ซู ติ้งฟาง
ซู ติ้งฟาง (จีนตัวเต็ม: 蘇定方; จีนตัวย่อ: 苏定方; พินอิน: Sū Dìngfāng; เวด-ไจลส์: Su Tingfang; ค.ศ. 591–667) ชื่ออย่างเป็นทางการว่า ซู เลี่ย (蘇烈) บรรดาศักดิ์ว่า สิงจฺวังกง (邢莊公) เป็นขุนพลในราชวงศ์ถัง (唐朝) ของจีน ผู้ล้มรัฐข่านเติร์กตะวันตก (西突厥) เป็นผลสำเร็จใน ค.ศ. 657 ชัยชนะของซู ติ้งฟาง ต่อชาวเติร์กนั้น ทำให้ชายแดนฝั่งตะวันตกของราชวงศ์ถังแผ่ขยายไปสุดเขตเติร์ก นอกจากนี้ ซู ติ้งฟาง ยังมีส่วนช่วยพิชิตอาณาจักรแพ็กเจใน ค.ศ. 660
ภูมิหลัง[แก้]
ซู ติ้งฟาง เกิดที่เมืองอู่อี้ (武邑) ปัจจุบันอยู่ในนครเหิงฉุ่ย (衡水市) มณฑลเหอเป่ย์ (河北省) ปีเกิด คือ ค.ศ. 591 ตรงกับรัชกาลของจักรพรรดิสุยเหวิน (隋文帝) แห่งราชวงศ์สุย (隋朝)
ตลอดรัชกาลถัดมา คือ รัชกาลจักรพรรดิสุยหยาง (隋煬帝) พระโอรสของจักรพรรดิสุยเหวินนั้น ชาวไร่ชาวนาเป็นกบฏทุกหย่อมหญ้า ซู ยง (蘇邕) บิดาของซู ติ้งฟาง เป็นผู้นำกองกำลังท้องถิ่นต่อต้านกบฏ และซู ติ้งฟาง ในวัยเยาว์มักร่วมเป็นกองหน้าของบิดา ครั้นสิ้นบิดาแล้ว ซู ติ้งฟาง ก็สืบตำแหน่งผู้นำกองกำลังและสานงานปราบกบฏต่อไป ชีวประวัติของซู ติ้งฟาง ในเอกสาร จิ้วถังชู (舊唐書) ระบุว่า ซู ติ้งฟาง รบชนะและสังหารจาง จินเชิง (張金稱) แม่ทัพคนสำคัญของฝ่ายกบฏ ตายคาสมรภูมิ[1] แต่เอกสาร สุยชู (隋書) ว่า ผู้สังหารจาง จินเชิง คือ ขุนพลหยาง อี้เฉิน (楊義臣) และเอกสาร จือจื้อทงเจี้ยน (資治通鑑) ว่า เป็นขุนพลหยาง ช่านฮุ่ย (楊善會)[2] นอกจากนี้ ซู ติ้งฟาง ยังรบชนะแม่ทัพกบฏอีกคนหนึ่งนาม หยาง กงชิง (楊公卿)
แต่ภายหลัง ซู ติ้งฟาง ยอมติดตามโต้ว เจี้ยนเต๋อ (竇建德) หัวหน้ากบฏซึ่งตั้งตัวเป็นเจ้าแห่งรัฐเซี่ย (夏) และซู ติ้งฟาง ยังเป็นที่ชอบใจของเกา หย่าเสียน (高雅賢) แม่ทัพของโต้ว เจี้ยนเต๋อ ถึงขนาดที่เกา หย่าเสียน ปฏิบัติกับเขาดังเขาเป็นบุตร ครั้น ค.ศ. 621 ขุนศึกหลี่ ชื่อหมิน (李世民) ของราชวงศ์ถัง จับโต้ว เจี้ยนเต๋อ และยึดดินแดนรัฐเซี่ยได้ แต่ปลายปีนั้น แม่ทัพเกา หย่าเสียน และขุนพลคนอื่น ๆ ของรัฐเซี่ย รวมกำลังกันต่อต้านราชวงศ์ถัง โดยหนุนให้ขุนพลหลิว เฮย์ท่า (劉黑闥) ขึ้นเป็นเจ้า เรียกว่า "ฮั่นตงหวัง" (汉东王) และซู ติ้งฟาง ก็เข้ารับราชการอยู่กับหลิว เฮย์ท่า ในการต่อต้านราชวงศ์ถังครั้งนี้ด้วย ครั้นแม่ทัพเกา หย่าเสียน ตายในการรบเมื่อ ค.ศ. 622 และหลี่ เจี้ยนเฉิง (李建成) พี่ชายของหลี่ ชื่อหมิน ปราบหลิว เฮย์ท่า สำเร็จในปีถัดมา ซู ติ้งฟาง ก็กลับไปใช้ชีวิตอยู่ที่บ้านเกิด
ณ เวลาใดเวลาหนึ่งหลัง ค.ศ. 626 ซึ่งหลี่ ชื่อหมิน ได้ขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิไท่จงแห่งราชวงศ์ถังแล้ว ปรากฏว่า ซู ติ้งฟาง ได้กลายเป็นทหารในสังกัดขุนพลหลี่ จิ้ง (李靖) ต่อมาในช่วง ค.ศ. 629–630 หลี่ จิ้ง นำทัพไปปราบรัฐข่านเติร์กตะวันออก (東突厥) และในการรบชิงชัยครั้งสุดท้ายที่หลี่ จิ้ง ถล่มทัพของข่านเสียลี่เค่อหาน (頡利可汗; Illig Qaghan) จนราบคาบ และสังหารองค์หญิงอี้เฉิง (義成公主) ชายาของเสียลี่เค่อหาน ตายในที่รบนั้น ปรากฏชื่อซู ติ้งฟาง เป็นผู้บัญชาการกองหน้า ครั้นหลี่ จิ้ง นำชัยชนะกลับราชธานีฉางอาน (長安) แล้ว ซู ติ้งฟาง ก็ได้รับบำเหน็จเป็นตำแหน่งขุนนางชั้นกลาง
อ้างอิง[แก้]
- ↑ See Old Book of Tang, vol. 83 "Archived copy". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-10-11. สืบค้นเมื่อ 2007-10-11.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (ลิงก์). - ↑ Book of Sui, vol. 63 [1] เก็บถาวร 2007-10-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, and Zizhi Tongjian, vol. 183.