เซอร์โคเนียม

เซอร์โคเนียม อิตเทรียม ← → ไนโอเบียม Ti ↑ Zr ↓ Hf
ทั่วไป
ชื่อ, สัญลักษณ์, เลขอะตอม	เซอร์โคเนียม, Zr, 40
อนุกรมเคมี	โลหะทรานซิชัน
หมู่, คาบ, บล็อก	4, 5, d
ลักษณะ	สีขาวเงิน
มวลอะตอม	91.224 (2) กรัม/โมล
การจัดเรียงอิเล็กตรอน	[Kr] 4d2 5s2
อิเล็กตรอนต่อระดับพลังงาน	2, 8, 18, 10, 2
คุณสมบัติทางกายภาพ
สถานะ	ของแข็ง
ความหนาแน่น (ใกล้ r.t.)	6.52 ก./ซม.³
ความหนาแน่นของของเหลวที่m.p.	5.8 ก./ซม.³
จุดหลอมเหลว	2128 K (1855 °C)
จุดเดือด	4682 K(4409 °C)
ความร้อนของการหลอมเหลว	14 กิโลจูล/โมล
ความร้อนของการกลายเป็นไอ	573 กิโลจูล/โมล
ความร้อนจำเพาะ	(25 °C) 25.36 J/(mol·K)
ความดันไอ P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k ที่ T K 2639 2891 3197 3575 4053 4678
คุณสมบัติของอะตอม
โครงสร้างผลึก	hexagonal
สถานะออกซิเดชัน	4 (amphoteric oxide)
อิเล็กโตรเนกาติวิตี	1.33 (พอลิงสเกล)
พลังงานไอออไนเซชัน (เพิ่มเติม)	ระดับที่ 1: 640.1 กิโลจูล/โมล
	ระดับที่ 2: 1270 กิโลจูล/โมล
	ระดับที่ 3: 2218 กิโลจูล/โมล
รัศมีอะตอม	155 pm
รัศมีอะตอม (คำนวณ)	206 pm
รัศมีโควาเลนต์	148 pm
อื่น ๆ
การจัดเรียงทางแม่เหล็ก	no data
ความต้านทานไฟฟ้า	(20 °C) 421 nΩ·m
การนำความร้อน	(300 K) 22.6 W/(m·K)
การขยายตัวจากความร้อน	(25 °C) 5.7 µm/(m·K)
อัตราเร็วของเสียง (แท่งบาง)	(20 °C) 3800 m/s
โมดูลัสของยังก์	68 GPa
โมดูลัสของแรงเฉือน	33 GPa
อัตราส่วนปัวซอง	0.34
ความแข็งโมห์ส	5.0
ความแข็งวิกเกอร์ส	903 MPa
ความแข็งบริเนล	650 MPa
เลขทะเบียน CAS	7440-67-7
ไอโซโทปที่น่าสนใจ
บทความหลัก: ไอโซโทปของเซอร์โคเนียม iso NA ครึ่งชีวิต DM DE (MeV) DP 88Zr syn 83.4 d ε - 88Y γ 0.392D - 89Zr syn 78.4 h ε - 89Y β+ 0.902 89Y γ 0.909D - 90Zr 51.45% Zr เสถียร โดยมี 50 นิวตรอน 91Zr 11.22% Zr เสถียร โดยมี 51 นิวตรอน 92Zr 17.15% Zr เสถียร โดยมี 52 นิวตรอน 93Zr syn 1.53 E6 y β- 0.060 93Nb 94Zr 17.38% Zr เสถียร โดยมี 54 นิวตรอน 88Zr syn 83.4 d β- 0.368, 0.400 88Y γ 0.724, 0.756 - 96Zr 2.8% >3.9 E20 y β-β-  ? 96Mo
แหล่งอ้างอิง

เซอร์โคเนียม (อังกฤษ: Zirconium) คือธาตุที่มีหมายเลขอะตอม 40 และสัญลักษณ์คือ Zr เป็นโลหะทรานซิชันมีสีขาวเทาคล้ายไทเทเนียม สามารถสกัดได้จากแร่เซอร์คอนมันทนต่อการกันกร่อนมาก

เซอร์โคเนียมในรูปของออกไซด์ค้นพบโดย N.H. Klaproth ในปี ค.ศ. 1789 ขณะที่ทำการศึกษาแร่ zircon ซึ่งเป็นซิลิเกตของเซอร์โคเนียม, (ZrSio5) ในรูปของพลอย (gemstone) จากซีลอน พลอย zircon มีชื่อมาจากภาษาอาหรับ zargum หมายถึงสีทองคำ และ Klaproth ตั้งชื่อธาตุนี้ว่า zirconium

ในปี ค.ศ. 1824 J.J. Berzelius สามารถสกัดธาตุนี้ได้ในรูปธาตุอิสระจากการนำ K2ZrF6 มา รีดิวซ์ด้วยโพแทสเซียม (K)

ประโยชน์

• เซอร์โคเนียมใช้ประโยชน์ในเครื่องปฏิกรณ์นิวเคลียร์ทำหน้าเป็นตัวดูดซับนิวตรอนและทำโลหะผสมที่ทนต่อการกัดกร่อน
• เซอร์โคเนียมไฮดรอกซีคลอไรด์ใช้เป็นยาระงับกลิ่นกาย
• เพทาย หรือ เซอร์โคเนียมซิลิเกต ใช้เป็นเครื่องประดับ

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิพจนานุกรม มีความหมายของคำว่า:
zirconium

• WebElements.com: Zirconium
• Chemistry in its element podcast (MP3) from the Royal Society of Chemistry's Chemistry World: Zirconium