มัทธาธีอัส
| มัทธาธีอัส | |
|---|---|
 ภาพในจินตนาการของมัทธาธีอัสจากหนังสือโปรมป์ตูอาริอูงอีโกนูงอีงซิงนิออรูง (ค.ศ. 1553) โดยกีโยม รูเย | |
| ผู้นำกลุ่มมัคคาบี | |
| ถัดไป | ยูดาสมัคคาบี |
| สวรรคต | 166-165 ปีก่อนคริสตกาล |
| พระราชบุตร | ยูดาสมัคคาบี เอเลอาซาร์อวาราน ซีโมนธัสสี ยอห์นกัดดี โยนาธานอัฟฟุส |
| ราชวงศ์ | ฮัสโมเนียน |
| ศาสนา | ยูดาห์ |
มัทธาธีอัสบุตรของยอห์น[1] (อังกฤษ: Mattathias ben Johanan; ฮีบรู: מַתִּתְיָהוּ הַכֹּהֵן בֶּן יוֹחָנָן, Mattīṯyāhū haKōhēn ben Yōḥānān; เสียชีวิต 166-165 ปีก่อนคริสตกาล)[2] เป็นปุโรหิต (โคเฮน) ผู้ช่วยจุดประกายการก่อกบฏมัคคาบีต่อต้านจักรวรรดิซิลูซิดซึ่งเป็นรัฐอารยธรรมกรีก เรื่องราวของมัทธาธีอัสเกี่ยวข้องหนังสือมัคคาบี ฉบับที่ 1 ที่เป็นคัมภีร์อธิกธรรม มัทธาธีอัสมีบทบาทสำคัญในเรื่องราวต้นกำเนิดเทศกาลฮานุกกะห์ ด้วยเหตุนี้ชื่อของมัทธาธีอัสจึงปรากฏในคำอธิษฐาน Al HaNissim ที่ชาวยิวเพิ่มเข้าไปใน Birkat Hamazon (พระคุณหลังมื้ออาหาร) และ Amidah ระหว่าง 8 วันของเทศกาล
ประวัติ
[แก้]
มัทธาธีอัสมาจากตระกูลปุโรหิตในชนบทจากโมดีน มัทธาธีอัสเป็นบุตรชายของยอห์น (โยฮานัน) และเป็นหลานชายของสิเมโอนชาวฮัสโมไนต์หรือบุตรของฮัสโมน จึงเป็นที่รู้จักว่าเป็นชาวฮัสโมเนียน เมื่อย้อนกลับไปอีก มัทธาธิอัสเป็นเหลนของอัสโมนหรือฮัสโมนีอัส ปุโรหิตในเชื่อสายของโยยาริบซึ่งเป็นหลานชายคนที่ 5 ของอิดายาห์ ผู้เป็นบุตรของโยยาริบและหลานชานของยาคีน ซึ่งสืบเชื้อสายจากฟีเนหัส มหาปุโรหิตแห่งอิสราเอลลำดับที่ 3[3][4] มัทธาธิีอัสรับใช้ในพระวิหารที่สองในเยรูซาเล็มเป็นระยะเวลาหนึ่งเช่นเดียวกับปุโรหิตหลาย ๆ คน
มัทธาธีอัสเป็นบิดาของยูดาสมัคคาบี, เอเลอาซาร์อวาราน, ซีโมนธัสสี (สิเมโอน), ยอห์นกัดดี และโยนาธานอัฟฟุส ในปี 168-167 ปีก่อนคริสตกาล การข่มเหงศาสนายูดาห์ดั้งเดิมโดยจักรวรรดิซิลูซิดเริ่มต้นขึ้น โดยมีกษัตริย์อันทิโอคัสที่ 4 เอปีฟาเนสเป็นหัวหอก และอาจจะมีมหาปุโรหิตเมเนเลาส์ร่วมด้วย เมื่อถึงจุดหนึ่งมัทธาธีอัสก็กลับไปยังโมดีน ในปี 167 ปีก่อนคริสตกาล ผู้แทนของราชสำนักซิลูซิดภายใต้พระบัญชาของกษัตริย์อันทิโอคัสที่ 4 เอปีฟาเนสเดินทางมายังโมดีนเพื่อบังคับให้ชาวยิวถวายเครื่องบูชาแก่เทพเจ้าของกรีก มัทธาธีอัสปฏิเสธที่จะปฏิบัติตามพระบัญชาของกษัตริย์ และยังสังหารชาวยิวที่ก้าวขึ้นเป็นถวายเครื่องบูชาตามพระบัญชาของกษัตริย์ จากนั้นจึงสังหารเจ้าหน้าที่ของราชสำนักที่มาบังคับให้ทำตามพระบัญชา
ผู้ที่เลื่อมใสศรัทธาต่อธรรมบัญญัติ และยึดมั่นในพันธสัญญา จงตามข้าพเจ้ามาเถิด
— มัทธาธีอัส หลังการสังหารเจ้าหน้าที่ของราชสำนักกรีกผู้มาบังคับให้ถวายเครื่องบูชา; 1 มัคคาบี 2:27
หลังการสังหารเจ้าหน้าที่และชาวยิวที่ทำตามพระบัญชาของกษัตริย์ มัทธาธีอัสและบุตรชาย 5 คนจึงหนีไปอยู่ในถิ่นทุรกันดารแห่งยูเดีย และเริ่มต้นสร้างกองกำลังแบบกองโจร พื้นที่นั้นเป็นที่รู้จักในชื่อเนินเขา Gophna ซึ่งเป็นบริเวณใกล้เคียงกับหมู่บ้าน Jifna ในปัจจุบัน จากนั้นชื่อของมัทธาธีอัสก็หายไปจากบันทึกทางประวัติศาสตร์ ส่วนในหนังสือมัคคาบี ฉบับที่ 1 ระบุว่ามัทธาธีอัสเสียชีวิตในปีที่ 146 ของปฏิทินมาซิโดเนียโบราณ เทียบเท่ากับช่วงเวลาระหว่างฤดูใบไม้ผลิ 166 ปีก่อนคริสตกาลถึงฤดูใบไม้ผลิ 165 ปีก่อนคริสตกาล[5][6]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ 1 มัคคาบี 2:1 ในพระคัมภีร์คาทอลิก ฉบับสมบูรณ์ โดยคณะกรรมการคาทอลิกเพื่อคริสตศาสนธรรม แผนกพระคัมภีร์
- ↑ "Mahlon H. Smith". Virtualreligion.net. สืบค้นเมื่อ 2014-02-07.
- ↑ "Web.genealogie". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-01-24. สืบค้นเมื่อ 2008-11-12.
- ↑ T. Stanford Mommaerts (2005-04-11). "Ancient Genealogy chart – Ansbertus".
- ↑ Bar-Kochva, Bezalel (1989). Judas Maccabaeus: The Jewish Struggle Against the Seleucids. Cambridge University Press. p. 472. ISBN 0521323525.
- ↑ 1 มัคคาบี 2:69–2:70
บรรณานุกรม
[แก้]- Weir, William (2004). 50 Battles That Changed the World: The Conflicts That Most Influenced the Course of History. Savage, Md: Barnes and Noble Books. ISBN 0-7607-6609-6.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]
- Mattathias ben Johanan entry in historical sourcebook by Mahlon H. Smith
| ก่อนหน้า | มัทธาธีอัส | ถัดไป | ||
|---|---|---|---|---|
| ตำแหน่งใหม่ | 
|
ผู้นำกลุ่มมัคคาบี (ประมาณ 167–166 ปีก่อนคริสตกาล) |
|
ยูดาสมัคคาบี |