ซำกัวไต่เต่

ซำกัวไต่เต่
จิตรกรรมเทวรูปเจ้าพ่อคงคา (ซ้าย) เจ้าพ่อสวรรค์ (กลาง) เจ้าพ่อธรณี (ขวา) ศิลปะแบบประเพณีจีน ณ วัดอารามเมฆขาว นครปักกิ่ง
ภาษาจีน	三官大帝
ความหมายตามตัวอักษร	สามจักรพรรดิราช (ตรีเทพบดีเทวราช)
การถอดเสียง ภาษาจีนกลางมาตรฐาน ฮั่นยฺหวี่พินอิน sānguān dàdì

เทวรูปซำกัวไต่เต่ เจ้าพ่อคงคา (ซ้าย) เจ้าพ่อสวรรค์ (กลาง) เจ้าพ่อธรณี (ขวา) ศิลปะแบบประเพณีจีน ณ ศาลเจ้าสำปาย้า ซอยเจริญนคร 28 แขวงบางลำภูล่าง เขตคลองสาน กรุงเทพมหานคร

ซำกัวไต่เต่ (สำเนียงจีนฮกเกี้ยน) หรือ ซานกวนต้าตี้ (จีน: 三官大帝; พินอิน: sānguān dàdì) เป็นเทวดาตามความเชื่อของจีนและศาสนาเต๋า โดยเป็นตรีเทพบุรุษ สามองค์ซึ่งเป็นผู้บริหารจัดการ ในสถานพิภพจักรวาลอันกว้างใหญ่ โดยได้รับการนับถืออย่างมากในแถบฮกเกี้ยน กว่างตง ไต้หวัน และชาวจีนโพ้นทะเล โดยทั้งสามพระองค์ประกอบด้วย

• เจ้าพ่อสวรรค์ หรือ ซังเอวี๋ยนเทียนกวน เป็นเทพบุรุษ ผู้รักษาสวรรค์ มีสัญญาลักษณ์คือทรงฉลองพระองค์บรมขัตติยราชภูษิตาภรณ์สีเหลือง โดยมีวันระลึกถึงพระองค์ของศาสนาพื้นบ้านจีนและศาสนาเต๋า คือ วันที่ 15 ค่ำ เดือน 1 ตามปฏิทินจีน

• เจ้าพ่อธรณี หรือ จงเอวี๋ยนตี้กวน เป็นเทพบุรุษ ผู้รักษาแผ่นดินโลก มีสัญญาลักษณ์คือทรงฉลองพระองค์บรมขัตติยราชภูษิตาภรณ์ทรงชุดสีแดง โดยมีวันที่ระลึกถึงพระองค์ของศาสนาพื้นบ้านจีนและศาสนาเต๋า คือ วันที่ 15 ค่ำ เดือน 7 ตามปฏิทินจีน

• เจ้าพ่อคงคา หรือ เซี่ยเอวี๋ยนสุ้ยกวน เป็นเทพบุรุษ ผู้รักษาสายน้ำ มีสัญญาลักษณ์คือทรงฉลองพระองค์บรมขัตติยราชภูษิตาภรณ์ทรงชุดชุดสีเขียว โดยมีวันที่ระลึกถึงพระองค์ของศาสนาพื้นบ้านจีนและศาสนาเต๋าคือ วันที่ 15 ค่ำ เดือน 10 ตามปฏิทินจีน

โดยทั่วไปสมัยโบราณในแผ่นดินจีน องค์ซำกัวไต่เต่ เป็นที่เคารพบูชาของราชวงศ์ในราชสำนักเท่านั้น เป็นที่กำเนิดของการไหว้ ฟ้า ดิน โดยเมื่อจะประกอบพิธีกรรมใด ๆ จะต้องบวงสรวงบอกกล่าวต่อองค์ ซำกัวไต่เต่ เพื่อขอพรจาก ฟ้า ดิน ให้บ้านเมืองสงบสุขร่มเย็นก่อนเสมอ และราชสำนักยังออกคำสั่งประกาศห้าม มิให้ประชาชนทั่วไปทำพิธีบวงสรวงขอพรต่อองค์ซำกัวไต่เต่ เพราะเกรงว่า หากโจรร้ายหรือผู้คิดร้ายได้ใช้คำกล่าวอ้างว่าได้รับพรจากฟ้า ดิน และน้ำแล้ว จะตั้งตนเป็นขบถแล้วล้มราชสำนักเสีย จะเป็นภัยอันตรายต่อราชสำนักได้

ต่อมาในสมัยราชวงศ์ฮั่น ได้เกิดโรคระบาดครั้งใหญ่ ทำให้มีผู้คนล้มตายเป็นจำนวนมาก ได้มีท่านปรมาจารย์ "จางเทียนซือ" ประกอบพิธีกรรมบวงสรวงขอพรต่อองค์ซำกัวไตเต่และได้รับการอนุญาตจากราชสำนักให้สามัญชนทั่วไปสามารถประกอบบวงสรวง ได้จนถึงปัจจุบัน

ดูเพิ่ม

• เจ้าพ่อคงคา
• เจ้าพ่อคงคา
• เจ้าคงคา
• เทวรูปจีน
• ศาลเจ้าจีน
• วัดจีน