จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เห่เรื่องพระอภัยมณี เป็นบทเห่กล่อมพระบรรทมที่ประพันธ์โดย สุนทรภู่ มีทั้งสิ้น ๘ ช่วง แต่ละช่วงนำมาจากเรื่องราวบางตอนของเรื่องพระอภัยมณี ได้แก่
- ช่วงที่ ๑ ตอนศรีสุวรรณรำพันรักและชมโฉมนางเกษรา
- ช่วงที่ ๒ ตอนนางสุวรรณมาลีบวช โดยมีสินสมุทรและอรุณรัศมีบวชตามมาอยู่ด้วย
- ช่วงที่ ๓ แยกบทเห่กล่าวถึงตัวนางสุวรรณมาลี
- ช่วงที่ ๔ แยกบทเห่กล่าวถึงตัวสินสมุทรและอรุณรัศมี
- ช่วงที่ ๕ ตอนนางละเวงเดินไพร ควบม้าหนีพระอภัย
- ช่วงที่ ๖ ตอนพระอภัยติดท้ายรถนางละเวงและพยายามตามเกี้ยว
- ช่วงที่ ๗ แยกบทเห่กล่าวถึงพระอภัยมณี พยายามเข้าพบนางละเวง
- ช่วงที่ ๘ นางละเวงใจอ่อน และบทเห่นางสุลาลีวัน ยั่วเย้าและเอาใจช่วยพระอภัย
ช่วงที่ ๑[แก้]
| เห่เอยเห่ละห้อย |
พราหมณ์น้อยศรีสุวรรณ
|
| แรมสำนักตำหนักจันทน์ |
พระสุริยันสนธยา
|
| ให้อาดูรพูนเทวศ |
ถึงแก้วเกษรา
|
| ได้เห็นพักตร์ลักขณา |
ยังติดตาทุกนาฑี
|
| ชมแท่นทองที่รองทรง |
ของอนงค์องค์บุตรี
|
| หอมหวนยวนยี |
อยู่ในที่ไสยา
|
| เผยพระแกลแลกระจ่าง |
เห็นเดือนสว่างในเวหา
|
| ทรงกลดรจนา |
เหมือนนวลหน้าพระน้องนวล
|
| อนาถหนาวเศร้าสร้อย |
ให้ละห้อยโหยหวน
|
| นึกเห็นเมื่อเล่นสวน |
เลิศล้วนลักขณา
|
| เนตรขนงวงวิลาศ |
พิศเพียงบาดนัยนา
|
| พระกรรณแก้วแววตา |
ดังกลีบผกาโกมล
|
| สองกรก็อ่อนชด |
ดังงอนรถพระสุริยน
|
| ปรางประพระสุคนธ์ |
พิศเพียงผลลูกจันทน์
|
| ทรวดทรงพระองค์อ่อน |
ดังอัปสรสาวสวรรค์
|
| โกมุทบุษบัน |
ไม่เทียมถันประทุมา
|
| โอฐสะอาดดังชาดจิ้ม |
เมื่อยามยิ้มดังเลขา
|
| เมื่อเนตรน้องมาต้องตา |
ดังสายฟ้ามาฟาดทรวง
|
| แสนรักสลักอก |
ยิ่งกว่ายกภูเขาหลวง
|
| จะใคร่อุ้มพุ่มพวง |
มาแนบทรวงไสยา
|
| ผิวเหลืองระเรืองรอง |
เหมือนเนื้อทองธรรมดา
|
| แม้นสมรักจะลักพา |
ลงเภตรากางใบ
|
| ดูเนื้อน่วมอยู่นุ่มนิ่ม |
จะชมชิมให้อิ่มใจ
|
| แม้นลมดีจะคลี่ใบ |
แล่นไปในนที
|
| จะปลอบประโลมโฉมฉาย |
ขึ้นนั่งบนท้ายบาหลี
|
| แย้มสรวลยวนยี |
จะชวนชี้ให้ชมปลา
|
| มีต่างต่างกลางทะเล |
ทั้งจระเข้เหรา
|
| ฝูงกระโห้ทั้งโลมา |
เคลื่อนคลาอยู่ตามกัน
|
| กุ้งกั้งแลมังกร |
สลับสลอนหลายพรรณ
|
| นาคราชผาดผัน |
ปลาอำพันตะเพียนทอง
|
| วาฬใหญ่ขึ้นไล่คู่ |
ผุดฟู่พ่นฟอง
|
| เงือกงูดูคะนอง |
ลอยล่องชโลธร
|
| กริวกราวก็เต้าตาม |
ฉนากฉลามสลับสลอน
|
| คลาเคล้าสำเภาจร |
ในสาครรายเรียง
|
| เกาะใหญ่ไม้ชะอุ่ม |
เป็นพุ่มพุ่มเคียงเคียง
|
| เหมือนจอกน้อยลอยเรียง |
พิศเพียงจะเพลินใจ
|
| นิ่งนึกจนดึกดื่น |
ถอนสะอื้นอาลัย
|
| เคลิ้มระงับหลับไป |
อยู่ในห้องไสยา เอยฯ
|
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมวรรณศิลป์