กระดูกไฮออยด์

ไม่มีกระดูกไฮออยด์ (อังกฤษ: hyoid bone or Lingual Bone) เป็นกระดูกที่อยู่ในคอ และเป็นกระดูกเพียงชิ้นเดียวในร่างกายมนุษย์ที่ไม่เกิดข้อต่อกับกระดูกชิ้นอื่นๆ เลย กระดูกนี้ค้ำจุนโดยกล้ามเนื้อของคอและทำหน้าที่ช่วยค้ำจุนโคนลิ้น

กระดูกไฮออยด์มีรูปร่างคล้ายเกือกม้า และแขวนจากยอดของสไตลอยด์ โพรเซสของกระดูกขมับโดยเอ็นสไตโลไฮออยด์ (stylohyoid ligaments)

ส่วนต่างๆ ของกระดูก

กระดูกไฮออยด์ประกอบด้วยส่วนต่างๆ 5 ส่วน ได้แก่

• ตัวกระดูกไฮออยด์ (body of hyoid bone)
• กิ่งใหญ่ (greater cornu) 2 ข้าง
• กิ่งเล็ก (lesser cornu) 2 ข้าง

การสร้างกระดูก

การสร้างกระดูกไฮออยด์เกิดจากศูนย์เริ่มสร้างกระดูก 6 ศูนย์ ได้แก่ ที่ตัวกระดูก 2 ศูนย์ และที่กิ่งของกระดูกกิ่งละ 2 ศูนย์ การสร้างเนื้อกระดูกเริ่มที่กิ่งใหญ่ราวๆ ปลายระยะทารกในครรภ์ (fetus) และที่ตัวกระดูกหลังจากนั้นเล็กน้อย และที่กิ่งเล็กระหว่างขวบปีแรกถึงปีที่สองหลังจากคลอด

จุดเกาะของกล้ามเนื้อ

กล้ามเนื้อตามรายชื่อด้านล่างเป็นกล้ามเนื้อที่เกาะกับกระดูกไฮออยด์

• ส่วนบน
  • กล้ามเนื้อมิดเดิล เมนินเจียล คอนสตริกเตอร์ (Middle pharyngeal constrictor muscle)
  • กล้ามเนื้อไฮโอกลอสซัส (Hyoglossus muscle)
  • กล้ามเนื้อไดแกสตริก (Digastric muscle)
  • กล้ามเนื้อสไตโลไฮออยด์ (Stylohyoid muscle)
  • กล้ามเนื้อเจนิโอไฮออยด์ (Geniohyoid muscle)
  • กล้ามเนื้อไมโลไฮออยด์ (Mylohyoid muscle)
  • กล้ามเนื้อเจนิโอกลอสซัส (Genioglossus)
• ส่วนล่าง
  • กล้ามเนื้อไทโรไฮออยด์ (Thyrohyoid muscle)
  • กล้ามเนื้อโอโมไฮออยด์ (Omohyoid muscle)
  • กล้ามเนื้อสเตอร์โนไฮออยด์ (Sternohyoid muscle)

หน้าที่

แม้ว่าสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนมหลายชนิดจะมีกระดูกไฮออยด์ แต่ในสิ่งมีชีวิตชนิด Homo sapiens มีลักษณะเฉพาะคือสามารถช่วยในการเปล่งเสียงได้หลายชนิดมากกว่าสัตว์ชนิดอื่นๆ กระดูกไฮออยด์ในมนุษย์สามารถช่วยในการเคลื่อนที่ของลิ้น คอหอย และกล่องเสียงโดยการรัดโครงสร้างเหล่านี้ด้านข้างเข้าหากันเพื่อช่วยในการสร้างเสียงที่แตกต่างกันได้หลากหลาย มีการค้นพบว่ากระดูกไฮออยด์ของมนุษย์ปัจจุบันและมนุษย์นีแอนเดอร์ธาลมีลักษณะเหมือนกัน จึงสันนิษฐานได้ว่ามนุษย์นีแอนเดอร์ธาลอาจมีความสามารถในการสร้างภาษาพูดได้บ้าง

การหักของกระดูก

เนื่องจากตำแหน่งของกระดูกไฮออยด์นั้นอยู่ในตำแหน่งที่มีแนวโน้มการแตกหักได้ยาก จึงมักไม่ค่อยพบการหักของกระดูกนี้ แต่ในการวินิจฉัยการเสียชีวิต การหักของกระดูกไฮออยด์เป็นเหตุสงสัยในการหายใจไม่ออกเหตุบีบรัดคอ (strangulation)

นิรุกติศาสตร์

ชื่อของกระดูกไฮออยด์ (hyoid) มาจากรากศัพท์ภาษากรีก hyoeides แปลว่า รูปร่างเหมือนอักษรอิปไซลอน (upsilon; υ)

ภาพอื่นๆ

• 
  กล่องเสียง
• 
  ศีรษะและคอของเอ็มบริโอมนุษย์อายุ 18 สัปดาห์ แสดงกระดูกอ่อน Meckel’s cartilage และกระดูกไฮออยด์
• 
  กล้ามเนื้อของคอหอยและแก้ม
• 
  กล้ามเนื้อของคอ มุมมองทางด้านข้าง
• 
  หลอดเลือดแดงอินเทอร์นัลคาโรติด และหลอดเลือดแดงเวอร์มีบรัลข้างขวา
• 
  เอ็นต่างๆ ของกล่องเสียง มุมมองทางด้านหน้าเยื้องด้านข้าง
• 
  ภาพตัดแนวแยกซ้ายขวาของกล่องเสียงและส่วนบนของท่อลม
• 
  ภาพตัดแนวแยกหน้าหลังของกล่องเสียงและส่วนบนของท่อลม
• 
  ทางเปิดของกล่องเสียง มองจากด้านหลัง
• 
  ภาพตัดกลางลำตัวของจมูก ปาก คอหอย (pharynx) และกล่องเสียง (larynx)
• 
  กล้ามเนื้อภายนอกของลิ้น มุมมองด้านซ้าย
• 
  ต่อมไทรอยด์ มองจากทางด้านหน้า
• 
  มุมมองทางด้านหน้าของลำคอ

ดูเพิ่ม

• ลูกกระเดือก

แหล่งข้อมูลอื่น

• SUNY Downstate Medical Center 25:03-0101 - "Anterior Triangle of the Neck: The Muscular Triangle"
• Roche Lexicon - illustrated navigator, at Elsevier 25420.000-1
• Norman/Georgetown lesson11 (larynxskel1)