ข้ามไปเนื้อหา

กงสี

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
บ้านตระกูลกู๋, จอร์จทาวน์, ปีนัง

กงสี (จีน: 公司; พินอิน: gōngsī; เวด-ไจลส์: kung-ssu; เป่อ่วยยี: kong-si; เพ็งอิม: gong1 si1) เป็นคำถอดเสียงภาษาแต้จิ๋วหรือภาษาฮกเกี้ยน ที่มีความหมายว่า "บริษัท" โดยเฉพาะอย่างยิ่งธุรกิจจดทะเบียน อย่างไรก็ตาม คำนี้มีความหมายอื่นภายใต้บริบททางประวัติศาสตร์ที่แตกต่างกัน[1][2] กงสี เป็นคำที่เป็นที่รู้จักกันดีในฐานะองค์กรหรือห้างหุ้นส่วนจีน แต่คำนี้ยังใช้สำหรับสถาบันจีนต่าง ๆ

ศัพทมูลวิทยา

[แก้]

คำว่า "กงสี" มาจากภาษาจีนกลางว่า "公司" (gōngsī) ซึ่งแปลว่า "บริษัท" หรือ "องค์กร" โดยตรง แต่เมื่อนำมาใช้ในบริบทของธุรกิจครอบครัวของชาวจีนในต่างแดน คำนี้ได้ถูกนำมาใช้ในความหมายที่เฉพาะเจาะจงมากขึ้น คือ ธุรกิจที่เป็นของครอบครัวและดำเนินการโดยสมาชิกในครอบครัว

ตัวอักษร "公" หมายถึง "สาธารณะ" หรือ "ร่วมกัน" ส่วนตัวอักษร "司" หมายถึง "บริหาร" หรือ "จัดการ" เมื่อนำมารวมกันจึงมีความหมายว่า "การบริหารจัดการที่เป็นของส่วนรวม" ซึ่งสอดคล้องกับลักษณะของธุรกิจกงสีที่เป็นของครอบครัวและมีการบริหารจัดการร่วมกัน

ความหมายทางวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์

[แก้]

ในหมู่ชาวจีนโพ้นทะเล โดยเฉพาะในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และสหรัฐอเมริกา คำว่า กงสี ไม่ได้หมายถึงเพียงแค่บริษัทหรือธุรกิจทั่วไป แต่ยังหมายถึงการรวมกลุ่มของคนจีนที่มีบรรพบุรุษร่วมกันหรือมาจากภูมิภาคเดียวกัน คำนี้ถูกนำมาใช้ในการอ้างถึง องค์การของตระกูล (clan) ซึ่งเป็นกลุ่มคนที่มีบรรพบุรุษเดียวกัน และสโมสรสังคม (social club) ซึ่งเป็นสถานที่ที่ชาวจีนโพ้นทะเลที่มาจากมณฑลเดียวกันสามารถมารวมตัวกันเพื่อรักษาวัฒนธรรมและภาษาของตนเอง องค์การเหล่านี้มีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนชุมชนจีนโพ้นทะเลในด้านต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นด้านสังคม เศรษฐกิจ หรือวัฒนธรรม

ในปลายศตวรรษที่ 19 องค์การหรือสโมสรเหล่านี้เริ่มเป็นที่รู้จักในชื่อ หุยกวน (ฮุยก่วน; จีนตัวเต็ม: 會館; จีนตัวย่อ: 会馆; พินอิน: huìguǎn; ยฺหวิดเพ็ง: wui6gun2)[3] โดยเฉพาะในเมืองซานฟรานซิสโก รัฐแคลิฟอร์เนีย ซึ่งเป็นที่ตั้งของชุมชนจีนจำนวนมากที่มาจากภูมิภาคทางตะวันตกของสามเหลี่ยมปากแม่น้ำไข่มุก ใกล้เมืองกวางเจา คนจีนเหล่านี้ได้อพยพไปยังสหรัฐอเมริกาในช่วงการตื่นทองที่แคลิฟอร์เนีย และได้รวมตัวกันจัดตั้งองค์การเพื่อช่วยเหลือซึ่งกันและกัน

เอเชียตะวันออกเฉียงใต้

[แก้]

ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ สาธารณรัฐกงสี ประกอบด้วยชุมชนชาวจีนแคะที่รวมตัวกันเป็นหน่วยงานทางการเมืองที่ทำหน้าที่เป็นรัฐปกครองตนเอง[4] ภายในกลางศตวรรษที่สิบเก้า สาธารณรัฐกงสีควบคุมส่วนใหญ่ของเกาะบอร์เนียวตะวันตก สาธารณรัฐกงสีที่ใหญ่ที่สุดสามแห่งคือ สาธารณรัฐหลานฟาง สาธารณรัฐเหอซุน (ฟอสเจียน) และสหพันธ์ซานเตียวโกว (สามเตียวเกียวย์)[5]

ธุรกิจกงสีเกิดจากแนวคิดการแบ่งปันทรัพย์สินและความรับผิดชอบร่วมกันในครอบครัว โดยมีเป้าหมายเพื่อความมั่นคงและความเจริญรุ่งเรืองของสกุล ทำให้สมาชิกทุกคนในครอบครัวมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการธุรกิจ และได้รับผลประโยชน์ร่วมกัน[6]

ในประเทศไทย ธุรกิจกงสีเกิดจากแนวคิดการแบ่งปันทรัพย์สินและความรับผิดชอบร่วมกันในครอบครัว โดยมีเป้าหมายเพื่อความมั่นคงและความเจริญรุ่งเรืองของสกุล ทำให้สมาชิกทุกคนในครอบครัวมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการธุรกิจ และได้รับผลประโยชน์ร่วมกัน[6]

ในบริบทของประเทศไทย

[แก้]

ในประเทศไทย คำว่า "กงสี" ถูกนำมาใช้ในความหมายเฉพาะเจาะจงในการอ้างถึงธุรกิจครอบครัวของชาวไทยเชื้อสายจีน ซึ่งเป็นรูปแบบธุรกิจที่มักพบในครอบครัวจีนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ธุรกิจกงสีในบริบทนี้หมายถึงธุรกิจที่ทรัพย์สินและผลกำไรเป็นของร่วมกันของสมาชิกในครอบครัว โดยมักสืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคน ซึ่งทำให้ธุรกิจเหล่านี้มีลักษณะเฉพาะและความมั่นคงในระดับสูง[6]

ลักษณะ

[แก้]

ระบบกงสีถูกใช้โดยชาวกวางตุ้งพลัดถิ่นทั่วโลกเพื่อเอาชนะความยากลำบากทางเศรษฐกิจ การถูกกีดกันทางสังคม และการกดขี่ข่มเหง ในชุมชนชาวกวางตุ้งทั่วโลกในปัจจุบัน วิธีการนี้ได้รับการปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมสมัยใหม่ รวมถึงปัจจัยทางการเมืองและกฎหมาย กงสีคล้ายกับห้างหุ้นส่วนสมัยใหม่ แต่ยังดึงดูดจิตวิญญาณแห่งความร่วมมือและการพิจารณาถึงสวัสดิการร่วมกันที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น ผู้คนบางกลุ่มเชื่อว่าการพัฒนาและความเจริญรุ่งเรืองของชุมชนชาวกวางตุ้งทั่วโลกนั้นเป็นผลโดยตรงจากแนวคิดกงสี บริษัทและธุรกิจที่ชาวกวางตุ้งดำเนินการเป็นจำนวนมากซึ่งเกิดขึ้นในฐานะกงสีได้กลายเป็นกลุ่มบริษัทข้ามชาติในที่สุด

ข้อดีของธุรกิจกงสี

[แก้]
  • ความมั่นคงและยั่งยืน ธุรกิจกงสีมักมีฐานะทางการเงินที่มั่นคง เนื่องจากได้รับการสนับสนุนจากสมาชิกในครอบครัวหลายคน ทำให้สามารถผ่านพ้นวิกฤตต่างๆ ได้[6]
  • ความสามัคคีและความผูกพัน ธุรกิจกงสีช่วยสร้างความสัมพันธ์อันดีระหว่างสมาชิกในครอบครัว ส่งเสริมความสามัคคีและความผูกพัน[6]
  • การถ่ายทอดองค์ความรู้ ธุรกิจกงสีเป็นช่องทางในการถ่ายทอดความรู้และประสบการณ์จากรุ่นสู่รุ่น ทำให้ธุรกิจเติบโตอย่างต่อเนื่อง[6]
  • การขยายธุรกิจ ด้วยทรัพยากรที่รวมกันของสมาชิกในครอบครัว ธุรกิจกงสีสามารถขยายตัวได้อย่างรวดเร็ว[6]

ข้อเสียของธุรกิจกงสี

[แก้]
  • ความขัดแย้งภายในครอบครัว เมื่อธุรกิจขยายตัวและมีสมาชิกเข้ามามีส่วนร่วมมากขึ้น อาจเกิดความขัดแย้งในเรื่องการแบ่งปันผลประโยชน์ การบริหารจัดการ หรือทิศทางการดำเนินธุรกิจ[6]
  • การตัดสินใจที่ล่าช้า การตัดสินใจในธุรกิจกงสีอาจใช้เวลานาน เนื่องจากต้องผ่านกระบวนการปรึกษาหารือกับสมาชิกทุกคน[6]
  • การขาดความคล่องตัว โครงสร้างของธุรกิจกงสีอาจทำให้ขาดความคล่องตัวในการปรับตัวเข้ากับสภาวะแวดล้อมทางธุรกิจที่เปลี่ยนแปลงไป[6]
  • การขาดความรับผิดชอบส่วนบุคคล สมาชิกบางคนอาจขาดความรับผิดชอบต่อธุรกิจ เนื่องจากรู้สึกว่าผลกำไรหรือความเสี่ยงเป็นของส่วนรวม[6]

ธุรกิจกงสีในปัจจุบัน

[แก้]

ปัญหาและความท้าทาย

[แก้]

ในปัจจุบัน ธุรกิจกงสีต้องเผชิญกับความท้าทายหลายประการ เช่น การเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อมทางธุรกิจ การแข่งขันที่รุนแรง และการขาดทายาทที่มีความสามารถในการบริหารธุรกิจ นอกจากนี้ ความขัดแย้งภายในครอบครัวยังอาจส่งผลกระทบต่อการดำเนินธุรกิจอย่างมาก

แนวทางในการพัฒนาให้ยั่งยืน

[แก้]

เพื่อให้ธุรกิจกงสีสามารถพัฒนาได้อย่างยั่งยืน จำเป็นต้องมีการวางแผนธุรกิจระยะยาว การสร้างวัฒนธรรมองค์กรที่แข็งแกร่ง และการส่งเสริมทายาทรุ่นใหม่ให้มีส่วนร่วมในการบริหารธุรกิจ การปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมทางธุรกิจที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วก็เป็นสิ่งสำคัญที่ธุรกิจกงสีต้องทำเพื่อความอยู่รอดและความสำเร็จในระยะยาว

ดูเพิ่ม

[แก้]

ป้ายวิญญาณ สาธารณรัฐกงสี

อ้างอิง

[แก้]
  1. Peng, Wang Tai (1979). "The Word "kongsi": A Note". Journal of the Malaysian Branch of the Royal Asiatic Society. 52(1 (235)) (1 (235)): 102–105. JSTOR 41492844.
  2. Bingling., Yuan (2000). Chinese democracies : a study of the kongsis of West Borneo (1776-1884). Leiden: Research School of Asian, African, and Amerindian Studies, Universiteit Leiden. ISBN 9789057890314. OCLC 43801655.
  3. "Huiguan". สืบค้นเมื่อ 2 February 2018.
  4. Heidhues, Mary Somers (1996). "Chinese Settlements in Rural Southeast Asia: Unwritten Histories" in Sojourners and settlers : histories of Southeast Asia and the Chinese : in honour of Jennifer Cushman. Reid, Anthony, 1939-, Alilunas-Rodgers, Kristine., Cushman, Jennifer Wayne, 1944-, Asian Studies Association of Australia. St Leonards, NSW: Allen & Unwin. ISBN 978-1863739900. OCLC 34635810.
  5. Heidhues, Mary Somers (2003). Golddiggers, farmers, and traders in the "Chinese districts" of West Kalimantan, Indonesia. Ithaca, N.Y.: Southeast Asia Program Publications, Southeast Asia Program, Cornell University. ISBN 9780877277330. OCLC 52052835.
  6. 6.00 6.01 6.02 6.03 6.04 6.05 6.06 6.07 6.08 6.09 6.10 "ธุรกิจกงสี คืออะไร มีข้อดีข้อเสียอย่างไร". 2018-11-16. สืบค้นเมื่อ 2024-08-11.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (ลิงก์)

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]