เห่เรื่องพระอภัยมณี

เห่เรื่องพระอภัยมณี
กวี	สุนทรภู่
ประเภท	บทเห่กล่อมพระบรรทม
คำประพันธ์	กลอน
ยุค	ต้นรัตนโกสินทร์
ลิขสิทธิ์	กรมศิลปากร
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมวรรณศิลป์

เห่เรื่องพระอภัยมณี เป็นบทเห่กล่อมพระบรรทมที่ประพันธ์โดย สุนทรภู่ มีทั้งสิ้น ๘ ช่วง แต่ละช่วงนำมาจากเรื่องราวบางตอนของเรื่องพระอภัยมณี ได้แก่

• ช่วงที่ ๑ ตอนศรีสุวรรณรำพันรักและชมโฉมนางเกษรา
• ช่วงที่ ๒ ตอนนางสุวรรณมาลีบวช โดยมีสินสมุทรและอรุณรัศมีบวชตามมาอยู่ด้วย
• ช่วงที่ ๓ แยกบทเห่กล่าวถึงตัวนางสุวรรณมาลี
• ช่วงที่ ๔ แยกบทเห่กล่าวถึงตัวสินสมุทรและอรุณรัศมี
• ช่วงที่ ๕ ตอนนางละเวงเดินไพร ควบม้าหนีพระอภัย
• ช่วงที่ ๖ ตอนพระอภัยติดท้ายรถนางละเวงและพยายามตามเกี้ยว
• ช่วงที่ ๗ แยกบทเห่กล่าวถึงพระอภัยมณี พยายามเข้าพบนางละเวง
• ช่วงที่ ๘ นางละเวงใจอ่อน และบทเห่นางสุลาลีวัน ยั่วเย้าและเอาใจช่วยพระอภัย

ช่วงที่ ๑

เห่เอยเห่ละห้อย	พราหมณ์น้อยศรีสุวรรณ
แรมสำนักตำหนักจันทน์	พระสุริยันสนธยา
ให้อาดูรพูนเทวศ	ถึงแก้วเกษรา
ได้เห็นพักตร์ลักขณา	ยังติดตาทุกนาฑี
ชมแท่นทองที่รองทรง	ของอนงค์องค์บุตรี
หอมหวนยวนยี	อยู่ในที่ไสยา
เผยพระแกลแลกระจ่าง	เห็นเดือนสว่างในเวหา
ทรงกลดรจนา	เหมือนนวลหน้าพระน้องนวล
อนาถหนาวเศร้าสร้อย	ให้ละห้อยโหยหวน
นึกเห็นเมื่อเล่นสวน	เลิศล้วนลักขณา
เนตรขนงวงวิลาศ	พิศเพียงบาดนัยนา
พระกรรณแก้วแววตา	ดังกลีบผกาโกมล
สองกรก็อ่อนชด	ดังงอนรถพระสุริยน
ปรางประพระสุคนธ์	พิศเพียงผลลูกจันทน์
ทรวดทรงพระองค์อ่อน	ดังอัปสรสาวสวรรค์
โกมุทบุษบัน	ไม่เทียมถันประทุมา
โอฐสะอาดดังชาดจิ้ม	เมื่อยามยิ้มดังเลขา
เมื่อเนตรน้องมาต้องตา	ดังสายฟ้ามาฟาดทรวง
แสนรักสลักอก	ยิ่งกว่ายกภูเขาหลวง
จะใคร่อุ้มพุ่มพวง	มาแนบทรวงไสยา
ผิวเหลืองระเรืองรอง	เหมือนเนื้อทองธรรมดา
แม้นสมรักจะลักพา	ลงเภตรากางใบ
ดูเนื้อน่วมอยู่นุ่มนิ่ม	จะชมชิมให้อิ่มใจ
แม้นลมดีจะคลี่ใบ	แล่นไปในนที
จะปลอบประโลมโฉมฉาย	ขึ้นนั่งบนท้ายบาหลี
แย้มสรวลยวนยี	จะชวนชี้ให้ชมปลา
มีต่างต่างกลางทะเล	ทั้งจระเข้เหรา
ฝูงกระโห้ทั้งโลมา	เคลื่อนคลาอยู่ตามกัน
กุ้งกั้งแลมังกร	สลับสลอนหลายพรรณ
นาคราชผาดผัน	ปลาอำพันตะเพียนทอง
วาฬใหญ่ขึ้นไล่คู่	ผุดฟู่พ่นฟอง
เงือกงูดูคะนอง	ลอยล่องชโลธร
กริวกราวก็เต้าตาม	ฉนากฉลามสลับสลอน
คลาเคล้าสำเภาจร	ในสาครรายเรียง
เกาะใหญ่ไม้ชะอุ่ม	เป็นพุ่มพุ่มเคียงเคียง
เหมือนจอกน้อยลอยเรียง	พิศเพียงจะเพลินใจ
นิ่งนึกจนดึกดื่น	ถอนสะอื้นอาลัย
เคลิ้มระงับหลับไป	อยู่ในห้องไสยา เอยฯ