เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองพระยา

พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุยเดช มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ประกาศว่า โดยที่เป็นการสมควรกำหนดบริเวณที่ดินคลองพระยา ในท้องที่ตำบลปลายพระยา อำเภอปลายพระยา และตำบลคลองหิน อำเภออ่าวลึก ตำบลเขาดิน อำเภอเขาพนม จังหวัดกระบี่ ให้เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า พ.ศ. 2503 ตามมาตรา 159 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักร และมาตรา 19 แห่งพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2503 ประกาศ ณ วันที่ 31 ตุลาคม 2523

ต่อมาได้จัดตั้งที่ทำการเขตฯ คลองพระยา เมื่อ พ.ศ. 2523 มีตัวอาคาร จำนวน 5 หลัง อยู่ที่บ้านคลองพระยา หมู่ที่ 4 ตำบลปลายพระยา อำเภอปลายพระยา จังหวัดกระบี่ อีกหน่วยได้จัดตั้งหน่วยเขาแก้ว หมู่ที่ 3 ตำบลเขาดิน อำเภอเขาพนม จังหวัดกระบี่ และหน่วยพิทักษ์ป่าบ้านทับเที่ยง หมู่ที่ 9 ตำบลปลายพระยา อำเภอปลายพระยา จังหวัดกระบี่ หน่วยทั้ง 2 หน่วย เป็นหน่วยพิทักษ์ป่า ได้ดำเนินการงานเกี่ยวกับการรักษาอนุรักษ์พันธุ์สัตว์ป่า และออกตรวจปราบปรามในการบุกรุกทำลายป่าไม้ ตามวัตถุประสงค์ของทางราชการ

ลักษณะภูมิประเทศ

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองพระยา เป็นส่วนทางตอนเหนือของเทือกเขาพนมเบญจา ซึ่งตั้งอยู่ทางตอนเหนือของตัวเมืองกระบี่ เทือกเขานี้มีเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ 400 ตารางกิโลเมตร และเขาพนมเบญจาเป็นยอดเขาสูงสุด มีความสูงประมาณ 1,330 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง สภาพพื้นที่โดยทั่วไปประกอบด้วยภูเขาสูงสลับซับซ้อน ซึ่งเป็นภูเขาหินปูนที่มีลักษณะเป็น Karst landform (พื้นที่หินปูนที่มีน้ำฝนน้ำท่าชะละลายหินออกไปมากจนเป็นตะปุ่มตะป่ำเต็มไปด้วยหลุม บ่อ ถ้ำและทางน้ำใต้ดินที่น้ำละลายเอาเนื้อหินปูนแทรกซึมหายลงไป พื้นที่แบบนี้มักเป็นที่แห้งแล้งและมีธารน้ำที่ไหลลงที่ต่ำในหน้าหินแต่ตอนปลายธารน้ำจะมุดดิน) และมีความ ลาดชันเฉลี่ยประมาณ 30% ทำให้มีป่าไม้ที่สมบูรณ์และเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่านานาชนิด รวมทั้งเป็นแหล่งต้นน้ำที่สำคัญของคลองยา คลองโตรม และคลองอิปัน ซึ่งเป็นต้นน้ำลำธารของแม่น้ำตาปี ที่ไหลออกสู่ทะเลที่อ่าวบ้านดอน จังหวัดสุราษฎร์ธานี สภาพดังกล่าวจะเห็นว่าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองพระยา เป็นพื้นที่ธรรมชาติที่มีความสำคัญควรแก่การอนุรักษ์ไว้เพื่อเป็นแหล่งธรรมชาติ

ลักษณะภูมิอากาศ

อากาศร้อนชื้น ฝนตกชุกตลอดปี มีฤดูฝน กับฤดูร้อน

ทรัพยากรป่าไม้

เป็นแหล่งรวบรวมทางพันธุกรรมของพันธุ์พืช จากการศึกษาพบว่าในพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองพระยามีพรรณพืช จำนวน 142 ชนิด ทั้งในป่าดิบชื้นและป่าภูเขาหินปูน ที่น่าสนใจเป็นพิเศษ ในพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองพระยา มีป่าภูเขาหินปูน ซึ่งเป็นป่าไม้อีกชนิดหนึ่งมีคณะผู้ศึกษาได้พบ และได้แบ่งป่าชนิดนี้ไว้ เพื่อประโยชน์ในการศึกษาวิจัยที่อาจจะเกิดขึ้น ในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับพรรณไม้และการเจริญเติบโตของไม้ในป่าชนิดนี้และยังมีเป็นป่าดงดิบ ป่าเบญจพรรณ และทุ่งหญ้า มีไม้ยาง ไม้หลุมพอ มีแหล่งน้ำอุดมสมบูรณ์

ทรัพยากรสัตว์ป่า

มีสัตว์ป่าสำคัญหลายชนิด เช่น สมเสร็จ เก้ง กระทิง ลิง ค่าง กวาง และนกชนิดต่าง ๆ ที่เหมาะแก่การศึกษาค้นคว้าวิจัย

อ้างอิง

• -เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองพระยา - สำนักอนุรักษ์สัตว์ป่า กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช