รัฐหาน

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก หาน (รัฐ))
หาน

/
*Gar
403 ปีก่อนคริสตกาล–230 ปีก่อนคริสตกาล
สถานะราชอาณาจักร
เมืองหลวงผิงหยาง (平陽)
อี๋หยาง (宜阳)
หยางตี๋ (陽翟)
ซินเจิ้ง (新鄭)
ศาสนา
ศาสนาพื้นเมืองจีน
การบูชาบรรพบุรุษ
การปกครองราชาธิปไตย
ยุคประวัติศาสตร์ยุครณรัฐ
403 ปีก่อนคริสตกาล
• รัฐฉินผนวก
230 ปีก่อนคริสตกาล
สกุลเงินเงินพลั่ว
และเหรียญกระษาปณ์อื่น ๆ
ก่อนหน้า
ถัดไป
จิ้น (รัฐจีน)
ราชวงศ์ฉิน
รัฐหาน
อักษรจีนตัวเต็ม
อักษรจีนตัวย่อ
State of Han
(ตัวอักษรรัฐหาน, 220 BC)

หาน (จีนตัวย่อ: ; จีนตัวเต็ม: ; พินอิน: Hán) เป็นรัฐจีนโบราณในยุครณรัฐ (戰國時代) ตั้งอยู่ในท้องที่ซึ่งปัจจุบันเป็นชานซีและเหอหนาน ที่ตั้งดังกล่าวกีดกันมิให้รัฐฉิน (秦國) เข้าถึงที่ราบจีนเหนือ ทำให้รัฐหานตกเป็นเป้าโจมตีของรัฐฉินบ่อยครั้ง ที่สุดแล้ว รัฐหานก็เป็นรัฐแรกในกลุ่มเจ็ดรณรัฐ (戰國七雄) ที่ผนวกเข้ากับรัฐฉิน หลังจากการรบราจนเลือดนองแผ่นดินในยุทธการที่ฉางผิง (長平之戰) เมื่อ 260 ปีก่อนคริสตกาล

ประวัติ[แก้]

การก่อตั้ง[แก้]

อ้างอิงจากบันทึกบทที่ 45 ของ บันทึกประวัติศาสตร์อันยิ่งใหญ่ หรือที่รู้จักกันในชื่อ สือจี้ , เชื้อพระวงศ์แคว้นหาน เป็นหนึ่งในสาขาของผู้ปกครองของ รัฐจิ้น. โดยผู้ก่อตั้งรัฐหาน หวู๋จื่อมีศักดิ์เป็นลุงของ จิ้นหวู่กง โดยเชื้อพระวงศ์แคว้นหานได้กลายเป็นคณะรัฐมนตรีที่มีอำนาจใน รัฐจิ้น แล้วได้รับให้ดูแลพื้นที่ หานเฉิง มฑทล ส่านซีในปัจจุบัน

ยุควสันตสารท[แก้]

ในช่วงยุค ยุควสันตสารท, หรือยุคชุนชิว สมาชิกตระกูลหาน ได้กลายเป็นหนึ่งในสามตระกูลที่ทรงอิทธิพลใน รัฐจิ้น.[1] In 403 BC, หานจิ่งโหว,ร่วมมือกับสองตระกูลที่มีอิทธิ์ในแคว้นจิ้น ได้แก่ ตระกูล เว่ย นำโดย เว่ยเหวินโหว และตระกูล จ้าว นำโดย จ้าวเลี่ยโหว ได้ร่วมกันแบ่งแคว้นจิ้นออกเป็นสามส่วนให้แก่ตระกูลของตนเอง ซึ่งเหตุการณ์นี้ถือเป็นการสิ้นสุดของยุค ยุควสันตสารท และถือเป็นจุดเริ่มต้นของยุค ยุครณรัฐ. โดยรัฐหานถือเป็นรัฐอิสระ . และเป็นที่รับรู้กันว่ารัฐหานได้กลายเป็นรัฐใหม่ในช่วง 403 ปีก่อน ค.ศ. [1] โดยในช่วงนี้ผู้ปกครองรัฐหานได้เรียกตัวเองว่า (โหว, "marquess"). หรือเทียบกับตำแหน่งขุนนางไทยคือ พระยา

ยุครณรัฐ[แก้]

รัฐหานได้เข้าสู่ยุคทองในช่วงของ หานหลีโหว โดยที่ หานหลีโหว ได้แต่งตั้ง เฉินปู๋ไห้ เป็นนายกรัฐมาตรีและดำเนินนโยบายด้านกฎหมายของเขา การปฏิรูปเหล่านี้ทำให้การบริหารของรัฐหานดีขึ้นและเพิ่มขีดความสามารถทางทหาร ในยุคของหานเชี่ยนฮุ่ยอ๋อง (332–312 ปีก่อนคริสตกาล) แคว้นหานได้ประกาศตัวเป็นอาณาจักรอิสระ

การล่มสลาย[แก้]

ในช่วงการตกต่ำลงอย่างต่อเนื่องในที่สุดแคว้นหานก็สูญเสียอำนาจในการปกป้องดินแดนของตนและต้องคอยขอความช่วยเหลือทางทหารจากรัฐอื่น ๆ ประกอบกับการแข่งขันระหว่าง รัฐเว่ย และ รัฐฉี เพื่อที่จะเป็นผู้ควบคุมแคว้นหาน ส่งผลให้เกิด ยุทธการหม่าหลิงซึ่งส่งผลให้ทำให้ รัฐฉี เป็นรัฐที่มีชื่อเสียงในภาคตะวันออก ใน 260 ปีก่อนคริสตกาล นอกจากกนี้ การรุกรานของ รัฐฉิน นำไปสู่การแทรกแซงของ รัฐจ้าว และการต่อสู้ทในสงครามฉางผิง

ในช่วงท้ายของยุคแคว้นหานมีความพยายามที่จะทำให้ รัฐฉิน สิ้นเปลืองทรัพยากรไปกับการก่อสร้างสาธารณูปโภคที่มีราคาแพง รัฐหาน จึงได้ส่งวิศวกรชื่อ เจิ้งกั๋ว ไปยัง รัฐฉิน เพื่อชักชวนให้ รัฐฉิน ลงทุนในระบบสาธารณูปโภคที่มีราคาแพง หรือที่รู้จักในปัจจุบันว่า คลองเจิ้งกั๋ว หากแต่ คลองเจิ้งกั๋วนั้นกลับสร้างผลประโยชน์ให้กับ รัฐฉิน มหาศาล ทั้งช่วยพัฒนระบบเกษตรกรรม และเศรษฐกิจให้กับ รัฐฉิน ส่งผลให้ผลผลิตทางเกษตรกรรมและเศรษฐกิจของ รัฐฉิน มีมูลค่ามากกว่า รัฐทั้ง 6 และ รัฐหาน ก็ถูกรัฐฉินผนวกเป็นรัฐแรก ในช่วง 230 ปีก่อนคริสตกาล

รายนามผู้ปกครอง[แก้]

ยศ พระนาม ช่วงเวลาครองราช พระนามาภิไธย
ยุคก่อนตั้งรัฐ
หวู๋จื่อ
韓武子
หานว่าน
韓萬
หานเฉี๋ยวโป๋
韓赇伯
ไม่ปรากฏ
หานติ้งโป๋
韓定伯
หานเจี่ยน
韓简
หานจื่อหยื๋อ
韓子輿
หานหยื๋อ
韓輿
หานเซี่ยวจื่อ
韓獻子
หานเจี๋ย
韓厥
หานเชียนจื่อ
韓宣子
หานฉี
韓起
หานเจินจื่อ
韓貞子
หานชี
韓須
หานเจี่ยนจ่อ
韓簡子
หานปู่ชิ่ง
韓不信
หานจวงจื่อ
韓莊子
หานเกิง
韓庚
หานคังจื่อ
韓康子
หานฉู่
韓虎
หานหวู๋จื่อ
韓武子
หานฉี่จาง
韓啓章
424 BC – 400 BC
ยุคตั้งรัฐ
หานจิ่งโหว
韓景侯
หานเฉี่ยน
韓虔
408 BC – 400 BC
หานเลี่ยโหว
韓烈侯
หานฉื่อ
韓取
399 BC – 387 BC หวู่โหว (韓武侯)
หานเหวินโหว
韓文侯
ไม่ปรากฏ 386 BC – 377 BC
หันอายโหว
韓哀侯
ไม่ปรากฏ 376 BC – 374 BC
หานก้งโหว
韓共侯
หานรั่วชาน
韓若山
374 BC – 363 BC หานจวงโหว (韓莊侯)
หานยี่โหว(韓懿侯)
หานหลีโหว
韓厘侯
หานหวู่
韓武
362 BC – 333 BC หานเจาโหว (韓昭侯)
หานเซี่ยนฮุ่ยอ๋อง
韓宣惠王
ไม่ปรากฏ 332 BC – 312 BC หานเชียนอ๋อง(韓宣王)
พระยาหานเวย (韓威侯), ก่อน 323 BC
หานเชียงอ๋อง
韓襄王
ไม่ปรากฏ 311 BC – 296 BC หานเชียงอายอ๋อง (韓襄哀王)
หานต้าวเชียงอ๋อง (韓悼襄王)
หานหลี่อ๋อง
韓釐王
หานจิ่ว
韓咎
295 BC – 273 BC
หานหวนฮุ่ยอ๋อง
韓桓惠王
ไม่ปรากฏ 272 BC – 239 BC
หานหวังอัน
韓王安
หานอัน
韓安
238 BC – 230 BC

ผังแสดงผู้ปกครองแคว้นหาน[แก้]

แคว้นหาน
พระยาจิ้นมู่ 晉穆侯
พระยาแห่งจิ้น
812–785 BC
พระยาจิ้นเหวิน 晉文侯
พระยาแห่งจิ้น
780–746 BC
หวนชูแห่งฉือหว้อ
曲沃桓叔
745–731 BC
พระยาเจาแห่งจิ้น 晉昭侯
พระยาแห่งจิ้น
745–739 BC
หานว่าน 韓萬
หวู๋จื่อแห่งหาน (Spring and Autumn)
จวงป๋อแห่งฉืหว้อ 曲沃莊伯
731–716 BCE
{{{หวู๋จื่อแห่งหาน 韩武子
Ruler of Han}}}
พระฉิวแห่งหาน
韓赇伯
ผู้ปกครองหาน
หานเจี่ยน 韓简
พระติ้งแห่งหาน 韓定伯
ผู้ปกครองหาน
Hán Yú 韓輿
Ziyu 子舆
<ผู้ปกครองหาน
Hán Jué 韓厥
Xianzi of Han 韩献子
<ผู้ปกครองหาน
Hán Qǐ 韓起
Xuanzi of Han 韓宣子
<ผู้ปกครองหาน
Hán Xū 韓須
Zhenzi of Han 韓貞子
<ผู้ปกครองหาน
Hán Bùxìn 韓不信
Jianzi of Han 韓簡子
<ผู้ปกครองหาน
Hán Gēng 韓庚
Zhuangzi 韓莊子
<ผู้ปกครองหาน
Hán Hǔ 韓虎
Kangzi of Han 韓康子
<ผู้ปกครองหาน
Hán Qǐzhāng 韓啓章
Wuzi of Han 韓武子
ผู้ปกครองหาน
424–409 BC
Hán Qián 韓虔
Jing of Han 韩景侯
Marquess of Han
408–400BC
Hán Qǔ 韓取
Lie (Wu) of Han
Marquess of Han
399–387 BC
Wen of Han
Marquess of Han
386–377 BC
Ai of Han 韓哀侯
Marquess of Han
376–374 BC
Hán Ruòshān 韓若山
Gong of Han 韓共侯
Marquess of Han
374–363 BC
Hán Wǔ 韓武
Xi of Han 韓厘侯
Marquess of Han
362 BC–333 BC
Xuanhui of Han
韓宣惠王
King of Han
332–312 BC
Xiang of Han 韓襄王
King of Han
311–296 BC
Hán Jiù 韓咎
Xi of Han 韩釐王
King of Han
295–273 BC
Jǐ shī 虮虱
Huanhui of Han
韩桓惠王
King of Han
272–239 BC
Xin of Han
King of Han
205–196 BC
Hán Ān 韓安
An of Han 韩王安
King of Han
?–238–230–226 BC
  1. 1.0 1.1 อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ :0