สาธารณรัฐซาอีร์
สาธารณรัฐซาอีร์a République du Zaïre Repubuliki ya Zaïre Jamhuri ya Zaïre | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1971–1997 | |||||||||
.svg) ธงชาติ
.svg) ตราแผ่นดิน
| |||||||||
.svg) | |||||||||
| เมืองหลวง | กินชาซา | ||||||||
| ภาษาทั่วไป | ฝรั่งเศส ลิงกาลา · คองโก สวาฮีลี · ชีลูบา | ||||||||
| ศาสนา | คริสต์, Baluba religion, Bantu religion | ||||||||
| การปกครอง | รัฐเดี่ยว ลัทธิโมบูตู สาธารณรัฐรัฐพรรคการเมืองเดียวcภายใต้เผด็จการทหารเบ็ดเสร็จ | ||||||||
| ประธานาธิบดี | |||||||||
• 1971-1997 | โมบูตู เซเซ เซโก | ||||||||
| ยุคประวัติศาสตร์ | สงครามเย็น | ||||||||
• รัฐประหาร | 25 พฤศจิกายน 1965 | ||||||||
• เปลี่ยนชื่อประเทศ | 27 ตุลาคม 1971 | ||||||||
| 16 พฤษภาคม 1997 | |||||||||
| พื้นที่ | |||||||||
| 1996 | 2,345,410 ตารางกิโลเมตร (905,570 ตารางไมล์) | ||||||||
| ประชากร | |||||||||
• 1996 | 46498539 | ||||||||
| สกุลเงิน | Zaïre | ||||||||
| เขตเวลา | CET / EET | ||||||||
| รหัสโทรศัพท์ | 243 | ||||||||
| โดเมนบนสุด | .zr | ||||||||
| |||||||||
a. Renamed from "Democratic Republic of the Congo" (République démocratique du Congo) on 27 October 1971. b. Changed from "Léopoldville" in 1966. c. Zaire became a de jure one-party state on December 23, 1970,[2] but had been a de facto one-party state since May 20, 1967, the date on which the MPR (Mouvement Populaire de la Revolution) was established. Zaire formally adopted a multiparty system on April 24, 1990,[3] when Mobutu delivered a speech proclaiming the end of the one-party system. The country adopted multipartyism de jure with the passage of Law No. 90-002 of July 5, 1990, which amended its constitution accordingly.[4] d. 1990-1997. | |||||||||
ซาอีร์ (Zaire) หรือชื่ออย่างเป็นทางการคือ สาธารณรัฐซาอีร์ (ฝรั่งเศส: République du Zaïre; เสียงอ่านภาษาฝรั่งเศส: [za.iʁ]) เป็นชื่อรัฐระหว่าง ค.ศ. 1971 และ 1997 ในแอฟริกากลาง ซึ่งต่อมาถูกเปลี่ยนชื่อเป็นสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโกหลังจากหมดยุคของ โมบูตู เซเซ เซโก ชื่อของรัฐมาจากชื่อแม่น้ำคองโกซึ่งบางครั้งเรียกว่า ซาอีร์ ในภาษาโปรตุเกส ซึ่งแปลงจากคำในภาษาคองโกคือ nzere หรือ nzadi ("แม่น้ำซึ่งดูดกลืนทุกแม่น้ำ")[5]
ประเทศนี้เป็นเผด็จการทหารแบบเผด็จการพรรคเดียว โดยมีผู้นำคือ โมบูตู เซเซ เซโก และพรรค Popular Movement of the Revolution ซึ่งเป็นพรรคของเขา ซาอีร์ก่อตั้งขึ้นหลังจากการยึดอำนาจของโมบูตูในการก่อรัฐประหารโดยทหารในปี 1965 หลังจากเกิดความวุ่นวายทางการเมืองเป็นเวลา 5 ปีหลังจากได้รับเอกราชจากเบลเยียมหรือที่เรียกว่าวิกฤตการณ์คองโก ซาอีร์มีรัฐธรรมนูญที่รวมศูนย์อย่างแข็งขัน และสินทรัพย์ต่างประเทศถูกโอนเป็นของกลาง ช่วงเวลานี้บางครั้งเรียกว่า สาธารณรัฐคองโกที่สอง
การรณรงค์ Authenticité ซึ่งกำจัดประเทศที่ได้รับอิทธิพลจากยุคอาณานิคมของเบลเจียนคองโก ก็เปิดตัวภายใต้การนำของโมบูตู ซาอีร์นั้นอ่อนแอลงจากการยุติการสนับสนุนของอเมริกาหลังสิ้นสุดสงครามเย็น โมบูตูถูกบังคับให้ประกาศจัดตั้งสาธารณรัฐใหม่ในปี 1990 เพื่อรับมือกับข้อเรียกร้องในการเปลี่ยนแปลง ในช่วงเวลาแห่งความหายนะ รัฐบาลซาอีร์นั้นถูกวิจารณ์อย่างกว้างขวาง การคอรัปชั่น และการจัดการทางเศรษฐกิจที่ผิดพลาด
ซาอีร์ล่มสลายในช่วงปลายทศวรรษ 1990 ท่ามกลางความสั่นคลอนของพื้นที่ทางตะวันออกของประเทศหลังการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ในรวันดาและความรุนแรงทางชาติพันธุ์ที่เพิ่มมากขึ้น ในปี 1996 โลรองต์-เดซีเร กาบีลา หัวหน้ากองกำลังพันธมิตรแห่งประชาธิปไตยเพื่อการปลดปล่อยคองโก (AFDL) ได้นำการประท้วงเพื่อต่อต้านโมบูตู ด้วยกองกำลังกบฏที่ได้รับชัยชนะทางตะวันตก โมบูตูจึงหนีออกจากประเทศโดยปล่อยให้กองกำลังของกาบีลารับผิดชอบในขณะที่ประเทศคืนชื่อให้กับสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโกในปีต่อมา โมบูตูเสียชีวิตสี่เดือนต่อมาในขณะที่ถูกเนรเทศมาอยู่ในในโมร็อกโก
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Constitution de la République du Zaïre, article 5: "Sa devise est : Paix — Justice — Travail". Source: Journal Officiel de la République du Zaïre (N. 1 du 1er janvier 1983)
- ↑ Kaplan, Irving (ed.). Zaire: A Country Study. Third Edition, First Printing. 1979.
- ↑ Sandra W. Meditz and Tim Merrill (eds.). Zaire: A Country Study. Fourth Edition. 1993.
- ↑ Complete text of the Zairian constitution after the enactment of Law No. 90-002 of July 5, 1990 concerning the modification of certain provisions of the Constitution
- ↑ Peter Forbath, The River Congo, p. 19.