รายพระนามเทพเจ้าจีน
เทพเจ้าจีนแบ่งเป็นสองประเภท คือ เทพเจ้าตามคติศาสนาพุทธ และเทพเจ้าและเซียนดั้งเดิมตามศาสนาชาวบ้านจีน ลัทธิขงจื๊อ ลัทธิเต๋า
พระพุทธเจ้าและพระโพธิสัตว์
[แก้]
|
|
- พระมัญชุศรีโพธิสัตว์ (文殊菩薩)
- พระสมันตภัทรโพธิสัตว์ (普賢菩薩)
- มารีจี (斗姆元君)
- มหามายูรี (孔雀明王)
- พระจุนทีโพธิสัตว์ (準提觀音)
- พระนางตารา (多羅菩薩)
- พระสุริยประภาโพธิสัตว์ (日光菩薩)
- พระจันทรประภาโพธิสัตว์ (月光菩薩)
|
|
| รูป | นาม |
|---|---|
| ลี๋เท็กก้วย | |
| ลี้ต้งปิง | |
| ห่อเซียนโกว | |
| ฮั่งจงหลี้ | |
| จางกั๋วเหล่า | |
| หลันไฉ่เหอ | |
| หั่งเซียงจื่อ | |
| เชาก๊กกู๋ | |
เทพในประวัติศาสตร์
[แก้]| รูป | นาม |
|---|---|
| ม่าจ้อโป๋ (天上聖母) | |
| เปาบุ้นจิ้น (包文拯) | |
| งักฮุย (岳飛) | |
| ชิงสุ่ยโจวซือ (清水祖師) | |
| หลิมไท่ซือ (林太师) | |
| ตี้ชิง (เต็กเช็ง) (狄青) | |
| ซิยิ่นกุ้ย (薛仁貴) | |
| หลิมกอเหนี่ยว (林府姑娘) | |
| ไตฮงโจวซือ (大峰祖师) | |
| กวนเส่งตี้กุง (關聖帝君) | |
| โกยเซ่งอ๋อง (廣澤尊王) | |
| บุ่นเชียงตี่กุน (文昌帝君) | |
| เตียนฮู้หง่วนโส่ย (田都元帥) | |
- ขงจื๊อ (孔子)
- เล่าจื๊อ (老子)
- เม่งจื๊อ (孟子)
- พระโพธิธรรม (達摩祖師)
- เตียวฮู้เทียนซือ (張府天师)
- ไท้เสียงเหล่ากุน (太上老君)
พญายม
[แก้]- เหงี่ยมล่ออ๋อง (阎罗王)
เทพเจ้าผู้คุ้มครองธาตุน้ำและการเดินเรือที่บูชาในศาสนาชาวบ้านจีนและลัทธิเต๋า: ไต้หวัน, หมิ่นใต้ (闽南), ผูเถียน, หมิ่นตง (闽东), เฉาซาน(潮汕), ฮ่องกงและมาเก๊า อันได้รับความนิยมสูงสุดคือ ม่าจ้อโป๋ และจุ้ยบ้วยเนี้ย - เจ้าแม่ไท้ฮัว (泰华圣娘) ส่วนในลัทธิเต๋านิยมอัญเชิญให้ เทพบดีเสวียนอู่เป็นผู้คุ้มครอง สำหรับเทพอันเป็นที่สักการะของพ่อค้าทะเลจีน กะลาสีเรือจีน และชาวประมงจีนอีกส่วนหนึ่งคือ จุ้ยกัวไต่เต่ จุ้ยเซียนจุนอ๋อง และสุยเต๋อเซียนจุน บางส่วนนิยมบูชา เจ้าสมุทร (เทพเจ้ามังกร), มณฑลเจียงซีนิยมบูชา เจ้าพ่อเขาเล่อ (乐山通远王), มณฑลฝูเจี้ยนนิยมบูชา กวนเทียงต้าตี้ (感天大帝), มณฑลกวางตุ้งนิยมบูชา หงเซิงต้าหวัง (洪圣大王)-ท่ามกงเยี่ย, ชาวอู่ (江浙) นิยมบูชา 曹娥夫人、金龙大王、晏公
เทพยมบาล
[แก้]เทพยมบาลทางพุทธศาสนานิกายมหายานของจีนจะมีเทพประจำทั้งสิบขุมสิบตำหนัก
- ตำหนักแรก: ท่านฉิงกวงอ๊วง - เจียง (秦廣王, 秦廣王 蔣)
- ตำหนักสอง: ท่านชอกังอ๊วง - เลอะ (楚江王, 楚江王 歷)
- ตำหนักที่สาม:ท่านซ่งเต้อ๊วง - อือ (宋帝王, 宋 帝王 余)
- ตำหนักที่สี่: ท่านโหงวกัวอ๊วง - ลื้อ (五官王, 五官王 呂 )
- ตำหนักที่ห้า: ท่านเหงี่ยมหล่ออ๊วง - เปา (閻羅王, 阎罗王 包)
- ตำหนักที่หก: ท่านเปียงเส็งอ๊วง - ปิก (卞城王,卞城王 畢)
- ตำหนักที่เจ็ด: ท่านไท่ซัวอ๊วง - ตง (泰山王, 泰山王 董)
- ตำหนักที่แปด: ท่านโตวซี่อ๊วง - หวง (都市王, 都市王 黃)
- ตำหนักที่เก้า: ท่านเพ็งเต้งอ๊วง - ลู่ (平等王, 平等王 陸)
- ตำหนักที่สิบ: ท่านโจ้วหลุ่งอ๊วง - เชว (轉輪王, 轉輪王 薛)
- ยมทูตอนิจจังดำขาว เห็กแปะบู้เซียง - ฉิกเอี๊ยะ/โป๊ยเอี๊ยะ (黑白無常)
- ยมทูตหัววัวหน้าม้า งู้เท้าแบ๋จุก (牛頭馬面)
- ยายเมิ่ง เมิ่งโผ (孟婆)
- กิมจี่แปะ (金钱伯)
- ฮ่าวจือเอี้ย (孝子爺)
- จงขุย (鍾馗)
- เจ้าที่ โถวตี่กง (土地公)
บางครั้งในพิธีโยคะตันตระเปรตพลีกรรมตามวัดจีนจะพบพระโพธิสัตว์กวนอิมแบ่งภาคเป็นยมทูตโพธิสัตว์ เรียกว่า กวนอิมไต่สือ (觀音大士) หรือไต่สื่อเอี๊ย (大士爺)
|
|
- ซำกัวไต่เต่ (三官大帝)
- กิ๋วอ๋องไต่เต่ (九皇大帝) หรือ กิ๋วอ๊วงฮุกโจ้ว (九皇佛祖)
- เจ้าพ่อเฟิงตู
- เด็กแดง หรือ หง ไหเอ๋อร์ (紅孩兒)
- หง่อฮู้อ๋องเอี๋ย (五府王爺)
- พระยูไล (如来佛祖)
- พระโพธิสัตว์กวนอิม (ปรากฏในบางตอน) (觀音菩薩)
- พระถังซัมจั๋ง (唐三藏)
- ซุนหงอคง (孫悟空) หรือ เห้งเจีย (行者)
- ตือโป๊ยก่าย (豬八戒)
- ซัวเจ๋ง (沙僧)
- เง็กเซียนฮ่องเต้ (玉皇大帝)
- เจ้าแม่ซีหวางหมู่ (西王母)
- เถี่ยช่านกงจู่ (鐵扇公主)
- เอ้อหลาง (二郎神)
- นาจา (哪吒)
- อั้งไฮ้ยี่ (紅孩兒)
- หลี่จิ้ง (李靖)
- ไท่ไป๋จิงซิง (太白金星)
- ไท่เสียงเหล่ากุน (太上老君)
| ลำดับ | พระรูป | พระนาม | บทบาท |
|---|---|---|---|
| 1 | พระแม่ลักษมี | เทพีแห่งสิริมงคลและโชคลาภ (พระลักษมีในศาสนาฮินดู) | |
| 2 | พระแม่สุรัสวดี | เทพีแห่งศิลปวิทยาการ (พระสุรัสวดีในศาสนาฮินดู) | |
| 3 | ท้าวมหาพรหม | เทพแห่งความเจริญและการสรรค์สร้าง (พระพรหมในศาสนาฮินดู) | |
| 4 | ท้าวสักกะเทวราช | เจ้าแห่งสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ (พระอินทร์ในศาสนาฮินดู) | |
| 5 - 6 - 7 - 8 | จาตุมหาราชิกา | ทั้งสี่องค์ได้แก่ ท้าวธตรฐ(เจ้าแห่งคนธรรพ์) ท้าววิรุฬหก(เจ้าแห่งกุมภัณฑ์) ท้าววิรูปักษ์(เจ้าแห่งนาค) ท้าวเวสสุวรรณ หรือ ท้าวกุเวรในศาสนาฮินดู)(เจ้าแห่งยักษ์) | |
| 9 | พระอาทิตย์ | เทพดวงอาทิตย์(พระอาทิตย์ในศาสนาฮินดู) | |
| 10 | พระจันทร์ | เทพแห่งดวงจันทร์ (พระจันทร์ในศาสนาฮินดู) | |
| 11 | พระวัชรปาณีโพธิสัตว์คุยหบดี | เทพธรรมบาลผู้ปราบมารศาสนา | |
| 12 | พระอิศวร | เทพแห่งการทำลายล้างอธรรม (พระศิวะในศาสนาฮินดู) | |
| 13 | ท้าวปัญจิกมหาเสนา | เสนายักษ์บริวารของท้าวเวสสุวรรณ | |
| 14 | พระขันธกุมาร | เทพการยุทธนาสงคราม (พระขันทกุมารในศาสนาฮินดู) | |
| 15 | พระแม่ธรณี | เทพธิดาพื้นปฐพี หรือ (พระแม่ธรณีในเถรวาท) (พระภูเทวีหรือพระแม่ปฤถวีในศาสนาฮินดู) | |
| 16 | พระรามสูรจีน | เทพแห่งความปีติรื่นรมย์ | |
| 17 | พระมรีจิเทวี | พระมารดาแห่งดาราฤกษ์ (อุษาเทวีหรือพระแม่วาราหีในศาสนาฮินดู | |
| 18 | พระนางหาริตีเทวี | ยักษิณีผู้อภิบาลทารก | |
| 19 | ท้าวสาครนาคราช | เจ้าแห่งหมู่นาคราชและมหาสมุทร | |
| 20 | ท้าวพญายมราช | เจ้าแห่งนรก พระยมในศาสนาฮินดู | |
| 21 | ท้าวกินนรราชา | เจ้าแห่งไฟและหมู่กินนรกินนรี | |
| 22 | เจ้าพ่อดาวเหนือ (เทพนักษัตร) | เทพแห่งดวงดาวจักรราศี | |
| 23 | เจ้าแม่ต้นโพธิ์ | เทวีผู้อารักขาต้นพระศรีมหาโพธิ์ | |
| 24 | ท้าวไตรตรึงษ์เทพ | เทพแห่งสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ | |
เทพธิดาต่าง ๆ
[แก้]| รูป | นาม |
|---|---|
| เจ็ดนางฟ้า (七仙女) | |
| เจ้าแม่เก้าเทียงเหี่ยงนึ่ง (九天玄女) | |
| เจ้าแม่ฉางเอ๋อ (嫦娥) | |
| เจ้าแม่มั่วโกว (麻姑娘娘) | |
| เจ้าแม่ตี่บ้อเนี้ย (地母娘娘) | |
| เจ้าแม่จุ้ยบ้อเนี้ย (水尾聖娘) | |
| เจ้าแม่จุ้ยบ้อเนี่ยเนี้ย (水母娘娘) | |
| เจ้าแม่จูแซเนี้ย (註生娘娘) | |
| เจ้าแม่โหงวก๊กบ้อเนี่ยเนี้ย (五穀母娘娘) | |
| เจ้าแม่กิมฮวยเนี่ยเนี้ย (金花娘娘) | |
| เจ้าแม่ซำไน้ฮูหยิน (三奶夫人) | |
| เจ้าแม่เขาไท่ (泰山娘娘) | |
| เจ้าแม่เทียนมู่ (電母) | |
| ไท้อิมแชกุน (太陰星君) | |
| ธิดาพญามังกร (小龍女) | |
| เทพธิดาไหม (蠶神) | |
| เทพธิดารักษาชุมชน(ปึงเถ้าม่า) (本頭媽) | |
| เจ้าแม่ห้องสุขา (紫姑) | |
| เจ้าแม่หยุนเซียว (雲宵娘娘) | |
| เจ้าแม่หยี่ว์เต๋อฮูหยิน (懿德夫人 ) | |
| เจ้าแม่เขาหลี่ว์ (骊山老母) | |
| พระพิรุณเทวี (雨师妾 ) | |
| ฮกเต็กแป๊ะม่า (土地婆) | |
| เจ้าแม่ไข่มุก (珍珠娘娘) | |
เทพเจ้าจากห้องสิน
[แก้]- ไท่เสียงเล่ากุง (太上老君)
- เง็กเซียนฮ่องเต้ (玉仙望帝)
- หนึ่งออ (女媧)
- เจียงจื่อหยา (姜子牙)
- หลี่จิ้ง (李靖)
- หน่าจา (哪吒)
- เอ้อหลังเสิน (二郎神)
- เหลยเจิ้นจื่อ(雷震子)
- ปี่กัน (比干)
- เตียวกงเม้ง (趙公明)
- ซินกงป้า
- มอเลฮอง
- มอเลแฉ
- มอเลไฮ
- มอเลซิว
- หลี่จินจา
- หลี่มู่จา
- พระพุทธเจ้าเหยียนเต๋ง
- เจ้าแม่กวนอิม
- พระอมิตตาภพุทธ
- พระมยุรีวิทยาพุทธมาตา
- โทเฮงสุน
- หวนสีเทียนจุน (三清)
- พระมัญชุศรีโพธิสัตว์
- พระสมันตภัทรโพธิสัตว์