ข้ามไปเนื้อหา

เหรียญฟีลดส์

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เหรียญฟีลดส์
ด้านหน้าของเหรียญฟีลดส์
รางวัลสำหรับผลงานที่โดดเด่นในวิชาคณิตศาสตร์ อันเนื่องมาจากนักวิทยาศาสตร์รุ่นเยาว์
ประเทศแตกต่างกันไป
จัดโดยสหภาพคณิตศาสตร์ระหว่างประเทศ (IMU)
รางวัล15,000 ดอลลาร์แคนาดา
รางวัลแรก1936; 88 ปีที่แล้ว (1936)
รางวัลสุดท้ายค.ศ. 2022 (2022)
เว็บไซต์Mathunion.org

เหรียญฟีลดส์ (อังกฤษ: Fields Medal) เป็นรางวัลที่มอบให้แก่นักคณิตศาสตร์จำนวน 2-4 คน ที่มีอายุไม่เกิน 40 ปี ในการประชุมคณิตศาสตร์นานาชาติของสหภาพคณิตศาสตร์ระหว่างประเทศ (International Mathematics Union หรือ IMU) ซึ่งจัดขึ้นทุก ๆ 4 ปี รางวัลเหรียญฟีลดส์ได้รับการยอมรับในวงกว้างว่าเป็นรางวัลเกียรติยศสูงสุดสำหรับนักคณิตศาสตร์

รางวัลนี้มอบให้พร้อมกับเงินรางวัลเป็นจำนวน 15,000 ดอลลาร์แคนาดา (ตั้งแต่ปี 2006)[1][2] เหรียญฟีลดส์ก่อตั้งโดยความประสงค์ของนักคณิตศาสตร์ชาวแคนาดา จอห์น ชาร์ลส์ ฟีลดส์ (John Charles Fields) มอบรางวัลครั้งแรกในปี 1936 แก่นักคณิตศาสตร์ชาวฟินแลนด์ชื่อ ลาร์ส อาห์ลฟอร์ (Lars Ahlfors) และนักคณิตศาสตร์ชาวอเมริกันชื่อ เจสส์ ดักลาส (Jesse Douglas) และจัดมอบทุก ๆ 4 ปีมาตั้งแต่ปี 1950 โดยมีจุดประสงค์เพื่อสนับสนุนและให้เกียรตินักวิจัยวัยหนุ่มสาวที่อุทิศตนเพื่องานด้านคณิตศาสตร์

ภาพรวม

[แก้]

เหรียญฟีลดส์ มักถูกเรียกว่าเป็น "รางวัลโนเบลสาขาคณิตศาสตร์" แต่การเรียกแบบนี้อาจไม่ถูกต้องนัก เนื่องจากเหรียญฟีลดส์จัดขึ้นทุกๆ 4 ปี อีกทั้งยังจำกัดอายุของผู้รับรางวัลไม่ให้เกิน 40 ปี ในวันที่ 1 มกราคมของปีที่มีการมอบรางวัล อีกทั้งยังมีเงินรางวัลที่มอบให้น้อยกว่าเงินรางวัลของรางวัลโนเบลอยู่มาก ประการสุดท้ายคือ เมื่อพิจารณาในส่วนปาฐกถาแล้ว เหรียญฟีลดส์มอบรางวัลให้แก่ผลงานทั้งหมด ไม่ใช่ผลงานบางส่วน

รางวัลหลักทางคณิตศาสตร์อื่นๆ เช่น รางวัลอาเบล (Abel Prize) หรือ รางวัลวูล์ฟสาขาคณิตศาสตร์ (Wolf Prize in Mathematics) มอบให้กับผลงานโดยรวม ซึ่งทำให้แตกต่างจากรางวัลโนเบล แม้ว่ารางวัลอาเบลจะมีเงินรางวัลมากเหมือนรางวัลโนเบลก็ตาม

รายชื่อผู้ได้รับรางวัล

[แก้]

เหตุการณ์สำคัญ

[แก้]
  • ปี 1954 Jean-Pierre Serre เป็นผู้ที่ได้รับรางวัลที่อายุน้อยที่สุด ด้วยวัย 27 ปี
  • ปี 1966 Alexander Grothendieck ปฏิเสธที่จะรับรางวัล เพื่อประท้วงการรุกรานของโซเวียตในยุโรปตะวันออก Léon Motchane ทำหน้าที่เป็นผู้รับรางวัลแทนเขา
  • ปี 1970 Sergei Novikov ถูกรัฐบาลโซเวียตกดดันไม่ให้รับรางวัลดังกล่าว
  • ปี 1978 Grigory Margulis ถูกรัฐบาลโซเวียตกดดันไม่ให้รับรางวัลดังกล่าว Jacques Tits ทำหน้าที่เป็นผู้รับรางวัลแทนเขา
  • ปี 1982 มีการเลื่อนการประชุมไปในปีถัดไป เนื่องจากมีการประกาศกฎอัยการศึกในวอร์ซอ รางวัลถูกมอบในปีต่อมา
  • ปี 1990 Edward Witten เป็นนักฟิสิกส์คนแรกที่ได้รับรางวัล
  • ปี 1998 Andrew Wiles ได้รับโล่เงินประกาศเกียรติคุณเป็นคนแรก จากผลงานการพิสูจน์ทฤษฎีบทสุดท้ายของแฟร์มา ถึงแม้ว่าไวลส์จะมีอายุเกิน 40 ปีในตอนที่ได้รับรางวัลแล้วก็ตาม (ไวลส์ตีพิมพ์บทพิสูจน์ทฤษฎีบทนี้ตอนอายุ 41 ปี)
  • ปี 2006 กริกอรี เพเรลมาน (Grigori Perelman) ผู้พิสูจน์ข้อความคาดการณ์ของปวงกาเร ปฏิเสธที่จะรับรางวัลดังกล่าว
  • ปี 2014 Maryam Mirzakhani เป็นผู้หญิงคนแรกที่ได้รับรางวัล[3] และ Artur Avila เป็นนักคณิตศาสตร์ที่มาจากทวีปอเมริกาใต้คนแรกที่ได้รับรางวัล[4]

เหรียญรางวัล

[แก้]

เหรียญรางวัล ออกแบบและสร้างโดยประติมากรชาวแคนาดาชื่อ Robert Tait McKenzie ด้านหน้าของเหรียญเป็นรูปของอาร์คิมิดีส (Archimedes) และมีข้อความเป็นภาษาลาติน ว่า "Transire suum pectus mundoque potiri" (เจริญเหนือตนเองและเข้าใจโลก)

ด้านหลังของเหรียญมีจารึกเป็นภาษาลาตินว่า

CONGREGATI
EX TOTO ORBE
MATHEMATICI
OB SCRIPTA INSIGNIA
TRIBUERE

(แปลว่า "นักคณิตศาสตร์ผู้ประชุมจากทั่วโลกมอบรางวัล [นี้] สำหรับงานเขียนโดดเด่น")

ในส่วนพื้นหลังแสดงหลุมศพของอาร์คิมีดีส ซึ่งสลักทฤษฎีบทของเขาไว้ (ทรงกลมบรรจุในทรงกระบอกที่มีความสูงและเส้นผ่านศูนย์กลางเท่ากัน) และมีกิ่งไม้อยู่ด้านหลัง

ข้อมูลเพิ่มเติม

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]
  1. ↑ "Maths genius turns down top prize". BBC. 22 August 2006. สืบค้นเมื่อ 22 August 2006.
  2. ↑ Israeli wins 'Nobel' of Mathematics, JPost.com
  3. ↑ [1]
  4. ↑ [2]

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]
Stub icon

บทความนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

หมายเหตุ: ขอแนะนำให้จัดหมวดหมู่โครงให้เข้ากับเนื้อหาของบทความ (ดูเพิ่มที่ วิกิพีเดีย:โครงการจัดหมวดหมู่โครงที่ยังไม่สมบูรณ์)

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=เหรียญฟีลดส์&oldid=11977378"