ชาวอุซเบก

ชาวอุซเบก

Oʻzbeklar Ўзбеклар اوزبکلر
ธงชาติอุซเบกิสถาน
ประชากรทั้งหมด
ป. 36 ล้านคน
ภูมิภาคที่มีประชากรอย่างมีนัยสำคัญ
อุซเบกิสถาน       28,600,000
ชาวอุซเบกพลัดถิ่น
อัฟกานิสถาน	3,843,000
รัสเซีย	2,360,000
ทาจิกิสถาน	1,330,000
คีร์กีซสถาน	866,000
คาซัคสถาน	562,300
เติร์กเมนิสถาน	422,000
ปากีสถาน	280,000
ซาอุดีอาระเบีย	170,000
สหรัฐ	70,000
ตุรกี	45,000
ยูเครน	22,400
จีน	14,800
มองโกเลีย	560
ภาษา
อุซเบก ดารี ทาจิก คีร์กีซ รัสเซีย
ศาสนา
ส่วนมาก: อิสลามนอกนิกายและอิสลามนิกายซุนนี ส่วนน้อย: คริสต์ และโซโรอัสเตอร์
กลุ่มชาติพันธุ์ที่เกี่ยวข้อง
กลุ่มชนเตอร์กิกอื่น ๆ

ชาวอุซเบก (อุซเบก: Oʻzbeklar) เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่ใหญ่ที่สุดของกลุ่มชนเตอร์กิกในเอเชียกลาง ประชาชนกลุ่มนี้ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในประเทศอุซเบกิสถาน แต่ก็ยังพบได้เป็นประชากรส่วนน้อยของประเทศอัฟกานิสถาน ทาจิกิสถาน คีร์กิซสถาน คาซัคสถาน เติร์กเมนิสถาน รัสเซีย และจีน นอกจากนี้ ชาวอุซเบกพลัดถิ่นยังอาศัยอยู่ในประเทศตุรกี ซาอุดีอาระเบีย และปากีสถาน

นิรุกติศาสตร์

ต้นกำเนิดของคำว่า อุซเบก ยังคงเป็นข้อถกเถียง มุมมองหนึ่งเชื่อว่าคำนี้มีที่มาจากการตั้งชื่อตามอ็อกฮุซ คากาน โดยอ็อกฮุซ คากาน มีชื่ออีกชื่อหนึ่งว่า อ็อกฮุซ เบก ดังนั้นจึงเชื่อกันว่าคำว่า อุซเบก มีที่มาจาก อ็อกฮุซ เบก มุมมองอื่นกล่าวว่าคำนี้มีความหมายว่า อิสรภาพ หรือ เป็นตัวของตัวเอง โดยมาจากคำว่า Oʻz (ตัวเอง) และบรรดาศักดิ์ของตุรกี เบก นอกจากนี้ยังมีทฤษฎีอื่นๆ ที่กล่าวถึงที่มาของชื่อ เช่น คำว่า Uz มีที่มาจากหนึ่งในกลุ่มชนอ็อกฮุซเติร์ก ซึ่งรู้จักกันในชื่อว่า อุซ หรือ อูกุซ แล้วรวมกับคำว่า เบย์ หรือ เบก เป็น อูกุซ-เบย์ ซึ่งแปลว่า "ผู้นำของออกุซ"

ภาษา

ภาษาอุซเบกเป็นกลุ่มภาษาเตอร์กิกหลักของชาวอุซเบก ภาษาอุซเบกในปัจจุบันจะใช้ตัวอักษรอาหรับ ละติน และซีริลลิกในการเขียน แต่หลังจากที่อุซเบกิสถานเป็นอิสรภาพจากสหภาพโซเวียต รัฐบาลของประเทศก็ตัดสินใจที่จะแทนที่อักษรซีริลลิกด้วยอักษรละตินในการเขียน