สุชนา ชวนิชย์
ศาสตราจารย์ สุชนา ชวนิชย์ | |
---|---|
สุชนาในปี 2558 | |
เกิด | นิวฮาเวน รัฐคอนเนกทิคัต สหรัฐ |
ศิษย์เก่า | มหาวิทยาลัยนิวแฮมป์เชอร์ (ปร.ด.) |
อาชีพ | อาจารย์ |
มีชื่อเสียงจาก | นักวิทยาศาสตร์หญิงไทยคนแรกที่เดินทางไปทวีปแอนตาร์กติก |
ศาสตราจารย์ สุชนา ชวนิชย์ เป็นนักวิทยาศาสตร์หญิงชาวไทย ผู้ซึ่งเป็นนักวิทยาศาสตร์หญิงไทยคนแรกที่ไปศึกษาวิจัยยังทวีปแอนตาร์กติก[1][2][3] ปัจจุบันเป็นอาจารย์ประจำภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเล คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ทั้งยังเป็นหนึ่งในทีมของนักวิทยาศาสตร์ไทยที่ทำการเพาะขยายพันธุ์ปะการังแบบอาศัยเพศสำเร็จเป็นครั้งแรกของประเทศไทย[4]
ประวัติ
[แก้]สุชนา ชวนิชย์ จบการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาจากโรงเรียนสาธิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จากนั้นได้เข้าศึกษาต่อในระดับปริญญาตรีที่ภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเล คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย แล้วจึงเดินทางไปศึกษาต่อในระดับปริญญาโทที่ Central Connecticut State University และปริญญาเอกที่ University of New Hampshire ประเทศสหรัฐอเมริกา[5] ในปี 2564 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม แต่งตั้งศาสตราจารย์(ศ.) จำนวน 61 ราย ซึ่งหนึ่งในรายชื่อนั้น คือ รศ.ดร.สุชนา ชวนิชย์ สังกัดภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเล คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ซึ่งได้รับการโปรดเกล้าให้ดำรงตำแหน่งศาสตราจารย์ในสาขาวิชาสมุทรศาสตร์ [6]
ผลงานที่โดดเด่นของ สุชนา ชวนิชย์ คือการที่เป็นนักวิทยาศาสตร์หญิงไทยคนแรกที่ได้รับคัดเลือกให้เข้าร่วมสำรวจทวีปแอนตาร์กติกร่วมกับคณะสำรวจทวีปแอนตาร์กติกจากประเทศญี่ปุ่น รุ่นที่ 51 (JARE-51)[7] เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่มีผลต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อมในปี พ.ศ. 2552 นอกจากนี้ในปี พ.ศ. 2557 รศ.ดร.สุชนา ชวนิชย์ ยังได้รับโอกาสเป็นครั้งที่สองในการเดินทางไปคาบสมุทรแอนตาร์กติกร่วมกับคณะสำรวจทวีปแอนตาร์กติกของสาธารณรัฐประชาชนจีน รุ่นที่ 30 (CHINARE 30; 30th Chinese National Antarctic Research Expedition) ภายใต้โครงการศึกษาวิจัยขั้วโลกตามพระราชดำริของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เพื่อร่วมศึกษาการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) ที่มีผลต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม[8] และในครั้งนี้ รศ.ดร.สุชนา ชวนิชย์ ได้มีโอกาสดำน้ำแบบลึก (SCUBA diving) ที่ทะเลแอนตาร์กติก จึงถือได้ว่า รศ.ดร.สุชนา ชวนิชย์ เป็นนักวิทยาศาสตร์หญิงไทยคนแรกที่ลงดำน้ำที่ทะเลแอนตาร์กติกอีกด้วย
สุชนา ชวนิชย์ ไม่เพียงแต่เป็นอาจารย์ประจำภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเลเท่านั้น แต่ยังเป็นครูสอนดำน้ำ อาจารย์พิเศษ วิทยากรพิเศษ ที่ปรึกษาฝ่ายวิชาการ ผู้เขียนบทความ และผู้แปลบทความ[9] ด้านการดำน้ำ การอนุรักษ์ทางทะเล และการท่องเที่ยวทางทะเล ให้กับให้นิตยสารทั้งในและต่างประเทศ มหาวิทยาลัยต่างๆ และหน่วยราชการอื่นๆ[10]
จากการทำงานวิจัยในด้านระบบนิเวศทางทะเลรวมถึงการอนุรักษ์ทรัพยากรทางทะเลทั้งบริเวณขั้วโลกและเขตร้อนจนถึงปัจจุบัน รศ.ดร.สุชนา ชวนิชย์ ได้รับรางวัลและการยกย่องต่างๆ อาทิ เช่น
- ได้รับคัดเลือกให้เป็น “1 ใน 17 Asia Power Women” ที่สร้างแรงบันดาลใจในอาชีพต่างๆ จากการคัดเลือกของนิตยสาร Her World ประจำปี พ.ศ. 2558[11]
- รางวัล “บุคคลที่สร้างแรงบันดาลใจในการพัฒนาตนเอง” จากสถาบันพัฒนาศักยภาพ ชมรมพัฒนาศักยภาพของมหาวิทยาลัย 6 สถาบัน (ประกอบด้วยจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ และมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์) ประจำปี พ.ศ. 2558[12]
- รางวัล “Outstanding Scientist Award” จาก UNESCO – IOC/WESTPAC ประจำปี พ.ศ. 2557[13]
- ได้รับคัดเลือกให้เป็น “1 ใน 100 คน ที่สร้างแรงบันดาลใจให้กับคนไทย” จากการคัดเลือกของ The In Residence ประจำปี พ.ศ. 2556[14]
- รางวัลทุนวิจัย “เพื่อสตรีในงานวิทยาศาสตร์ (For Women in Science)” ครั้งที่ 6 สาขาวิทยาศาสตร์ชีวภาพ โดยบริษัท ลอรีอัล (ประเทศไทย) จำกัด ร่วมกับสำนักเลขาธิการคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยการศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (UNESCO) ประจำปี พ.ศ. 2551[15]
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
[แก้]- พ.ศ. 2565 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 2 ทวีติยาภรณ์มงกุฎไทย (ท.ม.)[16]
- พ.ศ. 2560 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 3 ตริตาภรณ์ช้างเผือก (ต.ช.)[17]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ แอนตาร์กติก...ดินแดนแห่งน้ำแข็ง สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2554. 213 หน้า
- ↑ Polar Harmony องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2556. 84 หน้า
- ↑ National Geographic ฉบับภาษาไทย เดือน กุมภาพันธ์ 2558. หน้า 38 – 41
- ↑ "จุฬาฯ เพาะ "ปะการัง" แบบอาศัยเพศ ได้เป็นครั้งแรก". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-04-09. สืบค้นเมื่อ 2015-10-27.
- ↑ "คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-03-28. สืบค้นเมื่อ 2015-09-30.
- ↑ "ร.ศ. ดร.สุชนา ชวนิชย์ ได้รับการโปรดเกล้าแต่งตั้งเป็นศาสตรจารย์ [15 มิ.ย.64] – Marine Science Department, Chulalongkorn University" (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).
- ↑ "First Thai female scientist to join Antarctic research team for climate change study". 1 ตุลาคม พ.ศ. 2552. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-05-14. สืบค้นเมื่อ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2558.
{{cite web}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ "นักวิจัยไทยในโครงการวิจัยขั้วโลก". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-11-09. สืบค้นเมื่อ 2015-11-03.
- ↑ "คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-05. สืบค้นเมื่อ 2015-11-06.
- ↑ นักวิทยาศาสตร์หญิงไทยคนแรกในแอนตาร์กติกา[ลิงก์เสีย]
- ↑ นิตยสาร Her World มีนาคม พ.ศ. 2558.
- ↑ จุลมงกุฎ : เกียรติภูมิวิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ประจำปี 2557 พิมพ์ เดือน มีนาคม 2558
- ↑ "Five Marine Scientists Awarded WESTPAC Outstanding Scientists 2014". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-08-15. สืบค้นเมื่อ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2558.
{{cite web}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
(help) - ↑ In Residence 100 Most Wanted Directory 2013 ISBN 978-616-306-067-9
- ↑ "4 นักวิจัยหญิงรับทุนลอรีอัล-ยูเนสโก "เพื่อสตรีในงานวิทยาศาสตร์"". ASTVผู้จัดการออนไลน์. 24 เมษายน 2551. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-05. สืบค้นเมื่อ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2558.
{{cite news}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
(help) - ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นต่ำกว่าสายสะพาย ประจำปี ๒๕๖๕, เล่ม ๑๔๐ ตอนพิเศษ ๓ ข หน้า ๖, ๒๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๖
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นต่ำกว่าสายสะพาย ประจำปี ๒๕๖๐, เล่ม ๑๓๔ ตอนที่ ๕๒ ข หน้า ๔, ๑๖ ตุลาคม ๒๕๖๐
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- การสัมภาษณ์ของ รศ. ดร. สุชนา ชวนิชย์-1 เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- การสัมภาษณ์ของ รศ. ดร. สุชนา ชวนิชย์-2 เก็บถาวร 2014-09-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- การสัมภาษณ์ของ รศ. ดร. สุชนา ชวนิชย์-3 เก็บถาวร 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- งานเขียนบางส่วนของ รศ.ดร.สุชนา ชวนิชย์ ที่พิมพ์เป็นหนังสือแล้ว
- ผลงานเกี่ยวกับแอนตาร์กติก
- การเดินทางไปแอนตาร์กติกของ รศ. ดร. สุชนา ชวนิชย์
- ข่าวดังของปี 2557 เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ผลงานหนังสือ Polar Harmony เก็บถาวร 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเล คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย