ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ย่างกุ้ง"
ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
||
| บรรทัด 58: | บรรทัด 58: | ||
'''ย่างกุ้ง'''<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=118|issue=ตอนพิเศษ 117ง|pages=2|title=ประกาศราชบัณฑิตยสถาน เรื่อง กำหนดชื่อประเทศ ดินแดน เขตการปกครอง และเมืองหลวง (พ.ศ. 2544)|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2544/E/117/2.PDF|date=26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2544|language=ไทย}}</ref> ({{MYname|MY=ရန်ကုန်|MLCTS=rankun}}, {{IPA-my|jàɴɡòʊɴ|pron}} ''ยานโกน''; "อวสานสงคราม"<ref>สุจิตต์ วงษ์เทศ. ''กรุงเทพฯ มาจากไหน?''. กรุงเทพฯ:มติชน. 2548, หน้า 211</ref>) หรือ '''ร่างกุ้ง''' ({{lang-en|Rangoon}}) คืออดีตเมืองหลวงของ[[ประเทศพม่า]]และเป็นเมืองหลวงของเขตย่างกุ้ง นอกจากนี้ยังเคยเป็นเมืองหลวงของรัฐบาลพลัดถิ่นอินเดียในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 (กลุ่ม Azad Hind หรือ Free India) ย่างกุ้งเป็นเมืองที่ใหญ่ที่สุดของประเทศมีประชากรกว่า 5 ล้านคน และเป็นศูนย์กลางทางการค้าที่สำคัญที่สุด ถึงแม้ว่ารัฐบาลทหารพม่าจะทำการย้ายเมืองหลวงไปยัง[[เนปยีดอ]]ในเดือนมีนาคม 2549 แล้วก็ตาม<ref>{{Cite news| url =http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/4848408.stm | title =Burma's new capital stages parade |publisher=BBC News | date =27 March 2006 | accessdate =3 August 2006}}</ref> |
'''ย่างกุ้ง'''<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=118|issue=ตอนพิเศษ 117ง|pages=2|title=ประกาศราชบัณฑิตยสถาน เรื่อง กำหนดชื่อประเทศ ดินแดน เขตการปกครอง และเมืองหลวง (พ.ศ. 2544)|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2544/E/117/2.PDF|date=26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2544|language=ไทย}}</ref> ({{MYname|MY=ရန်ကုန်|MLCTS=rankun}}, {{IPA-my|jàɴɡòʊɴ|pron}} ''ยานโกน''; "อวสานสงคราม"<ref>สุจิตต์ วงษ์เทศ. ''กรุงเทพฯ มาจากไหน?''. กรุงเทพฯ:มติชน. 2548, หน้า 211</ref>) หรือ '''ร่างกุ้ง''' ({{lang-en|Rangoon}}) คืออดีตเมืองหลวงของ[[ประเทศพม่า]]และเป็นเมืองหลวงของเขตย่างกุ้ง นอกจากนี้ยังเคยเป็นเมืองหลวงของรัฐบาลพลัดถิ่นอินเดียในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 (กลุ่ม Azad Hind หรือ Free India) ย่างกุ้งเป็นเมืองที่ใหญ่ที่สุดของประเทศมีประชากรกว่า 5 ล้านคน และเป็นศูนย์กลางทางการค้าที่สำคัญที่สุด ถึงแม้ว่ารัฐบาลทหารพม่าจะทำการย้ายเมืองหลวงไปยัง[[เนปยีดอ]]ในเดือนมีนาคม 2549 แล้วก็ตาม<ref>{{Cite news| url =http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/4848408.stm | title =Burma's new capital stages parade |publisher=BBC News | date =27 March 2006 | accessdate =3 August 2006}}</ref> |
||
แม้ว่าโครงสร้างพื้นฐานในเมืองย่างกุ้งจะยังไม่ได้รับการพัฒนามากนักเมื่อเทียบกับเมืองอื่นๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แต่ปัจจุบันย่างกุ้งก็มีจำนวนของอาคารในยุคอาณานิคมเป็นจำนวนมากที่สุดในภูมิภาค<ref name="bygone">{{Cite news|last=Martin |first=Steven |date=30 March 2004 |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/3578993.stm |title=Burma maintains bygone buildings |publisher=BBC News |accessdate=22 May 2006}}</ref> ขณะที่ในสองทศวรรษที่ผ่านมามีการก่อสร้างและปรับปรุงอาคารสูงที่เป็นที่อยู่อาศัยและเชิงพาณิชย์ทั่วทั้งย่านใจกลางเมืองและตลอดทั้งเมือง แต่เมืองอื่นที่อยู่โดยรอบก็ยังมีความยากจนอยู่มาก |
แม้ว่าโครงสร้างพื้นฐานในเมืองย่างกุ้งจะยังไม่ได้รับการพัฒนามากนักเมื่อเทียบกับเมืองอื่นๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แต่ปัจจุบันย่างกุ้งก็มีจำนวนของอาคารในยุคอาณานิคมเป็นจำนวนมากที่สุดในภูมิภาค<ref name="bygone">{{Cite news|last=Martin |first=Steven |date=30 March 2004 |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/3578993.stm |title=Burma maintains bygone buildings |publisher=BBC News |accessdate=22 May 2006}}</ref> ขณะที่ในสองทศวรรษที่ผ่านมามีการก่อสร้างและปรับปรุงอาคารสูงที่เป็นที่อยู่อาศัยและเชิงพาณิชย์ทั่วทั้งย่านใจกลางเมืองและตลอดทั้งเมือง แต่เมืองอื่นที่อยู่โดยรอบก็ยังมีความยากจนอยู่มาก{{อ้างอิง}} |
||
==ที่มาของชื่อ== |
==ที่มาของชื่อ== |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 14:05, 10 พฤษภาคม 2559
ย่างกุ้ง ရန်ကုန် ร่างกุ้ง | |
|---|---|
เมือง | |
 ภาพเมืองย่างกุ้ง | |
  ย่างกุ้ง ที่ตั้งเมืองย่างกุ้ง ประเทศพม่า | |
| พิกัด: 16°48′N 96°09′E / 16.800°N 96.150°E | |
| ประเทศ | พม่า |
| เขต | ย่างกุ้ง |
| ตั้งถิ่นฐาน | ราว ค.ศ. 1028–1043 |
| การปกครอง | |
| • นายกเทศมนตรี | ลา มยิน |
| พื้นที่[1] | |
| • เขตเมือง | 231.18 ตร.ไมล์ (598.75 ตร.กม.) |
| • รวมปริมณฑล | 3,930 ตร.ไมล์ (10,170 ตร.กม.) |
| ประชากร (2013)[2] | |
| • เมือง | 5,998,000 คน |
| • ชาติพันธุ์ | พม่า, ชิน, ยะไข่, มอญ, กะเหรี่ยง, พม่าเชื้อสายจีน, พม่าเชื้อสายอินเดีย, พม่าเชื้อสายอังกฤษ |
| • ศาสนา | พุทธ, คริสต์, ฮินดู, อิสลาม |
| เขตเวลา | UTC+6:30 (MST) |
| รหัสพื้นที่ | 1 |
| เว็บไซต์ | www.yangoncity.com.mm |
ย่างกุ้ง[3] (พม่า: ရန်ကုန်, เอ็มแอลซีทีเอส: rankun, ออกเสียง: [jàɴɡòʊɴ] ยานโกน; "อวสานสงคราม"[4]) หรือ ร่างกุ้ง (อังกฤษ: Rangoon) คืออดีตเมืองหลวงของประเทศพม่าและเป็นเมืองหลวงของเขตย่างกุ้ง นอกจากนี้ยังเคยเป็นเมืองหลวงของรัฐบาลพลัดถิ่นอินเดียในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 (กลุ่ม Azad Hind หรือ Free India) ย่างกุ้งเป็นเมืองที่ใหญ่ที่สุดของประเทศมีประชากรกว่า 5 ล้านคน และเป็นศูนย์กลางทางการค้าที่สำคัญที่สุด ถึงแม้ว่ารัฐบาลทหารพม่าจะทำการย้ายเมืองหลวงไปยังเนปยีดอในเดือนมีนาคม 2549 แล้วก็ตาม[5]
แม้ว่าโครงสร้างพื้นฐานในเมืองย่างกุ้งจะยังไม่ได้รับการพัฒนามากนักเมื่อเทียบกับเมืองอื่นๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แต่ปัจจุบันย่างกุ้งก็มีจำนวนของอาคารในยุคอาณานิคมเป็นจำนวนมากที่สุดในภูมิภาค[6] ขณะที่ในสองทศวรรษที่ผ่านมามีการก่อสร้างและปรับปรุงอาคารสูงที่เป็นที่อยู่อาศัยและเชิงพาณิชย์ทั่วทั้งย่านใจกลางเมืองและตลอดทั้งเมือง แต่เมืองอื่นที่อยู่โดยรอบก็ยังมีความยากจนอยู่มาก[ต้องการอ้างอิง]
ที่มาของชื่อ
ย่างกุ้ง (ရန်ကုန်) เป็นคำผสมที่เกิดจากคำว่า ยาน yan (ရန်) ซึ่งมีความหมายว่า ศัตรู ข้าศึก และคำว่า โกน koun (ကုန်) ซึ่งมีความหมายว่า หมดไป ซึ่งสามารถแปลได้อีกอย่างว่า อวสานสงครามหรือสิ้นสุดสงคราม ส่วนคำว่าย่างกุ้งในภาษาอังกฤษ Rangoon มีที่มาจากการเลียนเสียงของคำว่า ยานโกน Yangon ในภาษาอาระกัน ซึ่งออกเสียงว่า รอนกู้น [rɔ̀ɴɡʊ́ɴ] ขณะที่ในภาษาไทยยังไม่แน่ชัดว่าเกิดจากการเลียนเสียงจากภาษาใดกันแน่
ประวัติศาสตร์
ประวัติศาสตร์ยุคเริ่มแรก
ย่างกุ้งก่อตั้งขึ้นในชื่อ ดากอน (Dagon) ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 16 (พ.ศ.1571-1586) โดยชาวมอญซึ่งครอบครองพื้นที่ภาคใต้ส่วนใหญ่ของพม่าในขณะนั้น[7] ดากอนเป็นหมู่บ้านชาวประมงเล็กๆ ซึ่งมีศูนย์กลางคือเจดีย์ชเวดากอง ในพ.ศ.2298 พระเจ้าอลองพญา ได้บุกยึดดากอน พร้อมกับเปลี่ยนชื่อเมืองเป็น ย่างกุ้ง (Yangon) และมีการตั้งถิ่นฐานของราษฎรที่เพิ่มขึ้นตลอดมา เมื่อถึงพ.ศ.2367 กองทัพอังกฤษสามารถยึดเมืองย่างกุ้งได้ในสงครามอังกฤษ-พม่าครั้งแรก แต่หลังจากสงคราม อังกฤษก็คืนย่างกุ้งให้แก่พม่า ในพ.ศ.2384 เกิดเพลิงไหม้ใหญ่ในเมืองซึ่งทำลายเมืองไปเกือบทั้งหมด[8]
ร่างกุ้งในยุคอาณานิคม
อังกฤษยึดย่างกุ้งและส่วนล่างของพม่าทั้งหมดได้ในสงครามระหว่างอังกฤษ-พม่าครั้งที่สอง เมื่อปี 2395 และได้เปลี่ยนย่างกุ้งให้กลายเป็นศูนย์กลางทางการค้าและการเมืองของพม่าของอังกฤษ (British Burma) และยังเป็นสถานที่ซึ่งอังกฤษส่งตัวจักรพรรดิบาฮาดูร์ ชาห์ ซาฟาร์ที่ 2 จักรพรรดิองค์สุดท้ายแห่งราชวงศ์โมกุลของอินเดียมาจองจำหลังจากเกิดเหตุการณ์กบฎอินเดีย หรือกบฎซีปอยขึ้นเมื่อปี 2400 อังกฤษได้สร้างเมืองย่างกุ้งใหม่โดยวางผังเมืองเป็นรูปตารางบนที่ดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำ โดยมีร้อยโทอเล็กซานเดอร์ เฟรเซอร์ นายทหารช่างเป็นผู้ควบคุมการออกแบบ มีพื้นที่ทอดยาวไปทางทิศตะวันออกจรดแม่น้ำพะซุนดวง (Pazundaung Creek) ทิศตะวันตกและทิศใต้จรดแม่น้ำย่างกุ้ง ย่างกุ้งกลายเป็นเมืองหลวงของพม่าของอังกฤษหลังจากที่อังกฤษยึดพม่าตอนบนได้ในสงครามอังกฤษ-พม่าครั้งที่ 3 เมื่อปี 2428 และตั้งแต่ทศวรรษที่ 1890 เป็นต้นมา ประชากรและการค้าในย่างกุ้งเติบโตขึ้นอย่างรุ่งเรืองซึ่งเป็นผลให้เมืองขยายออกไปทางเหนือจรด รอยัล เลค หรือทะเลสาบ กันดอจี (Kandawgyi) และทะเลสาบอินยา (Inya Lake)[9] นอกจากนี้อังกฤษยังได้จัดตั้งโรงพยาบาลขึ้น หนึ่งในนั้นคือ โรงพยาบาลย่างกุ้ง (Rangoon General Hospital) และวิทยาลัย ซึ่งก็คือ มหาวิทยาลัยย่างกุ้ง (Rangoon University) ในปัจจุบัน
ย่างกุ้งในยุคอาณานิคม มีสวนสาธารณะและทะเลสาบที่กว้างขวาง อีกทั้งยังประกอบไปด้วยอาคารที่ทันสมัยและสถาปัตยกรรมไม้แบบดั้งเดิม ทำให้เป็นที่รู้จักกันในชื่อ "สวนเมืองแห่งทิศตะวันออก" (the garden city of the East)[9] และในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 ย่างกุ้งก็มีการบริการสาธารณะและโครงสร้างพื้นฐานที่เทียบเท่าลอนดอนเลยทีเดียว[10]
ในช่วงก่อนสงครามโลกครั้งที่สอง ประชากรเกินครึ่งของ 5 แสนคนในย่างกุ้งเป็นชาวอินเดียหรือไม่ก็ชาวเอเชียใต้อื่นๆ มีเพียงแค่ 1 ใน 3 เท่านั้นที่เป็นชาวพม่า[11] ขณะที่เหลือประกอบไปด้วยชาวกะเหรี่ยง พม่าเชื้อสายจีน และลูกครึ่งอังกฤษ-พม่า
หลังจากสงครามโลกครั้งที่หนึ่งย่างกุ้งกลายเป็นศูนย์กลางของการเคลื่อนไหวเรียกร้องเอกราชโดยมีนักศึกษาฝ่ายซ้ายเป็นแกนนำ มีการประท้วงต้อจักรวรรดิอังกฤษทั้งหมด 3 ครั้ง ในปี 2463, 2479 และ 2481 ทั้งหมดเกิดขึ้นในย่างกุ้ง ย่างกุ้งตกอยู่ภายใต้การยึดครองของญี่ปุ่น (2485-2488) และเมืองได้รับความเสียหายอย่างมากจากสงครามโลกครั้งที่สอง แต่ก็ยึดคืนมาได้หลังสงครามสิ้นสุดลงโดยฝ่ายสัมพันธมิตร ในเดือนพฤษภาคม 2488 ย่างกุ้งกลายเป็นเมืองหลวงของสหภาพพม่าเมื่อวันที่ 4 มกราคม พ.ศ. 2491 เมื่อประเทศได้รับเอกราชจากจักรวรรดิอังกฤษ
ย่างกุ้งในสมัยปัจจุบัน
ไม่นานหลังจากการได้รับเอกราชของพม่าเมื่อปี 2491 ชื่อหลายชื่อของถนนและสวนสาธารณะที่เป็นแบบอาณานิคมถูกเปลี่ยนให้มีความเป็นชาตินิยมพม่ามากขึ้น ในปี 2532 รัฐบาลทหารพม่าได้เปลี่ยนชื่อเมืองในภาษาอังกฤษเป็น Yangon (เดิม Rangoon) พร้อมกับการเปลี่ยนแปลงอื่น ๆ อีกมากมายในการทับศัพท์ภาษาอังกฤษโดยชื่อพม่า(การเปลี่ยนแปลงนี้ไม่ได้รับการยอมรับจากชาวพม่าจำนวนมากซึ่งคิดว่ารัฐบาลทหารไม่มีความเหมาะสมที่จะทำการเปลี่ยนแปลงดังกล่าว เช่นเดียวกับสื่อสิ่งพิมพ์ สำนักข่าวหลายสำนัก รวมไปถึงสื่อที่มีชื่อเสียงอย่าง บรรษัทแพร่ภาพกระจายเสียงอังกฤษ(สำนักข่าวบีบีซี) สหราชอาณาจักร สหรัฐอเมริกาและชาติอื่นๆ)[12][13]
นับตั้งแต่ได้รับเอกราชย่างกุ้งมีการขยายตัวออกไปมาก รัฐบาลได้สร้างเมืองขึ้นมาโดยรอบ เช่นในทศวรรษที่ 1950 สร้างย่านธาเกตา (Thaketa) ออกกะลาปาเหนือ (North Okkalapa) ออกกะลาปาใต้ (South Okkalapa) จนถึงทศวรรษที่ 1980 เกิดย่าน แลงตะยะ (Hlaingthaya) ชเวปีตา (Shwepyitha) และดากอนใต้ (South Dagon)[8] ทำให้ทุกวันนี้มหานครย่างกุ้งครอบคลุมพื้นที่เกือบ 600 ตารางกิโลเมตร (230 ตารางไมล์)[1]
ในช่วงการปกครองแบบลัทธิโดดเดี่ยวโดยนายพลเน วิน (2505-2531) โครงสร้างพื้นฐานของย่างกุ้งเสื่อมโทรมมากเนื่องจากไม่ได้รับการบำรุงรักษาที่ดีและไม่รองรับกับจำนวนประชากรที่เพิ่มขึ้น ช่วงทศวรรษที่ 1990 รัฐบาลทหารมีนโยบายเปิดตลาดมากขึ้นเพื่อดึงดูดการลงทุนจากทั้งในและนอกประเทศซึ่งช่วยให้โครงสร้างพื้นฐานของเมืองมีความทันสมัยขึ้นตามสมควร ผู้อยู่อาศัยในเมืองชั้นในถูกขับให้ไปอยู่ยังบริเวณรอบนอกเมืองใหม่ อาคารหลายอาคารในยุคอาณานิคมถูกทำลายเพื่อเปิดทางให้กับโรงแรมสูงระฟ้า อาคารสำนักงานและห้างสรรพสินค้า
อ้างอิง
- ↑ 1.0 1.1 "Third Regional EST Forum: Presentation of Myanmar" (PDF). Singapore: Ministry of Transport, Myanmar. 17–19 March 2008.
{{cite journal}}: Cite journal ต้องการ|journal=(help) - ↑ "United Nations World Urbanization Prospects, 2007 revision". United Nations. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 23 December 2009. สืบค้นเมื่อ 27 April 2010.
{{cite web}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์|deadurl=ถูกละเว้น แนะนำ (|url-status=) (help) - ↑ "ประกาศราชบัณฑิตยสถาน เรื่อง กำหนดชื่อประเทศ ดินแดน เขตการปกครอง และเมืองหลวง (พ.ศ. 2544)" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 118 (ตอนพิเศษ 117ง): 2. 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2544.
{{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|date=(help) - ↑ สุจิตต์ วงษ์เทศ. กรุงเทพฯ มาจากไหน?. กรุงเทพฯ:มติชน. 2548, หน้า 211
- ↑ "Burma's new capital stages parade". BBC News. 27 March 2006. สืบค้นเมื่อ 3 August 2006.
- ↑ Martin, Steven (30 March 2004). "Burma maintains bygone buildings". BBC News. สืบค้นเมื่อ 22 May 2006.
- ↑ Founded during the reign of King Pontarika, per Charles James Forbes Smith-Forbes (1882). Legendary History of Burma and Arakan. The Government Press. p. 20.; the king's reign was 1028 to 1043 per Harvey, G. E. (1925). History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824. London: Frank Cass & Co. Ltd. p. 368.
- ↑ 8.0 8.1 Kyaw Kyaw (2006). Frauke Krass, Hartmut Gaese, Mi Mi Kyi (บ.ก.). Megacity yangon: transformation processes and modern developments. Berlin: Lit Verlag. pp. 333–334. ISBN 3-8258-0042-3.
{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: editors list (ลิงก์) - ↑ 9.0 9.1 "Yangon Summary Review and Analysis". Bookrags.com. 17 October 2005. สืบค้นเมื่อ 17 April 2010.
- ↑ Falconer, John; และคณะ (2001). Burmese Design & Architecture. Hong Kong: Periplus. ISBN 962-593-882-6.
- ↑ Tin Maung Maung Than (1993). Indian Communities in south-east Asia - Some Aspects of Indians in Rangoon. Institute of south-east Asian Studies. pp. 585–587. ISBN 9789812304186.
- ↑ Who, What, Why? (26 September 2007). "Should it be Burma or Myanmar?". BBC News. สืบค้นเมื่อ 17 April 2010.
{{cite news}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์) - ↑ "Background Note: Burma". Bureau of East Asian and Pacific Affairs, US Department of State. สืบค้นเมื่อ 1 January 2009.
