปได้ก็ต่อเมื่อมีกลุ่มภาษาไทรวมอยู่ด้วย ในบางบริบทคำว่ากะไดจึงใช้เรียกตระกูลภาษาไท-กะไดทั้งตระกูล แต่บางบริบทก็จำกัดการใช้คำนี้ให้แคบลง โดยหมายถึงกลุ่มภาษาขร้าที่เป็นส่วนหนึ่งของตระกูลภาษานี้

ภาษาในตระกูล

ตระกูลภาษาไท-กะไดประกอบด้วยกลุ่มภาษาที่จัดแบ่งไว้ 5 สาขา ดังนี้

กลุ่มภาษาไหล

กลุ่มภาษาขร้า

กลุ่มภาษาไท

กลุ่มภาษากัม-สุย

  • กลุ่มภาษาลักเกีย-เบียว (จีนแผ่นดินใหญ่)
  • ภาษากัม-สุย (จีนแผ่นดินใหญ่)
    • ภาษาอ้ายจาม (Ai-Cham)
    • Cao Miao
    • ภาษาต้งเหนือ (Northern Dong)
    • ภาษาต้งใต้ (Southern Dong)
    • ภาษาคัง (Kang)
    • Mak
    • ภาษามู่หลาม (Mulam)
    • ภาษาเมาหนาน (Maonan)
    • ภาษาสุย (Sui)
    • T’en

สาขากัม-สุย, เบ และไทมักถูกจัดให้อยู่รวมกันเนื่องจากมีคำศัพท์ที่ใช้ร่วมกันจำนวนมาก (ดูเพิ่มที่กลุ่มภาษากัม-ไท) อย่างไรก็ตามการจัดแบ่งเช่นนี้มีความเห็นที่โต้แย้ง ซึ่งอาจเป็นเพราะมีการแทนที่ศัพท์เข้าไปในสาขาอื่น ความคล้ายกันของระบบหน่วยคำทำให้มีนักภาษาศาสตร์จัดสาขาขร้ากับคำ-สุย เป็นกลุ่มกะไดเหนือทางหนึ่ง และสาขาไหลกับไท เป็นกลุ่มกะไดใต้อีกทางหนึ่งแทนดังภาพ ตำแหน่งของภาษาอังเบในข้อเสนอดังกล่าวไม่ได้ถูกพิจารณาไปด้วย

กะได
กะไดเหนือ

-ขร้า



กัม-สุย



กะไดใต้

ไหล



ไท


?

อังเบ




เปรียบเทียบคำศัพท์[1]

ไทย ไท เก้อหล่าว ไหล
หมา หมา มเปา ปา
ไฟ ไฟ ไป เฝ่ยฺ
หนา หนา นเต้า หนา
เมฆ ฝ้า เป๊า ฝ้า
หิมะ นาย (ไทใหญ่) นไต๊ -
น้ำค้างแข็ง เหมือย (ลาว) มไปล้ -

อ้างอิง

  1. ↑ Ostapirat, W. E. E. R. A. Kadai dummy*-m.
  • Edmondson, J.A. and D.B. Solnit eds. 1997. Comparative Kadai: the Tai branch. Dallas: Summer Institute of Linguistics and the University of Texas at Arlington.
  • Ostapirat, Weera. 2005. "Kra-Dai and Austronesian: Notes on phonological correspondences and vocabulary distribution", pp. 107–131 in Sagart, Laurent, Blench, Roger & Sanchez-Mazas, Alicia (eds.), The Peopling of East Asia: Putting Together Archaeology, Linguistics and Genetics. London/New York: Routledge-Curzon.
  • Roger Blench (PDF format)
  • Ethnologue report Retrieved 3 August 2005.
  • ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์กรมหาชน). นิทรรศการถาวร กลุ่มชาติพันธุ์ และโบราณคดี (ชั้น 5)
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ตระกูลภาษาขร้า–ไท&oldid=8045430"