โยโชกุ

ข้าวราดแกงกะหรี่

โดเรีย

โยโชกุ (ญี่ปุ่น: 洋食; โรมาจิ: yōshoku, "อาหารตะวันตก") เป็นอาหารญี่ปุ่นรูปแบบหนึ่งซึ่งได้รับอิทธิพลจากตะวันตก กำเนิดขึ้นครั้งแรกในยุคฟื้นฟูเมจิ เป็นอาหารลูกผสมระหว่างญี่ปุ่นกับตะวันตก หรือเป็นอาหารตะวันตกแบบญี่ปุ่น ชื่ออาหารมักเขียนด้วยอักษรคาตากานะ

ประวัติ

ญี่ปุ่นเปิดประเทศอีกครั้งในยุคแรกของการฟื้นฟูเมจิ (ค.ศ. 1868–1912) และจักรพรรดิเมจิมีพระราชกระแสว่าวิทยาการของตะวันตกมีประโยชน์ยิ่งต่อการพัฒนาชาติญี่ปุ่น ทรงยกเลิกการห้ามใช้เนื้อแดงและส่งเสริมอาหารอย่างตะวันตก ด้วยทรงมองว่าอาหารนี้จะทำให้คนญี่ปุ่นได้มีร่างกายสูงใหญ่อย่างชาวตะวันตก โยโชกุจึงมีเนื้อสัตว์เป็นส่วนประกอบหลักต่างจากอาหารญี่ปุ่นทั่ว ๆ ไปในยุคนั้น นอกจากนี้ชาวตะวันตกที่เข้ามาพำนักในประเทศญี่ปุ่นมักปฏิเสธที่จะรับประทานอาหารญี่ปุ่นแบบดั้งเดิม พ่อครัวชาวญี่ปุ่นจึงต้องเรียนรู้การทำอาหารแบบตะวันตกควบคู่กับการทำอาหารแบบญี่ปุ่น

ชื่อ โยโชกุ ถูกเรียกครั้งแรกใน ค.ศ. 1872 เดิมหมายถึงอาหารตะวันตก แต่ในคริสต์ทศวรรษ 1980 ผู้คนแยกแยะ โยโชกุ กับอาหารยุโรปออกจากกัน เพราะในช่วงเวลานั้นเริ่มมีภัตตาคารอาหารยุโรปแท้ ๆ (ที่ไม่ได้รับอิทธิพลจากอาหารญี่ปุ่น) เปิดให้บริการแพร่หลายขึ้น

คานางากิ โรบุง (仮名垣魯文) นักเขียนชาวญี่ปุ่น ได้เขียนหนังสื่อชื่อ เซโยเรียวริตซือ (แปลว่า "คู่มืออาหารตะวันตก") เมื่อ ค.ศ. 1872 ซึ่งคำ เซโยเรียวริ ส่วนใหญ่จะแปลว่าอาหารฝรั่งเศสและอิตาลี ขณะที่ โยโชกุ แปลว่าอาหารญี่ปุ่นที่ได้รับอิทธิพลจากตะวันตก ต่างจาก วาโชกุ ซึ่งเป็นอาหารญี่ปุ่นแบบดั้งเดิม ความต่างกันอีกประการคือ เซโยเรียวริ จะใช้มีดและส้อมในการรับประทานอาหาร ส่วน โยโชกุ จะรับประทานโดยใช้ช้อนและตะเกียบ

ก่อนหน้านี้ ญี่ปุ่นเคยได้รับอิทธิพลจากอาหารตะวันตกมาตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 16 คือ เท็มปูระ ที่ได้รับอิทธิพลจากชาวโปรตุเกสในเมืองนางาซากิ ซึ่งอาจจะนับว่าเป็นโยโชกุหรือไม่ก็ได้ เพราะเท็มปูระมีมาก่อนการฟื้นฟูเมจิเสียอีก

อาหารโยโชกุบางอย่างต้องรับประทานด้วยช้อน เช่น กะหรี่ (カレー) รับประทานกับขนมปังหรือข้าวสวย (ライス) ชื่ออาหารถูกเขียนด้วยอักษรคาตากานะเพื่อบ่งว่าเป็นอาหารต่างชาติ อาหารบางชนิดถูกจัดเป็นสำรับแบบญี่ปุ่น คือเสิร์ฟพร้อมด้วยข้าวและซุปมิโซะ รับประทานด้วยตะเกียบ แต่อาหารอีกชนิดคือ คัตสึ (かつ) ในสำรับประกอบด้วยข้าวสวย (ご飯) พร้อมกับซอสแบบญี่ปุ่น เช่นพนซุและหัวไชเท้าขูดแทนซอสคัตสึ รับประทานด้วยตะเกียบเช่นกัน แต่ชื่ออาหารนี้ถูกเขียนด้วยอักษรฮิรางานะ เพราะเป็นคำญี่ปุ่นพื้นเมือง

รายการอาหาร

ชื่ออาหาร	ชื่อญี่ปุ่น	โรมาจิ	ทับศัพท์	หมายเหตุ
คัสเตลลา	カステラ	kasutera	คาซูเตระ
แกงกะหรี่ญี่ปุ่น	カレー	karē	คาเร
ข้าวราดแกงกะหรี่	カレーライス	karē raisu	คาเรไรซุ
ฮายาชิไรซ์	ハヤシライス	hayashi raisu	ฮายาชิไรซุ
ครีมสตู	クリームシチュー	kurīmu shichū	คูรีมุชิจู
นิกูจางะ	肉じゃが	nikujaga	นิกูจางะ	สตูเนื้อและมันฝรั่ง
โครกเกะ	コロッケ	korokke	โครกเกะ
ไก่นัมบัง	チキン南蛮	chikin nanban	ชิกิงนัมบัง
ปีรอจกี	ピロシキ	piroshiki	พิโรชิกิ
หอยนางรมทอด	カキフライ	kakifurai	คากิฟูไร
กุ้งทอด	エビフライ	ebifurai	เอบิฟูไร
สเต๊กเนื้อ	ビーフステーキ	bīfusutēki	บีฟูซูเตกิ	สเต๊กเนื้อกับซอสแบบญี่ปุ่น
นาโปริตัง	ナポリタン	Naporitan	นาโปริตัง	สปาเกตตีซอสมะเขือเทศ
สปาเกตตีไข่ปลาค็อด	たらこスパゲッティ	tarakosupagetti	ทาราโกซูปาเก็ตติ
สปาเกตตีเห็ดญี่ปุ่น	和風きのこスパゲッティ	wafu kinoko supagetti	วาฟุคิโนโกะซูปาเก็ตติ	สปาเกตตีซอสเห็ด
สปาเกตตีอังกาเกะ	あんかけスパゲッティ	ankake supagetti	อังกาเกะซูปาเก็ตติ	สปาเกตตีซอสเผ็ดเหนียว
สปาเกตตีนัตโต	納豆スパゲティ	nattō supagetti	นัตโตซูปาเก็ตติ	สปาเกตตีถั่วเหลืองหมัก
สปาเกตตีซันไซ	山菜スパゲティ	sansai supagetti	ซันไซซูปาเก็ตติ	สปาเกตตีพืชป่า
สปาเกตตีปลาโอ	ツナスパゲティ	tuna supagetti	ทูนะซูปาเก็ตติ
สปาเกตตีมิโซเระ	みぞれスパゲティ	mizore supagetti	มิโซเระซูปาเก็ตติ	สปาเกตตีหัวไชเท้า
ทงกัตสึ	豚カツ	tonkatsu	ทงกัตสึ
เม็นจิกัตสึ	メンチカツ	menchi-katsu	เม็นจิกัตสึ	เนื้อชุบเกล็ดขนมปังทอด
โอมุไรซ์	オムライス	omu-raisu	โอมูไรซุ	ข้าวผัดห่อไข่
สเต๊กฮัมบวร์ค	ハンバーグ	hanbāgu	ฮัมบางุ
มิกซ์แซนด์	ミックスサンド	mikkusu sando	มิกกูซุซันโดะ	แซนด์วิชไส้สลัดไข่ แฮม และเนื้อชุบแป้งทอด
กราแต็ง	グラタン	guratan	กูราตัง
โดเรีย	ドリア	doria	โดริอะ	ข้าวพิลาฟย่างกับซอสเบชาแมลและชีส