อิตเทรียม

อิตเทรียม
39Y Sc ↑ Y ↓ Lu สตรอนเชียม ← อิตเทรียม → เซอร์โคเนียม
อิตเทรียมในตารางธาตุ
ลักษณะปรากฏ
โลหะสีเงินขาว
คุณสมบัติทั่วไป
ชื่อ สัญลักษณ์ และเลขอะตอม	อิตเทรียม, Y, 39
หมู่ คาบและบล็อก	3, 5, d
มวลอะตอมมาตรฐาน	88.906±0.001
การจัดเรียงอิเล็กตรอน	[Kr] 4d1 5s2 2, 8, 18, 9, 2
ประวัติ
การตั้งชื่อ	ตั้งชื่อตามหมู่บ้านอิตเทอร์บี (สวีเดน) และชื่อแร่ อิตเทอร์ไบต์ (กาโดลิไนต์)
การค้นพบ	โยฮันน์ กาโดลิน (1794)
การแยกครั้งแรก	ไฟรดริช วอเลอร์ (1838)
คุณสมบัติกายภาพ
ความหนาแน่น (ใกล้ r.t.)	4.472 g·cm−3
ความหนาแน่นของเหลวที่จุดหลอมเหลว	4.24 g·cm−3
จุดหลอมเหลว	1799 K, 1526 °C, 2779 °F
จุดเดือด	3203 K, 2930 °C, 5306 °F
ความร้อนของการหลอมเหลว	11.42 kJ·mol−1
ความร้อนของการกลายเป็นไอ	363 kJ·mol−1
ความจุความร้อนโมลาร์	26.53 J·mol−1·K−1
ความดันไอ
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k ที่ T (K) 1883 2075 (2320) (2627) (3036) (3607)
คุณสมบัติอะตอม
อิเล็กโตรเนกาติวิตี	1.22 (Pauling scale)
พลังงานไอออไนเซชัน	ค่าที่ 1: 600 kJ·mol−1
	ค่าที่ 2: 1180 kJ·mol−1
	ค่าที่ 3: 1980 kJ·mol−1
รัศมีอะตอม	180 pm
รัศมีโควาเลนต์	190±7 pm
จิปาถะ
โครงสร้างผลึก	hexagonal close-packed
ความเป็นแม่เหล็ก	พาราแมกเนติก
สภาพนำไฟฟ้า	α, poly: 596Ω·m
สภาพนำความร้อน	17.2 W·m−1·K−1
การขยายตัวจากความร้อน	α, poly: 10.6 µm/(m·K)
ความเร็วเสียง (thin rod)	(ที่ 20 °C) 3300 m·s−1
มอดุลัสของยัง	63.5 GPa
โมดูลัสของแรงเฉือน	25.6 GPa
โมดูลัสของแรงบีบอัด	41.2 GPa
อัตราส่วนปัวซอง	0.243
ความแข็งของบริเนลล์	200–589 MPa
เลขทะเบียน CAS	7440-65-5
ไอโซโทปเสถียรที่สุด
บทความหลัก: ไอโซโทปของอิตเทรียม
ไอโซโทป NA ครึ่งชีวิต DM DE (MeV) DP 87Y syn 3.4 d ε – 87Sr γ 0.48, 0.38D – 88Y syn 106.6 d ε – 88Sr γ 1.83, 0.89 – 89Y 100% 89Y is stable with 50 neutrons 90Y syn 2.7 d β− 2.28 90Zr γ 2.18 – 91Y syn 58.5 d β− 1.54 91Zr γ 1.20 –
อ้างอิง

อิตเทรียม (อังกฤษ: Yttrium) คือธาตุเคมีที่มีหมายเลขอะตอม 39 และสัญลักษณ์คือ Y อิตเทรียมอยู่ในตารางธาตุหมู่ 3B อิตเทรียมเป็นโลหะประเภททรานซิชันมีสีขาวเงิน พบเล็กน้อยในแร่บนพื้นโลก และมักจะพบเป็นสารประกอบ ⁸⁹Y เป็นไอโซโทปเสถียรเพียงตัวเดียว

การใช้งาน

สารประกอบอิตเทรียมถูกใช้ในสีแดงใน โทรทัศน์จอแก้ว

• สารประกอบ Y₂O₃ ใช้ทำสีแดงในโทรทัศน์จอแก้ว

• Y₃Fe₅O₁₂ เป็นวัสดุในการทำแผ่นกรองรังสีไมโครเวฟ

YBCO สารตัวนำยวดยิ่ง ที่มีส่วนผสมของอิตเทรียม

• YBa₂Cu₃O₇ นำไปทำเป็นสารตัวนำยวดยิ่ง