ข้ามไปเนื้อหา

คราวน์โคโลนี

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

คราวน์โคโลนี (อังกฤษ: Crown colony) หรือ อาณานิคมในพระองค์ เป็นประเภทหนึ่งของการบริการอาณานิคมของจักรวรรดิอังกฤษ[1][2]

คราวน์โคโลนีถูกปกครองโดยข้าหลวงซึ่งได้รับการแต่งตั้งโดยพระมหากษัตริย์อังกฤษ (และ ในภายหลัง รัฐมนตรีว่าการอาณานิคม)[3] ถึงแม้ว่าคำดังกล่าวจะไม่ถูกใช้ตั้งแต่แรกก็ตาม อาณานิคมแห่งแรกซึ่งเป็นที่รู้จักกันว่าคราวน์โคโลนี คือ อาณานิคมเวอร์จิเนีย ในสหรัฐอเมริกาปัจจุบัน ในภายหลังจึงได้ถูกควบคุมโดยบริษัทเวอร์จิเนีย ในปี ค.ศ. 1624[4]

จนกระทั่งกลางคริสต์ศตวรรษที่ 19 คำดังกล่าวมักจะหมายถึงอาณานิคมซึ่งอังกฤษได้มาจากสงคราม อย่างเช่น ตรินิแดด[5] และบริติชกินี แต่หลังจากจุดนี้ คราวน์โคโลนีได้มีการใช้อย่างแพร่หลายโดยหมายความถึงอาณานิคมใด ๆ ก็ตามที่ไม่ใช่บริติชราช และอาณานิคมซึ่งเป็นถิ่นฐานของอังกฤษ อย่างเช่น ออสเตรเลีย แคนาดา และนิวซีแลนด์ ซึ่งในภายหลังกลายมาเป็นดินแดนในปกครอง[6]

คำดังกล่าวได้มีการใช้เรื่อยมาจนกระทั่ง ค.ศ. 1981 เมื่อพระราชบัญญัติสัญชาติอังกฤษ ค.ศ. 1981 จัดระดับอาณานิคมอังกฤษที่เหลืออยู่เป็น "ดินแดนขึ้นกับอังกฤษ" และนับตั้งแต่ ค.ศ. 2002 เป็นต้นมา อาณานิคมเหล่านี้ได้เป็นที่รู้จักกันว่า อาณานิคมโพ้นทะเลของสหราชอาณาจักร

ประเภทของคราวน์โคโลนี

[แก้]

คราวน์โคโลนีสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภท ในปี ค.ศ. 1918 โดยแตกต่างกันในระดับของอิสรภาพในการปกครองตนเอง คราวน์โคโลนีที่มีสภาผู้แทนราษฎร เช่น เบอร์มิวดา จาไมกา ศรีลังกา และ ฟิจิ ซึ่งมีสภานิติบัญญัติ 1-2 สภา ซึ่งประกอบด้วยสมาชิกซึ่งได้รับการแต่งตั้งโดยพระมหากษัตริย์หรือได้รับเลือกมาจากท้องถิ่น อาณานิคมเหล่าที่มีสภาซึ่งสมาชิกได้มาจากการเสนอชื่อ อย่างเช่น บริติชฮอนดูรัส เซียร์ราลีโอน เกรนาดา และ ฮ่องกง ซึ่งสมาชิกสภาทั้งหมดได้รับเลือกจากพระมหากษัตริย์ โดยบางส่วนได้รับแต่งตั้งผู้แทนจากประชาชนท้องถิ่น คราวน์โคโลนีประเภทที่สาม ซึ่งมีจำนวนน้อยที่สุด คือ อาณานิคมซึ่งปกครองโดยข้าหลวงโดยตรง อย่างเช่น บาซูโตแลนด์[7] ยิบรอลตาร์ เซนต์เฮเลนา และ สิงคโปร์

รายชื่อดินแดนคราวน์โคโลนี

[แก้]
รายชื่ออาณานิคม เริ่มต้น สิ้นสุด สาเหตุการเปลี่ยนสถานะ
อาณานิคมเอเดน เอเดน 1937 1967 กลายเป็นส่วนหนึ่งของสหพันธรัฐอาระเบียใต้.
สหราชอาณาจักร อาชันติ 1901 1957 เป็นส่วนหนึ่งของกานาในเครือจักรภพ.
ประเทศบาฮามาส บาฮามาส 1718 1973 ได้รับเอกราชเป็น ราชอาณาจักรเครือจักรภพ.
เลโซโท บาซูโตแลนด์ 1884 1964 กลายเป็นรัฐในอารักขาของอังกฤษในปี 1964; จากนั้นได้รับเอกราชเป็นประเทศ เลโซโท ในปี 1966.
เบอร์มิวดา เบอร์มิวดา 1684 1981 เป็นดินแดนขึ้นกับบริเตนในปี 1981.
สหราชอาณาจักร เบชวานาแลนด์ 1885 1895 กลายเป็นส่วหนึ่งของ อาณานิคมแหลม ในปี 1895.
รัฐบริติชโคลัมเบีย บริติชโคลัมเบีย 1866 1871 เป็นส่วนหนึ่งของ แคนาดา ในปี 1871.
กายอานาของอังกฤษ บริติชเกียนา 1831 1966 ได้รับเอกราชเป็น กายอานา ในปี 1966.
ฮอนดูรัสของอังกฤษ บริติชฮอนดูรัส (เปลี่ยนชื่อเป็นเบลีซในปี 1973) 1884 1981 ได้รับเอกราช (เป็นประเทศ เบลีซ) ในปี 1981.
พม่าภายใต้การปกครองของสหราชอาณาจักร พม่าของอังกฤษ 1937 1948 แยกตัวจากบริติชอินเดียในปี 1937 และกลายเป็นคราวน์โคโลนี ได้รับเอกราชในปี 1948 เป็น พม่า (หรือต่อมาคือ เมียนมาร์).
สหราชอาณาจักร สหมณฑลแคนาดา 1841 1867 กลายเป็นส่วนหนึ่งของแคนาดา ในปี 1867.
Cape Colony 1806 1910 Became part of the Union of South Africa in 1910.
 หมู่เกาะเคย์แมน 1962 1981 Became British Dependent Territory in 1981.
ประเทศซีลอนในเครือจักรภพ Ceylon 1815 1948 Became independent in 1948 as Dominion of Ceylon (later Sri Lanka).
ไซปรัส Cyprus 1914 1960 Became independent as Cyprus in 1960.
ราชอาณาจักรบริเตนใหญ่ East Florida 1763 1783 Ceded to Spain. Later became part of the United States.
 หมู่เกาะฟอล์กแลนด์ 1841 1981 Became a British Dependent Territory in 1981.
Fiji 1874 1970 Became independent as Fiji in 1970
Gambia Colony and Protectorate 1888 1965 Became independent as The Gambia in 1965.
ราชอาณาจักรบริเตนใหญ่ Georgia 1755 1776 Became part of the United States of America in 1776.
 ยิบรอลตาร์ 1713 1981 Became British Dependent Territory in 1981.
Gilbert and Ellice Islands 1916 1976 Separate Gilbert Islands and Tuvalu colonies
Gilbert Islands 1976 1979 Became independent as Kiribati
โกลด์โคสต์ (อาณานิคมอังกฤษ) Gold Coast 1821 1957 Became independent in 1957 as Ghana.
ฮ่องกง Hong Kong 1842 1981 Reclassified as a British Dependent Territory in 1981. Transferred to Chinese sovereignty in 1997.
จาเมกา Jamaica 1655 1962 Became independent in 1962 as Jamaica.
เคนยา Kenya 1920 1963 United with the Kenya Protectorate in 1963 to form the independent country of Kenya.
Labuan 1846 1890 Administered by British North Borneo Company from 1890–1904.
สหราชอาณาจักร Lower Canada 1791 1841 Became part of Province of Canada in 1841.
Malacca 1946 1957 Became part of Malaya in 1957.
มอลตา Malta 1813 1964 Became independent in 1964 as the State of Malta.
ราชอาณาจักรบริเตนใหญ่ Massachusetts Bay 1692 1776 Became part of the United States of America in 1776 as the state of Massachusetts.
มอริเชียส Mauritius 1903 1968 Became independent as Mauritius in 1968.
Natal 1843 1910 Became part of the Union of South Africa in 1910.
Newfoundland 1825 1907 Became the Dominion of Newfoundland in 1907, and later joined Canada in 1949.
ราชอาณาจักรบริเตนใหญ่ New Hampshire 1692 1776 Became part of the United States of America in 1776.
ราชอาณาจักรบริเตนใหญ่ New Ireland 1779 1783 Ceded to the United States of America after Revolutionary War and again after War of 1812 (1814-1815).
ราชอาณาจักรบริเตนใหญ่ New Jersey 1702 1776 Became part of the United States of America in 1776.
รัฐนิวเซาท์เวลส์ New South Wales 1788 1901 Became part of the Commonwealth of Australia in 1901.
ราชอาณาจักรบริเตนใหญ่ New York 1691 1776 Became part of the United States of America in 1776.
นิวซีแลนด์ New Zealand 1841 1907 Became the Dominion of New Zealand in 1907.
ไนจีเรีย Nigeria 1914 1960 Became independent as Nigeria in 1960.
สหราชอาณาจักร Norfolk Island 1788 1914 Placed under administration of Australia in 1914 as a non-self governing territory. The island was self-governing between 1979 and 2015.
North Borneo 1946 1963 Became part of Malaysia in 1963 as Sabah. Labuan separated from Sabah in 1984 to become a Federal Territory.[8]
ราชอาณาจักรบริเตนใหญ่ North Carolina 1729 1776 Became part of the United States of America in 1776.
ราชอาณาจักรบริเตนใหญ่ Nova Scotia 1710 1867 Became part of Canada in 1867.
Penang 1946 1957 Became part of Malaya in 1957.
ราชอาณาจักรบริเตนใหญ่ Quebec 1763 1791 Divided between Upper and Lower Canada and the Northwest Territory.
Queensland 1859 1901 Became part of the Commonwealth of Australia in 1901.
Saint Christopher-Nevis-Anguilla 1882 1981 Became British Dependent Territory in 1981. Independent in 1983.
Sarawak 1946 1963 Became part of Malaysia in 1963.[8]
Seychelles 1903 1976 Separated from British Mauritius in 1903 and became a Crown Colony and became independent in 1976.
Sierra Leone 1808 1961 Became independent as Sierra Leone in 1961.
สิงคโปร์ Singapore 1946 1963 State of Singapore within Malaysia[8]
รัฐเซาท์ออสเตรเลีย South Australia 1834 1901 Became part of the Commonwealth of Australia in 1901.
ราชอาณาจักรบริเตนใหญ่ South Carolina 1729 1776 Became part of the United States of America in 1776.
โรดีเชียใต้ Southern Rhodesia 1923 1965/1980 Unilateral Declaration of Independence in 1965 as Rhodesia; formally reverted to colonial status in 1979 as Rhodesia or Zimbabwe Rhodesia; independence granted in 1980 as Zimbabwe
Straits Settlements 1867 1946 Separated into Crown Colony of Penang, Crown Colony of Malacca and Colony of Singapore.[9]
รัฐแทสเมเนีย Tasmania 1825 1901 Named Van Diemen's Land until 1856. Became part of the Commonwealth of Australia in 1901.
Tuvalu 1976 1978 Became an independent Commonwealth realm.
สหราชอาณาจักร Upper Canada 1791 1841 Became part of Province of Canada in 1841.
Vancouver Island 1848 1866 Merged with the Colony of British Columbia in 1866 which joined Canada.
รัฐวิกทอเรีย Victoria 1851 1901 Became part of the Commonwealth of Australia in 1901.
ราชอาณาจักรบริเตนใหญ่ Virginia 1624 1776 Became part of the United States of America in 1776.
รัฐเวสเทิร์นออสเตรเลีย Western Australia 1829 1901 Swan River Colony from 1829 to 1832. Became part of the Commonwealth of Australia in 1901.
ราชอาณาจักรบริเตนใหญ่ West Florida 1763 1783 Ceded to Spain. Later became part of the United States.

อ้างอิง

[แก้]
  1. U.S. Library of Congress - Glossary of terms
  2. "Compact Oxford English Dictionary - "Crown colony"". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-03-13. สืบค้นเมื่อ 2010-07-26.
  3. Jenks, p.70
  4. Porter, p.477
  5. History of Parliament: Parliament of Trinidad and Tobago เก็บถาวร 2017-06-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - Parliament of Trinidad and Tobago
  6. Olson, p.343
  7. Jenks, p.71-4
  8. 8.0 8.1 8.2 See: Malaysia Act 1963
  9. "The Straits Settlements is dissolved". สืบค้นเมื่อ August 29, 2015.

บรรณานุกรม

[แก้]
  • Jenks, Edward (1918). The Government of the British Empire. Little, Brown, and company.
  • Olson, James (1996). Historical Dictionary of the British Empire. Greenwood Publishing Group. ISBN 031329366X.
  • Porter, Andrew (1998). The Nineteenth Century, The Oxford History of the British Empire Volume III. Oxford University Press. ISBN 0199246785.
  • Wrong, Hume (1923). "The Old Representative System: The Change To Crown Colony Government". Government of the West Indies. England: Oxford University Press. p. 71. ISBN 1-113-74149-X. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 8 April 2022. สืบค้นเมื่อ 2010-03-30. The phrase 'Crown Colony Government' is used with various meanings. In the broadest, and perhaps most correct, sense it is applied to all the colonies in which the Crown retains the real control of the executive (i.e. to all the West Indian colonies). By both official and common usage, however, it is often narrowed as to exclude colonies with elected Assemblies, though without a responsible executive.